به گزارش سایت خوبو، حمامهای ترکی از زمان پیدایش در دوران بیزانس و عثمانی به مرور تبدیل به بخشی از فرهنگ و جامعۀ ترکیه شده است. حمامهای سنتی ترکیه، تنها محلی برای پاکیزگی نیست بلکه همچون محفلی برای دورهم جمع شدن بخشهای مختلفی از جامعه است که می‌توان آن را یکی از مراکز اجتماعی جامعه در نظر گرفت.
اهمیت حمامهای ترکی فراتر از نقش آنها به عنوان فضاهای فیزیکی برای پاکسازی جسم است. اعتقاد بر این است که در چنین جاهایی، بدن و ذهن به یک تعادل و هماهنگی دست پیدا می‌کنند. حمام‌کردن در چنین مکانهایی را به عنوان یک مراسم درمانی نیز در نظر می‌گیرند زیرا بخار آب، تسکین‌دهنده و نشستن بر روی صفحات سنگ مرمر گرم به کاهش استرس و خستگی می‌انجامد. علاوه بر این، تزئینات زیبای این قبلی حمامهای سنتی که با معماری زیبا و کاشی‌های هندسی همراه است، تجربۀ حضور در حمامهای ترکی استانبول را بیش از پیش لذت‌بخش می‌سازد.
در این مطلب ما می‌خواهیم شما را به سفری به درون حمامهای ترکی استانبول برده و با دنیای جالب آن آشنا شویم؛ همچنین به معرفی بهترین حمامهای ترکی شهر استانبول نیز خواهیم پرداخت. پس با ما همراه باشید.
تاریخچه حمامهای ترکی
پیشینۀ این حمامهای سنتی در ترکیه و خاورمیانه مانند ایران به زمانهای دور بازمی‌گردد. قدیمی‌ترین حمامهای سنتی ترکی شناخته‌شده مربوط به دوران روم باستان و بیزانس است. با این حال، این حمام‌ها از قرن یازدهم با تأسیس امپراتوری سلجوقیان در آناتولی رایج و گسترده‌تر شدند.
سلجوقیان در بسیاری از شهرهای تحت کنترل خود، از جمله قونیه، قیصری و سیواس، مجموعه حمامهای باشکوهی ساختند. این حمام‌ها دارای امکانات عالی با بخشهای مجزا برای اتاق‌های سرد و گرم، ماساژ، مکان‌های استراحت و استخرهای شنا بودند. کم‌کم این مکانها به جایی برای گذراندن وقت و گفتگو تبدیل شدند.
امپراتوری عثمانی پس از فتح قسطنطنیه در سال ۱۴۵۳، ساخت حمامهای سنتی را ادامه داد و آثار ارزشمندی مانند حمام کیلیچ علی پاشا که تا به امروز نیز همچنان پابرجاست را ساخت. حمام نقش مهمی در زندگی اجتماعی به ویژه برای زنان داشت. تدارک عروسی، مراسم تطهیر اسلامی و مناسبتهای خاص اغلب در حمامهای سنتی و محلی انجام می‌شد. با این حال، استفاده از حمامهای سنتی در قرن ۱۹ و ۲۰ به دلیل سبک تازه زندگی و مسائل بهداشتی، رفته‌رفته کاهش یافت اما در سالیان اخیر اقبال عمومی برای تجربۀ استفاده از چنین حمامهای تاریخی افزایش یافت. در نتیجه امروزه بسیاری از حمامهای دوران عثمانی در شهرهای ترکیه مخصوصا استانبول بازسازی و به روی عموم بازگشایی شده‌اند.
نقش حمامهای ترکی در جامعه عثمانی
این حمام‌ها به شکلهای گوناگون نقش مهمی در جامعه عثمانی و ترکیه قدیم بازی می‌کردند که مهمترین آنها عبارتند از:
- فرصتی برای حضور اجتماعی: حمامهای ترکی محل ملاقات دوستان، همسایگان و حتی غریبه‌ها بود. ماهیت برابری‌خواهانه حمام‌ها به افراد طبقات اجتماعی مختلف اجازه می‌داد تا در سطوح شخصی در کنار هم قرار گرفته و به هم متصل شوند. در چنین فضایی، مردم داستان‌ها و ایده‌های خود را به اشتراک گذاشته و روابطی دوستانه با هم برقرار می‌کردند.
- شکستن موانع اجتماعی: در داخل حمام‌ها، سلسله مراتب اجتماعی به طور موقت از بین می‌رفت. افراد بدون توجه به موقعیت اجتماعی خود، در شرایط مساوی وارد این مکان می‌شدند.
- تجارت: حمامهای سنتی محیط مساعدی را برای معاملات تجاری فراهم می‌کردند. بازرگانان ثروتمند، مقامات و شخصیت‌های با نفوذ در حمام‌ها رفت و آمد می‌کردند و از فضای آرام و دنج آنها برای گفتگو در مورد مسائل تجاری، سیاسی و سایر امور مهم استفاده می‌نمودند.
- تبادل فرهنگی: مشتری‌هایی از طیف‌های مختف جامعه، از جمله مسلمانان، مسیحیان، یهودیان و خارجی‌ها دور هم جمع می‌شدند و از مرزهای تعین‌شدۀ مذهبی و قومی فراتر می‌رفتند. این تنوع فرهنگی فضای حمامهای ترکی را به محلی برای یادگیری از هم و آشنایی با سنت‌ها و آداب و رسوم مختلف تبدیل کرده بود.
بهترین حمامهای سنتی استانبول
اگر به شهر استانبول رفته‌اید، باید بدانید که بسیاری از حمامهای تاریخی این شهر را می‌توانید در حوالی میدان تکسیم و در خیابان Turnacıbaşı پیدا کنید اما در سایر نقاط شهر نیز حمام‌هایی قدیمی که پس از بازسازی به روی عموم بازگشایی شده‌اند را نیز خواهید یافت. ما در ادامه به معرفی چند تا از بهترین حمامهای سنتی استانبول خواهیم پرداخت.
حمام چمبرلی تاش / Cemberlitas Hamami
این بنا یکی از قدیمی‌ترین حمامهای استانبول است که توسط معمار مطرح دنیای قدیم «سینان» و بدستور نوربانو سلطان در سال ۱۵۸۴ ساخته شده است. برای پیدا کردن این حمام باید به میدان چمبرلی تاش رفته و سپس داخل خیابان «دیوان یولو» شوید. حمام چمبرلی تاش در نزدیکی حمام مسجد آبی،گرند بازارکاپالی چارشی ، ایاصوفیه قرار دارد و شما می‌توانید تمام این آثار را در کنار هم بازدید کنید. این حمام در ابتدا برای استفاده سلطان عثمانی و دربار او ساخته شد، اما بعداً به روی عموم باز شد و یکی از محبوب‌ترین حمامهای ترکی استانبول و یک مقصد گردشگری محبوب است.
نکات جالب دربارۀ حمام چمبرلی تاش
- این بنای تاریخی در میراث جهانی یونسکو ثبت گردیده است.
- این حملم از سنگ مرمر ساخته شده و دارای گنبد بزرگی در مرکز آن است.
- حمام دارای سه بخش اصلی است:
- soyunma yeri (اتاق رختکن)، hararet (اتاق گرم) و soğukluk (اتاق سرد)
- «حرارت‌خانه» در واقع گرم‌ترین اتاق این حمام است و میهمانان در آن حمام می کنند. «سوغوکلوک» خنک‌ترین بخش این حمام است و مهمانان پس از استحمام، وارد این بخش می‌شوند.
چگونه به حمام چمبرلی تاش برویم
«حمام چمبرلی تاش» در محله Çemberlitas استانبول، نزدیک بازار بزرگ و ایاصوفیه است. از بازار بزرگ با یک پیاده‌روی سبک می‌توانید به حمام برسید و یا اینکه می‌توانید با تراموا به ایستگاه «چمبرلی تاش» بروید.
قیمت
بلیط اصلی و استاندارد این حمام ۱۰۰ لیر ترکیه است که شامل شامل دسترسی به اتاق رختکن، اتاق گرم و اتاق سرد است. برای استفاده از امکانات بیشتری مانند ماساژ یا اسکراب باید هزینۀ اضافی بپردازید.
نکات تکمیلی
- «حمام چمبرلی تاش» همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۱۰ شب باز است.
- توصیه می‌شود وقت خود را از قبل رزرو کنید، به خصوص اگر در فصل شلوغ سال سفر می‌کنید.
حمام کازه لوگ لو / Cagaloglu Hamami
این حمام تاریخی در محلۀ سلطان احمد واقع استانبول قرار دارد. «حمام کازه لوگ لو» که در سال ۱۷۴۱ تکمیل گردید، یکی از آخرین حمامهای بزرگ دوران عثمانی است. هدف از ساخت این حمام، کسب درآمد برای کتابخانه سلطان محمود اول که در داخل مسجد ایاصوفیه قرار داشت بود. این حمام توسط معمار بزرگ «سلیمان آقا» طراحی و توسط «عبدالله آقا» تکمیل گردید.
در طول تاریخ، افراد مشهور بسیاری از جمله فلورانس نایتینگل، مصطفی کمال آتاتورک، پادشاه ادوارد هشتم و هریسون فورد از این حمام تاریخی دیدن کرده‌اند. این حمام در لیست «۱۰۰۰ مکان که قبل از مرگ باید دید» قرار دارد. در بدو ورود به این حمام، به شما یک دست لباس نخی، حوله، دمپایی یکبار مصرف، شامپو، صابون و روغن زیتون خالص می‌دهند.
مسیر دسترسی به حمام کازه لوگ لو
این بنای تاریخی در نزدیکی آب‌انبار مشهور باسیلیکا و در نزدیکی ایاصوفیه قرار دارد. به عبارت دقیق‌تر، شما باید وارد خیابان پروفسور کاظم اسماعیل گورکان شوید و به دنبال پلاک ۳۴ باشید. برای رسیدن به این حمام می‌توانید با اتوبوس یا تراموا تا میدان سلطان احمد بروید و سپس با کمی پیاده‌روی به این بنای تاریخی برسید.
قیمت
بلیط استاندارد این حمام ۶۰ یورو و شامل حضور در اتاق اصلی و گرم، ماساژ و بخش استراحت است. برای دریافت خدمات اضافی مانند ماساژ آروماتراپی، ماساژ پا، لایهبرداری و ماسک کلاژن باید هزینۀ اضافی بین ۸۰ تا ۱۸۰ یورو بپردازید.
حمام ایاصوفیه خرم سلطان / Ayasofya Hurrem Sultan Hamami
قدمت این حمام به قرن ۱۶ میلادی بازمی‌گردد که توسط مشهورترین معمار عثمانی، معمار سینان، بین سالهای ۱۵۵۶ و ۱۵۵۷ و به درخواست حرم سلطان (رکسلانا)، همسر سلطان سلیمان ساخته شد. محل ساخت این حمام بر روی ویرانه‌های حمامهای باستانی زئوسیپوس (۱۰۰-۲۰۰ بعد از میلاد) است و زیباترین حمام ترکی استانبول محسوب می‌شود که بدلیل قرارگیری میان ایاصوفیه و مسجد آبی، یکی از محبوب‌ترین مقاصد توریستی شهر است. این حمام در سال ۲۰۰۸ مرمت گردید و پس از یک پروژه بازسازی سه ساله که ۱۱ میلیون دلار هزینه در بر داشت، در سال ۲۰۱۱ بازگشایی شد.
مسیر دسترسی به حمام ایاصوفیه
یافتن این بنای تاریخی که در بین بنای ایاصوفیه و مسجد آبی قرار دارد بسیار آسان است. لازم به ذکر است که ساعت کاری این حمام هر روز از ۸ صبح تا ۱۰ شب می‌باشد.
قیمت
نرخ ورودی و استفاده از خدمات استاندارد این حمام تاریخی از ۵۰ یورو شروع می‌شود و بسته به خدمات اضافی که درخواست کنید، تا ۲۰۰ یورو به هزینۀ اولیه اضافه می‌گردد.
سوالات متداول
حمامهای ترکی سنتی دارای بخشهای مجزا برای مردان و زنان هستند، اما برخی از حمامهای مدرن ترکیبی هستند یا ساعات خاصی را برای هر جنس ارائه می‌دهند.
معمولاً حدود ۱ تا ۲ ساعت
Leave a Comment