موضوع بلک فرایدی به رسمی نوین در ایران و بسیاری از کشورها تبدیل شده است. روزی که مردم بخش گسترده‌ای از خریدهای سال خود را در آن روز انجام می‌دهند. روزی که با وجود جدی گرفته شدن بین خریداران آنلاین ایرانی، برای بخش گسترده‌ای از مردم همچنان ناشناس است. اینجا تلاش کرده‌ایم این رسم را کامل توضیح دهیم. با سایت خوبو همراه باشید.
بلک فرایدی چیست؟
جمعه سیاه فرهنگی است که از آمریکا شروع شده ست. در این روز حراجی سراسری، یک روز بعد از روز شکرگزاری (thanksgiving) انجام می‌شود. از همین روز مردم خرید برای کریسمس را آغاز می‌کنند. اگرچه بلک فرایدی در آمریکا تعطیل رسمی نیست، بسیاری از ادارات به کارمندان خود اجازه مرخصیص می‌دهند. این روز به عنوان شلوغ‌ترین روز کاری فروشگاه‌ها نیز به شمار می‌رود. اگرچه این رسم از آمریکایی شمالی آغاز شده، همینک در بسیاری کشورها جریان دارد. حتی در کشور ما که جشن گرفتن کریسمس موضوعیت ندارد، این رسم در سال‌های اخیر جدی گرفته شده است. اگرچه رسم اولیه خرید از فروشگاه‌های بزرگ بود، طی سال‌های اخیر خرید آنلاین نیز بخش مهمی از داد و ستد انبوه این روز را به در اختیار گرفته است.
تاریخچه
مفهومِ جمعه سیاه در آمریکا به یک روز مربوط به 150 سال پیش اطلاق می‌شود. در 24 سپتامبر 1869 کمی بعد از پایان جنگی داخلی آمریکا، اتفاقی رخ داد که تاثیراتی عظیم روی اقتصاد آمریکا گذاشت. در حالی که دولت در تلاش برای بازسازی مناطق جنوبی (شکست خورده در جنگ) بود، دو سرمایه‌دار موفق به خرید طلای فراوان و به وجود آوردن انحصار در این بازار شدند. آنها وقتی طلای زیاد خود را به بازار سرازیر کردند، رکودی بزرگ دامن آمریکا را گرفت.
دهه‌ها بعد، در میانه‌ی قرن بیستم کارگران توافق می‌کردند که به بهانه‌های مختلف برخی روزهای غیرتعطیل را مرخصی بگیرند. از جمله روز بعد از عید شکرگزاری یکی از همین روزها بود. طی دهه‌های بعد، اتفاقات دیگری نیز در آمریکای شمالی افتاد که از هرکدام به عنوان بلک فرایدی یاد شد.
تا اینکه در سال 1975 روزنامه نیویورک تایمز از این عبارت به همان منظور کنونی استفاده کرد. استفاده از این کلمه برای توصیف شلوغ‌ترین روز در زمینه خرید و فروش و همینطور ترافیک جاده‌ها بود. رقابت مغازه‌داران باعث شد که خرید و فروش زیاد طی یک روز خاص، منجر به حراج در آن روز شود. اولین بار فروشگاه kmart در ابعاد گسترده در سال 2009 دست به حراجی سراسری از ساعت 7 صبح پنج‌شنبه زد. این راهکار بازاریابی، در ادامه توسط رقبا در حوزه‌های متفاوت تکرار شد. آنها به محصولات خود در آن روز خاص چوب حراج زدند و اینطور فروش بسیار بالایی را تجربه کردند.
بلک فرایدی به خصوص در آمریکا منجر به درگیری‌ها زیادی شده است. تاکنون افراد زیادی به دلیل درگیری یا زیر دست و پا ماندن در این روز جان خود را از دست داده‌اند.
دوشنبه آنلاین
جمعه سیاه در کشورهای انگلیسی‌زبان بسیار جدی گرفته شد. به طوری که مردم باید به خاطر خرید با تخفیف بالا زمان زیادی را به این کار اختصاص می‌دادند. برخی از شب قبل مقابل فروشگاه‌ها می‌خوابیدند و اینطور فرصت ارزشمندی را برای بودن کنار خانواده از دست می‌دادند. به همین دلیل مفاهیمی مثل سایبر ماندی یا سایبر ویک متولد شدند. افراد ترجیح دادند کنار خانواده باشند و خرید را به صورت آنلاین انجام دهند. زمان این خریدها معمولا دوشنبه‌ی بعد از شکرگزاری (پایان تعطیلات چهار روزه عید) است.
از سال 2005 تاکنون بلک فرایدی با شکلی متفاوت در فروشگاه‌های آنلاین شروع شده و گسترش یافته است. هر سال تراکنش کل در این حوزه بیشتر و بیشتر می‌شود. برای مثال بلک فرایدی آنلاین سال 2020 میلادی تنها در آمریکا از مرز 9 میلیارد دلار عبور کرد. طی سال‌های اخیر شرکت آمازون و جف بزوس بیشترین سود را از این رسم کرده‌اند.
بلک فرایدی در ایران
بلک فرایدی در ایران طی 4-5 سال اخیر با سایت‌های فروش آنلاین جا انداخته شد. در ابتدا بامیلو و دیجی کالا در این زمینه رقابت داشتند و بعد با حذف بامیلو، دیجی کالا خود را به عنوان مهمترین نام این بین تثبیت کرد. تبلیغات زیادی در این خصوص انجام می‌شود و علاقه‌مندان میتوانند در زمان مقرر اقدام به خرید کنند. اگرچه با توجه به حجم بالای خریدها در این زمان، تحویل کالا در زمانی بسیار دیرتر (گاهی حتی تا چند ماه بعد) انجام می‌شود. این بین چیزهایی متناقض در خصوص برگزاری این رسم در ایران وجود دارد. برای مثال اینکه در آستانه کریسمس، شهروندان غربی حقوق و عیدی خود را دریافت کرده‌اند و با جیبی پر پول برای خرید در بلک فرایدی می‌روند. چنین چیزی حدود چهار ماه قبل از نوروز، در خصوص شهروندان ایرانی صدق نمی‌کند.
امسال جمعه 5 آذر 1400 بلک فرایدی خواهد بود.
از اصطلاحاتی مانند حراجمعه و جمعه‌به‌خرید در خصوص این روز در ایران استفاده می‌شود.
دیجی کالا
دیجی کالا سال قبل به طور ویژه در زمینه بلک فرایدی فعال بود. آنها بین هفتم آذر تا نهم آذر (99.9.9) بلک فرایدی را اجرا کردند. حجم تراکنش آنها طی این دو روز بسیار بالا بود و همین باعث شد انتقاداتی مانند قبل به وجود بیاید. بسیاری از کاربران نسبت به حراج‌های فیک گلایه داشتند. از اینکه قیمت محصولات به صورت فیک پیش از بلک فرایدی بالا رفته بود و با تگ تخفیف سنگین با رقمی نزدیک به رقم واقعی فروش رفتند.
با این حال دیجی کالا تاکنون کمپین جمعه سیاه خود را معرفی نکرده است. در صورت معرفی کمپین سال جاری، با جزئیات آن در خدمت شما خواهیم بود.
خانومی
این سایت که در زمینه محصولات مربوط به زنان فعال است، زودتر از سایر سایت‌های معروف اقدام به معرفی کمپین سال جاری خود کرده است. در صفحه مربوط به بلک فرایدی در خانومی، مشاهده می‌کنیم که 32 روز تا کمپین سال جاری آنها باقی مانده است. دیگر خصوصیات این فروش ویژه، این موارد است:
- تخفیف 40 تا 70 درصدی محصولات
- فروش بیش از 250 محصول متفاوت
- فروش محصولاتی که حداقل یک سال تا تاریخ انقضا مانده است
بلک فرایدی در ترکیه
روز بلک فرایدی در ترکیه همانند سایر کشورها برای خرید کالا روز بسیار مناسبی است و تمام برندهای ترکیه تخفیفات بسیار ویژه‌ای را برای محصولات خود ارائه می‌دهند. البته باید بدانید روز بلک فرایدی در ترکیه تنها روز جمعه نیست و حدود یک هفته تخفیف بر روی محصولات برندهای مختلف وجود دارد و مردم میتوانند از این تخفیف ها بهره مند شوند. ایرانیان نیز میتوانند با سفارش‌های خود در آنلاین شاپ های فعال ایرانی در کشور ترکیه از این تخفیف‌ها بهره‌مند شوند.
این مطلب آپدیت می‌شود…
نظرات کاربران