توپ طلا

توپ طلا (Ballon d’Or) جایزه ای است که از طرف مجله فرانس فوتبال به بهترین بازیکن سال اروپا اهدا می‌شود.

به گزارش خوبو، مجله فرانس فوتبال از سال 1956 اقدام به انتخاب بهترین بازیکن سال اروپا کرد و به برنده این عنوان جایزه‌ای تحت عنوان توپ طلا اهدا نمود. گابریل هانو (Gabriel Hanot) پیشنهاد داد که به بازیکنی که بهترین عملکرد را در یک سال میلادی داشته باشد، جایزه‌ای اهدا شود.

از سال 1956 تا سال 2006، فقط روزنامه‌نگاران ورزشی اقدام به انتخاب بهترین بازیکن سال می‌کردند. پس از سال 2007، به مربیان و کاپیتان‌های تیم‌های ملی نیز حق رای داده شد. در ابتدا فقط به بازیکنان اروپایی این جایزه تعلق می‌گرفت، اما از سال 1995، تمامی بازیکنانی که در باشگاه‌های اروپایی حضور داشته باشند، با هر ملیتی، می‌توانستند برای دریافت جایزه تلاش کنند. از سال 2007، تمامی بازیکنان در سرتاسر جهان واجد شرایط برای کسب این جایزه هستند.

تاریخچه جایزه توپ طلا

پس از پیشنهاد گابریل هانو، از سال 1956 به بهترین بازیکن اروپایی و بر اساس رای گیری از خبرنگاران فوتبالی، جایزه توپ طلا توسط مجله فرانس فوتبال اهدا می شد. استنلی متئوس فوتبالیست مطرح انگلیسی به اولین برنده این جایزه تبدیل شد. پیش از سال 2007، این جایزه در بسیاری از رسانه های بین المللی به عنوان جایزه بهترین بازیکن سال قاره اروپا شناخته می‌شد. حتی پس از سال 2007، به دلیل این که منشا آن به عنوان یک جایزه اروپایی بود، معمولاً با این نام شناخته می شد تا اینکه با جایزه جهانی بهترین بازیکن سال فیفا ادغام شد.

در سال 1995، تصمیم گرفته شد که بازیکنان غیر اروپایی شاغل در قاره اروپا نیز بتوانند نامزد دریافت کسب جایزه توپ طلا شوند و ژرژ وه آ به اولین بازیکن غیر اروپایی و تنها بازیکن آفریقایی تبدیل شد که موفق به کسب توپ طلا می‌شود. در سال 1997، رونالدو نازاریو به اولین بازیکن آمریکای جنوبی تبدیل شد که این جایزه را به ویترین افتخاراتش اضافه می‌کند.

دومین تغییر مهم در سال 2007 صورت گرفت، جاییکه تمامی بازیکنان در قاره‌های مختلف توانایی کسب این جایزه را دارند، هرچند تاکنون هیچ بازیکنی خارج از قاره اروپا موفق به کسب جایزه توپ طلا نشده است.

بین سال های 2010 تا 2015، به مدت شش سال جایزه توپ طلا با جایزه بهترین بازیکن سال جهان ادغام شد و با عنوان توپ طلای فیفا (FIFA Ballon d’Or) به برندگان اهدا شد. بدین ترتیب یوفا در سال 2011، تصمیم گرفت جایزه‌ای تحت عنوان بهترین بازیکن سال اروپا به بهترین بازیکنان قاره سبز اهدا کند. در سال 2020، فرانس فوتبال تصمیم گرفت به دلیل پاندمی ویروس کرونا، جایزه‌ای به بهترین بازیکن سال اهدا نکند.

تمامی برندگان جایزه توپ طلا

1956

اول	استلی ماتیوس (انگلیس)	بلکپول	47
دوم	آلفردو دی استفانو (اسپانیا)	رئال مادرید	44
سوم	ریموند کوپا (فرانسه)	رئال مادرید	33

1957

اول	آلفردو دی استفانو (اسپانیا)	رئال مادرید	72
دوم	بیلی رایت (انگلیس)	وولورهمپتون	19
سوم	دانکن ادواردز (انگلیس)	منچستریونایتد	16
سوم	ریموند کوپا (فرانسه)	رئال مادرید	16

1958

اول	ریموند کوپا (فرانسه)	رئال مادرید	71
دوم	هلموت ران (آلمان غربی)	روت ویس اسن	40
سوم	ژاست فونتین (فرانسه)	استاده رنس	23

1959

اول	آلفردو دی استفانو (اسپانیا)	رئال مادرید	80
دوم	ریموند کوپا (فرانسه)	رئال مادرید	42
سوم	جان چارلز (ولز)	یوونتوس	24

1960

اول	لوییس سوارز (اسپانیا)	بارسلونا	54
دوم	فرانس پوشکاش (مجارستان)	رئال مادرید	37
سوم	اووه زیلر (آلمان)	هامبورگ	33

1961

اول	عمر سیوری (ایتالیا)	یوونتوس	46
دوم	لوییس سوارز (اسپانیا)	اینتر میلان	40
سوم	جانی هاینس (انگلیس)	فولام	22

1962

اول	جوزف ماسوپوست (چکسلواکی)	دوکلا پراگ	65
دوم	اوزه بیو (پرتغال)	بنفیکا	53
سوم	کارل هاینتس شنلینگر (آلمان غربی)	کلن	33

1963

اول	لو یاشین (شوروی)	دینامو مسکو	73
دوم	جانی ریورا (ایتالیا)	آث میلان	53
سوم	جیمی گریوز (انگلیس)	تاتنهام هاتسپر	33

1964

اول	دنیس لاو (اسکاتلند)	منچستریونایتد	61
دوم	لوییس سوارز (اسپانیا)	اینتر میلان	43
سوم	آمانسیو (اسپانیا)	رئال مادرید	38

1965

اول	اوزه بیو (پرتغال)	بنفیکا	67
دوم	جاچینتو فاکتی (ایتالیا)	اینتر میلان	59
سوم	لوییس سوارز (اسپانیا)	اینتر میلان	45

1966

اول	بابی چارلتون (انگلیس)	منچستریونایتد	81
دوم	اوزه بیو (پرتغال)	بنفیکا	80
سوم	فرانتس بکن باوئر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	59

1967

اول	فلورین آلبرت (مجارستان)	فرانس واروش	68
دوم	بابی چارلتون (انگلیس)	منچستریونایتد	40
سوم	جیمی جانستون (اسکاتلند)	سلتیک	39

1968

اول	جورج بست (ایرلند شمالی)	منچستریونایتد	61
دوم	بابی چارلتون (انگلیس)	منچستریونایتد	53
سوم	دراگان دژاییچ (یوگوسلاوی)	ستاره سرخ بلگراد	46

1969

اول	جانی ریورا (ایتالیا)	آث میلان	83
دوم	لوییجی ریوا (ایتالیا)	کالیاری	79
سوم	گرد مولر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	38

1970

اول	گرد مولر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	77
دوم	بابی مور (انگلیس)	وست هم یونایتد	70
سوم	لوییجی ریوا (ایتالیا)	کالیاری	65

1971

اول	یوهان کرایوف (هلند)	آژاکس	116
دوم	ساندرو ماتزولا (ایتالیا)	اینتر میلان	57
سوم	جورج بست (ایرلند شمالی)	منچستریونایتد	56

1972

اول	فرانتس بکن باوئر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	81
دوم	گرد مولر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	79
دوم	گونتر نتزر (آلمان غربی)	بروسیا مونشن گلادباخ	79

1973

اول	یوهان کرایوف (هلند)	آژاکس	96
دوم	دینو زوف (ایتالیا)	یوونتوس	47
سوم	گرد مولر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	44

1974

اول	یوهان کرایوف (هلند)	بارسلونا	116
دوم	فرانتس بکن باوئر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	105
سوم	کازیمیرز دینا (لهستان)	لژیا ورشو	35

1975

اول	اولگ بلوخین (شوروی)	دینامو کیف	122
دوم	فرانتس بکن باوئر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	42
سوم	یوهان کرایوف (هلند)	بارسلونا	27

1976

اول	فرانتس بکن باوئر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	91
دوم	راب رنسن برینک (هلند)	اندرلخت	75
سوم	ایوو ویکتور (چکسلواکی)	دوکلا پراگ	52

1977

اول	آلن سیمونسن (دانمارک)	بروسیا مونشن گلادباخ	74
دوم	کوین کیگان (انگلیس)	هامبورگ	71
سوم	میشل پلاتینی (فرانسه)	نانسی	70

1978

اول	کوین کیگان (انگلیس)	هامبورگ	87
دوم	هانس کرانکل (اتریش)	بارسلونا	81
سوم	راب رنسن برینک (هلند)	اندرلخت	50

1979

اول	کوین کیگان (انگلیس)	هامبورگ	118
دوم	کارل هاینتس رومنیگه (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	52
سوم	رود کرول (هلند)	آژاکس	41

1980

اول	کارل هاینتس رومنیگه (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	122
دوم	برند شوستر (آلمان غربی)	بارسلونا	34
سوم	میشل پلاتینی (فرانسه)	سنت اتین	33

1981

اول	کارل هاینتس رومنیگه (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	106
دوم	پل برایتنر (آلمان غربی)	بایرن مونیخ	64
سوم	برند شوستر (آلمان غربی)	بارسلونا	39

1982

اول	پائولو روسی (ایتالیا)	یوونتوس	115
دوم	آلن ژیرس (فرانسه)	بوردو	64
سوم	زبیگنیو بونیک (لهستان)	یوونتوس	39

1983

اول	میشل پلاتینی (فرانسه)	یوونتوس	110
دوم	کنی دالگلیش (اسکاتلند)	لیورپول	26
سوم	آلن سیمونسن (دانمارک)	ویله	25

1984

اول	میشل پلاتینی (فرانسه)	یوونتوس	110
دوم	ژان تیگانا (فرانسه)	بوردو	57
سوم	پربن الکیائر لارسن (دانمارک)	هلاس ورونا	48

1985

اول	میشل پلاتینی (فرانسه)	یوونتوس	127
دوم	پربن الکیائر لارسن (دانمارک)	هلاس ورونا	71
سوم	برند شوستر (آلمان غربی)	بارسلونا	46

1986

اول	ایگور بلانوف (شوروی)	دینامو کیف	84
دوم	گری لینکر (انگلیس)	بارسلونا	62
سوم	امیلیو بوتراگوئنو (اسپانیا)	رئال مادرید	59

1987

اول	رود گولیت (هلند)	آث میلان	106
دوم	پائولو فوتره (پرتغال)	اتلتیکو مادرید	91
سوم	امیلیو بوتراگوئنو (اسپانیا)	رئال مادرید	61

1988

اول	مارکو فان باستن (هلند)	آث میلان	129
دوم	رود گولیت (هلند)	آث میلان	88
سوم	فرانک رایکارد (هلند)	آث میلان	45

1989

اول	مارکو فان باستن (هلند)	آث میلان	129
دوم	فرانکو بارزی (ایتالیا)	آث میلان	80
سوم	فرانک رایکارد (هلند)	آث میلان	43

1990

اول	لوتار ماتئوس (آلمان)	اینتر میلان	137
دوم	سالواتوره اسکیلاچی (ایتالیا)	یوونتوس	84
سوم	آندریاس برمه (آلمان)	اینتر میلان	68

1991

اول	ژان پیر پاپن (فرانسه)	مارسی	141
دوم	دیان ساویسویچ (یوگوسلاوی)	ستاره سرخ بلگراد	42
دوم	دارکو پانچف (یوگوسلاوی)	ستاره سرخ بلگراد	42
دوم	لوتار ماتئوس (آلمان)	اینتر میلان	42

1992

اول	مارکو فان باستن (هلند)	آث میلان	98
دوم	هریستو استویچکوف (بلغارستان)	بارسلونا	80
سوم	دنیس برکمپ (هلند)	آژاکس	53

1993

اول	روبرتو باجو (ایتالیا)	یوونتوس	142
دوم	دنیس برکمپ (هلند)	اینتر میلان	83
سوم	اریک کانتونا (فرانسه)	منچستریونایتد	34

1994

اول	هریستو استویچکوف (بلغارستان)	بارسلونا	210
دوم	روبرتو باجو (ایتالیا)	یوونتوس	136
سوم	پائولو مالدینی (ایتالیا)	آث میلان	109

1995

اول	ژرژ وه آ (لیبریا)	آث میلان	144
دوم	یورگن کلینزمن (آلمان)	بایرن مونیخ	108
سوم	یاری لیتمانن (فنلاند)	آژاکس	67

1996

اول	ماتیاس زامر (آلمان)	بروسیا دورتموند	144
دوم	رونالدو نازاریو (برزیل)	بارسلونا	143
سوم	آلن شیرر (انگلیس)	نیوکاسل	107

1997

اول	رونالدو نازاریو (برزیل)	اینتر میلان	222
دوم	پردراگ میاتوویچ (یوگوسلاوی)	رئال مادرید	68
سوم	زین الدین زیدان (فرانسه)	یوونتوس	63

1998

اول	زین الدین زیدان (فرانسه)	یوونتوس	244
دوم	داور شوکر (کرواسی)	رئال مادرید	68
سوم	رونالدو نازاریو (برزیل)	اینتر میلان	66

1999

اول	ریوالدو (برزیل)	بارسلونا	219
دوم	دیوید بکام (انگلیس)	منچستریونایتد	154
سوم	آندری شوچنکو (اوکراین)	آث میلان	64

2000

اول	لوییس فیگو (پرتغال)	رئال مادرید	197
دوم	زین الدین زیدان (فرانسه)	یوونتوس	181
سوم	آندری شوچنکو (اوکراین)	آث میلان	85

2001

اول	مایکل اوون (انگلیس)	لیورپول	176
دوم	رائول (اسپانیا)	رئال مادرید	140
سوم	اولیور کان (آلمان)	بایرن مونیخ	114

2002

اول	رونالدو نازاریو (برزیل)	رئال مادرید	169
دوم	روبرتو کارلوس (برزیل)	رئال مادرید	145
سوم	اولیور کان (آلمان)	بایرن مونیخ	110

2003

اول	پاول ندود (جمهوری چک)	یوونتوس	190
دوم	تیری آنری (فرانسه)	آرسنال	128
سوم	پائولو مالدینی (ایتالیا)	آث میلان	123

2004

اول	آندری شوچنکو (اوکراین)	آث میلان	175
دوم	دکو (پرتغال)	بارسلونا	139
سوم	رونالدینیو (برزیل)	بارسلونا	133

2005

اول	رونالدینیو (برزیل)	بارسلونا	225
دوم	فرانک لمپارد (انگلیس)	چلسی	148
سوم	استیون جرارد (انگلیس)	لیورپول	142

2006

اول	فابیو کاناوارو (ایتالیا)	رئال مادرید	173
دوم	جانلوییجی بوفون (ایتالیا)	یوونتوس	124
سوم	تیری آنری (فرانسه)	آرسنال	121

2007

اول	کاکا (برزیل)	آث میلان	444
دوم	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	منچستریونایتد	277
سوم	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	255

2008

اول	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	منچستریونایتد	446
دوم	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	281
سوم	فرناندو تورس (اسپانیا)	لیورپول	179

2009

اول	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	473
دوم	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	رئال مادرید	233
سوم	ژاوی (اسپانیا)	بارسلونا	170

2010

اول	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	22.65%
دوم	آندرس اینیستا (اسپانیا)	بارسلونا	17.36%
سوم	ژاوی (اسپانیا)	بارسلونا	16.48%

2011

اول	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	47.88%
دوم	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	رئال مادرید	21.60%
سوم	ژاوی (اسپانیا)	بارسلونا	9.23%

2012

اول	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	41.60%
دوم	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	رئال مادرید	23.68%
سوم	آندرس اینیستا (اسپانیا)	بارسلونا	10.91%

2013

اول	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	رئال مادرید	27.99%
دوم	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	24.72%
سوم	فرانک ریبری (فرانسه)	بایرن مونیخ	23.36%

2014

اول	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	رئال مادرید	37.66%
دوم	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	15.76%
سوم	مانوئل نویر (آلمان)	بایرن مونیخ	15.72%

2015

اول	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	41.33%
دوم	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	رئال مادرید	27.76%
سوم	نیمار (برزیل)	بارسلونا	7.86%

2016

اول	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	رئال مادرید	745
دوم	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	316
سوم	آنتوان گریزمان (فرانسه)	اتلتیکو مادرید	198

2017

اول	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	رئال مادرید	946
دوم	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	670
سوم	نیمار (برزیل)	پاری سن ژرمن	361

2018

اول	لوکا مودریچ (کرواسی)	رئال مادرید	753
دوم	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	یوونتوس	476
سوم	آنتوان گریزمان (فرانسه)	اتلتیکو مادرید	414

2019

اول	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا	686
دوم	ویرجیل فن دایک (هلند)	لیورپول	679
سوم	کریستیانو رونالدو (پرتغال)	یوونتوس	476

2020

در سال 2020، فرانس فوتبال تصمیم گرفت به دلیل پاندمی ویروس کرونا، جایزه ای به بهترین بازیکن سال اهدا نکند و در عوض اقدام به انتخاب تیم منتخب تاریخ فوتبال کرد. بیانیه‌ای با این مضمون صادر شد:

مجموعه اکیپ (L’Equipe) که فرانس فوتبال به آن تعلق دارد، به عنوان نهاد برگزار کننده توپ طلا، تصمیم گرفت که معتبرترین جایزه انفرادی موجود در سال 2020 را به کسی اهدا نکند.

2021

اولین جایزه توپ طلا پس از پاندمی کرونا، با هفتمین توپ طلای لیونل مسی همراه شد.

اول	لیونل مسی (آرژانتین)	بارسلونا/پاری سن ژرمن	613
دوم	روبرت لواندوفسکی (لهستان)	بایرن مونیخ	580
سوم	جورجینیو (ایتالیا)	چلسی	460

2022

• برای اولین بار در تاریخ برگزاری این جایزه، برنده بر اساس عملکردش در طول یک فصل (آگوست 2021 تا جولای 2022) به جای یک سال میلادی انتخاب شد.
• لیونل مسی برای اولین بار از سال 2005، در فهرست نهایی قرار نگرفت.
• برای اولین بار بازیکنانی از کشورهای سنگال و بلژیک در جمع سه بازیکن برتر قرار گرفتند.
• کریم بنزما، دومین برنده مسن (34 سال) توپ طلا لقب گرفت.

اول	کریم بنزما (فرانسه)	رئال مادرید	549
دوم	سادیو مانه (سنگال)	لیورپول	193
سوم	کوین دی بروین (بلژیک)	منچسترسیتی	175

2023

اول	لیونل مسی (آرژانتین)	پاری سن ژرمن/اینترمیامی
دوم	ارلینگ هالند (نروژ)	منچسترسیتی
سوم	کیلیان ام باپه (فرانسه)	پاری سن ژرمن

رکوردداران کسب جایزه توپ طلا

بازیکنان رکورددار کسب توپ طلا

لیونل مسی با کسب 8 توپ طلا و 4 توپ طلای متوالی در هر دو زمینه رکورددار است. کریستیانو رونالدو موفق شده پنج توپ طلا کسب کند و به مدت یک دهه رقابت نزدیکی با مسی داشت. میشل پلاتینی، یوهان کرایوف و مارکو فان باستن بازیکنانی هستند که موفق به کسب سه توپ طلا شده‌اند.

نام بازیکن	رتبه اول	رتبه دوم	رتبه سوم
لیونل مسی	8 (2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021, 2023)	5 (2008, 2013, 2014, 2016, 2017)	1 (2007)
کریستیانو رونالدو	5 (2008, 2013, 2014, 2016, 2017)	6 (2007, 2009, 2011, 2012, 2015, 2018)	1 (2019)
میشل پلاتینی	3 (1983, 1984, 1985)	—	2 (1977, 1980)
یوهان کرایوف	3 (1971, 1973, 1974)	—	1 (1975)
مارکو فان باستن	3 (1988, 1989, 1992)	—	—
فرانتس بکن باوئر	2 (1972, 1976)	2 (1974, 1975)	1 (1966)
رونالدو نازاریو	2 (1997, 2002)	1 (1996)	1 (1998)
آلفردو دی استفانو	2 (1957, 1959)	1 (1956)	—
کوین کیگان	2 (1978, 1979)	1 (1977)	—
کارل هاینتس رومنیگه	2 (1980, 1981)	1 (1979)	—
لوییس سوارز	1 (1960)	2 (1961, 1964)	1 (1965)
اوزه بیو	1 (1965)	2 (1962, 1966)	—
بابی چارلتون	1 (1966)	2 (1967, 1968)	—
ریموند کوپا	1 (1958)	1 (1959)	2 (1956, 1957)
گرد مولر	1 (1970)	1 (1972)	2 (1969, 1973)
زین الدین زیدان	1 (1998)	1 (2000)	1 (1997)
جانی ریورا	1 (1969)	1 (1963)	—
رود گولیت	1 (1987)	1 (1988)	—
لوتار ماتئوس	1 (1990)	1 (1991)	—
روبرتو باجو	1 (1993)	1 (1994)	—
هریستو استویچکوف	1 (1994)	1 (1992)	—
آندری شوچنکو	1 (2004)	—	2 (1999, 2000)
جورج بست	1 (1968)	—	1 (1971)
آلن سیمونسن	1 (1977)	—	1 (1983)
رونالدینیو	1 (2005)	—	1 (2004)

کشورهای رکورددار کسب توپ طلا

لیونل مسی به تنهایی کشور آرژانتین را رکورددار کسب این جایزه کرده است. بازیکنان آلمانی، فرانسوی و ایتالیایی بیشترین تنوع را در کسب این جایزه داشته‌اند.

نام کشور	تعداد بازیکن	تعداد کسب توپ طلا
آرژانتین	1	8
آلمان	5	7
فرانسه	5	7
هلند	3	7
پرتغال	3	7
ایتالیا	5	5
برزیل	4	5
انگلیس	4	5
شوروی	3	3
اسپانیا	2	3
بلغارستان	1	1
کرواسی	1	1
جمهوری چک	1	1
چکسلواکی	1	1
دانمارک	1	1
مجارستان	1	1
لیبریا	1	1
ایرلندشمالی	1	1
اسکاتلند	1	1
اوکراین	1	1

باشگاه های رکورددار کسب توپ طلا

بازیکنان باشگاه‌های بارسلونا و رئال مادرید با کسب 12 توپ طلا رکورددار کسب این جایزه هستند. بازیکنان یوونتوس و آث میلان با کسب 8 توپ طلا در رده بعدی قرار دارند. فقط بازیکنان 20 باشگاه موفق به کسب توپ طلا شده‌اند.

نام باشگاه	تعداد بازیکن	تعداد کسب توپ طلا
بارسلونا	6	12
رئال مادرید	8	12
یوونتوس	6	8
آث میلان	6	8
بایرن مونیخ	3	5
منچستریونایتد	4	4
دینامو کیف	2	2
اینترمیلان	2	2
هامبورگ	1	2
آژاکس	1	1
بنفیکا	1	1
بلکپول	1	1
بروسیا دورتموند	1	1
بروسیا مونشن گلادباخ	1	1
دوکلا پراگ	1	1
دینامو مسکو	1	1
فرانس واروش	1	1
لیورپول	1	1
المپیک مارسی	1	1
پاری سن ژرمن	1	1

آمارهایی جالب از توپ طلا

بازیکنانی که توپ طلا، قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا و جام جهانی را در کارنامه دارند

در طول تاریخ فقط نه بازیکن موفق شده‌اند هم برنده توپ طلا شوند و هم عناوین قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا و جام جهانی را در کارنامه داشته باشند.

نام بازیکن	توپ طلا	قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا	قهرمانی جام جهانی
بابی چارلتون	1966	1968	1966
گرد مولر	1970	1974، 1975، 1976	1974
فرانتس بکن باوئر	1972، 1976	1974، 1975، 1976	1974
پائولو روسی	1982	1985	1982
زین الدین زیدان	1998	2002	1998
ریوالدو	1999	2003	2002
رونالدینیو	2005	2006	2002
ریکاردو کاکا	2007	2007	2002
لیونل مسی	2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021, 2023	2006، 2009، 2011، 2015	2022

بازیکنانی که در یک سال میلادی برنده جام جهانی و توپ طلا شده‌اند

همچنین فقط هفت بازیکن موفق شده‌اند در یک سال میلادی هم فاتح جام جهانی شوند و هم توپ طلا را کسب کنند.

نام بازیکن	سال
بابی چارلتون (انگلیس)	1966
پائولو روسی (ایتالیا)	1982
لوتار ماتئوس (آلمان غربی)	1990
زین الدین زیدان (فرانسه)	1998
رونالدو (برزیل)	2002
فابیو کاناوارو (ایتالیا)	2006
لیونل مسی (آرژانتین)	2022

سه نفر برتر توپ طلا از یک کشور

در طول برگزاری مراسم توپ طلا، فقط سه بار بازیکنانی از یک کشور در میان سه نفر برتر دریافت جایزه قرار گرفته‌اند.

نام کشور	سال	نفر اول	نفر دوم	نفر سوم
آلمان غربی	1972	فرانتس بکن باوئر	گرد مولر	گونتر نتزر
آلمان غربی	1981	کارل هاینتس رومنیگه	پل برایتنر	برند شوستر
هلند	1988	مارکو فان باستن	رود گولیت	فرانک رایکارد

سه نفر برتر توپ طلا از یک باشگاه

در طول برگزاری مراسم توپ طلا، فقط سه بار بازیکنانی از یک باشگاه در میان سه نفر برتر دریافت جایزه قرار گرفته‌اند.

نام باشگاه	سال	نفر اول	نفر دوم	نفر سوم
آث میلان	1988	مارکو فان باستن	رود گولیت	فرانک رایکارد
آث میلان	1989	مارکو فان باستن	فرانکو بارزی	فرانک رایکارد
بارسلونا	2010	لیونل مسی	آندرس اینیستا	ژاوی

جوایز دیگر توپ طلا

سوپر توپ طلا

در رای گیری فرانس فوتبال در تاریخ 24 دسامبر 1989، آلفردو دی استفانو بالاتر از یوهان کرایوف و میشل پلاتینی جایزه سوپر توپ طلا (Super Ballon d’Or) را از آن خود نمود. او تنها بازیکنی است که این جایزه را کسب کرده است.

توپ طلای افتخاری

در سال 1995، دیگو مارادونا و در سال 2013، پله دو بازیکن افسانه‌ای تاریخ فوتبال، از فرانس فوتبال توپ طلای افتخاری دریافت کردند.

بهترین بازیکن قرن

یک دهه بعد، فرانس فوتبال پس از مشورت با برندگان پیشین توپ طلا، پله را به عنوان بهترین بازیکن قرن انتخاب کرد. از میان 34 برنده قبلی، 30 نفر در این رای گیری شرکت کردند. استنلی ماتیوس، عمر سیوری و جورج بست رای ممتنع دادند و لو یاشین نیز درگذشته بود.

هر نفری حق انتخاب پنج بازیکن داشت و به ترتیب به انتخاب‌های بازیکنان 5 تا 1 امتیاز تعلق می‌گرفت تا پس از جمع امتیازات، بهترین بازیکن قرن بیستم انتخاب شود. آلفردو دی استفانو فقط به یک بازیکن به عنوان نفر اول رای داد. میشل پلاتینی فقط دو بازیکن انتخاب کرد و ژرژ وه آ برای رده پنجم، دو نفر را در نظر گرفت.

پله با بیش از دو برابر امتیازات کسب شده توسط دیگو مارادونا به عنوان بهترین بازیکن قرن انتخاب شد و یوهان کرایوف بالاتر از آلفردو دی استفانو در جایگاه سوم قرار گرفت.

#	نام بازیکن	امتیاز	اول	دوم	سوم	چهارم	پنجم
1	پله	122	17	5	4	2	1
2	دیگو مارادونا	65	3	6	5	5	1
3	یوهان کرایوف	62	1	4	7	9	2
4	آلفردو دی استفانو	44	4	3	3	1	1
5	میشل پلاتینی	40	1	5	1	3	6

ارزیابی مجدد جوایز توپ طلا

در سال 2016 و همزمان با شصتمین سالگرد اهدای توپ طلا، فرانس فوتبال ارزیابی مجددی نسبت به جوایز پیش از سال 1995 انجام داد. علت این ارزیابی، اهدا نشدن توپ طلا به بازیکنان غیر اروپایی قبل از سال 1995 بود. با بررسی صورت گرفته مشخص شد که در 12 مورد از 39 مورد، توپ طلا می بایست به بازیکنی از آمریکای جنوبی تعلق می‌گرفت. علاوه بر پله و دیگو مارادونا، گارینشا، ماریو کمپس و روماریو نیز شایسته دریافت جایزه توپ طلا در سال‌های مختلف بوده‌اند. با این حال، دریافت‌کننده‌های اصلی بدون تغییر باقی ماندند.

سال	برنده اصلی	بازیکن شایسته کسب جایزه
1958	ریموند کوپا	پله
1959	آلفردو دی استفانو	پله
1960	لوییس سوارز	پله
1961	عمر سیوری	پله
1962	جوزف ماسوپوست	گارینشا
1963	لو یاشین	پله
1964	دنیس لاو	پله
1970	گرد مولر	پله
1978	کوین کیگان	ماریو کمپس
1986	ایگور بلانوف	دیگو مارادونا
1990	لوتار ماتئوس	دیگو مارادونا
1994	هریستو استویچکوف	روماریو

تیم رویایی توپ طلا

تیم منتخب تاریخ فوتبال از نگاه فرانس فوتبال

تیم منتخب تاریخ فوتبال از نگاه مجله معتبر فرانس فوتبال یا تیم رویایی بالون دی اور (Ballon d’Or Dream Team) در نوامبر 2020 منتشر شد و کشور برزیل با سه بازیکن، بیشترین نماینده را در تیم منتخب داشت.

بیشتر بخوانید

• پای طلایی (جایزه)
• کفش طلای اروپا
• پسر طلایی (جایزه)
• جایزه بهترین بازیکن سال اروپا