کم کاری تیروئید زمانی اتفاق می‌افتد که غده تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید نمی‌سازد، که ممکن است در مراحل اولیه علائم قابل توجهی ایجاد نکند. هورمون‌های تیروئید، متابولیسم یا نحوه استفاده بدن از انرژی را تنظیم می‌کنند. اگر سطح تیروکسین پایین باشد، بسیاری از عملکردهای بدن کند می‌شوند. با گذشت زمان، در صورتی که کم کاری تیروئید درمان نشود، می‌تواند منجر به سایر مشکلات سلامتی، مانند کلسترول بالا و مشکلات قلبی شود. برای تشخیص کم کاری تیروئید از آزمایش خون استفاده می‌شود. درمان با داروهای هورمون تیروئید معمولاً ایمن و مؤثر است که در خصوص مصرف دوز مناسب لازم است تا با پزشک خود مشورت کنید. در این مقاله، به علائم، دلایل ایجاد، تشخیص و راه‌های درمان این بیماری می‌پردازیم.
کم کاری تیروئید چیست؟
کم کاری تیروئید یا تیروئید کم‌کار، شرایطی است که در آن هورمون تیروئید کافی در جریان خون شما وجود ندارد و متابولیسم شما کند می‌شود. این زمانی اتفاق می‌افتد که تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید را در بدن شما ترشح نمی‌کند و باعث می‌شود متابولیسم بدن کند شود و کل بدن را تحت تاثیر قرار دهد. هنگامی که سطح تیروئید شما بسیار پایین است، به آن میکس‌اِدم (myxedema) می‌گویند. این یک بیماری بسیار جدی است که می‌تواند علائمی ایجاد کند، از جمله:
- دمای پایین بدن
- کم‌خونی
- نارسایی قلبی
- گیجی
- کما
این نوع شدید کم کاری تیروئید، تهدید کننده زندگی است. به طور کلی، تیروئید کم‌کار، یک بیماری قابل درمان است، که می‌توان آن را با مصرف دارو به طور منظم و معاینه به موقع توسط پزشک مدیریت کرد.
تیروئید چگونه کار می‌کند؟
غده تیروئید، یک اندام کوچک پروانه‌ای شکل است که در جلوی گردن و درست زیر حنجره قرار دارد. وظیفه اصلی تیروئید، کنترل متابولیسم شماست. متابولیسم، فرآیندی است که بدن از آن برای تبدیل غذا به انرژی استفاده می‌کند. تیروئید، هورمون‌های T4 و T3 را برای کنترل متابولیسم ایجاد می‌کند. این هورمون‌ها در سراسر بدن کار می‌کنند تا به سلول‌های بدن بفهمانند که چقدر انرژی مصرف کنند. آنها دمای بدن و ضربان قلب را نیز کنترل می‌کنند. هنگامی که تیروئید به درستی کار می‌کند، دائماً هورمون می‌سازد، آنها را آزاد می‌کند و سپس هورمون‌های جدیدی را جایگزین آنچه استفاده شده است، می‌سازد. با این کار، متابولیسم و تمام سیستم‌های بدن را کنترل می‌کند.
میزان هورمون‌های تیروئید در جریان خون توسط غده هیپوفیز که در مرکز جمجمه و در زیر مغز قرار دارد، کنترل می‌شود. هنگامی که غده هیپوفیز کمبود یا بیش از حد هورمون تیروئید را احساس می‌کند، هورمون خود (هورمون محرک تیروئید یا TSH) را تنظیم می‌کند و آن را به تیروئید می‌فرستد تا مقادیر هورمون را متعادل کند. اگر مقدار هورمون‌های تیروئید خیلی زیاد (پرکاری تیروئید) یا خیلی کم (کم کاری تیروئید) باشد، کل بدن تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
عملکرد غده تیروئید چقدر اهمیت دارد؟
در حالی که بیشتر افراد در مورد تیروئید شنیده‌اند، اما تعداد کمی از آنها واقعاً می‌دانند که چه کار می‌کند. این اندام به کنترل متابولیسم، هر دو سیستم کاتابولیک و آنابولیک کمک می‌کند. کاتابولیسم، زمانی اتفاق می‌افتد که واکنش‌های شیمیایی، بخش‌هایی از بدن را تجزیه می‌کنند و آنابولیسم زمانی رخ می‌دهد که واکنش‌های شیمیایی به بازسازی بدن کمک کند. اگرچه این ممکن است عجیب به نظر برسد، اما مهم است توجه داشته باشید که بدن به طور مداوم در حال تجزیه بافت قدیمی و جایگزینی آن با بافت جدید است.
به عنوان مثال، روده هر دو تا هفت روز یک بار جدید می‌شود، گلبول‌های قرمز هر سه ماه یک‌بار تغییر می‌کنند، در حالی که گلبول‌های سفید حدود شش ماه طول می‌کشد. اگر تیروئید به درستی کار نکند، متابولیسم کند می‌شود و عملکرد آن مختل می‌شود. در چنین وضعیتی، ممکن است دوره بهبودی، تأخیر داشته باشد و افراد بیشتر مستعد آسیب، کبودی آسان و عدم تحمل ورزش شوند.
تفاوت بین کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید در چیست؟
در کم کاری تیروئید، تیروئید به اندازه کافی هورمون تیروئید نمی‌سازد. تفاوت کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید در کمیت آن است. در کم کاری تیروئید، تیروئید هورمون تیروئید بسیار کمی تولید می‌کند. این در حالی است که فردی که پرکاری تیروئید دارد، تیروئید او هورمون تیروئید بیش از حد تولید می‌کند. پرکاری تیروئید شامل سطوح بالاتری از هورمون‌های تیروئید است که باعث می‌شود متابولیسم شما سرعت بیشتری بگیرد. اگر کم کاری تیروئید دارید، متابولیسم شما کند می‌شود. خیلی چیزها برعکس این دو شرط است. اگر کم کاری تیروئید دارید، ممکن است برای مقابله با سرماخوردگی مشکل داشته باشید. اگر پرکاری تیروئید دارید، ممکن است تحمل گرما برای شما سخت باشد. آنها در نقطه مقابل عملکرد تیروئید قرار دارند. در حالت ایده‌آل، شما باید بین این دو باشید. هدف از درمان هر دوی این شرایط برای نزدیک شدن به عملکرد تیروئید تا حد امکان به حد وسط آن کار می‌کند.
چرا تیروئید کم‌کار می‌شود؟
شایع‌ترین علت کم کاری تیروئید، تیروئیدیت هاشیموتو است که به عنوان یک اختلال خودایمنی شناخته می‌شود. با استفاده از هاشیموتو، بدن آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که به غده تیروئید حمله می‌کنند و از بین می‌روند. تیروئیدیت همچنین ممکن است در اثر عفونت ویروسی ایجاد شود. سایر دلایل کم کاری تیروئید عبارت‌اند از:
پرتودرمانی به ناحیه گردن
درمان برخی از سرطان‌ها مانند لنفوم، نیاز به تاباندن پرتو به گردن دارد. پرتودرمانی به سلول‌های موجود در تیروئید آسیب می‌رساند. این امر باعث می‌شود که تولید هورمون‌ها توسط غده تیروئید، با دشواری مواجه شود.
درمان ید رادیواکتیو
این روش درمانی معمولاً برای افرادی است که به پرکاری تیروئید مبتلا هستند. با این حال، پرتوهای رادیواکتیو در این روش درمانی، سلول‌های موجود در غده تیروئید را از بین می‌برد. این معمولاً منجر به کم کاری تیروئید می‌شود.
استفاده از داروهای خاص
برخی از داروها برای درمان مشکلات قلبی، روانی و سرطان گاهی‌اوقات می‌توانند بر تولید هورمون تیروئید تأثیر بگذارند. این موارد شامل آمیودارون (کوردرون، پاچرون)، اینترفرون آلفا و اینترلوکین 2 است.
جراحی تیروئید
جراحی برای از بین بردن تیروئید، منجر به کم کاری تیروئید خواهد شد. اگر تنها بخشی از تیروئید برداشته شود، غده باقی‌مانده هنوز هم می‌تواند هورمون کافی برای نیازهای بدن تولید کند.
ید خیلی کم در رژیم غذایی
تیروئید برای تولید هورمون تیروئید به ید نیاز دارد. بدن شما ید تولید نمی کند، بنابراین باید آن را از طریق رژیم غذایی دریافت کنید. علاوه بر نمک تصفیه‌شده، منابع غذایی دیگر ید شامل صدف، تخم‌مرغ، لبنیات و جلبک دریایی است.
اختلال هیپوتالاموس
اگر هیپوتالاموس موجود در مغز به اندازه کافی هورمونی به نام TRH تولید نکند، یک شکل بسیار نادر از کم کاری تیروئید می‌تواند رخ دهد. TRH بر آزادی TSH از غده هیپوفیز تأثیر می‌گذارد.
آسیب یا اختلال غده هیپوفیز
به ندرت، مشکلی در غده هیپوفیز می‌تواند در تولید هورمون تیروئید دخالت کند. غده هیپوفیز، هورمونی به نام هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) ایجاد می‌کند که به تیروئید شما می‌گوید چقدر هورمون باید تولید کند و آزاد شود.
مشکلات تیروئید در بدو تولد
برخی از نوزادان ممکن است با یک غده تیروئید متولد شوند که به درستی رشد نکرده یا به درستی کار نمی‌کند. این نوع کم کاری تیروئید به نظر می‌رسد کم کاری تیروئید مادرزادی است.
بارداری
گاهی‌اوقات التهاب تیروئید پس از بارداری رخ می‌دهد. به این تیروئیدیت پس از زایمان گفته می‌شود. زنان مبتلا به این بیماری معمولاً افزایش شدید در سطح هورمون تیروئید و به دنبال آن افت شدید تولید هورمون تیروئید دارند. بیشتر زنان مبتلا به تیروئیدیت پس از زایمان عملکرد طبیعی تیروئید خود را بازیابی می‌کنند.
علت کم کاری تیروئید در بارداری
در بیشتر موارد، زنان مبتلا به کم کاری تیروئید در دوران بارداری، به بیماری هاشیموتو مبتلا هستند. این بیماری خودایمنی باعث می‌شود که سیستم ایمنی بدن به تیروئید حمله کند و به آن آسیب برساند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، تیروئید نمی‌تواند سطوح بالایی از هورمون‌های تیروئید را تولید و آزاد کند و کل بدن را تحت تأثیر قرار دهد. افراد باردار مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است احساس خستگی زیادی کنند، در مواجهه با دمای سرد مشکل داشته باشند و گرفتگی عضلات را تجربه کنند. هورمون‌های تیروئید برای رشد جنین مهم هستند.
این هورمون‌ها به رشد مغز و سیستم عصبی کمک می‌کنند. اگر کم کاری تیروئید دارید، کنترل سطح تیروئید در دوران بارداری بسیار مهم است. به این دلیل که، اگر جنین در طول رشد هورمون تیروئید کافی دریافت نکند، ممکن است مغز به درستی رشد نکند و بعداً مشکلاتی به وجود بیاید. کم کاری تیروئید درمان نشده یا درمان ناکافی در دوران بارداری ممکن است منجر به عوارضی مانند سقط جنین یا زایمان زودرس شود.
علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید
اثرات کم کاری تیروئید بر بدن اغلب در افراد مختلف متفاوت است و ممکن است تشخیص آن دشوار باشد. شدت بیماری همچنین بر علائم و نشانه‌ها و زمان ظاهر شدن آنها نیز تأثیر می‌گذارد. علائم اولیه می‌تواند شامل افزایش وزن و خستگی باشد. توجه داشته باشید که این هر دو این علائم با افزایش سن و بدون توجه به سلامت تیروئید، شایع‌تر می‌شوند. در نتیجه، ممکن است تا زمانی که علائم بیشتری ظاهر نشود، متوجه نشوید که این تغییرات مربوط به تیروئید شماست. به عنوان مثال، این‌ها ممکن است شامل تغییرات پوستی مرتبط با کم کاری تیروئید باشد، مانند پوست پوسته‌پوسته، زبر و خشک و ناخن‌های شکننده. به طور کلی، شایع‌ترین علائم و نشانه‌های کم کاری تیروئید عبارت‌اند از:
- خستگی
- افزایش وزن
- افسردگی
- یبوست
- احساس سرما
- کاهش تعریق
- ضربان قلب کندشده
- افزایش کلسترول خون
- پوست خشک
- موهای خشک و نازک
- حافظه ضعیف
- ضعف عضلانی
- سفتی عضلات، درد و حساسیت
- درد و سفتی در مفاصل
برای اکثر افراد، علائم این بیماری به تدریج و در طی سالیان متمادی پیشرفت می‌کنند. همان‌طور که عملکرد تیروئید بیشتر و بیشتر کند می‌شود، علائم ممکن است راحت‌تر شناسایی شوند. البته بسیاری از این علائم نیز به طور کلی با افزایش سن بیشتر می‌شوند. اگر مشکوک هستید که علائم شما نتیجه مشکل تیروئید است، با پزشک خود صحبت کنید. آنها می‌توانند آزمایش خون را برای تعیین اینکه آیا شما کم کاری تیروئید دارید یا خیر درخواست کنند.
علائم کم کاری تیروئید در بزرگسالان
علاوه بر شایع‌ترین علائم کم کاری تیروئید، تحقیقات نشان می‌دهد که علائم کم کاری تیروئید در مردان ممکن است شامل اختلال نعوظ نیز باشد. علائم کم کاری تیروئید در زنان ممکن است شامل مشکلات باروری، تغییرات قاعدگی به ویژه پریودهای نامنظم یا سنگین و یا مشکلات بارداری از جمله کم‌خونی باشد. همچنین ممکن است در دوران بارداری کم کاری تیروئید ایجاد شود. علائم معمولاً مشابه علائم سایر موارد کم کاری تیروئید خواهد بود.
کم کاری تیروئید در جوانان
در حالی که کم کاری تیروئید در افراد جوان کمتر شایع است، هنوز هم ممکن است رخ دهد. این وضعیت ممکن است باعث کندتر شدن رشد در کودکان و بلوغ زودرس در نوجوانان شود. همچنین ممکن است نوزادانی بدون عملکرد تیروئید به دنیا بیایند که به آن کم کاری مادرزادی تیروئید می‌گویند. علائم کم کاری تیروئید در نوزادان ممکن است شامل خوابیدن بیشتر از حد معمول، یبوست، مشکل در تغذیه و تأخیر در رشد (در صورت عدم درمان) باشد. در برخی موارد، نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است هیچ علامتی نشان ندهند.
علائم کم کاری تیروئید شدید
اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، ممکن است علائم دیگری همچون صورت پف‌کرده و حساس، گرفتگی صدا، کم‌خونی و از دست دادن شنوایی ایجاد شود. در موارد نادر، کم کاری تیروئید شدید ممکن است منجر به کما میکس‌اِدما شود، یک وضعیت تهدید کننده زندگی که نیاز به مراقبت‌های اورژانسی دارد. در حالی که این وضعیت در واقع شامل قرار گرفتن در کما نیست، ممکن است علائمی مانند خستگی، هیپوترمی، فشار خون و ضربان قلب پایین را تجربه کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
علائم تیروئید کم‌کار اغلب شبیه علائم سایر بیماری‌ها است و معمولاً به کندی ایجاد می‌شوند، بنابراین ممکن است تا سال‌ها متوجه آن نشوید. به عنوان مثال، اگر در سنی هستید که ممکن است منتظر یائسگی باشید، ممکن است فکر کنید به جای داشتن کم کاری تیروئید، دچار یائسگی شده باشید. در صورت داشتن علائم زیر، به پزشک مراجعه کنید:
- خستگی
- افزایش وزن
- افسردگی
- به سرما حساس بودن
- پوست و موی خشک
- دردهای عضلانی
تنها راه دقیق برای فهمیدن اینکه آیا مشکل تیروئید دارید یا خیر، انجام آزمایش عملکرد تیروئید است که در آن نمونه خون برای اندازه‌گیری سطح هورمون شما آزمایش می‌شود.
کم کاری تیروئید چگونه تشخیص داده می‌شود؟
کم کاری تیروئید اغلب با یک آزمایش خون ساده به نام پانل هورمون تیروئید، که میزان هورمون تیروئید را در خون شما اندازه‌گیری می‌کند، تشخیص داده می‌شود. با این حال، در برخی از افراد، تشخیص چندان ساده نیست و نیاز به آزمایش‌های دقیق‌تری دارد. تست عملکرد تیروئید، سطوح دو هورمون اصلی تیروئید را اندازه‌گیری می‌کند: T4 (تیروکسین) و هورمون محرک تیروئید (TSH). محدوده‌های طبیعی برای هر یک از این هورمون‌ها وجود دارد که بر اساس اندازه‌گیری‌های ده‌ها هزار نفر محاسبه شده است. اگر سطح هورمون تیروئید شما خارج از محدوده طبیعی باشد، این نشان دهنده کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید است.
در نوع معمولی و شایع‌ترین شکل کم کاری تیروئید، که در آن خود غده تیروئید ضعیف عمل می‌کند، سطح T4 خون پایین و سطح TSH بالا خواهد بود. این بدان معنی است که تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی‌کند و غده هیپوفیز این را تشخیص می‌دهد و با ترشح TSH بیشتر در تلاش برای تولید هورمون بیشتر از تیروئید پاسخ می‌دهد. در موارد نادر، کم کاری تیروئید به دلیل نارسایی هیپوفیز، هورمون تیروئید T4 پایین و سطح TSH نیز پایین خواهد بود. تیروئید تحت این شرایط، عملکرد مناسب دارد، زیرا فقط می‌تواند در پاسخ به TSH از غده هیپوفیز هورمون بسازد. از آنجایی که هیپوفیز در این مورد TSH کافی تولید نمی‌کند، غده تیروئید، T4 کافی نمی‌سازد.
این بیماری با چه عوارضی همراه است؟
در مواردی که کم کاری تیروئید درمان نمی‌شود، می‌تواند منجر به سایر مشکلات سلامتی شود، از جمله:
- گواتر. کم کاری تیروئید ممکن است باعث بزرگ‌تر شدن غده تیروئید شود که به این حالت گواتر می‌گویند. گواتر بزرگ ممکن است مشکلاتی در بلع یا تنفس ایجاد کند.
- مشکلات قلبی. کم کاری تیروئید می‌تواند منجر به افزایش خطر بیماری قلبی و نارسایی قلبی شود. این عمدتاً به این دلیل است که افراد مبتلا به تیروئید کم‌کار، تمایل به ایجاد سطوح بالای کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم یا همان کلسترول «بد» دارند.
- نوروپاتی محیطی. کم کاری تیروئید که بدون درمان برای مدت طولانی ادامه دارد، می‌تواند به اعصاب محیطی آسیب برساند. این اعصاب هستند که اطلاعات را از مغز و نخاع به بقیه بدن منتقل می‌کنند. نوروپاتی محیطی ممکن است باعث درد، بی‌حسی و گزگز در بازوها و پاها شود.
- ناباروری. سطوح پایین هورمون تیروئید می‌تواند در تخمک‌گذاری اختلال ایجاد کند که می‌تواند باروری را محدود کند. برخی از علل کم کاری تیروئید مانند اختلالات خودایمنی نیز می‌تواند به باروری آسیب برساند.
- نقص مادرزادی هنگام تولد. نوزادان متولد‌شده از مادران مبتلا به بیماری تیروئید درمان‌نشده، ممکن است در مقایسه با نوزادان متولد‌شده از مادرانی که بیماری تیروئیدی ندارند، در معرض خطر بیشتری برای نقص مادرزادی باشند. نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید که در بدو تولد وجود دارند و درمان نمی‌شوند، در معرض خطر مشکلات جدی رشد جسمی و ذهنی هستند. اما اگر این عارضه در چند ماه اول زندگی تشخیص داده شود، احتمال پیشرفت بیماری در صورت درمان به موقع، کمتر است.
- کمای میکس‌ادما. این وضعیت نادر و تهدید کننده زندگی زمانی رخ می‌دهد که کم کاری تیروئید بدون درمان برای مدت طولانی ادامه یابد. کمای میکس‌ادم، ممکن است در اثر داروهای آرام‌بخش، عفونت یا استرس‌های دیگر روی بدن ایجاد شود. علائم آن شامل عدم تحمل شدید سرما و خواب‌آلودگی، به دنبال آن کمبود شدید انرژی و سپس بیهوشی است که نیاز به درمان فوری پزشکی دارد.
کم کاری تیروئید چگونه درمان می‌شود؟
در بیشتر موارد، کم کاری تیروئید با جایگزین کردن مقدار هورمونی که تیروئید شما دیگر تولید نمی‌کند، درمان می‌شود و این با دارو انجام می‌شود. یکی از داروهایی که معمولا استفاده می‌شود، لووتیروکسین نام دارد. این نسخه مصنوعی هورمون T4 از عملکرد هورمون تیروئیدی که بدن شما به طور معمول تولید می‌کند، کپی می‌کند. این دارو برای بازگرداندن سطوح کافی از هورمون تیروئید به خون شما طراحی شده است. هنگامی که سطح هورمون بازیابی شود، علائم بیماری احتمالا ناپدید می‌شوند یا حداقل قابل کنترل‌تر می‌شوند. پس از شروع درمان، چندین هفته طول می‌کشد تا احساس تسکین پیدا کنید. برای نظارت بر پیشرفت خود به آزمایش خون بعدی نیاز دارید.
شما و پزشکتان برای یافتن دوز و برنامه درمانی که به بهترین وجه علائم شما را برطرف می‌کند، با هم کار خواهید کرد که این ممکن است کمی طول بکشد. در بیشتر موارد، افراد مبتلا به کم کاری تیروئید باید تمام عمر خود را از این دارو استفاده کنند. با این حال، ممکن است نیاز به تنظیم مقدار مصرفی داشته باشید، به خصوص اگر تیروئیدیت هاشیموتو دارید. برای اطمینان از اینکه داروی شما هنوز به درستی کار می‌کند، پزشک احتمالاً سالانه سطح TSH شما را آزمایش می‌کند. اگر سطح خون نشان دهد که دارو آن‌طور که باید کار نمی‌کند، پزشک دوز را تا زمانی که تعادل حاصل شود تنظیم می‌کند.
درمان‌های طبیعی بیماری کم کاری تیروئید
درمان استاندارد کم کاری تیروئید، مصرف روزانه داروهای جایگزین هورمون تیروئید است. البته، داروها اغلب با عوارض جانبی همراه هستند و فراموش کردن مصرف یک قرص ممکن است منجر به علائم بیشتر شود. در برخی موارد، درمان‌های طبیعی ممکن است عوارض جانبی کمتری داشته باشند و بهتر با سبک زندگی شما سازگار می‌شوند. هدف از درمان‌های طبیعی یا طب جایگزین، رفع علت اصلی مشکل تیروئید است. درمان‌های طبیعی زیر را به عنوان مکمل یا جایگزین برای برنامه درمانی خود در نظر بگیرید:
سلنیوم
سلنیوم، یک عنصر کمیاب است که در متابولیسم هورمون تیروئید نقش دارد. بسیاری از غذاها حاوی سلنیوم هستند، از جمله: ماهی تن، بوقلمون، آجیل برزیلی و گوشت گاو تغذیه شده با علف. تیروئیدیت هاشیموتو، یک حمله سیستم ایمنی به تیروئید، اغلب ذخیره سلنیوم بدن را کاهش می‌دهد. نشان داده است که مکمل این عنصر کمیاب، به تعادل سطح تیروکسین یا T4 در برخی افراد کمک می‌کند. مهم است که با پزشک خود در مورد اینکه چه مقدار سلنیوم ممکن است برای شما مناسب باشد صحبت کنید، زیرا برای هر فردی متفاوت است.
رژیم غذایی فاقد گلوتن
به گفته بنیاد ملی آگاهی سلیاک، تعداد قابل توجهی از افراد مبتلا به بیماری تیروئید نیز به بیماری سلیاک مبتلا هستند. بیماری سلیاک، یک اختلال گوارشی است که در آن گلوتن باعث ایجاد پاسخ ایمنی در روده کوچک می‌شود. تحقیقات در حال حاضر از رژیم غذایی بدون گلوتن برای درمان بیماری تیروئید پشتیبانی نمی‌کند. با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به تیروئیدیت هاشیموتو و کم کاری تیروئید پس از حذف گندم و سایر غذاهای حاوی گلوتن از رژیم غذایی خود احساس بهتری دارند. البته رژیم غذایی بدون گلوتن هم دارای معایبی است. به عنوان مثال، هزینه خرید غذاهای بدون گلوتن اغلب بسیار بیشتر از غذاهای حاوی گندم است. همچنین، برخی از غذاهای از پیش بسته‌بندی‌شده و بدون گلوتن، سالم نیستند. این به این دلیل است که این غذاها می‌توانند نسبت به محصولات حاوی گندم دارای محتوای چربی بالاتر و فیبر کمتری باشند.
ویتامین B
مصرف برخی مکمل‌های ویتامین می‌تواند بر سلامت تیروئید شما تأثیر بگذارد. هورمون‌های تیروئید پایین می‌تواند بر سطح ویتامین B-12 بدن شما تأثیر بگذارد. مصرف مکمل ویتامین B-12 ممکن است به شما در ترمیم برخی از آسیب‌های ناشی از کم کاری تیروئید کمک کند. ویتامین B-12 می‌تواند به رفع خستگی ناشی از بیماری تیروئید کمک کند. این بیماری همچنین بر سطح ویتامین B-1 شما تأثیر می‌گذارد. با این غذاها می‌توانید ویتامین B بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنید: نخود و لوبیا، مارچوبه، دانه‌های کنجد، ماهی تن، پنیر، شیر و یا تخم‌مرغ. ویتامین B-12 به طور کلی برای اکثر افراد سالم در سطوح توصیه‌شده، ایمن است. با پزشک خود در مورد میزان ویتامین B-12 که ممکن است برای شما مناسب باشد، صحبت کنید.
پروبیوتیک‌ها
مطالعات در خصوص ارتباط بین کم کاری تیروئید و مشکلات روده کوچک نشان داده است که تغییر تحرک دستگاه گوارش (GI) که معمولاً با کم کاری تیروئید مشاهده می‌شود، می‌تواند باعث رشد بیش از حد باکتری روده کوچک (SIBO) شود که در نهایت منجر به علائم مزمن دستگاه گوارش، مانند اسهال می‌شود. مکمل‌های پروبیوتیک، حاوی باکتری‌های مفید زنده هستند که می‌توانند به سلامت معده و روده شما کمک کنند. علاوه بر مکمل‌ها، غذاها و نوشیدنی‌های تخمیری مانند کفیر، کامبوجا، برخی پنیرها و ماست حاوی پروبیوتیک‌های مفیدی هستند. با این حال، سازمان غذا و دارو استفاده از پروبیوتیک‌ها را برای پیشگیری یا درمان هر بیماری تأیید نکرده است. با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا این مکمل‌ها ممکن است به شما کمک کند یا خیر.
رژیم غذایی بدون شکر
شکر و غذاهای فرآوری‌شده می‌توانند منجر به افزایش التهاب در بدن شوند. التهاب می‌تواند تبدیل T4 به تری‌یدوتیرونین یا T3، دیگر هورمون تیروئید دیگر را کند کند که این می‌تواند علائم شما را بدتر کند. همچنین، شکر فقط در کوتاه‌مدت سطح انرژی شما را افزایش می‌دهد، به همین علت حذف آن از رژیم غذایی ممکن است به تنظیم سطح انرژی شما کمک کند. علاوه بر این، حذف قند از رژیم غذایی ممکن است به سطح استرس و پوست شما کمک کند. رعایت یک رژیم غذایی بدون شکر آسان نیست، اما مزایای آن برای سلامت تیروئید شما ممکن است ارزش آن را داشته باشد.
آیا می‌توان از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد؟
هیچ راهی برای پیشگیری از کم کاری تیروئید وجود ندارد، اما افرادی که ممکن است در معرض خطر بیشتر مشکلات تیروئیدی قرار داشته باشند، برای مثال زنان در دوران بارداری، باید با پزشک خود در مورد نیاز به ید اضافی مشورت کنند. غربالگری برای کسانی که علائمی ندارند توصیه نمی‌شود، مگر اینکه عوامل خطر زیر را داشته باشند:
- سابقه بیماری خودایمنی
- سابقه پرتودرمانی به سر یا گردن
- گواتر
- سابقه خانوادگی مشکلات تیروئید
- استفاده از داروهایی که بر عملکرد تیروئید تأثیر می‌گذارند.
این افراد می‌توانند برای علائم اولیه این بیماری مورد آزمایش قرار گیرند. اگر آزمایشات مثبت باشد، می‌توانند اقداماتی را برای جلوگیری از پیشرفت بیماری انجام دهند. هیچ مدرکی مبنی بر اینکه یک رژیم غذایی خاص از کم کاری تیروئید جلوگیری می‌کند، وجود ندارد و هیچ راهی برای جلوگیری از کم کاری تیروئید وجود ندارد، مگر اینکه در منطقه‌ای زندگی کنید که سطح ید در رژیم غذایی پایین است، به عنوان مثال، برخی از مناطق جنوب شرقی آسیا و آفریقا.
توصیه‌های غذایی خاص برای افراد مبتلا به کم کاری تیروئید
به عنوان یک قاعده کلی، برای کم کاری تیروئید نیازی به رعایت رژیم غذایی خاصی ندارید. با این حال، توصیه‌هایی وجود دارد که باید در نظر داشته باشید:
یک رژیم غذایی متعادل داشته باشید
تیروئید شما برای عملکرد کامل به مقادیر کافی ید نیاز دارد، اما برای رسیدن به آن نیازی به مصرف مکمل ید ندارید. غذاهای غنی از ید زیادی وجود دارد، از جمله:
- نمک یددار
- محصولات لبنی مانند شیر، ماست و پنیر
- تخم‌مرغ
- غذای دریایی
- جلبک دریایی
به طور کلی، یک رژیم غذایی متعادل باید به نحوی باشد که ید کافی را برای اکثر افراد فراهم کند.
مصرف سویا را کنترل کنید
سویا ممکن است با کم کاری تیروئید مرتبط باشد. نوشیدن یا خوردن بیش از حد محصولات سویا ممکن است عملکرد تیروئید را کاهش دهد، به ویژه در افراد مبتلا به اختلالات تیروئید. با این حال، تحقیقات بیشتری در این زمینه موردنیاز است. سویا در توفو، پنیر وگان و فرآورده‌های گوشتی، شیر سویا، سویا و سس سویا یافت می‌شود. از سوی دیگر، نظارت بر مصرف سویا در نوزادانی که نیاز به درمان کم‌کاری تیروئید دارند، لازم است.
تعادل در مصرف فیبر را جدی بگیرید
فیبر ممکن است در جذب هورمون تیروئید اختلال ایجاد کند. در نتیجه، مصرف بیش از حد آن ممکن است مانع از دریافت هورمون‌های موردنیاز بدن شما از داروهای تیروئید شود. فیبر حیاتی است، بنابراین به طور کامل آن را نادیده نگیرید. در عوض، از مصرف دارو در چند ساعت پس از خوردن غذاهای با فیبر بالا خودداری کنید.
از مصرف داروهای تیروئید به همراه سایر مکمل‌ها خودداری کنید
اگر علاوه بر داروهای تیروئید مکمل یا دارو مصرف می‌کنید، سعی کنید آنها را در زمان‌های مختلف مصرف کنید. سایر داروها می‌توانند در جذب اختلال ایجاد کنند، بنابراین بهتر است داروهای تیروئید خود را بدون مکمل‌ها، داروها یا غذاها مصرف کنید.
کلام پایانی
اگر مشکوک به مشکل تیروئید خود هستید، بدون معطلی، به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما احتمالا TSH را اندازه‌گیری می‌کند و اگر بالا باشد، به شما اطلاع می‌دهد که کم کاری تیروئید دارید. اگر میزان آن کم باشد، این می‌تواند نشان دهنده کم کاری تیروئید باشد. اگرچه ممکن است این همان چیزی باشد که شما به آن شک داشتید، آن را کنار نگذارید. قبل از پذیرش کورکورانه و مصرف دارو به صورت خودسرانه، حتماً از پزشک سؤال بپرسید و شرایط را کاملاً درک کنید. دانستن اینکه چگونه رژیم غذایی و سبک زندگی خود را تنظیم کنید، می‌تواند تأثیر بیشتری از هر دارویی داشته باشد.
نظرات کاربران