فوتبال آمریکایی که در آمریکا فوتبال (Football) نامیده می شود، محبوب ترین ورزش این کشور است و لیگ فوتبال آمریکایی این کشور (NFL)، ثروتمندترین لیگ ورزشی جهان به شمار می رود. در این مطلب نگاهی داریم به این رشته.
فوتبال آمریکایی یکی از ناشناخته ترین ورزش ها در ایران است که اکثر مردم هیچ اطلاعاتی راجع به آن ندارند و بسیاری فرض می کنند این رشته همان راگبی است! فوتبال آمریکایی ورزش اول ایالات متحده آمریکا به شمار می رود و بسیار در این کشور از محبوبیت بالایی برخوردار است. در ادامه ابتدا نگاهی داریم به تاریخچه این رشته و سپس از قوانین آن می نویسیم.
تاریخچه فوتبال آمریکایی
در اواسط قرن 19، سربازهای انگلیسی که به کشور کانادا رفته بودند، با خود ورزش راگبی را به این کشور بردند. از طرفی مهاجرانی که به کشور آمریکا رفته بودند، ورزش فوتبال را به ایالات متحده بردند. کم کم با آمدن فوتبال توسط مهاجران به آمریکا و راگبی توسط کانادا به این کشور، مردم آمریکا تصمیم گرفتند تا قوانین این دو ورزش را با یکدیگر تلفیق کنند و ورزش جدیدی به وجود آورند.
در همین راستا، ورزش جدیدی در کشور کانادا نیز شکل گرفت که بسیار شبیه به همان ورزشی بود که آمریکایی ها آن را درست کرده بودند. کانادایی ها نیز به تلفیق این دو ورزش روی آورده و مبنای خود را بیشتر راگبی قرار دادند، اما آمریکایی ها بیشتر سعی کردند تا از فوتبال الهام بگیرند و به عنوان مثال ابعاد زمین فوتبال را به نوعی الگو قرار دادند و از 11 بازیکن در هر تیم بهره بردند.
اولین بازی فوتبال آمریکایی
اولین بازی فوتبال آمریکایی که ثبت شده، مربوط به دیدار دو تیم کالج راتگرز و پریستون در سال 1869 می شود، اما با توجه به اینکه آن بازی با فوتبال آمریکایی امروزی تفاوت های اساسی و مهمی داشت، می توان دیدار دو تیم دانشگاه تافت و هاروارد در سال 1875 را سرآغاز فوتبال آمریکایی دانست. در دیدار اول که در سال 1869 برگزار شد، بیشتر قوانین بر اساس فوتبال بود و آن بازی شباهت چندانی به فوتبال آمریکایی امروز نداشت. در آن بازی همچنین هر تیم از 25 بازیکن تشکیل شده بود. آمریکایی ها ترجیح دادند که مانند راگبی توپ را با دست به حرکت درآورند و تعداد بازیکنان نیز کمتر باشد.
در سال 1880، شخصی به نام والتر کمپ، قوانین زیادی در فوتبال آمریکایی به وجود آورد. به عنوان مثال این کمپ بود که قانون تعداد 11 نفر در هر تیم را گذاشت و پاس رو به عقب و خط اسکریمج که بازی در هر بار از آنجا شروع می شود نیز از دیگر قوانین ابداء شده توسط کمپ بود. به همین دلیل والتر کمپ به عنوان پدر فوتبال آمریکایی انتخاب شده است.
قوانین فوتبال آمریکایی
زمين اين بازي مستطيل شكل است و طولش 120 يارد و عرض آن 53.3 يارد است. هر 10 يارد در زمين خط كشى شده است بازى از وسط زمين يعنى از خط 50 يارد آغاز مى شود اين بازى 7 داور دارد كه 2 تا از آن ها در زمين قرار دارند انتهاى زمين (هر دو طرف) جايى است كه هدف بازيكنان است و آنجا End Zone نوشته شده است و همچنين دو ميله به شكل دروازه پشت آن ها قرار گرفته است.
هر تيم در كل تا 55 بازيكن مى تواند در اختيار داشته باشد كه تنها 11 تا از آن ها در زمين هستند. هيچ محدوديتى در تعويض وجود ندارد. بازی از 4 كوارتر 15 دقيقه اى تشكيل شده كه در مجموع 60 دقيقه می شود، البته مثل بسكتبال (NBA)، اينجا هم با وقت هاى استراحت، بازى خيلى بيشتر از 60 دقيقه به درازا مى كشد.
شروع بازی
بازى با پرتاب سكه شروع مى شود. تيمى كه برنده می شود، تعيين مى كند دفاع كند يا حمله و همچنين اين را بايد تعيين كند كه در كدام سمت زمين می خواهد دفاع كند (اگر تيم برنده بخواهد حمله كند، تعيين كردن زمين، دست تيم ديگر است). تيم دفاع كننده با ضربه به توپ بازى را شروع مى كند و توپ را به سمت زمين حريف مى زند. يكى از بازيكنان حريف توپ را مي گيرد و حال بايد به سمت زمين حريف حركت كند. تيم حريف بايد هر چه زودتر مالک توپ را متوقف كند و هم تيمى های او بايد كمک كنند تا تيم مقابل دستش به بازيكن مالک توپ نرسد. وقتی مالک توپ متوقف شد (زمين خورد)، تازه اصل بازى شروع مى شود.
جریان بازی
از هر جا بازيكن متوقف شد، بازى بايد از سر گرفته شود. تيم حمله كننده 4 فرصت حمله دارد. در اين 4 فرصت، اين تيم بايد حداقل 10 يارد رو به جلو حركت كند. اگر در اقدام اول 5 يارد جلو رفت، در سه اقدام بعدى بايد 5 يارد ديگر برود. اگر قبل از اينكه 4 اقدام تمام شود، 10 يارد را جلو رفت، دوباره 4 فرصت ديگر به تيم داده مى شود. اگر مثلا در اقدام اول به جاى جلو رفتن، 5 يارد هم عقب رفت (تيم دفاع كننده بازيكن صاحب توپ را به عقب بكشاند)، در آن صورت در سه اقدام بعدى تيم حمله كننده بايد 15 يارد جلو برود (10يارد طبق قوانين بازى و 5 يارد هم براي جبران عقب رفتن). اگر 4 اقدام تمام شد و تيم موفق نشد 10 يارد جلو برود، توپ به تيم مقابل داده مى شود.
شروع حمله با بازيكن سنتر است. او بايد توپ را از ميان پايش به عقب بدهد و به اين شكل بازى شروع مي شود. تعداد راه ها و نقشه هاى حمله بسيار فراوان است، ولى معمولا يا با پاس دادن حمله مى كنند و يا با دويدن سنتر توپ را به كوارتربک می دهد، كوارتربک تصميم می گيرد كه با توپ چه كار كند، پاس دهد، توپ را به بازيكن ديگرى بدهد تا او بدود يا خودش بدود و شروع به حمله كند. در مدت حمله، تيم مدافع بايد جلوی حمله را با متوقف كردن مالک توپ بگيرد و تيم حمله كننده نيز جلوى مدافعان حريف را مى گيرند تا بازيكن مالک توپ مسيرش همراه شود.
اقدام چهارم حمله
حال فرض كنيد تيم حمله كننده سه اقدام كرده و هنوز 10 يارد جلو نرفته است. اين تيم سه راه دارد:
- اگر به دروازه حريف نزديک باشد، اقدام به شوت مى كند و 3 امتياز مى گيرد.
- توپ را به دورترين نقطه ممكن شوت مى كند (اصطلاحا Punt) تا تيم حريف از نقطه دورترى بازى را شروع كند.
- راه آخر پر ريسک است؛ اين راه ادامه دادن به بازى به شكل قبل است كه در اين صورت اگر تيم حمله كننده مثل سه اقدام قبلى موفق نشود، توپ به حريف داده می شود و بازى از همان منطقه شروع مى شود.
نحوه امتیازگیری در فوتبال آمریکایی
امتيازگيرى در بازی به اين صورت است. رسيدن به منطقه End Zone، تاچ داون است كه 6 امتياز دارد. در اين صورت تيم حمله كننده مجاز به اجراى يک حمله ديگر است. يا شوت به دروازه يا همان فيلدگل (Field Goal) كه 1 امتياز در اين شرايط دارد يا یک حركت حمله از نزديک منطقه گل كه 2 امتياز دارد. معمولا تيم ها راه اول يعنى همان فيلدگل را انتخاب مى كنند. راه ديگر هم همان شوتى است كه پیش از این شرح داده شد.
بعد از امتياز گيری، مثل اول بازی تيم امتيازآور بايد توپ را به سمت زمين حريف شوت كند و دقيقا روال مثل همان اول بازى است. امكان اين هم وجود دارد كه تيم حمله كننده در حمله توپ را از دست بدهد (مثلا پاس را يكى از بازيكنان تيم حريف قطع كند). در اين شرايط، وضعيت بازى به يكباره فرق می كند و حالا تيمى كه مالک توپ است بايد حمله كند و به سمت زمين حريف برود. اگر بازيكن مدافع طورى بازيكن مهاجم را متوقف كند كه قبل از افتادن مهاجم به زمين، توپ از دست او خارج شود، در اين حالت فامبل (Fumble) رخ داده و هر تيمى توپ را از زمين بردارد، تيم حمله كننده مى شود. در پایان تیمی برنده است که امتیاز بیشتری کسب کند.
ترکیب و چینش تیم ها
همانطور که ذکر شد، در فوتبال آمریکایی یک تیم حمله می کند و یک تیم نیز باید دفاع کند. تیم های دفاع و حمله از یکدیگر مجزا هستند و هر تیم 11 بازیکن برای حمله و 11 بازیکن برای دفاع دارد (البته تیم ها بازیکنانی برای ضربه به توپ جهت پانت یا فیلدگل هم دارند که به این تیم، تیم ویژه می گویند).
تیم حمله شامل سنتر، گارد، تکل، تایت اند، کوارتربک، رانینگ بک و واید رسیور است. در تیم دفاع نیز پست های تکل، دیفنسیو اند، لاین بکر، کرنربک و سیفتی قرار دارند. در شکل زیر نحوه قرار گرفتن تیم های حمله و دفاع را مشاهده می کنید.
لیگ فوتبال آمریکایی
زیاد شدن و همه گیر شدن فوتبال آمریکایی در دانشگاه ها و کالج های این کشور، درنهایت منجر به تاسیس لیگ NFL در سال 1920 شد. این لیگ اولین لیگ فوتبال آمریکایی کشور آمریکا لقب گرفت. در سال 1960، لیگ دیگری با نام AFL نیز شروع به کار کرد که رقیب NFL خطاب می شد و در تلاش بود تا با این لیگ به رقابت بپردازد. ظهور AFL با امضای قرارداد تلویزیونی این لیگ همراه شد و همین باعث شد تا NFL به تکاپو بیافتد تا تیم های بیشتری جذب کند و تماشاگران خود را نگه دارد.
لیگ AFL به پیشرفت خود ادامه داد. به جای اینکه تنها داور روی ساعت خود زمان بازی را داشته باشد، زمان بازی در اسکوربرد نیز به تصویر درآمد. نام بازیکنان روی لباس تیم ها حک شد و گزینه انتخابی کسب 2 امتیاز بعد از به ثمر رساندن تاچ داون نیز به این لیگ اضافه شد تا به محبوبیت این لیگ بیافزاید. قرارداد تلویزیونی AFL نیز بهبود یافت و این لیگ بسیار محبوب شد تا جایی که در سال 1966، مالکین تیم های NFL پیشنهاد ادغام این دو لیگ را مطرح کردند و درنهایت در سال 1970، دو لیگ NFL و AFL با یکدیگر ادغام شدند و با نام همان NFL به کار خود ادامه دادند. با ادغام این دو لیگ، مسابقه سوپربول نیز شکل گرفت.
محبوبیت فوتبال آمریکایی و لیگ این رشته
فوتبال آمریکایی محبوب ترین ورزش آمریکا به شمار می رود. این ورزش در کانادا و استرالیا نیز با قوانینی مختلف اما تا حد زیادی شبیه به همین ورزش، بازی می شود. فوتبال آمریکایی در سطح حرفه ای و آماتوری دانشگاه ها و دبیرستان ها نیز محبوب ترین ورزش آمریکا است. تا سال 2012، بیشتر از 1 میلیون آمریکایی در دبیرستان های این کشور به فوتبال آمریکایی مشغول بودند و 70 هزار بازیکن نیز در سطح دانشگاه ها به این ورزش روی آوردند.
گردش مالی سالانه لیگ NFL در حال حاضر نزدیک 10 میلیارد دلار است، با اینکه این ورزش، محبوبیت جهانی بسکتبال و بیسبال را ندارد. میانگین تعداد تماشاگران حاضر در ورزشگاه های لیگ NFL، بالاترین میانگین تعداد حضور تماشاگران میان تمام لیگ های ورزشی دنیا است. این لیگ با میانگین 67405 تماشاگر در بازی های یک فصل، بالاتر از تمام لیگ های ورزشی دنیا از جمله بوندس لیگا آلمان و لیگ برتر انگلیس است که در رده های دوم و سوم قرار دارند.
نظرات کاربران