افزایش هزینه‌های تعمیر و نگهداری از خودرو باعث شده است که بسیاری از افراد به راه‌حل‌های کاهش استهلاک خودرو روی‌آورند. یکی از راه‌های متنوع برای کاهش استهلاک خودرو نیز بهبود عملکرد آن با استفاده از روغن موتور مناسب است. اما انتخاب گزینه مناسب برای خودرو از بین انواع روغن موتور خودرو موجود در بازار خود چالش بزرگی است. روغن‌ها اسم و نشان‌هایی دارند که نشان از روش تولید آنها و خواص ویژه‌ای است که در آنها به کار برده شده است. برخی از روغن موتورها برای استفاده در هوای گرم مناسب است و برخی برای استفاده در مناطق گرم طراحی شده‌اند.
برخی عمر کوتاهی دارند و برخی عمر طولانی، برخی برای خودروهای جدید تولید شده و برخی برای خودروهای قدیمی مناسب است. برای آن که بدانیم کدام گزینه برای ما مناسب است باید نشانه‌ها و اصطلاحات مربوط به هرکدام را بشناسیم و از آنها سر در آورید. اگر شما هم می‌خواهید بهترین روغن موتور را بشناسید تا پایان این مطلب با ما همراه باشید تا شما را با انواع روغن موتور خودرو آشنا کنیم.
روغن موتور خودرو و کاربرد آن
پیش از آن که با انواع روغن موتور خودرو آشنا شوید شاید بد نباشد کمی به چیستی روغن موتور و کاربردهای آن بپردازیم. روغن موتور نوعی روان‌کننده یا روانکار صنعتی است که از مواد اولیه‌ای همچون نفت خام تولید شده است. کاربرد اصلی این مایع بهبود عملکرد موتور خودرو است، به زبان ساده‌تر روغن موتور برای بهبود روند حرکت قطعات موتور خودرو و رساندن آن به بیشترین توان خود مورداستفاده قرار می‌گیرد. البته این تنها وظیفه روغن موتور نیست، استفاده از روغن مناسب و باکیفیت باعث کاهش استهلاک قطعات موتور می‌شود.
روغن موتورها به‌خاطر قرارگیری در برابر حرارت بسیار بالای موتور در مدت کوتاهی خاصیت و کارایی خود را از دست می‌دهند. به همین دلیل به‌صورت دوره‌ای و در بازه‌های زمانی مشخص باید تعویض شوند. وجود روغن موتور بیش از زمان مشخص شده بر اساس کارکرد آن باعث می‌شود نتواند وظیفه‌ای که بر عهده آن قرار داده شده است را به‌درستی انجام دهد. همین موضوع باعث کاهش قدرت خودرو و افزایش استهلاک قطعات آن می‌شود. علاوه بر این روغن موتورها بر اساس تکنولوژی موتورهای مختلف متفاوت است و انتخاب روغن مناسب در بهبود عملکرد آن تأثیر زیادی دارد.
انواع روغن موتور خودرو
همان‌طور که گفتیم موتورهای امروزی با تکنولوژی‌های متنوعی ساخته می‌شوند و هرکدام با دما، قدرت و سرعت‌های مخصوص به خودکار می‌کنند. بنابراین در زمان انتخاب روغن موتورم مناسب نیز باید به این موضوع دقت کنید تا گزینه مناسب را برای موتور وسیله نقلیه خود انتخاب کنید. با این کار هم به بهبود عملکرد و قدرت آن کمک کرده‌اید و هم باعث کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری خودرو خود خواهید شد.
اما انتخاب از بهترین روغن موتور خودرو کار چندان ساده‌ای نیست. باید انواع روغن موتور خودرو را بشناسید و از بین آنها بهترین را انتخاب کنید. برای این کار در مرحله اول باید بدانید که روغن‌های موتور دو نوع دسته‌بندی اصلی دارند. دسته‌بندی اول بر اساس روش و نوع تکنیکی تولید آنها صورت می‌گیرد. دسته‌بندی دوم بر اساس ویسکوزیته یا شکل‌پذیری آن در زمان کارکرد موتور انجام می‌شود. اما نیاز نیست نگران این پیچیدگی باشد، در ادامه این مطلب به بررسی هرکدام به‌صورت جداگانه خواهیم پرداخت.
انواع روغن موتور خودرو از نظر روش تولید
در طی سال‌های اخیر و با پیشرفت تکنولوژی در تولید خودروها نگهداری آز آنها نیز پیچیده‌تر شده است. به همین دلیل نیاز به روغن‌هایی با کیفیت بهتر که امکان افزایش عملکرد خودرو را فراهم آورند نیز بیشتر شده است. به همین دلیل شرکت‌های تولیدکننده انواع روغن موتور خودرو تصمیم به گسترش تکنولوژی تولید محصولات خود کرده‌اند تا با افزایش کارایی محصولات خود سهم بیشتری از بازار را به دست آورند.
به‌صورت کلی انواع روغن موتور خودرو در سه سطح از نظر نوع تولید دسته‌بندی می‌شوند. روغن موتورهای سنتتیک یا تمام سنتتیک (Fully Synthetic)، روغن موتورهای نیمه سنتتیک (Semi Synthetic) و روغن موتورهای مینرال (Mineral) که در ادامه این مطلب به معرفی و بررسی ویژگی‌های هرکدام از آنها به‌صورت جداگانه خواهیم پرداخت.
تمام سننتیک
تکنولوژی سنتتیک یا تمام سنتتیک (Fully Synthetic) یکی از روش‌های تولید روغن موتور است. شاید بتوان گفت که روغن موتور سنتتیک در بین انواع روغن موتور خودرو هایی که تولید می‌شود خاص‌ترین جایگاه را دارد. این روغن با استفاده از تغییران شیمیایی که در آن صورت‌گرفته کارایی بهتری نسبت به سایر روغن‌ها پیدا کرده است. به عبارت ساده‌تر با تغییراتی که در آزمایشگاه بر روی روغن موتور انجام شده است توانسته‌اند عملکرد خواصی که در روغن موتورها مورداستفاده قرار می‌گیرد را بهتر کنند.
البته این تغییرات شیمیایی باعث افزایش قیمت این محصول نیز شده است. به حدی که بیشتر از این محصول برای موتور خودروهای لوکس و گران‌قیمت استفاده می‌شود. ازجمله تفاوت‌هایی که در این روغن صورت‌گرفته می‌توان به افزایش روانی روغن در موقعیت‌های مختلف اشاره کرد. همین موضوع باعث بهبود عملکرد خودرو می‌شود و طول عمر آن را افزایش می‌دهد. یکی دیگر از مزایای استفاده از روغن‌های ساخته شده با تکنولوژی تمام سنتتیک نسبت سه سایر انواع روغن موتور خودرو ها می‌توان به کاهش مصرف سوخت خودرو اشاره کرد.
نیمه سننتیک
روغن موتورهای نیمه سنتتیک (Semi Synthetic) در بین انواع روغن موتور خودرو که در بازار موجود است بیشترین محبوبیت را دارند. این نوع روغن‌ها علاوه بر استفاده‌های از مواد نفتی که در روغن‌های معمولی استفاده می‌شود از موارد شیمیایی که در روغن‌های تمام سننتیک استفاده شده است بهره برده‌اند. به همین دلیل به این روغن موتورها نیمه سننتیک گفته می‌شود. این روغن علاوه‌برآن که بخشی از ویژگی‌ها و کارایی‌های روغن‌های تمام سننتیک را در خود جای‌داده‌اند قیمتی پایین‌تری نسبت به مدل قبلی دارند که آن را برای خودروهای عمومی‌تر انتخاب بهتری کرده است.
البته همان‌طور که گفتیم روغن موتور سننتیک از تمامی امکانات و مزایای روغن‌های سننتیک بهره نبرده است. به طور مثال این نوع روغن در زمان شروع به کار موتور نیاز به زمان بیشتری دارد تا به کارایی و روانی موردنظر موتور برسد. همچنین این نوع روغن عمر طولانی روغن‌های قبلی را ندارد. اما مزایایی همچون محافظت بهتر از موتور و کاهش استهلاک قطعات همچنان در این مدل بیشتر از سایر انواع روغن موتور خودرو به چشم می‌خورد. همین مزایای خاص و هزینه کمتر نسبت به روغن موتورهای تمام سننتیک آن را به یک گزینه بسیار خوب برای خودروهای کم‌قیمت‌تر تبدیل کرده است.
مینرال
آخرین دسته از انواع روغن موتور خودرو از نظر تولید مینرال (Mineral) است. این روغن که به روغن معمولی نیز معروف است از ویژگی خاصی برخوردار نیست. به زبان دیگر این روغن تنها برای خودروهایی مورداستفاده قرار می‌گیرد که کاربری و نگهداری از آنها از اهمیت کمتری برخوردار است. در تولید این روغن تنها از مواد نفتی که از نفت خام گرفته می‌شود استفاده شده است. به همین دلیل در آنها از خواص روغن‌های سننتیک که با مواد شیمیایی ساخته شده است خبری نیست. تنها خاصیتی که در مورد این روغن قابل‌ذکر است قیمت پایین آن است.
بر خلاف انواع روغن موتور خودرو موجود در بازار، این روغن از طول عمر کمتری برخوردار است. همچنین به علت کم بودن مقاومت آن در برابر حرارت بالا نمی‌توان انتظار نگهداری طولانی‌مدت از قطعات خودرو را داشت. در اصل از این نوع روغن برای آب‌بندی‌های اولیه موتور خودرو یا کاربردهای کوتاه‌مدت استفاده می‌شود. برخی خودروهای قدیمی که موتورهای با تکنولوژی ازرده‌خارج دارند نیز با این نوع روغن سازگاری دارند. ولی به‌طورکلی مصرف این روغن‌ها به نسبت روغن‌های نیمه سننتیک بسیار کم است.
انواع روغن موتور خودرو از نظر ویسکوزیته
همان‌طور که خواندید انواع روغن موتور خودرو بر دو اساس دسته‌بندی می‌شوند. یکی از آنها بر اساس نوع ساخت بود که آن را به‌صورت کامل بررسی کردیم. روش دیگر دسته‌بندی انواع روغن موتور خودرو بر اساس ویسکوزیته آنها است. ویسکوزیته یا گرانروی (Viscosity) به معنی میزان روانی مایع روغن است. هرچه مایع روان‌تر باش ویسکوزیته آن پایین‌تر است و هرچه مایع سفت‌تر باشد ویسکوزیته آن بیشتر است.
اما برای مشخص‌شدن ویسکوزیته از اعداد و ارقام نیز استفاده می‌شود، این اعداد و ارقام بر اساس استانداردی با نام SAE انتخاب می‌شوند. SAE مخفف عبارت Society of Automotive Engineers به معنی انجمن مهندسان خودرو است. در این استاندارد به هر روغن موتور بر اساس روانی آن عدد ویسکوزیته بین صفر الی 60 داده می‌شود. روغن موتورهای که عدد بین صفر الی 25 را دریافت کنند برای فصول یا مناطق با هوای سرد و روغن‌هایی که عدد 30 الی 60 را دریافت کنند برای فصول یا مناطقی با هوای گرم مناسب هستند. براین‌اساس به روغن پسوندهایی داده می‌شود که به شرح زیر است.
روغن سینگل گرید
روغن‌های سینگل گرید به روغن‌هایی گفته می‌شود که تنها یک عدد برای ویسکوزیته آنها مشخص شده باشد. به‌عبارت‌دیگر این نوع روغن تنها برای استفاده در یک نوع شرایط آب‌وهوایی مناسب است. به طور مثال برخی از روغن‌ها تنها برای استفاده در فصول پاییز و زمستان مناسب هستند. یا از آنها تنها می‌توان در مناطق سردسیر استفاده کرد. برخی دیگر از روغن‌ها تنها برای استفاده در فصول گرم سال همچون بهار و تابستان مناسب هستند. یا برای استفاده در مناطق گرم و کویری کشور طراحی شده است. در هنگام انتخاب از بین انواع روغن موتور خودرو باید به این موضع نیز توجه کنید.
روغن مولتی گرید
نوع دیگری که در بین انواع روغن موتور خودرو بر اساس ویسکوزیته دسته‌بندی می‌شود روغن‌های مولتی گرید است. این نوع روغن‌ها بر خلاف نوع قبل از یک بازه به‌عنوان عدد ویسکوزیته استفاده می‌کنند، یعنی این روغن‌ها برای استفاده در شرایط قابل‌انعطاف‌تری طراحی شده‌اند. به‌اصطلاح به این نوع روغن‌ها روغن‌های چهارفصل نیز گفته می‌شوند و برای استفاده در هر 4 فصل سال مناسب هستند. بیشتر روغن موتورهای موجود در بازار نیز از این دسته هستند و برای استفاده در انواع خودروها با انواع مناطق مناسب است.
جمع‌بندی
یکی از اصلی‌ترین عناصری که در کارکرد خودرو نقش حیاطی دارد روغن موتور است. استفاده از روغن موتور مناسب در قلب تپنده خودرو می‌تواند علاوه بر بهبود عملکرد آن مزایای دیگری نیز داشته باشد. از کاهش مصرف بنزین گرفته تا کاهش استهلاک و افزایش طول عمر قطعات همگی نکاتی است که در صورت استفاده از روغن موتور مناسب کاربرد دارد. به همین دلیل استفاده از روغن موتور مناسب از بین انواع روغن موتور خودرو موجود در بازار می‌تواند تأثیر بسیار زیادی در زندگی خودرو داشته باشد.
اما انتخاب بهترین از بین گزینه‌های موجود در بازار یک موضوع پیچیده است که نیاز به تحقیق و بررسی دارد. در این مطلب از مجله خوبو انواع روغن موتور خودرو را که بر اساس نوع تولید و بر اساس ویسکوزیته دسته‌بندی می‌شوند را بررسی کردیم. سپس یک دستورالعمل مناسب برای انتخاب روغن موتور به شما ارائه داده‌ایم. امید است این مطلب برای ما نیز مفید باشد.
نظرات کاربران