آیا با لوازم ضروری پزشکی و نوع کاربرد آنها آشنایی دارید؟
امروزه در درمانگاه‌ها و مراکز پزشکی برای درمان و معالجه افراد مختلف از دستگاه‌های خاصی استفاده می‌کنند که اگر این دستگاه‌ها و وسایل مخصوص نباشند؛ عمل درمان افراد در زمینه‌های مختلف عملاً امکان‌پذیر نیست. در چند دهه گذشته با پیشرفت علم و فناوری، روزبه‌روز وضعیت تجهیزات پزشکی در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی ایران بهتر شد و اکنون در بسیاری از بیمارستان‌ها و مطب‌های سراسر کشور از بهترین و به‌روزترین لوازم ضروری پزشکی استفاده می‌کنند.
مسئله‌ای که برای بسیاری از مردم در مراجعه به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی بسیار حائز اهمیت است؛ مجهز بودن آن مکان به لوازم ضروری و درجه یک پزشکی است. اگر بیماران از این مسئله اطمینان خاطر پیدا نکنند؛ امکان ندارد که معالجه بیماری و مشکل خود را به دکتران این مرکز بسپارند. چون دکتر متخصص هرچقدر هم که دارای تجربه و تخصص باشد؛ اگر وسایل و تجهیزات کافی را نداشته باشد؛ در امر معالجه به مشکل خواهد خورد.
در این مقاله قصد داریم به معرفی لوازم ضروری پزشکی بپردازیم تا شما هرچه بهتر با کاربرد آنها آشنا شوید و در هنگام مراجعه به بیمارستان از وجود آنها مطمئن شوید. پس در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
لوازم ضروری پزشکی
دنیای علم پزشکی به شاخه‌های زیادی تقسیم شده است که هرکدام دارای کاربردهای مختلفی است و مخصوص معالجه بیماران خاص خود است. این امر باعث شده که برای هرکدام از این شاخه‌ها، لوازم پزشکی خاصی ساخته شود و وجود آنها برای درمان انواع بیماری‌ها بسیار مفید و کاربردی است. مدیران بیمارستان‌ها و سایر مراکز درمانی تمام سعی و تلاش خود را می‌کنند که بهترین لوازم و تجهیزات پزشکی را داشته باشند. چون میزان کیفیت این مراکز با تجهیزات آنها سنجیده می‌شود.
به‌طورکلی لوازم ضروری پزشکی به چندین دسته مختلف تقسیم می‌شوند که عبارت‌اند از:
- لوازم معاینه
- وسایل عمومی
- وسایل زنان و زایمان
- تجهیزات تشخیصی
- وسایل درمانی
- تجهیزات آزمایشگاهی
- لوازم اتاق عمل
- تجهیزات بخش‌ها
- لوازم دندانپزشکی
- ابزار آزمایشگاهی
تمام این موارد دارای وسایل متنوعی هستند که هرکدام وظیفه خاصی را برعهده دارد و برای انجام کارها به‌صورت عالی و باکیفیت، وجود تمام این وسایل در مراکز درمانی نیاز است. در ادامه این مطلب به معرفی هرکدام از این بخش‌ها و وسایل ضروری پزشکی مربوط به آنها می‌پردازیم.
معرفی وسایل معاینه پزشکی
لوازم معاینه از آن دسته وسایل ضروری پزشکی هستند که باید در تمام بیمارستان‌ها، مطب‌ها و مخصوصاً بخش اورژانس وجود داشته باشند تا به‌وسیله آنها پزشکان بتوانند بیماران را معاینه کنند سپس برای درمان بیماری دستورات و سفارش‌های لازم را انجام دهند.
از مهم‌ترین لوازم ضروری معاینه پزشکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دستگاه‌های فشارسنج: وجود انواع دستگاه‌های فشارسنج مانند: فشارسنج جیوه‌ای، فشارسنج عقربه‌ای و فشارسنج دیجیتال در هرکدام از مراکز درمانی بسیار مهم و کاربردی است چون در اکثر مواقعی که بیماران به پزشک مراجعه می‌کنند؛ باید میزان فشارخون آنها چک شود.
- دماسنج طبی: وجود دماسنج طبی برای اندازه‌گیری دمای بدن بیماران بسیار مهم است.
- گوشی پزشکی: این وسیله بسیار مهم جزئی جدانشدنی از پزشکان است. یعنی هرجایی که می‌روند این گوشی را با خود دارند. دلیل آن هم این است که در بیشتر معاینه‌ها از این وسیله استفاده می‌کنند.
- آبسلانک: در هنگام مراجعه به دکتر حتماً چوب‌های کوچک را دیده‌اید که پزشک‌ها برای معاینه گلو از آن استفاده می‌کنند تا زبان مانع دیدن گلوی بیمار نشود؛ به این چوب‌های کوچک آبسلانک گفته می‌شود.
- افتالموسکوپی: این وسیله برای معاینه بیمار بسیار واجب و ضروری است که به دو نوع عمده مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شود. از این وسیله برای معاینه چشم، افزایش فشارخون، افزایش فشار داخل جمجمه و… استفاده می‌کنند.
- اتوسکوپ: این دستگاه مخصوص معاینه گوش است. هنگام مراجعه به دکتر اگر گوش شما دچار مشکل شده باشد؛ دکتر نوک دستگاه را داخل گوش می‌برد و با نگاه‌کردن به آن شما را معاینه می‌کند.
- رینوسکوپ: این دستگاه هم به شکل یک چراغ‌قوه است که برای معاینه سوراخ بینی و مجاری آن مورداستفاده قرار می‌گیرد.
معرفی وسایل عمومی پزشکی
این نوع از لوازم ضروری پزشکی هم همان‌طور که از اسم آنها مشخص است؛ باید در تمام مراکز درمانی وجود داشته باشند تا پزشکان به‌راحتی و بدون دردسر بتوانند کارهای مربوط به معالجه بیمار را انجام دهند.
مهم‌ترین آنها به شرح زیر هستند:
- برانکارد: یکی از وسایل ضروری پزشکی برانکارد است که برای حمل بیماران از آنها استفاده می‌کنند. وجود این وسیله کمک زیادی به آسایش و راحتی بیماران کرده است.
- دستگاه اتوکلاو: این دستگاه به کمک حرارت بخار آب تحت‌فشار تمام وسایل پزشکی و آزمایشگاهی را استریل می‌کند و آنها را از هرگونه آلودگی و میکروب پاک می‌کند.
- دستگاه فور: با استفاده از این دستگاه تمام وسایل آزمایشگاهی را ضدعفونی و خشک می‌کنند که این امر باعث شده که در تمام مراکز این دستگاه وجود داشته باشد. چون ضدعفونی لوازم و خشک‌کردن آنها در آزمایشگاه امری بسیار مهم است.
- تخت معاینه: در تمام مراکز پزشکی و بیمارستان‌ها تخت معاینه از ضروری‌ترین وسایل پزشکی به‌حساب می‌آید.
- پاراوان: پاراوان‌های پزشکی که به اسم قوطی هم شناخته می‌شوند؛ از پرده‌های متحرک تاشو تشکیل شده است که نقش دیوار را برای بخش‌های مختلف بیمارستان ایفا می‌کند. اگر به بخش تزریقات مراجعه کرده باشید؛ قطعاً این وسیله را دیده‌اید.
- صندلی تابوره: نوعی صندلی چرخ‌دار است که فاقد پشتی است. این صندلی به دلیل دارابودن ویژگی تنظیم ارتفاع، بیشتر در آزمایشگاه‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
- میز ترالی: این میز که به شکل یک جعبه بزرگ چرخ‌دار است؛ برای حمل دارو و تجهیزات پزشکی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
این‌ها از مهم‌ترین وسایل عمومی پزشکی هستند که در تمام بیمارستان‌ها و مراکز درمانی باید وجود داشته باشند. البته به این موارد می‌توان پنبه و الکل را هم اضافه کرد.
معرفی لوازم ضروری پزشکی بخش زنان و زایمان
بخش زنان و زایمان یکی از مکان‌هایی است که بسیار حساس است و باید در آنجا از بهترین و به‌روزترین وسایل و تجهیزات پزشکی استفاده شود. درغیر این صورت خطرات زیادی مادران باردار را تهدید می‌کند. بهتر است که با تعدادی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین وسایل پزشکی آشنا شوید.
- چراغ معاینه نور سرد: از این چراغ برای عمل جراحی زایمان استفاده می‌کنند و علاوه بر کم‌مصرف بودن آن، به دلیل تابش نور سرد، محل موردنظر را گرم نمی‌کند و این یکی از بزرگ‌ترین مزیت‌های این وسیله پزشکی است.
- ژل التراسونیک: اگر تابه‌حال سونوگرافی انجام داده باشید؛ متوجه شده‌اید که قبل از انجام کار نوعی ژل را به محل موردنظر می‌زنند تا پردازش ساختار بدنی راحت‌تر صورت بگیرد. باتوجه‌به کاربردی که دارد از پراستفاده‌ترین وسایل بخش زایمان محسوب می‌شود.
- اسپاچولا: یکی از پرکاربردترین وسایل پزشکی بخش زایمان است که برای انجام تست تشخیص سرطان دهانه رحم به کار می‌رود. کاربرد این وسیله باعث شده که به یکی از مهم‌ترین وسایل این بخش تبدیل شود.
- اسپکولوم: از این وسیله برای کنار زدن بافت‌ها، حفره‌ها و داشتن دید بهتر استفاده می‌کنند. در بخش زایمان برای معاینه بهتر واژن و دهانه رحم از این وسیله استفاده می‌کنند. همچنین برای روند بهتر عمل جراحی در بعضی از موارد از اسپکولوم استفاده می‌شود.
- سونوکیت: یکی دیگر از وسایل ضروری پزشکی در بخش زنان و زایمان، سونوکیت است که پزشکان متخصص مامایی برای شنیدن صدای جنین در شکم مادر باردار از آن استفاده می‌کنند. همچنین این دستگاه تعداد ضربان قلب جنین را مشخص می‌کند.
معرفی تجهیزات تشخیصی
یک سری از وسایل ضروری پزشکی هستند که وظیفه مهم تشخیص بیماری را بر عهده دارند و پزشکان با استفاده از آنها می‌توانند به‌راحتی نوع بیماری را تشخیص بدهند. وجود این وسایل و تجهیزات در تمام بیمارستان‌ها و مراکز درمانی لازم و ضروری است. چون بدون این وسایل پزشکان از تشخیص کامل بیماری عاجز هستند.
از مهم‌ترین وسایل تشخیصی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- اسپیرومتر: از این دستگاه در مراکز درمانی برای تست ریه استفاده می‌کنند. کسانی که به بیمارستان مراجعه کرده و از مشکلات تنفسی رنج می‌برند؛ دکتر برای آنها تست ریه تجویز می‌کند که با استفاده از این دستگاه آن را انجام می‌دهند. سپس باتوجه‌به تست، دکتر نوع بیماری را تشخیص خواهد داد.
- الکتروانسفالوگرام: شاید نام این دستگاه برای شما عجیب باشد اما در زبان عامیانه به آن نوار مغزی می‌گویند. با استفاده از این دستگاه عملکرد مغز را بررسی می‌کنند که پزشک را در تشخیص نوع بیماری بسیار کمک می‌کند. کاربرد این دستگاه باعث شده که یکی از مهم‌ترین تجهیزات پزشکی محسوب شود.
- تجهیزات فراصوتی (اولتراسونیک): از امواج فراصوتی در تشخیص بیماری‌ها و مشکلات بیماران بسیار استفاده می‌شود. با استفاده از این امواج می‌توان بافت‌های زیرجلدی مانند عضلات، تاندون‌ها و اندام‌های داخلی بدن مشاهده کرد و مشکلات آنها را تشخیص داد و از این امواج در سونوگرافی هم بسیار استفاده می‌شود.
- تجهیزات پرتوپزشکی: به‌صورت کلی، پرتوپزشکی شاخه‌ای از علم پزشکی است که با استفاده از این دستگاه‌ها بیماری‌های زیادی تشخیص داده می‌شود و حتی آنها را درمان می‌کنند. این تجهیزات با تشعشع خواص هسته‌ای نوکلیدهای رادیواکتیو و نوکلیدهای پایدار این امکان را فراهم می‌کنند. دستگاه‌های ام‌آرآی از این نوع تجهیزات هستند.
- شنوایی‌سنج (ادیومتر): عمل شنایی سنجی با استفاده از دستگاه‌های مخصوص انجام می‌گیرد که طبق نتایج آزمایش پزشک مربوطه به‌راحتی نوع و میزان بیماری را تشخیص خواهد داد.
معرفی تجهیزات درمانی پزشکی
دستگاه‌ها و تجهیزات درمانی کامل‌کننده تمام زحمات پرسنل بیمارستان است و بدون این دستگاه‌ها دلیلی برای مراجعه به دکتر وجود ندارد. مهم‌ترین لوازم ضروری پزشکی تجهیزات درمانی عبارت‌اند:
- لیزر کم‌توان: استفاده از لیزر کم‌توان یکی از روش‌های درمان و بهبود سریع بیماری‌ها است. در این لیزرها از نور با شدت کمی استفاده می‌شود که این کار باعث افزایش واکنش‌های فتوشیمیایی می‌شود. امروزه از لیزر کم‌توان برای درمان بیماری‌ها در حوزه فیزیوتراپی و دندانپزشکی استفاده می‌شود. این لیزرها بر خلاف لیزرهای پرتوان، گرما آزاد نکرده و باعث تخریب بافت‌های بدن نمی‌شوند.
- دستگاه ساکشن: این دستگاه، یکی از مهم‌ترین وسایل اتاق عمل به‌حساب می‌آید. علاوه بر استفاده از آن در اتاق عمل، در بسیاری از مراکز درمانی برای درمان بیماری‌های مزمن تنفسی و یا کسانی که در کما هستند استفاده می‌شود. این دستگاه با استفاده از فرایند مکش، مایعات و مواد اضافی موجود در بدن را خارج می‌کند.
- آنژیوکت: اگر تابه‌حال برای شما سرم وصل کرده باشند؛ حتماً آنژیوکت را دیده‌اید. این وسیله پزشکی که در تمام مراکز درمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد، کار تزریق و وصل کردن سرم را بسیار آسان کرده است. این وسیله جزو اصلی‌ترین لوازم تزریقات به‌حساب می‌آید.
- اسکالپ وین: این وسیله پرکاربرد که با نام سرسوزن پروانه‌ای هم شناخته می‌شود؛ یکی از تجهیزات مهم پزشکی برای سوراخ کردن رگ است و به دلیل عملکرد عالی و کاربردهای چندگانه آن، در حوزه پزشکی از آن بسیار استفاده می‌شود.
- گالی پاد: یکی دیگر از استیل‌های پرکاربرد که در اکثر مراکز درمانی و آزمایشگاه‌ها از آن استفاده می‌شود. از این‌طرف استیل بیشتر برای کارهایی مانند نگهداری داروها، پمادها، تکه‌های پنبه الکل و… استفاده می‌شود.
- پنست: از این وسیله در اتاق عمل استفاده می‌شود که به کمک آن بافت‌های ظریف را نگه می‌دارند و عمل بخیه زدن را راحت‌تر انجام می‌دهند.
معرفی لوازم ضروری پزشکی تجهیزات آزمایشگاهی
معمولاً بعد از هر مراجعه با دکتر باید به آزمایشگاه بروید و آزمایش‌هایی که دکتر متخصص صلاح دیده را انجام دهید و طبق نتایج این آزمایش‌ها مشکل شما را تشخیص خواهد داد. از مهم‌ترین این وسایل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- هود میکروبیولوژی: یکی از وسایل مهم در محیط آزمایشگاه، هود میکروبیولوژی است که وظیفه حفاظت از نمونه‌های آزمایشگاهی در محیط آزمایشگاه را بر عهده دارد. همچنین از این دستگاه برای خارج کردن عوامل ارگانیک از محیط آزمایشگاه، تهویه تمام ذرات معلق در هوا و تصفیه هوای داخل آزمایشگاه استفاده می‌شود. پس باتوجه‌به این کاربردها، نقش بسیار مهمی در فضای آزمایشگاه ایفا می‌کند.
- دستگاه آنالیزور: یکی از اساسی‌ترین دستگاه‌های موجود در آزمایشگاه، دستگاه آنالیزور است. همان‌طور که از اسم این دستگاه پیداست، وظیفه آنالیز نمونه‌های گرفته شده را برعهده دارد که این امر موجب می‌شود عملکرد آن در نتیجه آزمایش تأثیر زیادی بگذارد. پس باید در تمام آزمایشگاه‌ها از بهترین نوع این دستگاه استفاده شود.
- دستگاه سانتریفیوژ 48 شاخه: این دستگاه برای جداسازی سیالات، گاز یا مایعات بر اساس چگالی به کار می‌رود. در این دستگاه، ظروفی که حاوی نمونه آزمایشی هستند به چرخش در می‌آیند و نیروی سانتریفیوژی مواد سنگین‌تر را در انتهای ظرف نگه می‌دارد.
- دستگاه شمارنده گلبول‌های خون و سلول آزمایشگاهی: تحلیل نمونه آزمایشگاهی خون که از بیماران گرفته می‌شود و شمارش آنها، برعهده این دستگاه است. به‌طورکلی بررسی سلول‌های خونی عامل مهمی در تشخیص بیماری‌ها به‌حساب می‌آید که پزشک متخصص با دیدن نتیجه آن به‌سرعت نوع بیماری را تشخیص خواهد داد.
- دستگاه فتومتر (طیف‌سنج مواد متشکله خون): بسیاری از دستگاه‌ها که در آزمایشگاه مورداستفاده قرار می‌گیرند؛ تشخیصی بر پایه اندازه‌گیری میزان جذب یا عبور انرژی تشعشعی ساخته شده‌اند. فتومتر هم ابزاری است برای اندازه‌گیری انرژی جذبی یا عبوری نور مورداستفاده قرار می‌گیرد.
معرفی تجهیزات اتاق عمل
از مهم‌ترین وسایل ضروری پزشکی که در اتاق عمل از آنها استفاده می‌شود؛ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- گازهای بیهوشی: کسانی که به اتاق عمل برده می‌شوند؛ در اولین مرحله باید بیمار بی‌هوش شود که برای این کار از گازهای بیهوشی استفاده می‌کنند. از بین گازهای بیهوشی معمولاً از دی نیتروژن منو اکسید استفاده می‌کنند.
- دستگاه الکترو کوتر: دستگاهی بسیار مهم و کاربردی که در هنگام عمل جراحی از آن استفاده می‌کنند. از دستگاه الکترو کوتر برای سوزاندن عروق و یا قسمتی از بافت که در هنگام عمل جراحی دچار خونریزی شده است؛ استفاده می‌کنند.
- شان‌ها: از این وسیله برای تمام عمل‌ها جراحی استفاده می‌کنند. شان، یک‌پارچه استریل است که به کمک آن قسمتی از بدن بیمار را که می‌خواهند جراحی کنند؛ از سایر قسمت‌ها جدا می‌کنند.
- دستگاه تورنیک: در عمل‌های جراحی کوتاه‌مدت که با بی‌حسی موضعی انجام می‌گیرد؛ این دستگاه را به‌دور اندام موردنظر می‌بندد تا جریان خون را به طور موقت قطع کند. به دستگاه تورنیک رگ‌بند یا شریان‌بند هم می‌گویند. از این دستگاه بیشتر در عمل‌های ارتوپد استفاده می‌شود.
- کاپنوگراف: یکی از دستگاه‌های بسیار مهم که در هنگام عمل جراحی به طور مداوم از آن استفاده می‌کنند. این دستگاه باید در طول عمل جراحی و هنگامی که بیمار بی‌هوش است؛ اطلاعاتی درباره علایم آن از جمله شرایط تنفسی بیمار، قطع شدن مسیر تهویه و نشت هوای دمی را در اختیار تیم جراحی قرار دهد.
- مانیتور: علاوه بر اتاق عمل در بخش‌ها مراقبت ویژه هم از مانیتور استفاده می‌کنند. این دستگاه که بیشتر افراد برای یک‌بار هم آن را دیده‌اند، علایم حیاتی بیمار را نشان خواهد داد و به‌وسیله آن پرسنل بیمارستان از اوضاع او باخبر می‌شوند.
به این لیست می‌توان دستگاه ساکشن، لباس اتاق عمل، میز مایو، صندلی تابوره، ماسک جراحی و نگهدارنده را اضافه کرد.
معرفی لوازم ضروری پزشکی بخش‌ها
در بخش‌های مراکز درمانی باید یک سری وسایل ضروری وجود داشته باشد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- سردخانه و تجهیزات سرمایشی: وجود تجهیزات سرمایشی از مهم‌ترین مواردی است که باید یک مرکز درمانی داشته باشد.
- دستگاه تنفس مصنوعی: بسیاری از مواقع بیمارانی را به مرکز درمانی می‌آورند که نمی‌توانند نفس بکشند. در این مواقع با استفاده از این دستگاه می‌توان به بیمار کمک کرد.
- چراغ سیالکتیک: این چراغ بانفوذ در عمق بافت‌ها باعث می‌شود که پزشک دید بهتری نسبت به محل موردنظر داشته باشد.
- پالس اکسیمیر: احتمالاً در ایام کرونا این دستگاه را زیاد دیده‌اید و احتمالاً از آن استفاده کرده‌اید. دستگاهی است که انگشت اشاره خود را در آن قرار داده و میزان SPO2 خون یا سطح اکسیژن محلول در خون را اندازه می‌گیرد.
- لارنگوسکوپ: تمام بیمارستان‌ها و تیم امداد و نجات باید این وسیله ضروری پزشکی را همراه خود داشته باشند. از این وسیله برای لوله‌گذاری داخل تراشه در بیماران نیازمند بیهوشی و یا بیمارانی که مجرای تنفسی آنها بسته شده؛ استفاده می‌شود.
از دیگر وسایلی که باید بخش‌ها داشته باشند می‌توان به مانیتور علائم حیاتی، لوله تراشه، تجهیزات سنگ‌شکن و… اشاره کرد.
معرفی وسایل دندانپزشکی
وسایل دندانپزشکی به نسبت سایر بخش‌های دیگر آشناتر هستند و معمولاً اسم و کاربرد آنها را افراد می‌دانند. مهم‌ترین این وسایل عبارت‌اند از:
- دستگاه مکش: دستگاهی است که مایعات اضافی را از داخل دهان خارج می‌کند.
- فرز توربین: یکی از اصلی‌ترین ابزار دندانپزشکی است که انواع مختلفی دارند و وظیفه تراش دندان را به عهده دارند.
- آمالگاماتور: از این دستگاه زمانی استفاده می‌شود که پزشک می‌خواهد دندان را از موادی به اسم آمالگام پر کند. این دستگاه به دو نوع ترکیبی و کپسولی تقسیم می‌شود.
- لایت کیور: دستگاهی است که در دندانپزشکی از آن بسیار استفاده می‌شود. لایت کیور با استفاده از نور بنفشی که دارد باعث سفت شدن مواد ترمیمی دندان می‌شود.
از دیگر لوازمی که در حوزه دندانپزشکی از آنها بسیار استفاده می‌شود می‌توان به روکش، موقت، ماده قالب‌گیری، آکریل، شیلدهای محافظ، تیغ جراحی، خون‌بند، جرم‌گیر دندان، آینه دندانپزشکی، مایع ضدعفونی سطوح، توربین دندانپزشکی، و… اشاره کرد.
سخن نهایی
وجود تجهیزات و لوازم پزشکی باکیفیت از مهم‌ترین مسائلی است که باید مراکز درمانی به آن اهمیت بدهند و آنها را در اختیار بیماران قرار دهند. در این مقاله سعی کردیم که شما را با لوازم ضروری پزشکی در بخش‌های مختلف آشنا کنیم تا بیشتر از پیش با این تجهیزات آشنا شوید.
اگر درباره لوازم ضروری پزشکی اطلاعاتی دارید؛ از طریق بخش کامنت‌ها با ما در وب‌سایت خوبو به اشتراک بگذارید.
نظرات کاربران