این روزها از هرکسی که بپرسیم، خواهد گفت صبح تا شب درگیر کار و مشکلات است. برای همین هم یافتن یک فرصت اندک فراغت، مثل گنجی نایاب شده است. با این تعاریف خیلی از ما کلا قید استراحت را میزنیم. این اتفاق تأثیر بدی روی روان آدم خواهد داشت. آرامش ذهنی برای افراد پرمشغله، حکم سوخت برای خودرو را دارد. در این مطلب کنار همیم تا یاد بگیریم در این روزهای سخت، چطور فراغت را برای خودمان ایجاد کنیم. با این کار میتوانیم باز هم توان و انگیزهمان را از دست ندهیم. پس با ما همراه باشید.
چرا داشتن ذهنی آرام بسیار مهم است؟
بعضیمان حتی یک روز هفته را هم تعطیل نمیکنیم. راستش اصلا نمیدانیم چطور باید استراحت کرد. زیرا هویت برخی از ما با فعالیت و جنبوجوش گره خورده است. وقتی هم زمانِ فراغتی پیدا میکنیم، به نظرمان انگار دیگر خودمان نیستم. فکر میکنیم در حال تلف کردن زمان ارزشمندمان که میتواند منجر به پیشرفت شود، هستیم.
اما واقعیت این است که از یکجایی به بعد، دیگران توان ادامهی این سبک زندگی را نخواهیم داشت. در این لحظه است که ما پرکارها حس میکنیم تمام بار دنیا روی دوشمان است. انگار که خودمان را برای چیز نامعلومی قربانی کردهایم. زیرا دیگر توانایی خدمتی به دنیا را نداریم و تنها حاصل کارمان خستگی است.
اگر کمی به عقب برگردیم، میتوانیم علت این نگرش را متوجه شویم. به نظرِ آدمهای بیش از حد فعال، استراحت کردن تنبلی است. افرادی نیز که به دنبال تفریح میروند، وقتشان را تلف میکنند. آخرسر چنین اشخاصی نیز از قافله عقب خواهند افتاد. اما وقتی افراد پرمشغله به خودشان میآیند، متوجه خواهند شد از چیزی غافل بودند؛ آنها فراموش کردند فعالیت بیوقفه، رغبت آدم برای کار باکیفیت را از بین میبرد. این رفتار اصلا کاری قهرمانانه نیست و تنها افراد را به سمت سقوطی مرگبار میبرد.
مشغله به معنای عدم فرصت استراحت نیست
وقتی به نیازمان به آرامش ذهنی فکر میکنیم، بلافاصله میگوییم «الان جای استراحت نیست. وقت ندارم استراحت کنم. اینکه چند دقیقهای دست از کار بکشم، اصلا ایدهی خوبی نخواهد بود.» اما وقتی ما چند کار را با هم شروع میکنیم، سطح انرژی ما شروع به افت میکند. تا وقتی هم نفهمیم که یک استراحت کامل و مطلق میتواند ما را دوباره سرحال کند، به آن اهمیت نمیدهیم. پس از قدری دوری از کار دوباره بهرهوری و آرامش ما هم بازمیگردد.
بیشتر بخوانید: ۹ نشانه برای خماری افراد درونگرا
توجه کنیم که نیاز به یک روز تعطیل در هفته، چیزی نیست که باید ناگهان متوجه اهمیتش شویم. همچنین این مسأله احتیاج به رفتار طبق قواعد اداری ندارد. برای همین مهم نیست چه روزی را برای آن انتخاب میکنیم و چگونه انجامش میدهیم. مهم حسوحالی است که در طول استراحت به سراغمان میآید.
سه درس مهم دربارهی استراحت برای افراد پرکار
- فراغت چیزی است که خودمان باید به سمت آن حرکت کنیم؛ نه نیازی به اتفاقی خارقالعاده وجود دارد و نه به اقدامی خاص.
- استراحت مانند یک هدیه است؛ در طول روزهای تعطیل نیازی به فوقالعاده بودن نیست. تنها باید آسوده باشیم و به سمت هیچکاری نرویم.
- با دادن فرصت آرامش به خودمان، از چنگال حس تحت کنترل بودن میگریزیم؛ این کار حکم دعوتنامهای به سمت هویتی رها و باورمند را دارد.
راهکارهای آرامش ذهنی برای افراد پرمشغله
البته لازم است قبل از هرچیزی، تمام تصورات ذهنیمان از این کلمه را بیرون بریزیم. زیرا قرار نیست استراحت شبیه چیزهایی که به ما گفتهاند باشد. هرکاری که موتور ما را دوباره روشن کند و سرحالمان بیاورد، میتواند مصداق این واژه محسوب شود.
با این تعاریف نیازی به فرا رسیدن تعطیلات یا داشتن بیلت سفر خارجی نیست. پس بیاییم به سراغ راهکارهایی برویم که با کمکشان، میتوانیم برنامهی زندگیمان را پربار کنیم.
صرف قهوه، چای یا دمنوش
وقفههای کوتاه چنددقیقهای میتواند باعث پر شدن مخزن انرژی ما شوید. برای مثال اگر حس کردیم بازدهیمان پایین آمده، میتوانیم خودمان را مهمان کنیم. بنا به ذائقه دمنوش، چای یا قهوه گزینههای خوبی خواهند بود. انجام آن هم چندان پیچیدگی خاصی ندارد. فقط باید سوار وسیلهی نقلیهمان شویم و به کافیشاپ برویم.
البته همیشه چنین شرایطی برای ما فراهم نیست؛ یا نمیتوانیم محل کارمان را ترک کنیم یا این که در خانه مشغول دورکاری هستیم. وقتی درگیر این موقعیت میشویم، میتوانیم از یک راهکار استفاده کنیم. به جای نوشیدنیهای گرم، به سراغ نوشیدنیهای سرد برویم. شب قبل، هرچیزی که دوست را آماده کنیم و در یخچال قرار دهیم. در نتیجه هنگام احساس خستگی بدون فوت وقت با یک جرعه نوشیدنی خنک، سرحال میآییم.
بیرون زدن از محیط کار یا خانه
استشمام هوای تازه، مانند دمیدن روحی تازه در بدن آدمی است. بعید است کسی از ما به طبیعت رفته و پرانرژی نشده باشد. جدا شدن از صندلی ومیز، آهنگِ کاری ما را دوباره تنظیم خواهد کرد. پس بهتر است حتما آن را در برنامهی خودمان بگذاریم.
البته وقتی از این موضوع حرف میزنیم، منظورمان یک پیادهروی سنگین نیست؛ اگر چه انجام آن عالی خواهد بود. رفتن به تراس، قدم زدن در حیاط یا حتی بازی با بچهها؛ همهی این موارد ما را از هوای گرفتهی اتاق رها میکند. به جز اینها تابش آفتاب میتواند یک منبع ویتامین د هم باشد. با انجام چنین کار کوتاهی، برای ادامهی فعالیت نیز انگیزه پیدا میکنیم.
مطالعه کتاب
جا باز کردن برای مطالعه در برنامهی روزانه، باعث آرام گرفتن ذهن میشود. یکی از نتایج غیرمستقیم این مسأله هم، احساس آرامش ذهنی در محیط کار خواهد بود. البته قرار نیست به سراغ کتابهای سنگین، فلسفی و… برویم. زیرا چنین مطالبی بیشتر باعث درگیری فکری خواهند شد.
کتابهای داستانی و خاطرات بهترین گزینهی مقابل ما هستند. دنبال کردن خط داستانی و ماجرای شخصیتها باعث لذت و آسودگی میشود. همچنین از دیگر ویژگیهای چنین کتابهایی دور کردن ذهن از مشکلات است.
آشپزی
خیلی از ما فکر میکنیم بعد از یک روز شلوغ کاری، انجام کار در خانه خستهترمان میکند. ابتدای کار شاید این طور باشد، اما بعدا اوضاع کاملا فرق خواهد کرد. در ادامه، روزی میرسد که برای رسیدن به خانه و رفتن به آشپزخانه لحظه شماری میکنیم. قرار نیست که به یک سرآشپز بینالمللی تبدیل شویم. حتی آمادهسازی غذاهایی ساده هم، میتواند حس خوشایندی برای ما بسازد. مهمترین لذت آشپزی، کار با دستان و خلق ترکیبی خوشمزه است.
در حین این کار هم میتوانیم به یک موسیقی، پاکست یا کتاب صوتی گوش کنیم. حتی پخت یک املت با عشق کامل، تمام افکار پریشان آن روز را از ذهنمان بیرون میکند. پس پیشبندها را ببندیم و به سمت خلق یک اثر هنری خوشمزه بشتابیم.
وقت صرف کردن با خود
تقویم کاریمان را باز و یک قرار ملاقات با خودمان را یادداشت کنیم. مهم نیست این دیدار تکنفره چه تاریخی و چه زمانی از روز باشد. فقط لازم است به یک محیط دوستداشتنی (پارک، کافه، موزه یا…) برویم.
البته نباید در آنجا موبایلمان را بیرون بیارویم یا کارهای پیشِ رو دنبال کنیم. بهتر است در این لحظات تنها بیننده و شنونده باشیم. البته اگر یک جریان فکری در ذهنمان شروع شد، نیازی نیست جلویش را بگیریم. بگذاریم حس آزادی را در این لحظات تجربه کنیم.
استراحت مطلق در یک روز هفته
در کتاب عهد عتیق گفته میشود که خداوند پس از خلقت جهان روز شنبه را به استراحت پرداخت. به همین دلیل هم یهودیان در روز شنبه (سبت یا شبات) دست از هرکاری میکشند. البته قرار نیست ما دقیقا مانند این سنت دینی عمل کنیم. حتی تنها روز ممکن برای تعطیلات، آخر هفتهها نیست. پس در طول هفته هروقت که برایمان ممکن بود، یک روز را به استراحت مطلق بپردازیم. این گونه فرصت کنار خانواده بودن و رسیدن به کارهای دیگر را هم خواهیم داشت.
دوری از تلفن همراه
تا همین چند سال پیش برای کارهای مختلفی باید منتظر زنگ تلفن میبودیم. اما امروز حتی هماهنگیهای سازمانی هم از طریق ابزارهای آنلاین انجام میشود. در دسترس بودن تلفن میتواند موجب حواسپرتی ما شود؛ یک هشدار تمرکز ما را از بین میبرد، باز کردن پیامرسانها ساعتها مشغولمان خواهد کرد و… این اتفاق انرژی روانی زیادی از ما خواهد گرفت. تعجبی هم نیست در نهایت احساس خستگی کنیم.
برای رهایی از این مشکل بهتر است تلفنمان را روی حالت سکوت بگذاریم و در گوشهای قرار دهیم. اگر هم ترک استفاده از موبایل برایمان سخت بود، حداقل ۳۰ دقیقه یک بار به سراغش برویم
استراحت دادن به ذهن
برای آرامش ذهنی روشهای مختلفی وجود دارد؛ از یوگا گرفته تا مدیتیشن. شاید همهی ما علاقه یا فرصت چنین تمرینهایی را نداشته باشیم. در عوض یکی از سادهترین راهکارها حل جدول سودوکو است.
وقتی روی صندلی نشستیم یا در مسیر حرکت میکنیم، میتوانیم به سراغ این بازی فکری برویم. خوشبختانه با وجود نرمافزارهای مختلف و سایت sudoku.com، میتوانیم روی تلفن همراهمان سودوکو را تجربه کنیم. به پایان رساندن هرجدول، حس رضایتمندی را در ما ایجاد میکند، پس از دستش ندهیم.
انجام کارهای ساده
آرامش ذهنی برای افراد پر مشغله قرار نیست از طریق کارهایی عجب به دست بیاید. بعضی وقتها با انجام مواردی که وقتی از ما نمیگیرند، میتوانیم به این هدف برسیم. برای مثال با استفاده از یک نرمافزار، لغات انگلیسی جدیدی یاد بگیریم، پستهای سایتهای مفیدی مثل خوبو را چک کنیم و…
قرار نیست برای خودمان یک برنامهی سفتوسخت بچینیم. میتوانیم این کارها را هروقتی که علاقه داشتیم، انجام دهیم. حتی نیاز نیست زمانی که صرف آنها میکنیم، خیلی طولانی باشد. گاهی برای برخی چیزها (از جمله بررسی اخبار) ۱۵ دقیقه هم کافی خواهد بود.
سخن پایانی
با هم مسیری را پیمودیم و یاد گرفتیم چطور به آرامش ذهنی خودمان اهمیت دهیم. اما موارد بالا تنهای گزینههای ممکن نیستند. هرکسی برای خودش راهوروش خاصی دارد. خوشحال میشویم شما هم ترفندهایتان را در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.
نظرات کاربران