آموزش زبان چینی ماندارین؛ چرا و چگونه؟

 زبان چینی یا به طور دقیق‌تر چینی ماندارین است که به صحبت در کشور پهناور چین صحبت می‌شود. جز این، از این زبان چه می‌دانید؟ در مورد ریشه‌های آن، شباهت‌های آن با کره‌ای و ژاپنی و آموزش آن به کودکان چه می‌دانید؟ سعی داریم در ادامه شما را به طور مفصل با این زبان، دلایل یادگیری آن و ابزارهای کمک‌آموزشی آن آشنا کنیم. با خوبو همراه باشید.

زبان چینی

ماندارین به گروهی از زبان‌های چینی اطلاق می‌شود که در شمال و جنوب غرب چین به طور خاص صحبت می‌شود. این زبان مرد پکن است و به عنوان زبان رسمی و اداری تمام چین به کار می‌رود. از آنجا که منشا این زبان شمال چین است، گاهی به شکل «چینی شمالی» نیز عنوان می‌شود. ماندارین همینطور شامل انواعی مانند ماندارین سیچوآنی و ماندارین یانگ‌تسه می‌شود. بین زبان‌هایی که در سرتاسر جهان صحبت می‌شود، هیچ زبانی به اندازه‌ی چینی ماندارین سخنور به زبان مادری ندارد. این عدد حدود یک میلیارد نفر است.

از آنجا که در پایتخت چین مردم به ماندارین صحبت می‌کنند، این زبان گسترش بیشتری طی یک قرن اخیر یافته است. برخی از گونه‌های ماندارین، به عنوان زبان میانجی در چین عمل می‌کند؛ البته این مطلب تازگی ندارد و قرن‌هاست که اوضاع به همین شکل است. در اوایل قرن بیستم، یک شکل استاندارد از ماندارین که شامل ترکیبی ساده‌شده از گویش‌های مختلف این زبان بود، به عنوان زبان رسمی جمهوری خلق چین و تایوان معرفی شد. این زبان همینطور یکی از چهار زبان رسمی سنگاپور و از زبان‌های رسمی سازمان ملل است.

کلمه ماندارین به معنی «زبان رسمی» یا زبان مقامات دولتی است. در سلسله‌های مینگ و چینگ (قرون پانزده تا بیست) این زبانی بود که مقامات از آن برای مکاتبات و مذاکرات استفاده می‌کردند. در زبان انگلیسی، ماندارین به زبان چینی استاندارد گفته می‌شود که به طور ساده‌تر «چینی» خوانده می‌شود. مردم بومی چین به شکلی دیگر این زبان را نامگذاری کرده‌اند:

• در چین: Pǔtōnghuà – پوتونگوآ – زبان مشترک
• در تایوان: Guóyǔ – گویی – زبان رسمی
• در مالزی و سنگاپور: Huáyǔ – هواَیی – زبان چینی

بقیه زبان‌های چینی

بیش از صد زبان در مناطق سرزمین پهناور چین صحبت می‌شود. با این حال ماندارین، زبان حدود هفتاد درصد این مردم است. پس از ماندارین، «چینی یوئی» یا کانتونی دومین زبان مهم در چین امروزی تلقی می‌شود. این زبان در هنگ‌کنگ، ماکائو و مناطقی از جنوب چین صحبت می‌شود. حدود 86 میلیون نفر در چین به این زبان صحبت می‌کنند. افرادی که به ماندارین و یوئی صحبت می‌کنند، متوجه صحبت‌های هم نمی‌شوند. به این معنی که این دو زبان تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر دارد.

زبان‌های مختلف چینی به قدری زیاد هستند که آنها را به صورت خانواده درآورده‌اند:

• زبان‌های چینی-تبتی: شامل 19 قومیت
  • انواع ماندارین
  • یوئی
  • وو: حدود 80 میلیون گویشور
  • مین جنوبی: حدود 50 میلیون گویشور
  • جین: شصت میلیون گویشور
  • گَن: 22 میلیون نفر
  • ژیانگ: 38 میلیون
  • هاکا: حدود 50 میلیون
  • پینگ: هفت میلیون
• زبان‌های کرا-دای: شامل 9 قومیت
  • ژوانگ: 16 میلیون گویشور
• زبان‌های همونگ–مین: شامل سه قومیت
• زبان‌های آستروآسیایی: شامل چهار قومیت
• زبان‌های ترکی: شامل هفت قومیت
  • ایغور: 11 میلیون نفر
• زبان‌های مغول: شامل شش قومیت
  • چهل میلیون گویشور
• زبان‌های تونگوزی: شامل پنج قومیت
  • منچو: 10 میلیون گویشور
• زبان‌ کره‌ای
• زبان‌های هندواروپایی: شامل دو قومیت
  • در غرب چین «زبان آینو» کاربرد دارد که تحت‌تاثیر فارسی است.
• زبان‌های آسترونزیایی: یک قومیت

 تاریخچه

پس از سقوط سلسله‌ی سونگ شمالی در قرن دوازده میلادی، مردم شمال چین به زبانی صحبت می‌کردند که حالا به ماندارین باستان معروف است. در گذر زمان و با تاثیرپذیری از زبان‌های دیگر بخصوص زبان مغول‌ها، زبان ماندارین میانه به وجود آمد.

دودمان چینگ (۱۶۴۴ تا ۱۹۱۲) که آخرین سلسله‌ی پادشاهی چین بود توسط قوم هان تاسیس شد. بیشتر این مردم حالا در تایوان زندگی می‌کنند. زبان ماندارین نه زبانی که این مردم با خود به چینیان تحمیل کرده باشند، که زبان عموم مردم چین در آن زمان بود. تا ابتدای قرن بیستم، اشعار و آثار ادبی چینی به زبان زبان چینی کلاسیک (چینی ادبی) ننوشته می‌شدند که از زمان سلسله‌ی هان برجا مانده بود. این زمان مردم شهرهای مختلف، هرکدام به زبان مخصوص خود صحبت می‌کردند. به شکلی که بیشتر مردم چین بدون زبان میانجی، قادر به درک صحبت مردم مناطق دیگر نبودند.

همین زمان شیوه‌ی صحبت قشر تحصیل‌کرده پکن به عنوان زبان رسمی چین اعلام شد. همین مسئله در دوره‌ی جمهوری و بعد جمهوری خلق هم ادامه یافت. با جنبش‌های ملی‌گرایی ابتدای قرن بیستم، تلاش شد زبان ادبی با شکلی از زبان عامیانه بر مبنای گویش شمالی جایگزین شود. سرانجام در کمیسیونی در سال 1932 سرانجام شکل جدید به تصویب رسید. 17 سال بعد جمهوری خلق شروع به کار کرد که همین شیوه را دنبال کرد. سال 1950 حدود 54 درصد گویشوران به انواع ماندارین قادر به درک زبان «چینی ساده‌شده» بودند که این عدد سال 1984 به 91% رسید. در تایوان و چین، همین شیوه در مدارس و رسانه به کار می‌رود.

خصوصیات

مهمترین خصوصیات زبان چینی:

• برخلاف بیشتر زبان‌های جهان، زبان چینی شامل الفبا نمی‌شود و به شکلی نگارگرانه نوشته می‌شود. 6500 کاراکتر در زبان چینی وجود دارد که هرکدام نشانگر یک شیء، مفهوم یا ایده هستند. با ترکیب این واژه‌ها و واژه‌های مدرن، لغت‌نامه‌ی چینی شامل چیزی حدود بیست هزار کاراکتر می‌شود.
  • صحبت روزمره چینی به یادگیری حدود 500 تا 750 کاراکتر چینی نیاز دارد.
  • اگر بخواهید روزنامه‌ای چینی بخوانید، حداقل به دانستن دو هزار کاراکتر نیاز دارید.
  • برای قبولی در آزمون HSK6 باید 2633 کاراکتر را بلد باشید.
  • یک تحصیل‌کرده‌ی بومی چینی حداقل هشت هزار کاراکتر را می‌شناسد.
• برای سخت‌تر شدن کار، باید گفت که هر صدا در چینی به چهار تُن بیان می‌شود. لحن اول حالت گویش سطحی، لحن دوم که بالا می‌رود سوالی می‌شود، لحن سوم پایین می‌آید و زمزمه‌وار است و تن چهارم به صورت جدی گفته می‌شود و حالت دعوا دارد.
• در چینی می‌توان واژه‌ها را با هم ترکیب کرد. برای مثال «–» که «ای» تلفظ می‌شود، به معنی «یک» یا واحد است. حال «共» که «گونگ» تلفظ می‌شود به معنی عمومی یا عادی است. به این ترتیب «一共 ؛ ای‌گونگ» به معنی «در کل» است. یا دو کاراکتر 时 (شی) به معنی زمان و 区 (چو) به معنی مساحت، در کنار هم (时 区) واژه‌ی منطقه‌ی زمانی را می‌سازند که شیچو تلفظ می‌شود.
• چینی ماندارین، صرف فعل یا حالات مختلف کلمه ندارد. ترجمه از این زبان سخت است چون مثلا اسب من و اسب‌های من، به یک شکل نوشته می‌شود.
• زبان چینی به صورت فاعل – فعل- مفعول کار می‌کند. 我今天在学校学习中文。 (من می‌خوانم چینی در مدرسه)
• کچاپ، چای و توفو کلماتی هستند که از چینی به زبان‌های دیگه رفته‌اند.
•  آیا امکان دارد زبانی جایگزین انگلیسی شود؟ این احتمال وجود دارد که طی دهه‌های آتی، چینی در کنار انگلیسی دو زبان میانجی جهان باشند.

 آیا چینی از انگلیسی سخت است؟

نه تنها در قیاس بین چینی و انگلیسی که در مجموع مقایسه دو زبان از نظر دشواری کار سختی است. حتی در خصوص سخت‌ترین زبان‌ها، همچنان کودکان این کشور در سنی مشابه با کودکان کشورهای دیگر شروع به صحبت می‌کنند. همینطور جواب این سوال بستگی به این دارد که زبان مادری شما چه باشد چون زبان‌های هم‌خانواده‌ را راحت‌تر یاد خواهید گرفت.

چیزی عجیب در بررسی زبان چینی نظر متخصصین را برانگیخته است. اسکن‌ها نشان داده که هنگامی که فرد در حال مکالمه به زبان چینی ماندارین است، هر دو سمت مغز درگیر هستند. این در حالی است که هنگام مکالمه‌ی فرد به انگلیسی، تنها سمت چپ مغز درگیر می‌شود. در خصوص چینی به خاطر اینکه این زبان بسیار لحن‌محور است، سمت راست هم همواره درگیر است. در واقع این به آن معنی است که یادگیری چینی، توان معزی بیشتری از شما خواهد گرفت.

• بیشترین زمانی که یادگیری زبان چینی می‌گیرد، یادگیری نوشتن کاراکترهای آن است. یادگیری 26 حرف الفبای انگلیسی از سمت دیگر یکی از اولین و مفرح‌ترین کارهایی است که هر زبان‌آموز انجام می‌دهد.
• یادگیری تُن‌های مختلف در چینی هم یکی از چیزهایی است که زبان‌آموزها را می‌ترساند. با این حال، به مرور فرد به راحتی قادر به درک تُن‌های مختلف خواهد بود. این دشواری در انگلیسی کمتر وجود دارد هرچند در مسئله‌ی استرس‌ها، زبان‌آموز با چالش روبرو می‌شود.
• همینطور لهجه‌های بسیار متنوعی در چین وجود دارد.
• گرامر چینی بسیار راحت‌تر از انگلیسی است.
• اگر مسئله‌ی لهجه پیش نیاید، در چینی شکل تلفظ بنا بر قواعد است و استثنا وجود ندارد. در انگلیسی food و blood با دو o نوشته می‌شوند و به شکلی کاملاً متفاوت تلفظ می‌شوند.
• همانطور که در شکل زیر پیداست، چینی در ابتدا دشوار است و بعد ساده می‌شود. انگلیسی برعکس است.

 فواید یادگیری زبان چینی 

می‌توان دلایل متنوعی آورد که یادگیری یک زبان جدید و به طور خاص چینی کاری بسیار عالی است. این دلایل را لیست می‌کنیم:

• چین یکی از قدیمی‌ترین و غنی‌ترین فرهنگ‌های جهان با تاریخی پنج هزار ساله است.
• یک نفر از هر پنج نفر در جهان به چینی صحبت می‌کنند.
• به جز چین، زبان چینی در تایوان، هنگ‌کنگ، اندونزی، تایلند، مالزی، سنگاپور، برونئی، فیلیپین و مغولستان نیز صحبت می‌شود.
• چین دومین اقتصاد بزرگ جهان است.
• بسیاری از بزرگترین برندهای جهان، بخش اعظمی از کار خود را به چین منتقل کرده‌اند. برای مثال شرکت اپل، گوشی‌های هوشمند خود را در چین تولید می‌کند.
• چین، از مهمترین شرکای اقتصادی ایران چه پیش از انقلاب و چه پس از آن بوده است. دانستن این زبان می‌تواند شما را وارد گروهی جدید از کسب‌وکارها در ارتباط به کشور چین، اتباع چینی یا موسسات آموزش این زبان بکند. نه تنها در ایران که در عمده‌ی کشورهای جهان، شرکت‌ها به دنبال استخدام افرادی با توانایی درک و مکالمه‌ی چینی هستند. همینطور در چین، فرصت‌های بسیاری برای کار وجود دارد. آنها به شدت در حال پیشرفت اقتصادی هستند.
• بیش از صد دانشگاه چینی در زمره‌ی هزار دانشگاه برتر جهان هستند. به لحاظ غنای تحصیلی، چینی‌ها در وضع بسیار درخشانی قرار دارند. قادر هستید به زبان انگلیسی در بسیاری دانشگاه‌های سطح بالای چین به تحصیل بپردازید.

چین و ایران

پیش از اسلام

روابط ایرانیان و چینی‌ها، به بلندای تمدن بسیار قدیمی دو کشور است. ایرانیان در دوران اشکانی و ساسانی ارتباط‌های نزدیکی با خاندان‌های حاکم بر چین داشتند. در دوره‌ی سلسله‌ی هان مربوط به 2100 سال پیش، یک مکتشف چینی به شرق آمد و سرزمینی که با آن روبرو شده بود را 安息 (اَنشی – ترجمه‌ای از اشکانی) به همزبان‌های خود معرفی کرد. کمی بعد چینی‌ها، منطقه‌ی ازبکستان را فتح کردند و جاده‌ی ابریشم را ساختند. این مسئله، رابطه‌ی چینی‌ها و ایرانیان را گسترش داد. دو کشور، کنسول‌هایی در کشور دیگر باز کردند و هیئت‌هایی بلندپایه برای دیدار با یکدیگر ارسال کردند.

ساسانیان هم رابطه‌ی خوبی با چینی‌ها داشتند. در این دوره، سیزده کنسولگری ساسانی در چین در حال کار بود. همینطور مراوده‌ی تجاری از راه زمین و دریا در جریان بود. سکه‌های ساسانی زیادی در چین یافت شده است. حتی گزارش‌ها حاکی از آن است که شاهان ساسانی، موسیقی‌دان‌های بااستعداد خود را به دربار چین می‌فرستادند. پیروز سوم آخرین شاه ساسانی، بعد از حمله‌ی اعراب به چین گریخت و از سوی دربار چین، مورد احترام واقع شد.

پس از اسلام

در دوران خلیفه‌ی عباسی یک مرتبه چینی‌ها و مسلمان‌ها بر سر رود سیحون جنگیدند اما چین به روابط مثبت خود با همسایه‌ی غربی ادامه داد. دوران مغول، سربازان و متخصصین بسیاری از سوی آنها برای کار در چین استخدام شدند. طی دوران سیطره‌ی مغول بر آسیا، زبان فارسی به عنوان زبان میانجی در آسیای میانه استفاده می‌شد. وقتی کوبلای خان دانشگاهی اسلامی در پکن افتتاح کرد، ایرانیان وظیفه‌ی ترجمه‌ی آثار به چینی را برعهده داشتند. در رصدخانه‌ی مراغه نیز منجمین چینی در کنار ایرانیان فعالیت داشتند.

هنر دوره‌ی صفوی تحت‌تاثیر هنر چینی قرار داشت. شاه عباس صدها هنرمند چینی را به اصفهان دعوت کرده بود و از هنر آنها در آثار این شهر استفاده شده است. این دوره ازدواج بین خانواده‌های قدرتمند طرفین با یکدیگر مرسوم بود. اقلیت‌های فارسی‌زبان و مسلمان طی این دوره در غرب و شمال غرب چین وجود داشت.

وقفه‌ای در روابط طرفین به وجود آمد. طی قرن بیستم، رابطه با ایران دوباره رونق گرفت. در حالی که پس از انقلاب کمونیستی، چین به کشوری منزوی تبدیل شد. سازمان ملل، فیفا و بیشتر ارگان‌‌های بین‌المللی دولت موقت مستقر در تایوان را همچنان دولت چین می‌دانستند. محمدرضا شاه پهلوی از رهبرانی بود که برای رسمیت بخشیدن به حکومت جدید چین رایزنی کرد. طی یک دهه اخیر هم با پیشرفت‌های اقتصادی چین و رقابت با آمریکا، رابطه‌ی ایران و چین نزدیک شده است.

آزمون HSK

آزمون مهارت چینی (به اختصار HSK) یک آزمون استاندارد است که برای بررسی سطح مهارت افراد متقاضی گرفته می‌شود. برای کار و تحصیل در چین (از کارشناسی تا دکتر) نیاز به قبولی در این آزمون وجود دارد.

از سال 2010 آزمون فوق، به شکلی نوین جایگزین شیوه‌ی قدیم آن شده است. مرکز CLEC (متولی آموزش زبان چینی) این آزمون را در راستای خدمت بهتر به زبان‌آموزان چینی طراحی می‌کند. آزمون مدرن به این گونه است که مهارت‌های زبانی فرد را جهت امور روزمره و کاربردی می‌سنجد.

این آزمون به شکل‌های آنلاین و کتی اخذ می‌شود و شامل سه بخش شنیداری، نگارش و گویش است. HSK به طور ماهانه در ۱۵۰۰ مرکز در سراسر جهان از جمله در ایران برگزار می‌شد. اگرچه نوع آنلاین این آزمون رایج‌تر است، به این صورت نیست که بتوانید از خانه‌ی خود امتحان بدهید. آزمون آنلاین هم در مراکز از پیش تعیین‌شده و پشت کامپیوترهای این مراکز انجام می‌شود. خرداد سال 1400 اولین مرتبه این آزمون در ایران، در موسسه کنفوسیوس دانشگاه تهران برگزار شد.

آزمون HSK نوین دارای سطح است. این سطوح به صورت A1 تا C2 نشان‌گذاری می‌شوند. سطح C2 بالاترین سطح دانش از زبان چینی است. برای گرفتن این نمره باید در آزمون نوشتن نمره‌ی 650 و آزمون گفتاری نمره‌ی 400 را گرفته باشید. شرکت‌ها و دانشگاه‌های چینی، هرکدام در آگهی‌های خود به حداقل امتیاز از آزمون HSK برای ورود فرد متقاضی اشاره می‌کنند.

 یادگیری زبان چینی 

یادگیری زبان چینی هم مانند هر زبان دیگری، راهکارها و تکنیک‌های خاص خود را دارد. برای یادگیری این زبان، بهترین کار این است که به چین بروید و خود را در فرهنگ و مکالمات مردم این کشور غرق کنید. اینطور با سرعت بیشتری قادر به صحبت به این زبان خواهید بود. در واقع این همان شیوه‌ای است که کودک زبان‌آموزی می‌‌کند. با این حال، به دلایل بسیاری برای عمده‌ی افراد چنین امکانی وجود ندارد.

راهکارهای یادگیری زبان جدید برای کودک و بزرگسال هم متفاوت است. پس مهم است که خود به عنوان یک بزرگسال بخواهید زبان چینی یاد بگرید یا به دغدغه‌ی این را داشته باشید که کودکتان چینی یاد بگیرد. در ادامه به هر دو خواهیم پرداخت.

چیز دیگری که باید بدانید این این است که اصرار ورزیدن برای یک راهکار برای یادگیری زبان چینی کار را دشوار می‌کند. بهترین شیوه این است که با کمک شیوه‌های مختلف، به طرق مختلف قوه‌ی یادگیری خود از این زبان را تقویت کنید. در این صورت قادر به یادگیری این زبان در مدت کوتاه‌تری خواهید بود.

همانطور که گفته شد، شروع یادگیری زبان چینی دشوراترین بخش آن است. باید قادر به درک، نگارش و تلفظ واژه‌های چینی که به صورت کاراکتر نوشته می‌شوند، باشید. رفته‌رفته با درک کلیات این زبان، یادگیری آن نیز ساده‌تر می‌شود.

همینطور خوب است که بدانید آنها بنیادی به اسم کنفسیوس دارند که تمرکز خود را روی مسئله‌ی آموزش زبان در کشورهای مختلف گذاشته است. تقریبا شبیه به کار بنیاد گوته برای آلمان و بنیاد سروانتس برای اسپانیا.

موسسات آموزشی

اگرچه موسسات آموزشی برای آموزش زبان چینی در ایران نسبت به آموزش انگلیسی کمتر است، همچنان موسسات بسیاری به آموزش چینی می‌پردازند.

آموزشگاه گاما

موسسه گاما سال 1389 در شیراز کار خود را در زمینه آموزش و مشاوره آغاز کرد. آنها در زمینه‌های برگزاری کلاس‌های کنکور، آموزش زبان‌های خارجی و گرفتن پذیرش برای دانشگاه‌های خارجی فعالیت دارند. گاما هیمنک مراکزی در شیراز، تهران، اصفهان، بوشهر، یزد و مشهد دارد. جز این، اقدام به برگزاری کلاس‌های آنلاین هم می‌کنند. زبان چینی، یکی از زبان‌هایی است که موسسه گاما به صورت آنلاین اقدام به آموزش آن می‌کند.

دوره ترمیک زبان چینی: از مقدماتی تا پیشرفته با استانداردهای hsk انجام می‌شود؛ در این دوره بیشتر تمرکز مدرس بر روی متن کتاب بوده و آموزش زبان در یک ساختار آکادمیک پیش خواهد رفت. دوره های ترمیک به افرادی که در طولانی مدت بخواهند به فراگیری این زبان بپردازند کمک شایانی خواهد نمود.

دوره کاربردی زبان چینی: این دوره پرطرفدارترین دوره ارائه شده در دپارتمان چینی است. افرادی که قصد مهاجرت، تحصیل و ایجاد کسب و کار در چین را دارند در این دوره شرکت می‌کنند. هدف دوره کاربردی، یادگیری زبان در کوتاه مدت خواهد بود به گونه‌ای که افراد بتوانند در کوتاه مدت ارتباط برقرار کرده و نیازهای اولیه محیطی خود را رفع نمایند.

دوره محاوره: مکالمه حتی بدون کسب مهارت نوشتاری (که بسیار مشکل است) به گونه‌ای که زبان آموز قادر به مکالمه روان با تاکید بر بُعد تجاری و بازرگانی این زبان باشد.

 کانون زبان ایران

کانون زبان ایران را قدیمی‌ترین موسسه آموزش زبان خارجی ایران معرفی می‌کنند. این موسسه سال 1304 تحت عنوان انجمن ایران و آمریکا در ایران شروع به کار کرد. مرکز اصلی این موسسه در بیشتر طول خود در خیابان جمهوری و بعد وصال تهران قرار داشت. انجمن مورداشاره بعد از انقلاب منحل شد و به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واگذار شد. نام آن نیز به کانون زبان ایران تغییر یافت و سعی شد با الگویی جدید، تدریس زبان ادامه یابد. همینک کانون زبان در 31 استان، 135 شهر و 300 مرکز آموزشی بیش از یک میلیون زبان‌آموز را تحت پوشش قرار داده است. چینی یکی از زبان‌هایی است که در این موسسه تدریس می‌شود. در این بخشِ سایت کانون زبان، آنها نوشته‌اند:

آموزش زبان چینی در ایران معاصر به صورت رسمی از سال ۱۳۷۵ آغاز شد که به ارائه دوره های آکادمیک می‌­پرداخت و در آخرین مورد دانشگاه تهران به عنوان برترین دانشگاه کشور نیز رشته چینی را دایر کرد. در حوزه آموزش‌­های اجتماعی نیز آموزشگاه‌ها و افراد زیادی به این مهم پرداخته‌اند. کانون زبان ایران نیز به عنوان بزرگترین آموزشگاه زبان کشور و تعیین‌کننده‌ترین آن‌ها تصمیم به ورود به آموزش زبان چینی گرفته است.

 سطح‌های آموزش زبان چینی در کانون زبان ایران، هم‌اکنون شامل چهار دوره نوآموزی، مقدماتی، میانه اول و میانه دوم است. سطحِ نوآموزی یک دوره، سطحِ مقدماتی دو دوره، سطحِ میانه اول سه دوره و دوره میانه دوم چهار دوره است. به‌این‌ترتیب شما با گذراندن ده دوره در کانون زبان ایران، به‌راحتی نیازهای روزمره و ارتباطی خود را در سطح پیشرفته برآورده می­‌کنید و حتی می‌توانید وارد دوره کارشناسی برخی از دانشگاه‌­ها در چین شوید.

 HSK 标准教程 به عنوان کتاب آموزشی دوره‌های کنونی کانون زبان ایران برگزیده شده است، این کتاب به همراه کتاب کار، کتاب و فایل­‌های صوتی دراختیار زبان آموزان قرار می‌گیرد.

آموزشگاه بنیاد بین‌المللی مطالعات چین

این موسسه کار خود را سال 1389 آغاز کرد. تمرکز اصلی این مجموعه یاد دادن زبان چینی به مردم ایران است. آنها به این منظور تا حالا بیش از پنجاه کتاب به انتشار رسانده‌اند. همینطور کلاس‌های مختلفی برای آموزش زبان چینی برگزار می‌کنند. زبان چینی در این مرکز در بخش‌های مترجمیم، گردشگری، استاندارد، آکادمیک، بازرگانی و فنی تدیس می‌شود.

نرم‌افزارهای آموزش زبان چینی 

امروزه نرم‌افزارهای آموزش زبان، نقشی مهم در زمینه‌ی آموزش ایفا می‌کنند. به دلیل ماهیت اپلیکیشن‌های موبایل و دسترسی همیشگی آنها، این شیوه به یکی از شیوه‌های محبوب و کارا تبدیل شده است. این بین زبان چینی هم متفاوت نیست. اپلیکیشن‌های مشهوری وجود دارند که می‌توانید در آنها به یادگیری زبان چینی بر مبنای انگلیسی یا فارسی بپردازید. با چند مورد از آنها آشنا خواهید شد.

دولینگو

دولینگو (دوئولینگو) اپلیکیشن محبوبی است که سال 2011 برای اولیه مرتبه منتشر شد. این نرم‌افزار برای دانلود در سیستم عامل‌های اندروید و IOS در دسترس است. این اپ توانست در دوازده سال اخیر خود را به عنوان یکی از محبوب‌ترین نرم‌افزارهای موبایل در زمینه آموزش زبان‌های مختلف تبدیل کند. اپلیکیشن دولینگو بیش از پنجاه میلیون کاربر دارد و ارزش کمپانی آن به بیش از نیم میلیارد دلار رسیده است. همینطور تعداد زبان‌های قابل آموزش در دولینگو از چهل زبان گذشته است. دولینگو فاقد زبان فارسی است. با این حال آموزش زبان چینی در این اپلیکیشن بر مبنای زبان انگلیسی، بسیار کارآمد است. شما می‌توانید با انتخاب انگلیسی به عنوان زبان نخست و چینی به عنوان زبان مدنظر برای آموزش، به تقویت هر دو بپردازید.

Mondly

موندلی یک برند آموزشی در فضایِ تکنولوژی است که از سال 2014 شروع به کار کرده است. بیش از همه، این برند به نرم‌افزار آموزش زبان خود شناخته می‌شود که در آن 33 زبان آموزش داده می‌شود. فارسی یکی از زبان‌های موندلی است و از این جهت برای کاربران ایرانی جالب‌توجه است. سازندگان این برند رومانیایی هستند، هرچند از سال 2022 دفتر مرکزی خود را به لندن منتقل کرده‌اند. موندلی از طریق وب، اندروید و IOS در دسترس است. شما قادر به یادگیری زبان چینی با کمک زبان فارسی یا انگلیسی در این نرم‌افزار هستید.

Pimsleur

پیمزلر یکی دیگر از اپلیکیشن‌های معروف آموزش زبان است. این برند، توسط «سایمون و شوستر» که نامی معروف در بین نشرهای مهم آمریکا است، مدیریت می‌شود. اپلیکیشن پیمزلر، شیوه‌ی خاص خود را در زمینه آموزش زبان زبان دارد. آنها بیشتر از پنجاه زبان را در لیست دارند که قادر به یادگیری هرکدام از آنها هستید. همینطور چینی به چندین زبان در این اپلیکیشن تدریس می‌شود. در کنار فرانسه، ایتالیایی، چینی و زبان‌های دیگر، فارسی هم جایی بین زبان‌های پیمزلر دارد.

چرب زبان

چرب‌زبان کاری از موسسه آموزش زبان و تندخوانی نصرت است. آنها در سایت رسمی خود ادعا می‌کنند که دوبرابر سریعتر از هر اپلیکیشنی، به آموزش زبان‌های خارجه می‌پردازند؛ ادعایی که قابل اثبات نیست و نمی‌تواند درست باشد. این اپلیکیشن تنها برای دانلود اندروید در دسترس است. به این معنی که نسخه‌ای برای IOS آن معرفی نشده است. چرب‌زبان نزدیک به یک دهه است که به آموزش زبان چینی می‌پردازد.

 کتاب خودآموز

برخی افراد با خواندن کتاب راحت‌تر یاد می‌گیرند. این شیوه اگرچه سنتی است و ممکن است در زمینه‌ی یادگیری تلفظ کمک زیادی نکند، همچنان به قوت خود طرفدار دارد. توصیه می‌شود برای این منظور سراغ کتاب‌هایی بروید که لوح‌فشرده نیز دارند.

301 زبان چینی

کتابی است که دانشگاه پکن برای آموزش زبان و فرهنگ چینی در سال 1990 منتشر کرد. این کتاب در دو جلد عرضه شده است. آموزش‌های کتاب دو زبانه، به انگلیسی و چینی است. در واقع برای یادگیری چینی برای کسانی که انگلیسی‌زبان هستند، 301 زبان چینی مهمترین کتاب جهان به شمار می‌رود. هر جلد کتاب شامل 20 درس آموزشی در خصوص بیست بخش زبان چینی ماندارین می‌شود. شما قادر هستید تا هشتصد واژه‌ی چینی که برای مکالمه‌ی روزمره در چین کفایت می‌کند را از این کتاب بیاموزید. کتاب به همراه سه حلقه لوح فشرده عرضه شده است.

چینی در سفر

مجموعه کتاب «در سفر» به زبان‌های مختلفی جمع‌آوری شده است. از این بین کتاب «چینی در سفر» به قلم عاطفه نرگس حیدری منجیلی جمع‌آوری شده است. تمرکز این کتاب مانند کتب مشابه آن، بیشتر یادگیری مکالمات روزمره به زبان چینی است. به این صورت که اگر کسی قصد سفر تفریحی یا کاری به کشوری چینی‌زبان را داشته باشد، بتوانید گام‌های نخست را با کمک این کتاب بردارد. در این کتاب، با موقعیت‌های متفاوتی که ممکن است پیش بیاید آشنا می‌شوید. برای مثال موقع خرید از سوپرمارکت، در مواجهه با مسئولین فرودگاه یا درخواست کمک از پلیس. کتاب با کمک یک لوح فشرده داده می‌شود که در زمینه‌ی تلفظ می‌تواند مفید واقع شود.

کتاب اموزش مکالمات چینی در 90 روز به شیوه نوین

اموزش مکالمات چینی در 90 روز به شیوه نوین کتابی است که به طور خاص روی مسئله‌ی مکالمه به زبان چینی تمرکز دارد. به این معنی که کتاب بیشتر مناسب کسانی است که قصد دارند در سفری راهی چین یا منطقه‌ای چینی زبان شوند. مکالمات روزمره در این کتاب گنجانده شده است. در واقع بیشتر اصطلاحات پرکاربرد در خصوص خرید از سوپر مارکت، اوقات فراغت، سینما، دانشگاه و … می‌پردازد. کتاب به همراه یک لوح فشرده عرضه می‌شود که کمک مهمی در زمینه‌ی شیوه‌ی انجام تلفظ صحیح است.

فیلم و سریال

به طور حتم، تماشای فیلم و سریال‌های چینی زبان می‌تواند تاثیری مهم روی یادگیری شما بگذارد.

• فیلم Everything everywhere all at once: از فیلم‌های مهم ماه‌های اخیر بود که از شانس‌های اصلی جایزه اسکار هم به نظر می‌رسد. این فیلم داستان خانواده‌ای مهاجر از چین را نشان می‌دهد که سال‌هاست در آمریکا زندگی و کار می‌کنند.
• فیلم The Eight Hundred: فیلمی تحسین‌شده مربوط به سال 2020 در ژانر تاریخی بود. این فیلم به ماجرای حمله‌ی ژاپن پیش از جنگ جهانی دوم به چین و تلاش هشتصد سرباز برای جلوگیری از پیشروی ژاپنی‌ها دلالت دارد.
• مجموعه فیلم ایپ من: در پنج نسخه، داستان زندگی یک استاد بزرگ هنرهای رزمی اهل چین به تصویر کشیده شد.
• فیلم Crouching Tiger, Hidden Dragon: ببر خیزان، اژدهای پنهان فیلمی در زمینه‌ی هنرهای رزمی بود که سال 2000 اکران شد. این فیلم برنده‌ی جایزه اسکار هم شد.
• فیلم House of Flying Daggers: خانه‌ی خنجرهای برّان فیلمی معروف از سینمای چین، محصول سال 2004 است.
• فیلم Hero: با بازی جت لی، از فیلم‌های رزمی مهم تاریخ چین است.
• فیلم In the Mood for Love: در حال و هوای عشق، از مهمترین فیلم‌های تاریخ چین به لحاظ غنای هنری است.
• سریال Nirvana in Fire: سریالی تاریخی-جنگی است که پخش آن از سال 2017 آغاز شد.
• سریال Arsenal Military Academy: سریالی جدید و پربیننده در چین است که داستان جوانی را نشان می‌دهد که می‌خواهد مثل برادر درگذشته‌اش حرفه‌ی خود را در یک آکادمی نظامی بسازد.

آموزش چینی به کودک

اولین سوالی که پیش می‌آید، این است که آیا آموزش زبان جدید، به طور خاص چینی به کودکان درست است؟ یا اگر می‌توان به کودک زبان جدید یاد داد، چه سنی مناسب این کار است؟ می‌توان به این سوالات به شکل زیر پاسخ داد:

این سوالی است که والدین زیادی دارند. جواب مثبت است؛ شما می‌توانید به کودکان زبان دوم را آموزش دهید. نتایج تحقیقات مختلف، از ایده‌ی آموزش زبان در سنین پایین به کودکان به دشت دفاع می‌کنند. بخصوص چون هرچه بزرگتر می‌شویم، سخت‌تر قادر به یادگیری زبان دوم خواهیم بود. اما در کودکی، آماده‌ی گرفتن چنین اطلاعاتی هستیم. می‌توان این مسئله را به سال‌های بعد موکول کرد اما هرچه سن بالاتر برود، یادگیری سخت‌تر می‌شد.

البته اینکه کودکان ممکن است در ابتدا کمی سردرگم شوند هم حقیقت دارد. وقتی دو برچسب مختلف بر چیزها در ذهن بچه زده شود، یا نیاز داشته باشند با افراد مختلف به زبان‌های گوناگون صحبت کنند، گیج می‌شوند. کاملا طبیعی است که کودک، گرامر و ساختار یک زبان را با دیگری قاطی کند و در جمله‌بندی به اشتباه بیفتد. این نه یک اختلال که امری طبیعی است. حتی ممکن است کودک وقتی در حال یادگیری زبان دوم است، مدتی به حالت سکوت فرو برود تا با آن زبان جدید اخت شود. این می‌تواند چند هفته تا یک سال به طول بینجامد. این موارد، رفته‌رفته کنار می‌روند.

 یادگیری زبان دوم، باعث افزایش خلاقیت، مهارت تفکر انتقادی و انعطاف ذهنی کودک می‌شود. سال‌های پیش از شروع دبستان، بخصوص سه سال اول بعد از تولد، مهمترین سال‌ها در زندگی انسان هستند. اینجا جایی است که پایه‌های نگرش، تفکر و یادگیری گذاشته می‌شود. استفاده از این موهبت طبیعی، باعث می‌شود که یادگیری زبان دوم ساده شود. هرچه زبان‌آموز به لحاظ سنی کوچکتر باشد، توانایی بیشتری برای یادگیری تلفظ‌ها و تلاش برای ساخت صداهای جدید دارد. به بیانی دیگر، سنین سه یا چهار سالگی، آنها قادر هستند در قالب بازی، اطلاعات جدید در زمینه‌ی زبان دوم به دست بیاورند.

راهکارهای آموزش زبان چینی به کودک

کودک توانایی‌ درکِ منفعتِ دانستن زبان جدید را نمی‌دانید. باید مسئله را برای او جذاب کنید و باعث شوید آهسته‌آهسته با زبان جدید اخت شود. می‌توان با کمک تکنیک‌هایی که در ادامه بر می‌شماریم، زبان چینی را به کودک آموزش دهید:

• اهداف بامزه انتخاب کنید: انتخاب اهدافی کوتاه‌مدت، تاثیری مهم در گرفتن انگیزه دارد. همینطور محول کردن وظایفی کوچک، تشویقشان بابت رسیدن به هدف و یافتن چالش بعدی در کنار هم.
• تشویق: تشویق و دادن جایزه را باید به صورت محدود برای دستاوردهای مهم باقی نگه داشت. در بیشتر وارد تشویق کلامی کفایت می‌کند.
• مکالمات معنی‌دار: مکالمات دو نفره‌ی عمیق با کودک به گرفتن انگیزه توسط او کمک می‌کند. وقتی کودک را می‌نشانید و در مورد اهمیت بالای مطلبی توضیح می‌دهید، او واکنش مثبت نشان می‌دهد.
• در نظر گرفتن توانایی‌ها: همه‌ی بچه‌ها توانایی‌هایی یکسان ندارند. پس به جای تمرکز روی دستاوردها، روی تلاشی که بچه نشان داده متمرکز شوید. بچه اگر انگیزه‌ی خود را حفظ کند و به تلاش ادامه دهد، به نتیجه‌ی مدنظر می‌رسد.
• صحبت به زبان دوم: سعی کنید با کودک به چینی صحبت کنید و به او احساس راحتی بدهید.
• با هم انجام دهید: وقتی کودک مشغول یادگیری زبان است، کنار او باشید. شما هم حالتی از یادگیری به خود بگیرید.
• یادگیری را سرگرم‌کننده نگه دارید: با هم کتاب بخوانید، غذا درست کنید و تجربیاتت دیگری انجام دهید که باعث شود از زبان دوم در این بین استفاده کنید.
• با هم بیرون بروید: با فرزندتان برای پیاده‌روی بروید و نامِ هرتعداد اشیا که می‌بینید را سعی کنید با زبان دوم به یاد بیاورید.
• ارتباط با دیگران: وقتی کودک در معرض کودک دیگری قرار می‌گیرد که او هم مشغول یادگیری زبانی یکسان است، به پیشرفت او کمک می‌شود.
• آواز بخوانید: خواندن جملات و حتی تکه‌آهنگ‌ها به آواز کمک بسیاری به کودک جهت یادگیری می‌کند.

ابزارهای آموزش چینی به کودک

در ایران چندین موسسه وجود دارند که اقدام به آموزش چینی به کودک می‌کنند:

• آکادمی تخصصی زبان چینی میرزایی: میرزایی که تحصیل‌کرده‌ی پکن است، در خصوص گروه‌های سنی مختلف به آموزش زبان چینی می‌پردازد. آدرس این مرکز تهران، ولنجک، میدان یاسمن است.
• موسسه تیکا: این موسسه به صورت آنلاین به آموزش چینی به کودکان می‌پردازد.  
• مجموعه فرهنگی و آموزشی نام آوران: این مجموعه واقع در تهران، میدان انقلاب، خیابان کارگر شمالی به صورت حضوری و آنلاین به آموزش چینی به کودکان 10 تا 18 سال می‌پردازد.
• آکادمی آنلاین زبان‌های خارجی فلارایز: این موسسه با کمک بازی‌، داستان‌، انیمیشن و سایر منابع تصویری جذاب به آموزش زبان چینی به کودک می‌پردازد.

یک سری کتاب در بازار وجود دارد که طوری طراحی شده که بتوانید در خانه به کودک زبان چینی یاد بدهید:

• مجموعه کتابی به اسم  آموزش چینی برای کودکان در بازار وجود دارد که می‌توانید به صورت آنلاین آن را سفارش دهید. «نه» عنوان کتاب در این مجموعه وجود دارد.
• آموزش گام به گام زبان چینی به کودکان: این کتاب توسط نشر آوای خاور و با قلم نفیسه غضنفری نوشته شده است.

نرم‌افزارهایی برای نصب روی گوشی هم وجود دارد که می‌توانید از آنها بهره ببرید:

• Learn Chinese for Kids
• Skritter
• Miaomiao’s Chinese For Kids
• Gus on the Go
• DinoLingo
• FluentU
• Boukili
• StoryToys Red Riding Hood
• Who Is It?

جمع‌بندی

در مجموع باید اشاره کرد که یادگیری زبان چینی مانند سایر زبان‌ها هیچ جای ترس ندارد. این زبان هم مانند هر زبان دیگری قابل یادگیری است. اگرچه یادگیری کامل این زبان به مانند کسی که زبان مادری‌اش چینی باشد ممکن است سال‌ها به طول بینجامد، یادگیری ابتدایی برای مکالمه‌ای قابل‌قبول به چینی می‌تواند طی چند ماه حاصل شود. شما با ممارست و تلاش قادر به این کار خواهید بود. تنها لازم است در این زبان غوطه‌ور شوید. با کمک تمام راه‌های گفته شده یعنی موسسات، کتاب‌ها، فیلم‌ها و راه‌های دیگر، می‌توانید به اهداف مدنظر خود برسید.

سوالات پرتکرار