چه چیزی بهتر از این‌که نتیجهٔ زحمات شما، یک سایت جذاب و زیبا باشد؟ آن هم وقتی بابت این کار پول دریافت می‌کنید. اگر دنبال رسیدن به چنین جایگاهی هستید، باید برنامه نویس فرانت اند شوید.
طبیعی است که برخی‌ها با این شغل آشنایی زیادی نداشته باشند. در این متن بعد از «فرانت اند کار کیست؟»، به سراغ وظایف شغلی او می‌روم. در ادامه نوبت به مهارت‌های لازم برای این کار می‌رسد. آخر سر هم مسیر تبدیل شدن به یک فرد حرفه‌ای را توضیح می‌دهم. با من همراه باشید.
در متن‌های قبلی به «توسعه دهنده وب کیست؟» پرداختم. موضوع امروز هم زیرمجموعهٔ آن حساب می‌شود. پس پیشنهاد می‌کنم آن مطلب را هم حتما بخوانید.
یک برنامه نویس فرانت اند چه کارهایی انجام می‌دهد؟
برنامه‌نویس فرانت‌اند (Front-end Developer) طراحی و توسعه قسمت‌های ظاهری وبسایت را به عهده دارد؛ همان بخش‌هایی که کاربر با آن‌ها در تعامل خواهد بود. متخصص این زمینه، در تولید نرمافزارهای مبتنی بر بستر وب نیز نقش دارد.
وظایف شغلی این دسته از برنامه‌نویس‌ها، تفاوت‌های زیادی با بک‌اند کارها (Back-end Developers)تفاوت دارد. دستهٔ دوم با پایگاه‌های داده، امنیت وبسایت و این دست موارد درگیر هستند.
هدف اصلی یک فرانت اند کار، اطمینان از ارتباط راحت کاربر با وبسایت است. البته رسیدن به این هدف شامل اقدامات مختلفی می‌شود که عبارت‌اند از:
- بهینه‌سازی تحربهٔ کاربری (UX)
- طراحی و نگه‌داری از رابط کاربری (UI)
- بهبود وبسایت برای کاربران موبایل
- مناسب‌سازی سایت برای انواع مرورگرها
- بهبود جنبه‌های فنی سئوی سایت
- حل باگ‌ها و مشکلات رابط کاربری
تفاوت بین برنامه نویس فرانت اند و طراح رابط کاربری
طراح رابط کاربری به اصول و مفاهیم طراحی گرافیک تسلط دارد. او از طریق ابزارهای مختلف، تصاویر، لوگوها، دکمه‌ها و… را طراحی می‌کند؛ اما تخصصی در زمینهٔ برنامه‌نویسی ندارد.
در حقیقت این وظیفهٔ فرانت اند کار است که این مصالح (Materials) را به کد تبدیل کند. در حقیقت این شخص، کارِ طراح رابط کاربری را تکمیل می‌کند. بدون وجود او، خبری از نتیجهٔ نهایی (رابط کاربری وبسایت) نخواهد بود.
چرا باید به سراغ این شغل بیایید؟
به عنوان یک برنامه نویس فرانت اند، شما از مزایای مختلفی برخوردار می‌شوید. وقتی به مجموع آن‌ها نگاه کنید، جایی برای شک در ورود به این حرفه باقی نمی‌ماند. برخی از مهم‌ترین مزیت‌های این شغل را در ادامه می‌خوانید:
- جایگاه اجتماعی مناسب: باتوجه به اهمیت ابزارها و سرویس‌های دیجیتال، نقش برنامه‌نویسان در زندگی روزمره غیرقابل‌انکار است. به همین دلیل هم در جامعه افرادی مهمی حساب می‌شوند.
- درآمد قابل‌قبول: چه با تیم‌های داخلی کار کنید و چه خارجی، درآمد شما نسبت به میانگین جامعه بیشتر خواهد بود.
- انعطاف در شیوه و ساعت کار: یک متخصص توسعهٔ فرانت‌اند، می‌تواند هم به صورت حضوری و هم دورکاری فعالیت کند؛ می‌تواند در سازمانی استخدام شود یا به صورت فریلنسر مشغول به کار گردد.
- عنوان‌های شغلی مختلف: این زمینه از طراحی وبسایت، خود بخش‌های متنوعی دارد. به همین دلیل هم عنوان‌های شغلی مختلفی برای آن موجود است.
- شانس بالا در پیدا کردن شغل: از ارگان‌های دولتی تا شرکت‌های خصوصی و از مؤسسات غیرانتفاعی تا افراد حقیقی، نیاز به یک سایت دارند. به همین دلیل هم تقاضا برای متخصص این زمینه بالا است.
درآمد برنامه‌نویسی برای فرانت‌اند چقدر است؟
وقت صحبت از مزایای شغلی این حرفه می‌شود، اکثر سؤالات راجع به حقوق آن است. باید بدانید این مسئله بیش از همه به میزان سابقهٔ فرد و کارفرما بستگی دارد.
به صورت میانگین حقوق ماهانه از ۱۰ میلیون تومان شروع می‌شود. این مبلغ می‌تواند به ۲۰ میلیون تومان هم برسد. در خارج از ایران نیز میانگین درآمد ماهانهٔ یک برنامه‌نویس فرانت‌اند، به ۷,۰۰۰ تا ۸,۰۰۰ دلار می‌رسد. البته اگر با یک تیم یا کارفرمای خارجی کار کنید، دریافتی شما پایین‌تر خواهد بود؛ چرا که برای گرفتن پروژه و رقابت در بازار جهانی، به کار با مبلغی ارزان‌تر نیاز دارید.
زبان‌ها و فریم ورک‌های استفاده‌شده توسط برنامه‌نویس فرانت‌اند
یک بک اند کار به زبان‌ها و چارچوب‌های (Framework) مختلفی در کار خود نیاز دارد. بد نیست قبل از ادامهٔ بحث، قدری راجع به چارچوب هم توضیح بدهم.
فریم‌ورک زبان برنامه‌نویسی به حساب نمی‌آید. اگر بخواهم به صورت ساده بگویم، چارچوب بستری برای توسعهٔ برنامه‌ها است.
بگذارید با مثال توضیح بدهم. فرض کنید می‌خواهید یک برنامه برای موبایل‌های اندرویدی طراحی کنید. با استفاده از یک فریم ورک مخصوص این کار، به مجموعه‌ای از کتابخانه‌ها (Library) و سایر ابزارها دسترسی پیدا می‌کند. در عین حال ممکن است برای توسعهٔ برنامه‌های خود، از چندین زبان استفاده کنید. این یک توضیح مختصر راجع به فریم‌ورک‌ها بود. حالا نوبت به اصل بحث می‌رسد.
اچ‌تی‌ام‌ال
کد یک صفحهٔ وب را نگاه کنید. بیشتر آن کد به زبان اچ‌تی‌ام‌ال است. برای همین هم اصلی‌ترین چیزی که باید یک توسعه‌دهندهٔ فرانت‌اند بلد باشد، همین زبان است.
یادگیری اچ‌تی‌ام‌ال ساده است. در ضمن، فرد می‌تواند بعد از مدتی به‌راحتی از آن استفاده کند. تمامی مرورگرها نیز قابلیت اجرای کدهای آن را دارند. با استفاده از این زبان، امکان افزودن انواع محتوای چندرسانه‌ای به وبسایت نیز وجود دارد.
سی‌اس‌اس
با وجود همهٔ مزایای اچ‌تی‌ام‌ال، این زبان برای طراحی صفحات پویا و جذاب از نظر ظاهری کافی نخواهد بود. این‌جا است که برنامه‌نویسان فرانت‌اند، به CSS نیاز پیدا می‌کنند. کاربرد اصلی این زبان برای افزودن ویژگی‌های بصری به صفحات وب است.
وقتی یک اسکریپت به این زبان بنویسید، می‌توانید به راحتی آن را در صفحات مختلف استفاده کنید. این کار باعث صرفه‌جویی در وقت شما خواهد شد. شخصی‌سازی کدهای سی‌اس‌اس هم کار پیچیده‌ای نیست.
جاوا اسکریپت
اضافه کردن برخی قابلبت‌ها به وبسایت، با استفاده از دو زبان قبلی ممکن نیست؛ مخصوصا وقتی قرار باشد داده‌هایی از سمت کاربر ارسال شود.
برای مثال یک سایت صرافی ارز دیجیتال، نیاز به ماشین حساب تبدیل رمزارز دارد. این‌جا است که پای جاوا اسکریپت به وسط کشیده می‌شود.
انجام این کار با استفاده از این زبان، باعث استفادهٔ کم‌تر از سرور وبسایت می‌شود. به همین دلیل منابع سخت‌افزاری بیهود درگیر نخواهند شد.
همچنین برنامه‌نویسان فرانت‌اند می‌توانند با استفاده از جاوا اسکریپت، ظاهر بهتری به سایت ببخشند. برای مثال اگر جایی نیاز به آپلود فایلی باشد، این کار با کشیدن و رها کردن (Drag and Drop) انجام شود. چنین قابلیت‌هایی روی تجربهٔ کاربری هم تأثیر خواهد گذاشت.
ری‌اکت
این زبان برنامه‌نویسی توسط شرکت فیسبوک (متای فعلی) توسعه داده شد. دلیل این کار هم رسیدن به ابزاری برای توسعهٔ یک رابط کاربری سریع و پیشرفته بود. یک برنامه نویس فرانت اند به زبان ری‌اکت هم نیاز زیادی دارد؛ زیرا او می‌تواند به وبسایت‌ها جلوهٔ گرافیکی مناسبی ببخشد. مزیت دیگر آن نیز، امکان پردازش سریع داده‌های مختلف توسط مرورگر است.
جی‌کوئری
JQuery یکی از کتابخانه‌های مشهور جاوا اسکریپت به حساب می‌آید. با کمک این کتابخانه، می‌توانید توابع مختلف اچ‌تی‌ام‌ال و آژاکس (Ajax) را در کار خود استفاده کنید. ساختار نحوی جی‌کوئری همانند جاوا اسکریپت است. در نتیجه مجبور به یادگیری موارد اضافی نخواهید بود. در ضمن نیاز به نوشتن کدهای پیچیده و توابع شرطی هم کاهش پیدا می‌کند.
سایرمهارت‌های مورد نیاز برای فرانت اند کار
مهم‌ترین مهارت سختی که برنامه نویس فرانت اند به آن نیاز دارد، همان برنامه‌نویسی است. با این حال آشنایی با چند مورد دیگر، کار او را ساده‌تر خواهد کرد:
- گرافیک: در پروسهٔ طراحی سایت معمولا ابتدا ایده‌های اولیهٔ گرافیکی طرح می‌شوند. برای همین آشنایی با مبانی این موضوع، شما را به موفقیت نزدیک‌تر می‌کند. همچنین توانایی کار با ابزارهای این حوزه (مخصوصا نرمافزارهای طراحی رابط کاربری) گاهی کارتان را جلو می‌اندازد.
- تسلط به ابزارهای کنترل نسخه: در طول عمر یک وبسایت، کدهای مختلفی به آن اضافه یا از آن کم می‌شوند. برای پیگیری و بررسی تغییرات ایجاد شده، ابزارهای کنترل نسخه (Version Control) بسیار مهم‌اند.
- مهارت حل مسئله: برای رسیدن به موفقیت، ناچار به روبه‌رویی با چالش‌ها هستید. پس اگر اهل کنجکاوی برای یافتن پاسخ نباشید، ممکن است بعد از مدتی جا بزنید.
برای یادگیری برنامه نویسی فرانت اند از چه مسیری پیش بروید؟
- پیش از همه‌چیز با مفاهمی اصلی وب، شیوهٔ عملکرد وبسایت‌ها و مرورگرها و… آشنا شوید.
- برای شروع بهتر از با ساده‌ترین و پایه‌ای‌ترین موارد شروع کنید. پس ابتدا به سراغ اچ‌تی‌ام‌ال بروید.
- بعد از یادیگری اچ‌تی‌ام‌ال نوبت به سی‌اس‌اس می‌رسد.
- در قدم سوم به سراغ جاوا اسکریپت بروید. در این مسیر کتابخانه‌ها، فریم‌ورک‌ها و ای‌پی‌آی‌های (API) آن را هم یاد بگیرید.
- بد نیست در این‌جا با سیستم‌‌های مدیریت محتوا به ویژه وردپرس هم آشنا شوید.
سامانهٔ طراحی سایت ویترین یک ابزار نوپا برای مدیریت محتوا و طراحی آسان وبسایت است. با استفاده از این سرویس می‌توانید در وقت خودتان صرفه‌جویی کنید.
- پس از این موارد به سراغ یادگیری Git که ابزار کنترل نسخه است بروید.
- حالا امکان آن را دارید زبان‌هایی مثل ری‌اکت، فلاتر و… را پی بگیرید.
منابعی برای آموزش فرانت اند
در این زمینه دست شما بسیار باز است. اگر به دنبال یک وبسایت بین‌المللی می‌گردید، Coursera در این زمینه دوره‌های رایگانی دارد. اگر هم نیاز به آموزش فارسی دارید، وبسایت مکتب‌خانه هم چندین دورهٔ رایگان ارائه می‌کند. برای کسانی که به دنبال دورهٔ حضوری هستند، آمانج آکادمی جای خوبی خواهد بود.
کلام آخر
این مقاله نیز به پایان رسید. حالا دیگر با شغل برنامه‌نویسی فرانت‌اند آشنا شده‌اید. مسیر تبدیل شدن به متخصص در این زمینه را هم می‌دانید. امیدوارم این متن برای شما مفیده بوده باشد. لطفا نظرات خود را با من در میان بگذارید.
سؤالات پرتکرار
این نوع از برنامه‌نویسان مسئول طراحی رابط کاربری وبسایت هستند.
آشنایی با ساختار وب، برنامه‌نویسی، درک بصری، آشنایی با سئوی تکنیکال و…
اچ‌تی‌ام‌ال، سی‌اس‌اس، جاوا اسکریپت، ری‌اکت، فلاتر و…
نظرات کاربران