شبکه اجتماعی پلتفرم یا سرویسی است که کاربران را قادر می‌سازد تا نمایه‌های عمومی را به طور کامل یا جزئی تنظیم کنند، محتوا را به اشتراک بگذارند و با سایر کاربران بر اساس علایق مشترک، تجربیات زندگی یا ارتباطات شخصی ارتباط برقرار کنند.
از زمان ظهور آن در اواسط دهه 1990، رسانه‌های اجتماعی به بخش مهم و بدون شک زندگی روزمره مردم تبدیل شده اند و نیمی از جمعیت جهان را پوشش می دهند. ظهور رسانه‌های اجتماعی تعجب آور نیست زیرا شبکه‌های اجتماعی به عنوان یک پدیده دارای مزایا و ویژگی‌های جذاب بسیاری هستند.
در نهایت، رسانه‌های اجتماعی ممکن است ابزاری برای تقویت کسب‌وکارها باشند و به آنها اجازه دسترسی به مخاطبان گسترده‌تر و ایجاد حضور آنلاین قوی‌تر را می‌دهند. در قرن بیست و یکم، شبکه‌های اجتماعی یک فرصت مهم برای بازاریابان است که به دنبال جذب، مشارکت و جذب مشتری هستند.
وضعیت فعلی شبکه‌های اجتماعی در Web2، وب که امروزه می شناسیم، پیچیده و بحث برانگیز است. از یک سو، آنها نقش مهمی در شکل دادن به افکار عمومی، هدایت گفتمان سیاسی و ایجاد ارتباط بین مردم در سراسر جهان دارند. از سوی دیگر، رسانه‌های اجتماعی با چالش‌های فزاینده‌ای مانند نگرانی‌های مربوط به حفظ حریم خصوصی مواجه هستند. به عنوان مثال، به طور گسترده ای شناخته شده است که شبکه‌های اجتماعی متمرکز از طریق فروش داده‌های مصرف کننده درآمد کسب می کنند. عموم مردم به طور فزاینده ای از خطرات مربوط به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی و حساس در شبکه‌های اجتماعی آگاه می شوند و نیاز به محرمانه بودن و کنترل بیشتری بر داده‌های خود دارند.
انحصار فضای رسانه‌های اجتماعی یکی دیگر از موضوعات داغ است. چند شرکت مسلط مانند فیس بوک، توییتر و یوتیوب، بخش بزرگی از بازار رسانه‌های اجتماعی و داده‌های کاربران را کنترل می کنند. در نتیجه، آنها با انتقاد فزاینده ای از قدرت و نفوذ خود مواجه می شوند.
سانسور، سرکوب گفتار، ارتباطات عمومی یا سایر اطلاعات نیز چالش برانگیز است. دولت‌های کشورهایی مانند چین و کره شمالی، همراه با شبکه‌های اجتماعی اصلی Web2، می‌توانند محتوا را سانسور کرده یا هر حسابی را در این پلتفرم‌ها ممنوع کنند.
همچنین، پلتفرمهای رسانه‌های اجتماعی موضوع دائمی افزایش مقررات هستند. دولت‌ها در سراسر جهان نظارت نظارتی خود را بر رسانه‌های اجتماعی در پاسخ به نگرانی‌ها در مورد محرمانه بودن داده‌ها، تداخل در انتخابات، انتشار اخبار جعلی و محتوای مضر و گمراه‌کننده افزایش می‌دهند.
علاوه بر این، مدل کسب‌وکار مبتنی بر تبلیغات و جمع‌آوری داده‌های رسانه‌های اجتماعی تحت نظارت است زیرا نگرانی‌ها در مورد حفظ حریم خصوصی داده‌ها و گسترش اطلاعات نادرست همچنان در حال افزایش است.
شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز چیست؟
شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز شبکه‌هایی هستند که در آن داده‌ها و محتوای کاربر به جای سرورهای متمرکز که توسط یک شرکت کنترل می‌شوند، روی یک بلاک چین و سرورهای مستقل ذخیره می‌شوند.
در حالی که پلتفرمهای رسانه‌های اجتماعی Web2 دارای مزایا و چالش‌هایی هستند، فناوری Web3 می تواند فضا را به شدت بهبود بخشد. گل سرسبد کلیدی این تغییر، شبکه‌های رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز هستند – نوعی شبکه اجتماعی نوظهور که به شیوه‌ای غیرمتمرکز عمل می‌کند. این امر به حفظ حریم خصوصی و امنیت بیشتر اجازه می دهد و به کاربران امکان کنترل داده‌ها، هویت دیجیتال و محتوای خود را می دهد و شفافیت را تقویت می کند، زیرا هر کسی می تواند داده‌ها را در هر زمان مشاهده کند.
هدف پلتفرمهای اجتماعی مبتنی بر بلاک چین ترویج آزادی بیان و ایجاد مقاومت در برابر سانسور است، بدون اینکه هیچ مقام مرکزی محتوا را کنترل یا دستکاری کند. علاوه بر این، هیچ شخص ثالثی نمی تواند داده‌های کاربر را داشته باشد، جمع آوری یا بفروشد.
همچنین، شبکه‌های اجتماعی Web3 اغلب از توکن‌های قابل تعویض و غیرقابل تعویض (NFT) به عنوان راه‌های جدید برای کسب درآمد از محتوا استفاده می‌کنند. بنابراین، شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز فقط یک تغییر در زیرساخت پلتفرمهای متمرکز Web2 نیستند. آنها همچنین روش کسب درآمد شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی را تغییر می دهند.
مزایای شبکه‌های اجتماعی غیر متمرکز
نیازی به گفتن نیست که رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز، مانند هر پلتفرم یا سرویس رسانه اجتماعی، باعث ارتقای ارتباط، ایجاد جامعه و به اشتراک گذاری دانش می شود. علاوه بر این، شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز بر اساس نحوه عملکردشان، مزایای متعددی را در مقایسه با رسانه‌های اجتماعی متمرکز سنتی ارائه می‌کنند. اول، پلتفرمهای رسانه‌های اجتماعی Web3 حریم خصوصی را افزایش می‌دهند، زیرا به کاربران اجازه می‌دهند داده‌های خود را کنترل کرده و مالکیت آنها را داشته باشند، و دسترسی شرکت‌ها یا دولت‌ها به اطلاعات آنها را دشوارتر می‌کند.
علاوه بر این، شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز کمتر مستعد نقض داده‌ها هستند، زیرا داده‌های کاربر در یک شبکه غیرمتمرکز از گره‌ها ذخیره می‌شوند تا در سرور مرکزی. کاربران می‌توانند بدون پیوند دادن آنها به هویت‌های دنیای واقعی، مانند آدرس‌های ایمیل یا شماره تلفن، حساب‌هایی ایجاد کنند. این شبکه‌ها اغلب به رمزنگاری کلید عمومی برای امنیت حساب به جای یک سازمان واحد برای محافظت از داده‌های کاربر متکی هستند.
رسانه‌های اجتماعی Web3 مقاومت در برابر سانسور ایجاد می کنند و از آزادی بیان حمایت می کنند. چنین پلتفرم‌هایی مکانی عالی برای آزادی بیان و بیان هستند، زیرا هیچ مقام مرکزی نمی تواند محتوا را کنترل یا سانسور کند. با این وجود، جنبه زشت رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز می‌تواند شامل اطلاعات نادرست سیاسی، زورگویی سایبری و فعالیت‌های مجرمانه باشد، زیرا آنها عمدتاً تعدیل نشده‌اند.
مزایای دیگر شامل مالکیت بر داده‌های شخصی و کنترل بهبود یافته بر محتوای تولید شده توسط کاربر است. رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز به کاربران اجازه می‌دهند تا حقوق محتوای خود را حفظ کنند و فرصتی برای کسب پاداش برای آن فراهم کنند.
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد شبکه‌های اجتماعی Web3، حاکمیت از طریق سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAOs) است. با استفاده از آن، آنها می توانند به صورت غیرمتمرکز اداره شوند و به کاربران امکان تصمیم گیری در مورد جهت و توسعه شبکه را می دهند. قراردادهای هوشمند پایه و اساس فعالیت‌های DAO را می گذارد. آنها واضح، قابل تأیید و قابل بازرسی عمومی هستند و به هر شرکت کننده بالقوه اجازه می دهد تا به طور کامل درک کند که پروتکل چگونه در همه زمان‌ها کار می کند. خزانه داری DAO با انتشار توکن‌ها تامین می شود و به دارندگان توکن حق رای می دهد.
بی طرفی اقتصادی یک اخلاق مهم برای بسیاری از شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز است. هدف چنین شبکه‌هایی مستقل بودن از تبلیغات مزاحم و خطر حفظ حریم خصوصی آن است. در نتیجه، جدای از تامین مالی با سرمایه خطرپذیر، از اشکال جدید درآمدزایی برای حلال ماندن، از جمله ارز دیجیتال برای اطمینان از انعطاف پذیری کسب و کار و پاداش دادن به کاربران استفاده می کنند.
مزایای رسانه‌های اجتماعی Web3 یک تجربه رسانه‌های اجتماعی ایمن تر، شفاف و کاربر محور را با ساختار جایگزین دموکراتیک تر و بازتر برای شبکه‌های اجتماعی متمرکز سنتی ایجاد می کند.
معایب شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز
رسانه‌های اجتماعی Web3 نیز در مقایسه با رسانه‌های متمرکز سنتی دارای اشکالاتی هستند. این مسائل می‌تواند بر پذیرش و موفقیت شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز تأثیر بگذارد، اما فناوری هنوز در حال تکامل است و ممکن است به مرور زمان به این چالش‌ها رسیدگی شود.
شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز با جذب یک پایگاه کاربری بزرگ دست و پنجه نرم می‌کنند، زیرا اکثر مردم به استفاده از شبکه‌های اجتماعی بزرگ مانند فیس‌بوک، توییتر یا اینستاگرام عادت دارند و ممکن است در تغییر آن مردد باشند.
علاوه بر این، استفاده و درک شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز در مقایسه با شبکه‌های سنتی پیچیده تر است و به عنوان مانعی برای پذیرش عمل می کند. رابط‌های کاربری پیچیده و نیاز به غوطه ور شدن در دنیای رمزنگاری همچنان کاربران غیرمتخصص را می ترساند.
علاوه بر این، رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز ممکن است از کمبود ویژگی‌های جذاب رنج ببرند. بسیاری از آنها در مقایسه با رسانه‌های اجتماعی متمرکز عملکرد محدودی دارند که می تواند بر سودمندی و جذابیت آنها برای کاربران بالقوه تأثیر بگذارد.
همچنین، پلتفرمهای رسانه‌های اجتماعی معمولاً برای پشتیبانی از تعاملات اجتماعی سریع و ثابت و عملکرد مؤثر، به توان عملیاتی زیادی نیاز دارند. برای شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز، مقیاس‌پذیری یک نقطه دردناک است، زیرا ماهیت غیرمتمرکز آنها توانایی مدیریت حجم زیادی از ترافیک و داده‌ها را محدود می‌کند.
شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز مبتنی بر بلاک چین با اقتصادهای رمزنگاری بومی ممکن است در معرض نوسانات بازار ارزهای دیجیتال باشند و تحت تأثیر رویدادهای پیش‌بینی‌نشده قرار بگیرند. وضعیت موجود در بازار می تواند به سرعت بر ارزش پاداش‌های به دست آمده توسط سازندگان محتوا و ثبات کلی شبکه اجتماعی تأثیر بگذارد.
علاوه بر این، ممکن است باعث خاموش شدن شبکه در صورت کمبود بودجه شود. این به نوبه خود منجر به از دست دادن ارتباطات اجتماعی کاربران می شود. پاسخ مدل‌های اقتصادی پایدار برای پلتفرم‌ها است. با استفاده از سیستم‌های ذخیره‌سازی غیرمتمرکز مانند سیستم فایل بین سیاره‌ای (IPFS)، شبکه‌های اجتماعی می‌توانند از اطلاعات کاربر در برابر سوء استفاده و استفاده مخرب محافظت کنند.
و در آخر، شبکه‌های اجتماعی غیرمتمرکز ممکن است با چالش‌هایی با مقررات مواجه شوند. تا به امروز، هنوز هیچ استاندارد جهانی برای بلاک چین وجود ندارد. دولت‌ها و موسسات مالی همچنان به دنبال تنظیم شبکه‌های غیرمتمرکز و فضای رمزنگاری هستند.
آینده رسانه‌های اجتماعی غیرمتمرکز
پلتفرمهای رسانه‌های اجتماعی سنتی Web2 با مشکلات اساسی مانند سانسور، عدم حفظ حریم خصوصی کاربران و پول‌زدایی مواجه هستند. تمرکززدایی یک راه حل بالقوه است.
بسیاری از رسانه‌های اجتماعی اصلی Web2 در حال حاضر با برداشتن گام‌هایی رو به جلو به سمت Web3 و تمرکززدایی به دنبال راهی برای خروج هستند. به عنوان مثال، Reddit امتیازهای جامعه را تبلیغ می کند، که توکن‌های ERC-20 هستند که کاربران می توانند با ارسال محتوای با کیفیت و مشارکت در جوامع آنلاین به دست آورند. برای انجام این کار، Reddit در حال کار با Arbitrum، یک پروتکل لایه 2 است که برای مقیاس‌بندی تراکنش‌های اتر (ETH) طراحی شده است.
توییتر از NFTها پشتیبانی کرد و به کاربران اجازه داد کیف پول‌های خود را به هم متصل کرده و NFTها را به عنوان عکس پروفایل نمایش دهند. متا همچنین در حال آزمایش توکن‌های غیرقابل تعویض در اینستاگرام است. پلتفرمهای رسانه‌های اجتماعی مبتنی بر بلاک چین به ارائه عملکردها و روش‌های جدید برای تعامل با فناوری و یکدیگر ادامه می دهند.
علیرغم چالش‌های متعدد، در آینده به احتمال زیاد شاهد رشد مداوم و پذیرش گسترده پلتفرمهای رسانه اجتماعی Web3 خواهیم بود، زیرا کاربران به دنبال کنترل بیشتر بر داده‌ها و حریم خصوصی خود هستند. و به دنبال راه‌هایی برای کسب درآمد از آن بر اساس شرایط خود باشند. افزایش امنیت، نام مستعار، مقاومت در برابر سانسور و آزادی بیان دلایل مهمی برای افزایش استفاده از شبکه‌های غیرمتمرکز رسانه‌های اجتماعی هستند.
نظرات کاربران