آموزش زبان هندی؛ چرا و چگونه؟

 زبان هندی، زبانی است که به صحبت در هندوستان شناخته می‌شود. جز این، از این زبان چه می‌دانید؟ در مورد ریشه‌های آن، شباهت‌های آن با تامیل و بنگالی و آموزش آن به کودکان چه می‌دانید؟ سعی داریم در ادامه شما را به طور مفصل با این زبان، دلایل یادگیری آن و ابزارهای کمک‌آموزشی آن آشنا کنیم. با خوبو همراه باشید.

زبان‌های هندی

780 زبان‌ شناخته‌شده در هند وجود دارد. این عدد بعد از پاپوا گینه نو (840) دومین در جهان به شمار می‌رود. زبان‌های موجود در هند، منشاءهای متفاوتی دارند و از خانواده‌های زبانی مختلف به شمار می‌روند. 78 درصد این زبان‌ها، جز دسته‌ی هندوآریایی هستند. زبان‌های دراویدی (از جمله تامیل و تلوگو) نیز توسط 19 درصد مردم این کشور صحبت می‌شود. این دو خانواده را گاهی در دسته‌ی بزرگترِ زبان‌های هندی جا می‌دهند. 2.3 درصد مردم هم به زبان‌هایی از خانواده‌های دیگر (از جمله چینی-تبتی) صحبت می‌کنند. حتی چند زبان در هند وجود دارد که از لحاظ زبان‌شناسی، مربوط به هیچ دسته‌ی دیگری نیستند.

بند 343 قانون اساسی هند، زبان رسمی این کشور را هندی با خط دیواناگری معرفی کرده و اجازه داده تا 15 سال بعد از زمان تصویب (1947) از انگلیسی نیز استفاده شود. سال 1963 بنا بر یک متمم، اجازه استفاده از انگلیسی به طور دائمی در دولت هند داده شده است. با وجود معرفی هندو به عنوان زبان رسمی حکومت، در این کشور هیچگونه سخت‌گیری نسبت به اقلیت‌های زبانی وجود ندارد و افراد در استفاده از زبان و گویش خود مختار هستند.

متمم هشتم قانون اساسی هند، 22 زبان را لیست کرده است که موردقبول هستند و جایگاه رسمی خود را دارا خواهند بود. دولت هند، جایگاه بالایی برای زبان‌های کهن اقلیم خود، مثل تامیل، سانسکریت، کنادا، مَلیالَم و اوریه و فرهنگ و تاریخی که از پس هر کدام می‌آید، قائل است و به هر کدام بها داده می‌شود.

تنوع زبان‌ها در هند

بنا بر گزارشی مربوط به سال 2001، در هند 122 زبان مهم و 1599 زبان با اهمیت کمتر وجود دارد. با این حال، اینکه چه گویشی را باید زبان در نظر بگیریم، در این گزارش محل بحث است. 30 زبان در این لیست با بیش از یک میلیون گویشور معرفی شده‌اند و 122 زبان حداقل ده هزار گویشور داشته‌اند.

زبان فارسی و انگلیسی نقشی مهم در تاریخ زبان‌های هندی داشته‌اند. طی دوره‌ی مغول، فارسی زبان درباری در هند بود. این زبان تا وقتی بریتانیایی‌ها، هند را به مستعمره خود تبدیل کردند، زبان اداری به حساب می‌آمد. از زمان آغاز استعمار بریتانیا تاکنون، زبان انگلیسی در هند نقشی مهم ایفا کرده است. در تحصیلات تکمیلی و دولت‌های برخی مناطق محلی، هنوز از انگلیسی استفاده می‌شود. در مناطق شمالی و مرکزی هند، انگلیسی زبان میانجی است.

زبان	تعداد گویشور	تمرکز (در هند)	خانواده‌ی زبانی
هندی	528,347,193	شمال، شرق، غرب و مرکز	زبان‌های هندوآریایی
بنگالی	97,237,669	شمال شرق	زبان‌های هندوآریایی
مراتی	83,026,680	غرب	زبان‌های هندوآریایی
تلوگو	81,100,000	جنوب و مرکز	زبان‌های دراویدی
تامیل	75,000,000	جنوب	زبان‌های دراویدی
گجراتی	55,492,554	غرب	زبان‌های هندوآریایی
اردو	50,772,631	شمال و جنوب	زبان‌های هندوآریایی
کنادا	44,000,000	جنوب	زبان‌های دراویدی
مَلیالَم	37,000,000	جنوب	زبان‌های دراویدی
پنجابی	33,124,726	شمال	زبان‌های هندوآریایی
آسامی	15,311,351	شمال شرق	زبان‌های هندوآریایی
مایتهیلی	13,583,464	شمال شرق	زبان‌های هندوآریایی
گوندی	2,980,000	جنوب و مرکز	زبان‌های دراویدی
براهوئی	2,430,000	شمال	زبان‌های دراویدی
کروخ	2,280,000	شمال	زبان‌های دراویدی
تولو	1,850,000	جنوب	زبان‌های دراویدی
مراتی	1,761,079	شمال شرق	زبان‌های هندوآریایی
بِئرِی	1,500,000	جنوب	زبان‌های دراویدی

 زبان هندی

هندی (Hindī) به زبان مدرن هندی (Mānak Hindī) اطلاق می‌شود که پرگویشورترین زبانی است که در هندوستان صحبت می‌شود. این زبان از دسته‌ی زبان‌های هندوآریایی است که در منطقه‌ای موسوم به کمربند هندی (Hindi Belt) به طور گسترده استفاده می‌شود. این منطقه از شمال، مرکز، شرق و غرب هند شامل نه ایالتی می‌شود که بیشتر ساکنان آن به زبان هندی صحبت می‌کنند. این ایالت‌ها بیهار، چاتیسگر، هاریانا، هیماچال پرادش، جارکند، مادیا پرادش، راجستان، اوتاراکند، اوتار پرادش و دهلی (پایتخت) هستند.

زبان هندی با گسترش گویش مردم دهلی همه‌گیر شد. این خط در دورانی به خط دیواناگری و دورانی به عربی نوشته شده است. همینک نیز هندی به خط دیواناگری نوشته می‌شود. زبان هندی به عنوان یکی از دو زبان رسمی اداری (در کنار انگلیسی) در هندوستان قرن بیست‌ویکم به حساب می‌آید.

در کمربند هندی، زبان هندی عموماً زبان میانجی است. همینطور در مناطق دیگر هند نیز گروه‌هایی به همین زبان صحبت می‌کنند. از لحاظ زبان‌هایی با بیشترین افراد به عنوان زبان اول، هندی پس از ماندارین، اسپانیایی و انگلیسی، در جای چهارم قرار می‌گیرد. اگر اردو را نیز جزئی از هندی حساب کنیم و گویشوران هر دو را محاسبه کنیم، آنگاه زبان سوم جهان خواهد بود.

کلمه‌ی Hindī که به ساکنان شبه‌جزیره اطلاق می‌شود، از فارسی وام گرفته شده است. کلمه‌ای که وارد فارسی شد و به هندی در دوره‌ی باستان بدل شد Sindhu بود که در سانسکریت به رود سند (ایندوس) اطلاق میشد.

تاریخچه زبان هندی

منشاء زبان هندی، سانسکریت ودایی (مربوط به 3500 تا 2600 سال پیش) است که پیوند نزدیکی به اوستایی و زبان‌های پارسی داشت. این زبان را قدیمی‌ترین زبان هندوآریایی معرفی می‌کنند. طی دوران سلطان‌نشین دهلی (قرن 13 تا 16) که بیشتر بخش شمالی هند شرق پاکستان، جنوب نپال و بنگلادش را پوشش می‌داد، فرهنگ اسلامی بیشتر به منطقه وارد شد و وام‌واژه‌های بسیاری از فارسی وارد زبان هندی شد. به این ترتیب، زبان باستان میانه‌ی هندی، به زبان هندوستانی تکامل یافت.

تا زمان جنبش استقلال هند، این زبانی بود که در شمال شبه‌جزیره صحبت میشد. نشانه‌های این زبان همچنان در فیلم‌های بالیوود و آهنگ‌های هندی مشخص است. همینطور دوران سلطه‌ی بریتانیا، باعث شد که کلمات انگلیسی بسیاری وارد هندی شوند. هینطور یک بریتانیایی به اسم جان گیلکرست در قرن هجدهم با مطالعه روی زبان هندوستانی که زبان میانجی در شمال هند بود، اولین لغت‌نامه‌ی انگلیسی-هندوستانی و همینطور گرامر این زبان را نوشت.

پیش از استانداردسازی هندی با گویش مردم دهلی، گویش‌های متنوعی از هندی در کمربند هند صحبت میشد. اولین نمونه‌های ادبی قابل ذکر به هندی در حوالی قرن‌های 12 و 13 میلادی آمدند. همینطور اشعار امیر خسرو دهلوی جز بهترین نمونه‌های ادبی به هندی به حساب می‌آید.

انتهای قرن نوزدهم، بیهار به عنوان اولین ایالت، هندی را زبان رسمی اعلام و آن را جایگزین اردو کرد. پس از استقلال هند و جدایی از پاکستان، اتفاقات مهمی در خصوص این زبان رخ داد.

• سال 1949 هندی به عنوان زبان رسمی هندوستان معرفی شد. در دوران سلطه‌ی بریتانیا، اردو زبان رسمی بود. برای انتخاب زبان، لابی‌های بسیاری صورت گرفت و بالاخره هندوزبان‌ها، برنده‌ی این مسابقه شدند.
• استانداردسازی گرامر سال 1954 به کمیته‌ای تخصصی از زبان‌شناسان سپرده شد و گزارش آنها سال 1958 منتشر شد.
• یک رسم‌الخط استانداردسازی شده از خط دیواناگری معرفی شد و آموزش آن در مدارس آغاز شد.

خصوصیات

• هندی از چپ به راست نوشته می‌شود.
• هندی استاندارد برای مردمی که اردو صحبت می‌کنند، قابلیت درک دارد. با این حال، رسم‌الخط آنها برای یکدیگر قابل درک نیست. به هندی و اردو، زبان هندوستانی می‌گویند و بحث‌های زیادی وجود دارد که این دو یک یا دو زبان هستند. تاریخچه‌ی این دو زبان، شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با هم دارد. عربی تاثیر بیشتری روی اردو گذاشت چون عموماً مسلمان‌ها با آن صحبت می‌کنند. اردو با نستعلیق نوشته می‌شود و بیشتر تحت تاثیر عربی است.
• به جز انگلیسی، هندی با اسپانیایی و فرانسه هم مشترکات بسیاری دارد. هندوها، با تلاشی آگاهانه سعی کرده‌اند با حذف کلمات عربی و فارسی، زبانی متفاوت از اردو داشته باشند. اردوها هم در سمت مقابل، سعی کردند تمام واژه‌های سانسکریت را با فارسی و عربی جایگزین کنند.
• یک سری زبان به اشتباه، هندی پنداشته می‌شوند که اینطور نیستند. زبان اودهی و زبان بوجپوری که در هندوستان صحبت می‌شوند، چنین شرایطی دارند. بیرون از هند هم زبانی به اسم هندی فیجی وجود دارد که در این کشور جایگاه رسمی دارد. همینطور هندوستانی کارائیب که توسط یک سری اقلیت‌ها در ترینیداد و سورینام صحبت می‌شود.
• کلمات بسیار زیادی از فارسی به هندی راه پیدا کرده‌اند. کلماتی که در ادامه می‌آید تنها بخشی از کلمات با حرف اول الفبای هندو (الف/ع) است: انگور‎، انجام، اندرونی، اندازه، عکس، آبرو، آبله، آباد، اعتبار، عوض، احتیاط، افتتاح، ایمان، آتش، آفتاب.

گرامر هندی

• در هندی، حرف تعریف وجود ندارد.
• اسامی در هندی مذکر یا مونث هستند. اسامی مذکر در هندی در حالت مفرد به aa و در حالت جمع به e ختم می‌شوند. اسم‌های مونث در حالت مفرد به i یا iyi و در حالت جمع به iyaan ختم می‌شوند.
• صفت و اسم در هندی مطابقت دارند. بخش انتهایی برخی صفات ممکن است تغییر کند (حالت بزرگ) و برخی بدون تغییر (حالت کوچک) باقی می‌مانند. مثلاً صفت نوع دوم saaf به معنی تمیز، هیچوقت تغییر نمی‌کند.
• در هندی، فعال معمولاً ابتدا و فعل در انتهای جمله می‌آید. همینطور فعل کمکی منفی‌ساز nahiin پیش از فعل می‌آید و معنی آن را معکوس می‌کند.
• افعال هندی معمولاً به حالت مصدری می‌آیند. همینطور فعل باید از لحاظ تعداد و جنسیت با فاعل همخوانی داشته باشد. یک نمونه از این موضوع در جدول زیر مشخص است:

من صحبت می کنم	Mein boltaa huun
تو صحبت می کنی	Tu boltaa hai
او صحبت می کند	Vah boltaa hai
ما صحبت می کنیم	Ham bolte hain
شما صحبت می کنید	Tum bolte ho / aap bolte hain
آن ها صحبت می کنند	Ve bolte hain

الفبای هندی

رسم‌الخط زبان هندی (دیواناگری استانداردسازی شده) شامل 48 حرف است. این بین حروف صداداری مستقل وجود دارند که هرجای کلمه می‌آیند و یک سری حروف صدادار که وابسته هستند و به کلمات می‌چسبند.

الفبای هندی	صدا	تلفظ (شبیه به واژه‌ی انگلیسی)
अ	a	apple
आ	aa	cat
ए	e	elephant
ई	ii	Wii
ऍ	ei	bean
ऎ	ei	mean
ऐ	ai	fate
इ	i	victory
ओ	o	Rome
ऑ	oi	coin
ऒ	oii	oil
ऊ	uu	moon
औ	ou	house
उ	u	umbrella
ब	B	ball
भ	Bha	Bob Hansen
च	Ca	Camel
छ	Chha	Rich Hansen
ड	Da	Dam
ढ	Dha	Edward Hansen
फ	Fa	fan
फ़	Fi	Finland
ग	Ga	gap
घ	Gha	Ghana
ग़	Ghi	Ghistapo
ह	Ha	hat
ज	Ja	Jam
झ	Jha	jhawani
क	Ka	Kashmir
ख	Kha	Khan
ख़	Khi	blac
ल	L	life
ळ	Li	lips
ऌ	Li	military
ऴ	Lii	Lima
ॡ	Lii	Bradley
म	Ma	man
न	Na	Namibia
ङ	N’a	Stan Alan
ञ	Nia	Niagara
ण	Nae	Nigeria
ऩ	Ni	Nicaragua
ॐ	oms	Tom’s book
प	Pa	Panama
क़	Qi	King
र	Ra	ran
ऋ	Ri	ring
ॠ	Ri	risk
ऱ	Ri	Brie
स	Sa	Sam
श	Sha	Shanghai
ष	Shha	wash hand
ट	Ta	Tamara
त	T’a	Matt Alan
ठ	Tha	Thailand
द	Tha	Thailand
थ	T’ha	Thailand
ध	Thha	Keith Hansen
ड़	ugDha	drug down
ढ़	ugDhha	hugged hand
व	Va	vast
य	Ya	as in yard
य़	Yi	year
ज़	Za	Zambia

همینطور اعداد به شکل زیر هستند:

• ० – صفر
• १ – یک
• २ – دو
• ३ – سه
• ४ – چهار
• ५ – پنج
• ६ – شش
• ७ – هفت
• ८ – هشت
• ९ – نه

 آیا هندی زبانی سخت‌ است؟

حقیقت این است که به طور عمومی، هندی زبان راحتی به شمار نمی‌رود. انگلیسی‌زبان‌ها دشواری آن را در دسته‌ای قرار می‌دهند که چینی ماندارین هم جا گرفته است. با این یادگیری زبان، متغیرهای بسیاری دارد. یکی از مهمترین متغیرها، نزدیکی زبان مدنظر و زبان مادری است.

هندی، وام‌واژه‌های بسیاری از فارسی دارد. زبان فارسی طی دوران مغول زبان اداری و درباری هند به حساب می‌آمد. به همین دلیل کلمات بسیاری از سرزمین غربی وارد هندوستان شد. اگرچه دولتِ هندوستانِ مستقل سعی کرد و توانست بسیاری از کلمات فارسی و عربی را از هندی حذف کند، همچنان تعداد قابل توجهی واژه‌ی فارسی در هندی وجود دارد. به این شکل که به صورت شنیداری، کلمات آشنای بسیاری خواهید شنید. همینطور وقتی رسم‌الخط این زبان را یاد بگیرید، متوجه شباهت‌های بیشتری خواهید شد.

شباهت به واژه‌ها محدود نیست. به لحاظ گرامری هم این دو زبان شباهت‌های قابل‌ذکری دارند. فعل در هر دو انتهای جمله می‌آید. برخی جملات دو بخشی، با “که” به هم می‌چسبند: “من می‌دانم که اسم شما علی است” به هندی اینطور است: Mujhe pata hai KEH tumhara naam Ali hai.

البته باید در نظر داشته باشید که نه هندی نزدیکترین زبان به فارسی است و نه فارسی نزدیکترین زبان به هندی. اردو، نزدیکترین زبان به هندی است. شباهت‌های اردو به فارسی بسیار بیشتر است. کاربری آمریکایی که دو سال در ایران زندگی کرده، در سایت quora توضیح داده که وقتی به آمریکا برگشت، متوجه حرف‌های صاحب رستوران هندی خطاب به آشپزهایش شد. حتی از او به فارسی سوالی کوتاه کرد و صاحب رستوران به هندی جواب داد.

در مجموع اگرچه دو فرد فارس‌زبان و هندی‌زبان درک مشترک کاملی نسبت به صحبت‌های هم ندارند، متوجه برخی صحبت‌های هم می‌شوند. همینطور با تمرین و آموزش، می‌توانند در مدتی نسبتاً کوتاه (نسبت به اروپایی‌ها) زبان هم را یاد بگیرند.

 فواید یادگیری زبان هندی

 نه‌تنها تعداد هندی‌زبان‌ها در هندوستان بسیار زیادی است که جهانی‌سازی در حال پخش این زبان در تمام جهان است. دوران استعمار با همه‌ی نکات تلخی که داشت، کمک کرد که فرهنگ‌های شرقی و غربی تاثیر بیشتری از هم بگیرند. فرهنگ زندگی هندی تا حد بسیاری برای غربی‌ها جالب آمد و باعث شد که مسئله در بریتانیا، آمریکا و کشورهای جهان اول طرفدار پیدا کند. همین مسئله علاقه به یادگیری هندی را نیز بیشتر کرد. رستوران‌های هندی در سراسر جهان افتتاح شدند، همینطور معابد هندو و فرهنگ یوگا، مدیتیشن، قناعت، کارما، گیاهخواری و مثبت‌نگری به شیوه‌ی هندی راه خود را در کشورهای غربی باز کردند. اینطور سفر به هندوستان به عنوان عملی جالب‌توجه بخصوص برای قشر مرفه غربی درآمد و این افراد با داستان‌های بسیار به خانه برمی‌گشتند. چیزی که همچنان به قوت خود باقی است.

با توجه به ضریب نفوذ انگلیسی در کشور پهناور هند، ابزارهای آموزش زبان هندی تا حد بسیار خوبی در دسترس هستند. شما با دانش انگلیسی متوسط، قادر به تماشای ویدئوهای آموزشی یوتیوب و یادگیری زبان هندی هستید. همینطور فارسی‌ زبان‌ها با توجه به شباهت‌های بسیار در واژه‌های هندی، شانس خوبی برای یادگیری سریعتر این زبان غنی دارند.

هند حالا یکی از قدرت‌های اقتصادی برتر جهان است. صادرات و واردات به هند و از آن، رونق بسیاری در تمام جهان دارد. مراوده‌ی تجاری با هند، می‌تواند عامل پیشران در یادگیری زبان هندی باشد.

چیز دیگری که در خصوص یادگیری تمام زبان‌ها متداول است، مسئله‌ی منفعت‌های ذهنی این کار است. دانشمندان ثابت کرده‌اند که فواید بسیاری پشت این مسئله وجود دارد. به جز آشنا شدن با شیوه‌های تفکر متفاوت، مغز طوری درگیر می‌شود که کهنسالی احتمال زوال عقل به حداقل می‌رسد.

هندی و فارسی

شبه‌جزیره هند و فلات ایران، به طور تاریخی همسایه‌ی هم بودند. مسئله‌ای که در شباهت‌های زبانی طرفین هم قابل تعریف است. مردم باستان در هندوستان جز اولین دوستانِ مردم آریایی در ایران بودند و به یکدیگر به تجارت می‌پرداختند. در دوره‌های متعددی، مرزها این بین جابه‌جا شد. مثلا در دوران هخامنشی، در دوره‌ی کوروش، این سلسله توانست بخش‌های شمالی شبه‌جزیره هند را به نقشه‌ی خود اضافه کند. با این حال حکومت هخامنشیان در این منطقه، با مروت بود و خشونت چندانی در حکمرانی وجود نداشت.

هجوم اسکندر، هخامنشیان و بعدها هجوم مسلمانان، ساسانیان را نابود کرد. اسلام به فلات ایران شبه‌جزیره هند رسید اما واکنش‌های متفاوتی به وجود آمد. خشونت دینی در ایران به مراتب بیشتر بود و به این ترتیب، زرتشتیان ایران به هند گریختند. این مردم در درازمدت جذب فرهنگ هندی شدند و بازماندگانِ آنها، زبانی نزدیک به فارسی ندارند.

وقتی شاهان ترکِ مسلمان در ایران به قدرت رسیدند، گوشه‌ی چشمی به هند داشتند. برای مثال غزنویان در قرن یازده، شمال هند را فتح کردند. فرهنگی که این سلسله به هند آورد، حتی در سلسله‌های بومی بعدی حفظ شد. تا مدت‌ها بعد، فارسی زبان درباری در سلسله‌های هندی بود. حتی وقتی سلطان‌نشین دهلی در قرن سیزدهم آغاز شد، از قوانین حکومتی تا اشعار شاعران به فارسی بود. این فرهنگ، لایه‌ای جدید روی فرهنگ چندلایه‌ی هند قرار داد. قرن شانزدهم، تیموریان، هند را اشغال کردند و به استفاده از فارسی ادامه دادند. زبان اردو که ترکیبی از سانسکریت و فارسی بود، بین مردم عام رواج یافت و هنوز دومین زبان مهم هندوستان است.

گورکانیان هند که مغول-ترک-ایرانی بودند قرن هجدهم با هجوم نادرشاه شکست خوردند. حکومت و قدرت افشار هم دیری نپایید و با خلاء قدرتی که به وجود آمد، کمپانی هند شرقی از راه رسید و هند را تصرف کرد. اگرچه بریتانیایی‌ها، اردو را زبان رسمی بریتیش راج معرفی کردند، نقش فارسی رفته‌رفته بین هندوها و هندی‌زبان‌ها کاهش یافت.

 یادگیری زبان هندی

یادگیری زبان هندی هم مانند هر زبان دیگری، راهکارها و تکنیک‌های خاص خود را دارد. برای یادگیری این زبان، بهترین کار این است که به کشورهای هندی بروید و خود را در فرهنگ و مکالمات مردم این کشور غرق کنید. این‌طور با سرعت بیشتری قادر به صحبت به این زبان خواهید بود. در واقع این همان شیوه‌ای است که کودک زبان‌آموزی می‌‌کند. بااین‌حال، به دلایل بسیاری برای عمده‌ی افراد چنین امکانی وجود ندارد.

راهکارهای یادگیری زبان جدید برای کودک و بزرگسال هم متفاوت است. پس مهم است که خود به‌عنوان یک بزرگسال بخواهید زبان هندی یاد بگرید یا به دغدغه‌ی این را داشته باشید که کودکتان هندی یاد بگیرد. در ادامه به هر دو خواهیم پرداخت.

چیز دیگری که باید بدانید این است که اصرار ورزیدن برای یک راهکار برای یادگیری زبان هندی کار را دشوار می‌کند. بهترین شیوه این است که با کمک شیوه‌های مختلف، به طرق مختلف قوه‌ی یادگیری خود از این زبان را تقویت کنید. در این صورت قادر به یادگیری این زبان در مدت کوتاه‌تری خواهید بود.

مؤسسات آموزشی

اگرچه مؤسسات آموزشی برای آموزش زبان هندی در ایران نسبت به آموزش انگلیسی کمتر است، همچنان مؤسسات بسیاری به آموزش هندی می‌پردازند.

آموزشگاه ایران کمبریج

آموزشگاه ایران کمبریج یکی از موسسات خوش‌نام در زمینه آموزش زبان‌های خارجی است. زبان‌های متنوعی در این آموزشگاه برای کودکان و بزرگسالان تدریس می‌شوند. این موسسه همینک مراکزی برای آموزش در میدان ولیعصر، شهرک غرب و فلکه دوم صادقیه دارد. با این حال حتی برای کسانی که در تهران نیستند، آموزش آنلاین نیز فراهم است. کلاس‌های این آموزشگاه به صورت گروهی ، نیمه‌خصوصی و خصوصی در دسترس است. این موسسه همینطور اساتید خارجی‌ای دارد که به تدریس زبان‌های مادری خود می‌پردازند. هندی، یکی از زبان‌هایی است که در ایران کمبریج تدریس می‌شود. آنها در بخش مربوط به این زبان در سایت خود نوشته‌اند:

دوره های آموزش زبان هندی به شکل گروهی دارای ویژگی های ذیل هستند:

• کل دوره آموزش زبان هندی شامل 10 ترم
• هر ترم آموزش هندی شامل 10 جلسه
• مدت زمان هر جلسه 90 دقیقه
• کل دوره شامل دو دوره کامل است که یکی دوره مبتدی تا متوسط و دیگری دوره متوسط تا پیشرفته است.

مرکز زبان گات

مرکز زبان گات سال 1388 با هدف آموزش زبان‌های انگلیسی، فرانسه، اسپانیا، ایتالیا، پرتغالی، یونان، سوندی، ارمنی، آلمانی، اوکراینی، هندی، هلندی و … شروع به کار کرد. این موسسه تاکنون بیش از ده هزار زبان‌آموز تربیت کرده است. گات همینک هفت مرکز دارد. شش مورد از این مراکز در تهران هستند. مرکزی که در خیابان کاشانی در غرب تهران وجود دارد، دفتر مرکزی آنهاست. تنها مرکز خارج از تهران گات نیز در گرگان قرار دارد. دوره‌های آموزشی گات به صورت آنلاین هم ارائه می‌شوند. آنها در بخش مربوط به آموزش زبان هندی خود نوشته‌اند:

مرکز زبان گات به عنوان برند معتبر آموزش زبان‌های نادر در ایران، با در نظر گرفتن شرایط و محدودیت‌های مختلف برای زبان آموزان کلاس‌های آموزشی متنوعی را برگزار می‌کند. دوره‌های آموزشی این مجموعه برای زبان هندی به شکل زیر است.

1. برگزاری کلاس‌های فشرده و فوق فشرده در طول هفته
2. برگزاری کلاس‌های تدریس خصوصی زبان هندی
3. برگزاری کلاس‌های آموزشی آنلاین

موسسه زبان های خارجه دنیای زبان

موسسه زبان های خارجه دنیای زبان با بیش از دو دهه سابقه، مشغول آموزش خصوصی مکالمه زبان است. این موسسه خدمات خود را به صورت آموزش در منزل، محل کار، آموزشگاه یا آنلاین انجام می‌دهد. زبان‌های متعددی در این موسسه تدریس می‌شوند. هندی، یکی از این زبان‌ها است. آنها در بخش مربوطه به این زبان، در سایت خود نوشته‌اند:

مؤسسه زبان های خارجی با حضور اساتید تحصیل کرده و با تجربه از کشور هند و اساتید تحصیل کرده با رتبه های بالای آموزشی در کلیه مقاطع از مبتدی تا پیشرفته جهت آمادگی آزمون های سفارت و مهاجرت برای همه سنین، صرف نظر از میزان تحصیلات و دانش زبان هندی، دورة مکالمه فشرده زبان هندی با توجه به هدف شما از یادگیری زبان هندی در کوتاه ترین و سریع ترین زمان ممکن در منزل و محل کار و آموزشگاه با افتخار آماده ارائه خدمات است.

در آموزشگاه دنیای زبان هر 4 مهارت اصلی زبان: مکالمه، فن بیان، گوش دادن و صحبت کردن و ارتباطات مورد توجه قرار می گیرد. به شما این اطمینان داده خواهد شد که تا پایان 35 جلسه به حد مطلوبی از زبان خواهید رسید و در مکالمه از سطح دانش خود رضایت خواهید داشت.

نرم‌افزارهای آموزش زبان هندی

دولینگو

دولینگو (دوئولینگو) اپلیکیشن محبوبی است که سال 2011 برای اولیه مرتبه منتشر شد. این نرم‌افزار برای دانلود در سیستم‌عامل‌های اندروید و IOS در دسترس است. این اپ توانست در دوازده سال اخیر خود را به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین نرم‌افزارهای موبایل در زمینه آموزش زبان‌های مختلف تبدیل کند. اپلیکیشن دولینگو بیش از پنجاه میلیون کاربر دارد و ارزش کمپانی آن به بیش از نیم میلیارد دلار رسیده است. همین‌طور تعداد زبان‌های قابل‌آموزش در دولینگو از چهل زبان گذشته است. دولینگو فاقد زبان فارسی است. بااین‌حال آموزش زبان هندی در این اپلیکیشن بر مبنای زبان انگلیسی، بسیار کارآمد است. شما می‌توانید با انتخاب انگلیسی به‌عنوان زبان نخست و هندی به‌عنوان زبان مدنظر برای آموزش، به تقویت هر دو بپردازید.

Mondly

موندلی یک برند آموزشی در فضایِ تکنولوژی است که از سال 2014 شروع به کار کرده است. بیش از همه، این برند به نرم‌افزار آموزش زبان خود شناخته می‌شود که در آن 33 زبان آموزش داده می‌شود. فارسی یکی از زبان‌های موندلی است و ازاین‌جهت برای کاربران ایرانی جالب‌توجه است. سازندگان این برند رومانیایی هستند، هرچند از سال 2022 دفتر مرکزی خود را به لندن منتقل کرده‌اند. موندلی از طریق وب، اندروید و IOS در دسترس است. شما قادر به یادگیری زبان هندی با کمک زبان فارسی یا انگلیسی در این نرم‌افزار هستید.

Pimsleur

پیمزلر یکی دیگر از اپلیکیشن‌های معروف آموزش زبان است. این برند، توسط «سایمون و شوستر» که نامی معروف در بین نشرهای مهم آمریکا است، مدیریت می‌شود. اپلیکیشن پیمزلر، شیوه‌ی خاص خود را در زمینه آموزش زبان دارد. آنها بیشتر از پنجاه زبان را در لیست دارند که قادر به یادگیری هرکدام از آنها هستید. همین‌طور هندی به چندین زبان در این اپلیکیشن تدریس می‌شود. در کنار فرانسه، هندی، هندی و زبان‌های دیگر، فارسی هم جایی بین زبان‌های پیمزلر دارد.

چرب زبان

چرب‌زبان کاری از مؤسسه آموزش زبان و تندخوانی نصرت است. آنها در سایت رسمی خود ادعا می‌کنند که دوبرابر سریع‌تر از هر اپلیکیشنی، به آموزش زبان‌های خارجه می‌پردازند؛ ادعایی که قابل‌اثبات نیست و نمی‌تواند درست باشد. این اپلیکیشن تنها برای دانلود اندروید در دسترس است. به این معنی که نسخه‌ای برای IOS آن معرفی نشده است. آموزش زبان هندی نصرت در 30 روز چیزی است که نصرت منتشر کرده و از طریق اپلیکیشن و سایت چرب زبان قابل دسترسی است.

 کتاب خودآموز

برخی افراد با خواندن کتاب راحت‌تر یاد می‌گیرند. این شیوه اگرچه سنتی است و ممکن است در زمینه‌ی یادگیری تلفظ کمک زیادی نکند، همچنان به قوت خود طرف‌دار دارد. توصیه می‌شود برای این منظور سراغ کتاب‌هایی بروید که لوح‌فشرده نیز دارند.

کتاب هندی برای سفر

کتاب «هندی برای سفر» به قلم سوبهاش کومار جمع‌آوری و توسط نشر جنگل چاپ شده است. تمرکز این کتاب مانند کتب مشابه آن، بیشتر یادگیری مکالمات روزمره به زبان هندی است. به این صورت که اگر کسی قصد سفر تفریحی یا کاری به کشوری هندی‌زبان را داشته باشد، بتوانید گام‌های نخست را با کمک این کتاب بردارد. در این کتاب، با موقعیت‌های متفاوتی که ممکن است پیش بیاید آشنا می‌شوید. برای مثال موقع خرید از سوپرمارکت، در مواجهه با مسئولین فرودگاه یا درخواست کمک از پلیس. کتاب با کمک یک لوح فشرده داده می‌شود که در زمینه‌ی تلفظ می‌تواند مفید واقع شود.

کتاب آموزش زبان هندی

کتابی نسبتاً قدیمی است که سال 1370 توسط سیروس شهبازی نوشته و منتشر شده است.

هندی در سفر 

مجموعه‌ی در سفر توسط نشر استاندارد چاپ می‌شود. کتاب هندی در سفر با همت نفیس حیدرتقوی و محمدمهدی پیروزمفرد نوشته شده است. در این کتاب مکالمات روزمره، اصلاحات و لغات پرکاربرد هندی تدریس می‌شود.

فیلم و سریال

به طور حتم، تماشای فیلم و سریال‌های هندی‌زبان می‌تواند تأثیری مهم روی یادگیری شما بگذارد.

•  فیلم Lagaan: که به عنوان روزی روزگاری در هند نیز معرفی می‌شود، یک درام ورزشی محصول سال 2001 با بازی امیر خان است. داستان مربوط به زمان استعمار و درگیری هندی‌ها و بریتانیایی‌ها است؛ وقتی که نتیجه‌ی یک مسابقه‌ی کریکت قرار است سرنوشت مردم منطقه را مشخص کند.
• فیلم دارودسته‌های واسیپور: فیلمی محصول 2012 است که در دو قسمت اکران شد و به ماجرای مافیای زغال سنگ هند می‌پردازد. گاردین، این فیلم را جزء 100 فیلم برتر قرن 21 می‌داند.
• فیلم RRR: فیلمی محصول 2022 و تحسین‌شده است که البته بیشتر به زبان تلوگو ساخته شده است. فیلم، یک درام حماسی است.
• فیلم Court: فیلمی محصول 2014 است که درامی قضایی را به تصویر می‌کشد. زبان‌های مختلف هندی در این فیلم، دخیل شده‌اند.
• فیلم Hotel Salvation: فیلمی حصول 2016 در فضای کمدی است که به ماجرای رابطه‌ی یک پدر و پسرِ مُسن می‌پردازد.
• فیلم Salaam Bombay: فیلمی که سال 1988 اکران شد و یکی از برندگان جایزه در جشنواره‌ی کن بود.
• سریال Kota Factory: در راجستانِ هند، مرکزی آموزشی وجود دارد که معروف است. دانش‌آموزی 16 ساله به کوتا می‌رود و سعی می‌کند وارد یکی از موسسات فناوری مهم کشور شود. فضای سریال کمدی است.
• سریال Sacred Games: سریالی تمام‌شده محصول نتفلیکس بود که در فضای پلیسی ساخته شده بود.
• سریال The Family Man: سریالی هندی از شبکه‌ی آمازون پرایم ویدئو است. فضای سریال جاسوسی-هیجانی است.
• سریال Aspirants: این سریال پنج قسمتی برای پخش روی یوتیوب ساخته شد و توجه بسیاری را به خود جلب کرد. موضوع، در مورد گذشته‌ و آینده‌ی سه دوست در دهلی است.

آموزش هندی به کودک

اولین سؤالی که پیش می‌آید، این است که آیا آموزش زبان جدید، به طور خاص هندی به کودکان درست است؟ یا اگر می‌توان به کودک زبان جدید یاد داد، چه سنی مناسب این کار است؟ می‌توان به این سؤالات به شکل زیر پاسخ داد:

این سؤالی است که والدین زیادی دارند. جواب مثبت است؛ شما می‌توانید به کودکان زبان دوم را آموزش دهید. نتایج تحقیقات مختلف، از ایده‌ی آموزش زبان در سنین پایین به کودکان به دشت دفاع می‌کنند. بخصوص چون هرچه بزرگ‌تر می‌شویم، سخت‌تر قادر به یادگیری زبان دوم خواهیم بود. اما در کودکی، آماده‌ی گرفتن چنین اطلاعاتی هستیم. می‌توان این مسئله را به سال‌های بعد موکول کرد؛ اما هرچه سن بالاتر برود، یادگیری سخت‌تر می‌شد.

البته اینکه کودکان ممکن است در ابتدا کمی سردرگم شوند هم حقیقت دارد. وقتی دو برچسب مختلف بر چیزها در ذهن بچه زده شود، یا نیاز داشته باشند با افراد مختلف به زبان‌های گوناگون صحبت کنند، گیج می‌شوند. کاملاً طبیعی است که کودک، گرامر و ساختار یک زبان را با دیگری قاتى کند و در جمله‌بندی به‌اشتباه بیفتد. این نه یک اختلال که امری طبیعی است. حتی ممکن است کودک وقتی در حال یادگیری زبان دوم است، مدتی به حالت سکوت فرو برود تا با آن زبان جدید اخت شود. این می‌تواند چند هفته تا یک سال به طول بینجامد. این موارد، رفته‌رفته کنار می‌روند.

 یادگیری زبان دوم، باعث افزایش خلاقیت، مهارت تفکر انتقادی و انعطاف ذهنی کودک می‌شود. سال‌های پیش از شروع دبستان، بخصوص سه سال اول بعد از تولد، مهم‌ترین سال‌ها در زندگی انسان هستند. اینجا جایی است که پایه‌های نگرش، تفکر و یادگیری گذاشته می‌شود. استفاده از این موهبت طبیعی، باعث می‌شود که یادگیری زبان دوم ساده شود. هرچه زبان‌آموز به لحاظ سنی کوچک‌تر باشد، توانایی بیشتری برای یادگیری تلفظ‌ها و تلاش برای ساخت صداهای جدید دارد. به بیانی دیگر، سنین سه یا چهارسالگی، آنها قادر هستند در قالب بازی، اطلاعات جدید در زمینه‌ی زبان دوم به دست بیاورند.

راهکارهای آموزش زبان هندی به کودک

کودک توانایی درکِ منفعتِ دانستن زبان جدید را نمی‌دانید. باید مسئله را برای او جذاب کنید و باعث شوید آهسته‌آهسته با زبان جدید اخت شود. می‌توان با کمک تکنیک‌هایی که در ادامه بر می‌شماریم، زبان هندی را به کودک آموزش دهید:

• اهداف بامزه انتخاب کنید: انتخاب اهدافی کوتاه‌مدت، تأثیری مهم در گرفتن انگیزه دارد. همین‌طور محول‌کردن وظایفی کوچک، تشویقشان بابت رسیدن به هدف و یافتن چالش بعدی در کنار هم.
• تشویق: تشویق و دادن جایزه را باید به صورت محدود برای دستاوردهای مهم باقی نگه داشت. در بیشتر وارد تشویق کلامی کفایت می‌کند.
• مکالمات معنی‌دار: مکالمات دونفره‌ی عمیق با کودک به گرفتن انگیزه توسط او کمک می‌کند. وقتی کودک را می‌نشانید و در مورد اهمیت بالای مطلبی توضیح می‌دهید، او واکنش مثبت نشان می‌دهد.
• درنظرگرفتن توانایی‌ها: همه‌ی بچه‌ها توانایی‌هایی یکسان ندارند. پس به‌جای تمرکز روی دستاوردها، روی تلاشی که بچه نشان داده متمرکز شوید. بچه اگر انگیزه‌ی خود را حفظ کند و به تلاش ادامه دهد، به نتیجه‌ی مدنظر می‌رسد.
• صحبت به زبان دوم: سعی کنید با کودک به هندی صحبت کنید و به او احساس راحتی بدهید.
• با هم انجام دهید: وقتی کودک مشغول یادگیری زبان است، کنار او باشید. شما هم حالتی از یادگیری به خود بگیرید.
• یادگیری را سرگرم‌کننده نگه دارید: با هم کتاب بخوانید، غذا درست کنید و تجربیاتت دیگری انجام دهید که باعث شود از زبان دوم دراین‌بین استفاده کنید.
• با هم بیرون بروید: با فرزندتان برای پیاده‌روی بروید و نامِ هر تعداد اشیا که می‌بینید را سعی کنید با زبان دوم به یاد بیاورید.
• ارتباط با دیگران: وقتی کودک در معرض کودک دیگری قرار می‌گیرد که او هم مشغول یادگیری زبانی یکسان است، به پیشرفت او کمک می‌شود.
• آواز بخوانید: خواندن جملات و حتی تکه آهنگ‌ها به آواز کمک بسیاری به کودک جهت یادگیری می‌کند.

ابزارهای آموزش هندی به کودک

در ایران چندین مؤسسه وجود دارند که اقدام به آموزش هندی به کودک می‌کنند:

•  تیکا: آموزشکده‌ای آنلاین است که به صورت خصوصی در آن اقدام به آموزش هندی نیز می‌کنند. این آموزش‌ها برای کودک نیز هست.
• های‌تاکی یک موسسه آنلاین دیگر است که کاربری مشابه در خصوص کودک انجام می‌دهد.
• کلاس‌های خصوصی زبان آلپیدا نیز بخشی مخصوص آموزش هندی به افراد در هر رده‌ی سنی، از جمله کودکان دارد.

یک‌سری کتاب در بازار وجود دارد که طوری طراحی شده که بتوانید در خانه به کودک زبان هندی یاد بدهید:

• Master the Hindi Alphabet
• Meri Pratham Hindi Sulekh Varnmala
• Hindi Flash Cards Kit
• Lokpriya Baalgeet

نرم‌افزارهایی برای نصب روی گوشی هم وجود دارد که می‌توانید از آنها بهره ببرید:

• Skritter
• Gus on the Go
• DinoLingo
• FluentU
• Boukili
• StoryToys Red Riding Hood
• Who Is It?

جمع‌بندی

در مجموع باید اشاره کرد که یادگیری زبان هندی مانند سایر زبان‌ها هیچ جای ترس ندارد. این زبان هم مانند هر زبان دیگری قابل‌یادگیری است. اگرچه یادگیری کامل این زبان به مانند کسی که زبان مادری‌اش هندی باشد ممکن است سال‌ها به طول بینجامد، یادگیری ابتدایی برای مکالمه‌ای قابل‌قبول به هندی می‌تواند طی چند ماه حاصل شود. شما با ممارست و تلاش قادر به این کار خواهید بود. تنها لازم است در این زبان غوطه‌ور شوید. با کمک تمام راه‌های گفته شده؛ یعنی مؤسسات، کتاب‌ها، فیلم‌ها و راه‌های دیگر، می‌توانید به اهداف مدنظر خود برسید.

سؤالات پرتکرار