فیلم خانه پدری

فیلم خانه پدری فیلمی ایرانی است که توسط کیانوش عیاری در سال ۱۳۸۹ ساخته شده و در سی و دومین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر اکران شد.

به گزارش خوبو، خانه پدری از بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران است که مورد توجه تماشاگران و منتقدین قرار گرفت. این فیلم از سایت معتبر IMDB، موفق به کسب نمره متوسط 6.6 شده است. 900 نفر به این فیلم نمره داده‎اند.

عوامل و بازیگران فیلم خانه پدری

خانه پدری فیلمی است که در ژانر درام، دلهره آور و جنایی توسط کیانوش عیاری ساخته شده است. کیانوش عیاری از معروفترین کارگردانان ایرانی است که از مشخصه‌های بارز فیلم‌هایش سبک واقع گرایانه منحصربه‌فردش و پرداختن به موضوعات بکر می‌توان نام برد. شبح کژدم، آبادانی ها، خانه پدری، کاناپه و مجموعه تلویزیونی روزگار قریب از مشهورترین آثار ساخته شده توسط این کارگردان مطرح ایرانی است.

• مهدی هاشمی بار دیگر نقش اصلی فیلم عیاری را عهده‌دار شده و به خوبی از پس آن برآمده است.
• فیلم خانه پدری پس از ۳ سال توقیف در جشنواره فجر ۳۲ اکران شد و اکثر منتقدان آن را ستودند.
• اولین اکران عمومی فیلم در دی ۱۳۹۳ بود که به دلیل وجود یک صحنه خشن با مشکلاتی در اکران روبه‌رو شد و در روز اول اکران عمومی از پرده پایین کشیده شد.
• پس از پنج سال فیلم خانه پدری با اصلاحاتی جزئی و با رده‌بندی سنی بالای ۱۵ سال در تاریخ ۱ آبان ۱۳۹۸ در سینماهای ایران اکران شد، اما پس از پنج روز در ۶ آبان ۱۳۹۸ با دستور مستقیم دادستانی مجدداً توقیف شد.
• این فیلم در ۲۲ آبان ۱۳۹۸ مجدداً رفع توقیف شد.

خلاصه داستان

در این فیلم قصه اتفاق‌های یک خانه قدیمی از سال ۱۳۰۸ تا ۱۳۷۹ روایت می‌شود. ملوک دختر جوان یک خانواده سنتی است که به دلایل ناموسی، پدرش کلبحسن (مهران رجبی) خواهان مرگ او است و برای اینکار به پسر کوچکش به نام محتشم گفته تا قبری در زیرزمین حفر کند تا برای پاک کردن ننگ و حفظ آبروی خانواده، ملوک را دور از چشم مادر و خواهرانش کشته و در آنجا دفن کنند.

نقد و بررسی فیلم خانه پدری

خانه پدری شروع طوفانی و غافلگیر کننده دارد. 10 دقیقه ابتدایی فیلم که با تعقیب و گریز پدر و دختر و در نهایت قتل وحشتناک دختر به دست پدر همراه است، به راحتی می‌تواند هر تماشاگری را شوکه کند. این اتفاق می‌توانست یک مقدمه عالی برای فیلمی باشد که از هر حیث متفاوت با دیگر آثار سینمای ایران است و از جسارت بی‌نظیری در پرورش و به تصویر کشیدن ایده‌اش برخوردار است. اما در ادامه داستان این اتفاق آنطور که انتظار می‌رفت به وقوع نمی‌پیوندد.

خانه پدری که نامی کنایه آمیز در وصف فیلم است، درباره فرهنگ مرد سالاری و تضییع حقوق زنان در کشورمان است که در قالب نام خانه پدری به مخاطب ارائه شده است (یعنی جایی که می‌بایست فرد بیشترین احساس امنیت را داشته باشد). تصویری که عیاری از وضعیت زنان در بازه‌های مختلف زمانی ترسیم کرده، چنان تلخ و گزنده است که تماشایش بر پرده نقره ای می‌تواند هر تماشاگری را سرشار از اندوه کند.

عیاری مانند ساخته‌های پیشین‌اش که واقع گرایی از ویژگی‌های برجسته آن‌ها بوده، در خانه پدری نیز تصویری برگرفته از حوادث روزنامه‌ها واتفاقات جامعه مرد سالار ایران را به تصویر کشیده و با هوشمندی در این راه، به سال 1308 گریزی می‌زند و قتل فجیع دختر را در فرهنگ اشتباهی که در آن دوران حکمفرما بوده به تصویر می‌کشد. خانه پدری به ما نشان می‌دهد که حتی پس از قتل دختر، اعضای مرد خانواده تمایلی به پذیرش اشتباه خود ندارند و همچنان طی زمان‌های مختلف به جای پذیرش اشتباه خود، سعی در سرپوش گذاشتن بر آن با قفل کردن زیرزمین و اقدامات دیگر دارند.

با این‌حال، خانه پدری با اینکه سوژه حساسیت برانگیزی را انتخاب کرده و عیاری هم تا جایی که می‌توانسته آن را به‌صورت مستند روایت کرده، اما از حیث سینمایی به توفیق چندانی نمی‌رسد و اثری خسته‌کننده محسوب می‌شود. در واقع اگر بخواهیم 10 دقیقه طوفانی آغاز فیلم را نادیده بگیریم، خانه پدری مجموعه‌ای از اپیزودهای تکراری هست که اتفاق ویژه‌ای در آن رخ نمی‌دهد تا تماشاگر را با خود همراه کند. این اپیزودها قرار هست خشونت‌هایی که علیه زنان در سال‌های اخیر روا داشته شده را با توجه به ماهیت داستان به معرض نمایش بگذارد اما هیچکدام از این اپیزودها به جز اپیزود ابتدایی، تاثیرگذار نیستند.

شاید بتوان اصلی‌ترین دلیل این موضوع را عدم شخصیت پردازی مناسب عنوان کرد. در خانه پدری افراد در طی مدت زمان کوتاهی که بر تصویر حضور دارند، ناگهان گرفتار تغییر زمانی فیلم و اضافه شدن شخصیت‌های دیگر به داستان می‌شوند که همگی آن‌ها نیز از درد مشترکی به نام عدم پرداخت شخصیت رنج می برند. این مشکل به حدی تماشاگر را دچار مشکل می‌کند که پس از تغییر زمان فیلم، چند دقیقه ای طول می‌کشد تا متوجه شود الان کدام شخصیت نسخه مسن‌تر شده شخصیت اپیزود قبلی است!

می‌توان ایراداتی را هم به بازی بازیگران فیلم وارد کرد که به جز مهدی هاشمی، اغلب آن‌ها به نحو احسن از انجام وظایف خود بر نیامده‎اند. انتخاب مهران رجبی با سابقه‌ای کاملا کمدی در نقش پدر ظالم خانواده که دختر را به قتل می‌رساند، شاید در وهله اول تصمیم پر جسارتی تلقی شود اما در اواسط فیلم زمانی که عیاری شوخی‌هایی را از زبان رجبی اجرا می‌کند موقعیتی عجیب را رقم می‌زند که در نقطه مقابل دیدگاه تاریک فیلم به مقوله مرد سالاری و ظلم به زنان است.

با این‌حال، در مجموع به نظرم هنوز می‌توان خانه پدری را به واسطه سوژه جذابش و البته ده دقیقه طوفانی ابتدایی ستایش کرد. فیلم عیاری، فیلم یکدستی نیست و از امتیاز مقدمه هیجان انگیزش در ادامه به خوبی استفاده نمی‌کند اما با این‌حال یکی از پرمغزترین فیلم‌های چند سال اخیر سینمای ایران است که یک درد را به ما یادآوری می‌کند و آن “مرد سالاری و تضییع حقوق زن‌هاست”. نگاهی که اگرچه تلخ است اما نمی‌توان آن را انکار کرد. عیاری با خانه پدری تلنگری به گذشته می‌زند و تفکری اشتباه و فرهنگی نادرست را در بازه‌های مختلف زمانی به تصویر می‌کشد که حکایت از پنهان کاری و سرپوش گذاشتن بر اشتباهات دارد. اما ای کاش این سوژه در بستری مناسب تر با روایتی جذاب‌تر به مخاطب ارائه می‌شد تا ماندگاری کاملی بر ذهن تماشاگر داشته باشد چراکه احتمالاً مخاطب پس از دیدن فیلم فقط ده دقیقه ابتدایی آن را به یاد خواهد آورد.

نویسنده: میثم کریمی
منبع: سایت مووی مگ

بیشتر بخوانید

• فیلم آقا یوسف
• فیلم آشغال های دوست داشتنی