به گزارش سایت خوبو، کمکم به روزهای برگزاری جشنوارۀ فیلم کن نزدیک میشویم و این جشنوارۀ قدیمی هفتاد و پنجمین تولدش را در هفدهم مِی ۲۰۲۲ (۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۱) جشن خواهد گرفت.
این جشنواره تاریخچهای غنی از زرق و برق، نوآوریهای هنری و جنجالها است. در این مقاله از خوبو میخواهیم هفت حقیقت جالب درباره جشنواره فیلم کن را با هم مرور کنیم.
تولد جشنوارۀ کن
ایدۀ جشنواره فیلم کن در سال ۱۹۳۹ در مخالفت با نفوذ فزاینده فاشیستها بر جشنواره فیلم ونیز، به ذهن فیلیپ ارلانگر رسید. فیلیپ ارلانگر، کارمند ارشد دولتی و نویسندۀ فرانسوی که از نفوذ فاشیسم و اعمال سانسور بر فیلمها در جشنوارۀ فیلم ونیز خشمگین شده بود، ایدۀ فستیوالی مستقل را مطرح کرد. وزیر آموزش و هنرهای زیبا در فرانسه از این ایده استقبال کرد و آنها شهر کن را بدلیل جذابیتش برای برگزاری جشنوارۀ فیلم انتخاب کردند. قرار بود جشنواره در سپتامبر ۱۹۳۹ برگزار شود. با این حال با شروع جنگ جهانی، افتتاح آن تا سال ۱۹۴۶ به تعویق افتاد.
داستان کراوات
در سال ۱۹۴۹ مجموعهای از مسائل رخ داد که منجر به شکلگیری «داستان کراوات» شد. آب و هوای دلپذیر آن سال، تماشاگران جشنواره را بر آن داشت که بین نمایشهای فیلم، به حمام در ساحل و اسکی روی آب بروند و سپس بلافاصله برای تماشای فیلم بعدی حاضر شوند.
بنابراین کمیتۀ برگزاری برای آسایش تماشاگران، فیلمها را به دو دستۀ «با کراوات» و «بی کراوات» تقسیم کرد و بدین معنی که برای دیدن برخی از فیلمها، عجلهای نیست و میتوانید پس از آبتنی در ساحل به سالن برگردید. این تصمیم کمیتۀ برگزاری موجب خشم کارگردانانی شد که فیلمشان در دستۀ «بی کراوات» قرار گرفته بود و آن را توهینی به فیلم خود میدانستند. آنها چنین برداشت کردند که کمیتۀ برگزاری جشنوارۀ کن، فیلمهایی را برای دستۀ «با کراوات» انتخاب کرده است که به نظرشان دارای استاندارد و ارزش بالاتریاند.
سانسور دیپلماتیک
علیرغم اصول بنیادین جشنواره فیلم کن، در طول جنگ سرد، مادهای به قانون اساسی جشنواره اضافه شد که به نوعی رواج سانسور دیپلماتیک بود. بین سالهای ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۶، فیلمهای تحریکآمیزِ سیاسی علیرغم کیفیت سینماییشان، به راحتی از گردونۀ رقابت حذف شدند.
برای مثال فیلم «آسمانِ بدون ستاره» به کارگردانی هلموت کویتنر از جشنوارۀ سال ۱۹۵۲ کنار گذاشته شد تا با واکنش منفی شوروی دربارۀ فیلم مواجه نشود و همچنین در سال ۱۹۵۶ سفارت آلمان غربی درخواست کرد که مستند «شب و مه» به کارگردانی آلن رنه فیلمساز شهیر فرانسوی از لیست نمایش جشنواره خارج شود ـ که البته مصالحهای بین طرفین انجام گرفت و مستند در بخش «خارج از رقابت» نمایش داده شد.
اخراج ملکۀ فستیوال
به طور متوسط حدود ۴۵۰۰ روزنامهنگار در این جشنواره شرکت میکنند ـ جشنوارۀ کن بعد از المپیک، بزرگترین پوشش رسانهای را در میان تمام رویدادها در جهان دارد. این باعث میشود که جشنوارۀ فیلم کن به مکانی ایدهآل برای نمایش و عکاسی تبدیل گردد. در سال ۱۹۵۴ چندین پاپاراتزی حین تلاش برای عکس گرفن از بازیگر بریتانیایی سیمون سیلوا که در ساحل برهنه شده بود مجروح شدند. او را به طور غیررسمی «خانم فستیوال ۱۹۵۴» نامیدند اما مسئولان از این بازیگر خواستند که آنجا را ترک کند زیرا کارهای او باعث شد که حواس مردم از جشنواره پرت شود و جشنواره فیلم کن تبدیل به محل تبلیغات گردد.
اعتراضهای دانشجویی ماه مِی ۶۸
در سال ۱۹۶۸، گروهی از کارگردانان جشنواره در همبستگی با اعتراضات دانشجویی که در سراسر فرانسه برگزار میشد، باعث توقف جشنواره فیلم کن شدند. از جمله کارگردان مشهوری که در این رویداد شرکت داشتند میتوان از ژان لوک گدار، لویی مال و فرانسوا تروفو نام برد.
ژست، بیژست
در جشنواره فیلم کن در سال ۱۹۷۵، رفتار پل نیومن باعث شد که عکاسان دست به اعتصاب بزنند. نیومن که خسته از سفر به جشنواره رسیده بود، در بدو ورود به سالن حاضر به ژست گرفتن برای عکاسان نشد. در نتیجه هنگامی که او برای مراسم از پلهها بالا میرفت، عکاسان به نشانۀ اعتراض دوربینهای خود را جلوی پای او گذاشتند.
خشم تماشاگران
بسیاری از فیلمها با اعتراض تماشاگران روبرو میشوند ـ تشویق و هو شدن بخشی جداییناپذیر از جشنوار فیلم کن است. اما در سال ۲۰۰۲، فیلم «برگشتناپذیر» به کارگردانی گاسپار نوئه به قدری تکاندهنده بود که منجر به یکی از بزرگترین اعتراضات از سوی بینندگان شد. ۲۵۰ نفر از تماشاگران سالن را ترک کرده و حال عمومی ۲۰ نفر به قدری بد شد که ماموران آتشنشانی به آنها ماسک اکسیژن رساندند.
نظرات کاربران