اوری پدیا Everipedia یک دایره المعارف آنلاین مانند ویکیپدیا در حوزه بلاکچین Encyclopedia است. اوری پدیا یک اپلیکیشن غیرمتمرکز یا Decentralized Application است که میتوان آن را یک فورک از ویکی پدیا دانست. هدف اصلی اوری پدیا تشویق کاربران در این اپلیکیشن غیرمتمرکز برای تولید محتوا در حوزه بلاکچین است که پاداش آنها بوسیله توکن اختصاصی این شبکه صورت میگیرد.
در اوری پدیا تمام کاربران میتوانند با در دست داشتن توکن های اختصاصی این شبکه، دموکراسی حاکم را تصویب کنند، در سیاست گذاری های این شبکه رای دهندو و یا مقاله بنویسند و مقالات دیگران را ویرایش کنند. در واقع اوری پدیا قوانین حاکم در ویکی پدیا را الگو برداری کرده است. دقیقا مانند آنچه در ویکی پدیا است، کاربران میتوانند مقاله خود را ارائه دهند و یا مقالات دیگران را ویرایش کنند. تعداد مقالات اوری پدیا به زبان انگلیسی در سال 2018 به بیش از 8.000.000 رسید که بیشتر آنها از ویکی پدیا کپی برداری شده بود.
اوری پدیا در دسامبر سال 2014 به عنوان پروژه ی دانشجویی سام کاظمیان و تئودور فورسلیوس ساخته شد. اوری پدیا در حال حاظر متعلق به شرکت اوری پیدیا (Everipedia Inc.) است. بد نیست بدانید که نام اوری پدیا از ترکیب دو کلمه ی Everything و Encyclopedia شکل گرفته است که اولی به معنای همه چیز و دومی به معنای دایرة المعارف یا دانشنامه است.
فناوری بلاکچین بکار رفته در اوری پدیا و اپلیکیشن غیرمتمرکز آن، برخلاف تصور از پلتفرم آیاس EOS استفاده میکند. بنابراین بدلیل غیرمتمرکز بودن این وبگاه، دولت ها نمیتوانند در آن هیچگونه دخالتی کنند. در اوایل آگوست سال 2018، انتقال اوری پدیا به بلاک چین ایاس با موفقیت انجام شد. به لطف قرارگرفتن اوری پدیا در بلاک چین ایاس، اوری پدیا به برترین اپلیکشن غیرمتمرکز در دنیا از نظر تعداد کاربر تبدیل شده است، اپلیکیشنی که هیچکس قادر به سانسور آن نیست.
تاریخچه اوری پدیا
اوری پدیا به عنوان یک پروژه توسط سام کاظمیان Sam Kazemian و تئودور فورسلیوس Theodor Forselius در دانشگاه کالیفرنیا در سال 2015 ارائه گردید. در زمستان همان سال تراویس مور Travis Moore به عنوان سرمایه گذار و بنیان گذار وارد این پروژه شد و پس از آن مهبد مقدم Mahbod Moghadam نیز وارد تیم اولیه این پروژه شد و به عضویت هیات مدیره این پروژه درآمد.
در اکتبر سال 2015 جورج بیل (George Beall) و کریستین دسیگا (Christian Deciga) در طی یک کنفرانس در دانشگاه ایالتی پلی تکنیک به مؤسسین اوری پدیا معرفی شدند. پس از اینکه جورج بیل در ژانویه ی سال 2016 فناری تاچ تایلز (Touch Tiles) خود را فروخت، به عضویت هیئت موسسان درآمد. در دسامبر سال 2017 لری سنگر (Larry Sanger) که یکی از موسسین ویکی پدیا است، مدیر ارشد فناوری شرکت اوری پدیا شد، هرچند در اکتبر سال 2019 استعفا داد.
شرکت اوری پدیا
دفتر اصلی شرکت اوری پدیا در لس آنجلس قرار دارد. در سال 2017 تعداد کارمندان این شرکت 8 و در سال 2018 به 18 نفر رسید. شرکت، سرمایه گذاری اولیه ی خود را در جولای سال 2015 از طریق شرکت سرمایه گذاری ماکر (Mucker Capital) بدست آورد.
در ژانویه ی سال 2017 شرکت اوری پدیا حدود 700 هزار دلار افزایش سرمایه داشت که به وسیله ی سرمایه گذاران ناشناس صورت گرفت. در 8 فوریه ی سال 2008 شرکت بیان کرد که از طریق سرمایه یِ اکوسیستمِ ایاس که متعلق به شرکت گلکسی دیجیتال (Galaxy Digital) است، حدود 30 میلیون دلار افزایش سرمایه داشته است.
در سال 2016 وب سایت اوری پدیا بیشتر درآمدش را از طریق تبلیغات بدست آورد. در سال 2007 یک پیام در انتهای تمام مقالات بود، این پیام بیانگر وجود تبیلغات در اوری پدیا بود و صرفاً کلمه ی «تبلیغات» نوشته شده بود که بیانگر اسپانسرهای احتمالی بود. شرکت به دنبال راه های کسب درآمدی است که شامل تبلیغات یا اهدا کردن نباشد.
معرفی توکن های IQ
توسعه دهندگان پلتفرم اوری پدیا بلاک چین ایاس (EOS) را برای این منظور انتخاب کردند. علاوه بر این، توسعه دهندگان برای تشویقِ مقاله نویس ها و دادن انگیزه ی بیشتر به آن ها اقدام به توسعه ی یک توکن کردند که IQ (آی کیو) نام دارد.
توکن اختصاصی شبکه ی Everipedia چیست؟
توکن هایی که شبکه ی اوری پدیا از آن برای تشویق کردن کاربران به نوشتن، ویرایش یا ارزیابی یک مقاله استفاده می کند، توکن IQ (IQ token) نام دارد. همانطوری که می دانید IQ به معنای ضریب هوشی است. علاوه بر پاداش به کاربران فعال در اکوسیستم اوری پدیا با استفاده از توکن، این توکن یک کاربرد دیگر نیز دارد.
دارندگان توکن IQ می توانند در رابطه با اصلاحات و به روزرسانی های پلتفرم Everipedia رای دهند. به تعبیر دیگر، توکن IQ باعث ایجاد دموکراسی در شبکه ی اوری پدیا می شود.
توکن IQ یک توکن تورم زا (inflationary token) است بدین معنا که عرضه کلی آن محدود نیست و به طور مداوم تولید می شود. هر نیم ساعت یکبار 500 توکن IQ تولید می شود یعنی 8760000 توکن در سال. در 12 جولای سال 2018 توکن IQ به صورت رایگان به دارندگان توکن EOS اعطا شد. برای اولین بار توکن IQ از طریق ایردراپ (Airdrop) توزیع شد. اوری پدیا اولین اپلیکیشن غیرمتمرکزی است که توکن هایش را از طریق ایردراپ منتشر کرده است.
تفاوت های اوری پدیا با ویکی پدیا
اولین تفاوت این است که اوری پدیا واقعاً دانشنامه ی همه چیز است. همانطور که پیش تر هم اشاره شد، ویکی پدیا قانون «شایستگی» سخت تری دارد. این بدین معناست که هر مقاله ای شایستگی داشتن یک صفحه (Page) در ویکی پدیا را ندارد. ولی در اوری پدیا شما می توانید در رابطه با هر موضوعی که دوست دارید، مقاله بنویسید. این موضوعات می تواند در رابطه با یک شهر، یک خیابان، یک کسب و کار و یا یک فرد (حتی یک فرد ناشناس) باشد.
در اوری پدیا سیاست شایستگی سالاری به خصوص وجود ندارد، لذا هر کس می تواند در رابطه با موضوع دلخواهش مقاله بنویسد.
لری سنگر در این باره می گوید:
نتایج چنین تصمیم (نداشتن قانون شایستگی) بسیار عمیق است. چنین تصمیمی ماهیت چیزی را که در پیرامون ما در جریان است، تغییر می دهد. من فکر نمی کنم که در طی کار بر روی ویکی پدیا در رابطه با این مسئله که به مردم اجازه دهیم تا در رابطه با هرچیزی مقاله بنویسند، هیچوقت به طور جدی فکر کرده باشیم.
دومین تفاوت در حق الزحمه ی نویسندگان می باشد. در ویکی پدیا شما هیچ پولی دریافت نمی کنید ولی در اوری پدیا متناسب با کاری که انجام می دهید، توکن IQ دریافت می کنید. دریافت پاداش باعث می شود که نویسندگان بیشتر و بیشتری به نوشتن مقاله در اوری پدیا روی آورند.
شاید یکی از مهمترین تفاوت ها را بتوان در توانایی و عدم توانایی دولت ها در سانسور به حساب آورد. همانطور که در بالا هم به آن اشاره شد، با توجه به غیرمتمرکز بودن شبکه ی اوری پدیا امکان فیلتر کردن آن برای دولت های مختلف وجود ندارد. از طرفی حاکم بودن دموکراسی در شبکه باعث شده است که دولت ها یا سازمان ها نتوانند محتوای آن را به وسیله ی تغییر دادن، سانسور کنند.
البته آنچه در بالا بیان شد، تفاوت های بنیادین اوری پدیا با ویکی پدیا است. فارغ از بلاک چین محور بودن یا نبودن، در کیفیت خدماتی که به کاربران عرضه می شود نیز بین این دو پلتفرم تفاوت هایی است.
PredIQt بازار پیش بینی
PredIQt یک بازار پیش بینی در اوری پدیا است. بازار پیش بینی جایی است که در آن کاربران می توانند بر روی نتایج اتفاقات آینده پیش بینی کنند. به بیان دیگر، در PredIQt کاربران می توانند سهام یک احتمال را که در آینده ممکن است اتفاق بیافتد، بخرند و در صورتی که آن اتفاق واقعاً انجام گرفت، سود کنند.
PredIQt از 3 نظر با بازارهای سنتی پیش بینی تفاوت دارد:
- غیرمتمرکز است؛ برای تمام کاربران این امکان وجود دارد تا یک بازار پیش بینی در یک زمینه ی خاص درست کنند.
- سهم های قابل انتقال (Transferable shares) این امکان را به کاربران می دهد تا سهمشان (Stake) را به هر حسابی در ایاس که دلشان می خواهد، منتقل کنند.
- کاربران می توانند تا قبل از انقضای یک بازار سهمشان را در یک قیمت معین نقد کنند. لازم بذکر است که این قیمت توسط بازار تعیین می شود.
به طور کلی در PredIQt شما به سه روش می توانید درآمد داشته باشید:
اولین و بارزترین راه بردن پیش بینی می باشد. علاوه بر این، شما می توانید به وسیله ی به اشتراک گذاشتن لینکِ مربوط به حساب کاربریتان در PredIQt نیز درآمد داشته باشید. ساخت بازار یکی دیگر از راه های کسب درآمد در PredIQt می باشد.
چرا اوری پدیا از آیاس به جای اتریوم استفاده میکند؟
اولین دلیل برای استفاده از آیاس بجای اتریوم در این شبکه آن است که بلاکچین آیاس برای محتوا مناسب تر از اتریوم است. دلیل بعدی تعداد تراکنش های شبکه آیاس است که تعداد بسیار بیشتری تراکنش را میتواند در ثانیه مدیریت کند. برای همین ویرایش مقالات اوری پدیا ممکن است.
دلیل دیگر الگوریتم استفاده شده در آیاس است که با استفاده از الگوریتم اجماع dPOS کار میکند که امکان استیکینگ توکن های این شبکه را میدهد تا کیفیت مقالات مورد بررسی قرار گیرند.
کیف پول های اوری پدیا
اوری پدیا مبتنی بر پلتفرم آیاس است، کیف پول های زیر امکان نگهداری از این توکن را دارند:
- EOSNOVA
- Wannabit
قیمت اوری پدیا
ارز دیجیتال اوری پدیا در زنجیره خود 10,020,618,359 توکن دارد که از این تعداد 10.01B IQ در حال گردش می باشد. حجم بازار اوری پدیا در زمان نگارش این مقاله حدود 93 میلیون دلار است و این ارز دیجیتال را در رتبه 264 بازار رمزارزها قرار داده است. اطلاعات کامل این ارز دیجیتال را میتوانید در سایت کوین مارکت کپ مشاهده کنید.
نحوه خرید اوری پدیا
توکن آی کیو در شبکه اوری پدیا را میتوان در صرافی های زیر خریداری کرد:
آیا میشه بیشتر دربارهی توکن IQ و نحوهی کارکردش در اوریپدیا توضیح بدید؟ چطور کاربران میتونن از طریق این توکن سود کنند؟