مجموعه کتاب ارباب حلقه ها به عنوان یکی از مهمترین آثار داستانی قرن بیستم در سالهای 1954 و 1955 منتشر شد. جی آر. آر. تالکین، خالق دنیای ارباب حلقه ها که به لقب شوالیه هم در انگلستان نائل شد، از مهمترین نامها در دنیای رمان و به نوعی پدر فانتزی حماسی است. کتابهای او میلیونها طرفدار در سراسر جهان دارد و در ایران هم طرفداران فراوانی دارد. در ادامه شما را با نویسنده، کتاب، واکنشها به کتاب و ترجمههای آن آشنا خواهیم کرد. با خوبو همراه باشید
نام مجموعه | ارباب حلقه ها | The Lord of the Rings |
نام کتابها | یاران حلقه (۱۹۵۴) دو برج (۱۹۵۴) بازگشت پادشاه (۱۹۵۵) |
نویسنده | جی آر. آر. تالکین |
گونه ادبی | داستان. فانتزی حماسی. |
انتشارات در ایران | نشر روزنه و نشرهای دیگر |
مترجم | رضا علیزاده و مترجمان دیگر |
تعداد صفحه | 1178 |
سال انتشار | 1954-1955 |
خرید آنلاین | |
دانلود نسخه آنلاین |
بیوگرافی جی آر. آر. تالکین
کودکی و تبار
جان رونالد رول تالکین سال 1892 در آفریقای جنوبی متولد شد. منطقهای که او در آن متولد شد (بلومفونتن، ایالت آزاد اورنج) تحت قیمومیت انگلستان بود. اصالت خاندان آنها به منطقهای در شرق پروس شرقی برمیگردد. منطقهای که پیش از پایان جنگ جهانی دوم متعلق به آلمان بود و پس از آن، در دست شوروی افتاد. این منطقه حالا کالینینگراد نام دارد و بخشی از فدراسیون روسیه است. شجرهنامه تالکین تا ابتدای قرن هفدهم مشخص است که جد او در منطقهی مورداشاره متولد شده است. اجدا او در قرن هجدهم به گدانسک لهستان و در اواخر این قرن به لندن مهاجرت کردند و در ادامه شهروند انگلیس شدند.
پدرِ جان، مدیر یک بانک انگلیسی بود و به ریاست بانک در آفریقای جنوبی رسیده بود. تالکین در کودکی توسط یک عنکبوت بزرگ بومی آفریقای جنوبی گزیده شد و این در داستانهایش هم نمود پیدا کرد. در سه سالگی تالکین، پدر او بر اثر رتب روماتیسمی درگذشت و بقیهی به محل زندگی خانوادهی مادری در بیرمنگام رفتند. او به مزرعهی عمهاش که «بگ اند» نام داشت رفت و آمد میکرد و این نام هم در داستانهای او حضور پیدا کرد.
تالکین در خانه با آموزش مادر درس میخواند و بیش از همه به زبان انگلیسی و لاتین و همینطور نقاشی علاقه داشت. سال 1900 میبل تالکین، به آئین کاتولیک گروید و این خشم خانواده همسر سابقش را برانگزاند. با این حال، وقتی تالکین تنها 12 ساله بود و در حالی که هنوز انسولین کشف نشده بود، مادرش بر اثر دیابت فوت کرد و او کاملا یتیم شد. یک دهه بعد، او در مورد مادرش نوشت که او را شهید میداند، چون او خود را با وضعحمل بیمار کرده بود و سعی کرده بود آنها را زنده نگه دارد.
قیمومیت جان و برادرش به فرانسیس مورگان که فرد خوشبیانی بود سپرده شد تا از این فرزندان کاتولیکهای معتقد بار بیاورد. پس از مرگ مادر، تالکین تحت تاثیر درسهای «پدر فرانسیس» در بیرمنگام بزرگ شد و به مدرسه کینگ ادوارد رفت.
جوانی و ازدواج
علاقهی تالکین به اختراع زبانهای جدید از همان نوجوانی مشخص شد. او که در خصوص زبان لاتین و آنگلوساکسون مطالعه داشت، با کمک دوستانش چند رسمالخط جدید اختراع کرد. از آن جمله یک دفتر 16 صفحهای بود که سال 1909 کامل کرد. او همینطور از زمان دبیرستان نوشتن شعر را آغاز کرد. او سال 1911 به سوئیس سفری داشت که آثار آن در سفر بیلبو بگینز به کوههای میستی قابل مشاهده است.
سرانجام او در کالج اکستر آکسفورد پذیرفته شد. او درس ادبیات و زبان انگلیسی خواند و سال 1915 فارغ التحصیل شد. او این بین علاقهای هم به دختری به اسم ادیث برت داشت که هر بار با سختگیریهای پدر فرانسیس با مشکل روبرو میشد. سرانجام آنها در مارس 1916 با هم ازدواج کردند و تا انتهای عمر زن و شوهر ماندند. این دو وقتی با هم ازدواج کردند که تالکین نه کار داشت، نه پول، نه چشماندازی از موفقیت در آینده و احتمال اینکه در طی جنگ جهانی اول کشته میشد، محتمل بود. اولین فرزند آنها جان فرانسیس در سال 1917 به دنیا آمد.
جنگ جهانی اول
انگلستان از سال 1914 وارد جنگ شده بود. تالکین بعدها آن دوران را اینطور تصویر کرده بود که چیز ناجوری بود اگر آن روزها کسی تخیلات بسیار و شجاعت فیزیکی کمی داشت. از جولای 1915 او در لنکشایر ستون دوم ارتش شاهنشاهی بریتانیا بود. برای یازده ماه او در زمره نیروهای رزرو بود. در ژوئن 1916 او برای جنگ به فرانسه خوانده شد. طی این دوره او عادت به نوشتن شعر داشت و یکی از شعرهای معروف خود را در راه فرانسه نوشت. او گروهانی کوچک داشت که سربازان آن همگی کارگر، معدنچی یا چیزهایی شبیه به این بودند. اما تالکین باید به آنها سخت میگرفت، تنبیهشان میکرد و حتی نامههایشان را سانسور میکرد.
او در یکی از خونینترین نبردهای تاریخ به نام Somme در فرانسه حاضر بود. این نبرد 141 روز در سال 1916 بین اتحاد فرانسه در مقابل امپراطوری آلمان انجام شد و تلفات آن چیزی حدود یک میلیون نفر بود. در زمان حمله، او دچار بیماری تب سنگر شد که از شپش منتقل میشد. به همین دلیل او را به انگلستان بازگردادند اما بسیاری از افراد گروهان او و دوستان مدرسه و دانشگاهش در جنگ کشته شدند.
تالکین که ضعیف شده بود، مابقی زمان جنگ را بین بیمارستان و پادگاه در رفت و آمد بود. مشخص شده بود که او از لحاظ جسمی توان جنگیدن ندارد. سالهای 1917 و 18 بیماری او در همچنان آزارش میداد با این حال بار دیگر به خدمت فراخوانده شد. با این حال در جولای 1919 او به طور کامل از خدمت مرخص شد. جنگ یک سال بعد، در 1919 تمام شد.
پس از جنگ
اولین کار رسمی او، در دانشگاه آکسفورد بود که سال 1919 شروع شد. قرار شد او در بخش مربوط به دیکشنری انگلیسی آکسفورد روی واژههایی با عقبهی آلمانی که در آنها حرف W وجود دارد کار کند. بعد او در 1920 شغلی در دانشگاه لیدز به دست آورد و جوانترین عضو کارمندان آکادمیک دانشگاه شد. در 1925 به آکسفورد برگشت و به کار ادامه داد. او در در همین دوره نوشتن هابیت را آغاز کرد.
همینطور در این دوره او ترجمه را به شکلی جدی شروع کرد. بـِیُوولف اولین حماسهی شناختهشده اروپایی است که نویسنده آن مشخص نیست. زبان متن به انگلیسی کهن است و احتمالا مربوط به سه هزار سال قبل است. تالکین شروع به ترجمه این نوشته با کمک دانشکده کرد. او علاقه بسیاری به این پروژه نشان داد و از اقتباسی از آن را در داستانهای اسطورهای مربوط به پیشینیان سرزمین میانه به کار برد.
سالها به سرعت سپری شد و جنگ جهانی دوم آغاز شد. تالکین به دلیل مهارت در زمینه زبانشناسی از ارتش خواست که در زمینه شکستن کد به ارتش کمک کند. با این حال به او اعلام شد نیازی به این کار نیست. سال 1945 او به عنوان استاد زبان انگلیسی و ادبیات دانشکده مرتون آکسفورد کار خود را آغاز کرد و تا 14 سال بعد همین کرسی را حفظ کرد. او سال 1948 را آغاز کرد و پیش از اینکه از دانشگاه بازنشسته شود، سهگانه را راهی بازار کرد.
بازنشستگی و مرگ
تالکین سال 1959 از کار بازنشسته شد. تا سال 1973 که زمان مرگ او بود، او خیلی کم در اجتماع دیده میشد. دوست او سی. اس. لویس (نویسنده نارنیا) تالکین را برای جایزه نوبل ادبیات نامزد کرد. طرفداران او به حدی زیاد شده بودند که او شماره خود را از دفترچههای عمومی شماره تلفن خارج کرد. بعد با ادیث به بورنموث نقلمکان کردند که ساحلی و به نسبت خوش آب و هوا است. با توجه به جایگاه خود در جمعهای روشنفکران پذیرفته میشد اما چندان خود را در فضای اشرافی این افراد نمیدانست.
تالکین و ادیث سالهای بازنشستگی را در بورنموث در کنار بچهها و نوههای خود سپری میکردند. در این سالها، تالکین به همراه یک تیم مشغول ترجمه انگلیسی از روی کتاب مقدس اورشلیم بودند که سال 1966 منتشر شد. سرانجام ادیث سال 1971، ادیث که آن زمان 82 ساله بود درگذشت. یک سال بعد تالکین نشان شوالیه از دربار بریتانیا دریافت کرد و 21 ماه بعد از همسرش، در دوم سپتامبر 1973 درگذشت. او در زمان مرگ 81 ساله بود و در همان قبر ادیث قرار داده شد. محل دفن این زوج، قبرستان Wolvercote Cemetery در آکسفورد لندن است. او در زمان مرگ، چیزی حدود 190 هزار پوند ثروت داشت که به پول امروز، 2.5 میلیون پوند است.
بررسی آثار
منتشر شده در زمان حیات تالکین
- هابیت (1937): اسم دیگر این کتاب، «آنجا و بازگشت» دوباره است. رمانی فانتزی که تالکین در سال 1937 به چاپ رساند. تالکین کتاب را در دهه سی نوشت، وقتی که در بخشهای مختلف دانشگاه آکسفورد مشغول آموزش بود. او بعدها نوشتن کتاب را اینطور شرح داد. یک روز در اوایل دهه سی بود که بین برگههای کاغذی که با آنها درگیر بود، یک بررگهی سیاه را داد. این برگه او را به فکر فرو برد و روی آن نوشت: در حفرهای در زمین، یک هابیت زندگی میکرد. کتاب تا سال 1932 تمام شده بود. با این حال داستان را برای چند نفر از جمله دوست خود سی. اس. لویس فرستاد تا بخوانند. سرزمین میانه نخستین بار در این اثر از تالکین معرفی شد. کتاب را یک داستان کودک در نظر میگیرند و به سرنوشت بیلبو بگینز، سالها پیش از ماجراهای ارباب حلقه ها و پیدا کردن حلقه میپردازد. کتاب بارها اقتباس شد که مهمترین مورد، لایو اکشن پیتر جکسون در سال 2014 بود.
- سه گانه ارباب حلقه ها (1954 و 1955)
- ماجراهای تام بامبادیل (1966) کتاب شعر بود و به داستان سرزمین میانه مربوط است. تام بامبادیل است که فرودو و یاران حلقه به آن در ارباب حلقه ها برمیخورند.
- برگ اثر نیگل (1945): یک داستان کوتاه از تالکین بود که در دهه سی نوشته شده بود. داستان زندگی یک هنرمند به اسم نیگل است که در جامعهای زندگی میکند که هنر ارزشی ندارد. او تنها برای رضایت دل خود نقاشی میکند و به حد وسواس دارد.
- همینطور چندین کتاب دیگر در حوزهی کودکان، زبانشناسی و اسطورهشناسی از او باقی مانده است.
منتشر شده پس از مرگ تالکین
- آخرین سرود بیلبو (1974): این کتاب شعر مربوط به داستان بیلبو پس از رسیدن به بهشتِ الفها است.
- سیلماریلیون (1977): این کتاب را کریستفور تالکین چهار سال بعد از مرگ پدر منتشر کرد. در این کتاب، ما با داستانهای پیش از ارباب حلقه ها، دوران دو درخت و دوره اول آشنا میشویم. به سراغ انسانهای نخستین میرویم که پیش از به وجود آمدن الفها و انسانها زندگی میکردند. تالکین از 1914 روی فضای این کتاب کار میکرد و بسیاری از المانهای آن تحت تاثیر اسطورهشناسی انگلیسی است.
- قصههای ناتمام (1980): داستانهایی از سرزمین میانه در خصوص نومهنور است که در زمان حیات تالکین تکمیل نشد. کریستوفر تالکین این داستانها را ویرایش کرد و پس از مرگ پدر منتشر کرد.
- داستانهای گمشده (1983): مجموعهای دوازده جلدی از اولین داستانهای نوشتهشده توسط تالکین بود که چاپ آن از سال 1974 آغاز شد. دو جلد اول در سالهای 1983 و 1984 توسط کریستوفر تالکین (پسرِ تالکین) منتشر شد. این داستانها همگی در فضای سرزمین میانه هستند.
- تاریخ سرزمین میانه (1983 تا 1996): کتابی دوازده جلدی بود که توسط کریستوفر تالکین جمعآوری و چاپ شد. در این کتاب ما متوجه میشویم که چطور تالکین سرزمین میانه را ساخت و گسترش داد.
- فرزندان هورین (2007): تالکین از سال 1910 کار روی این پروژه را آغاز کرده بود اما حدود یک قرن بعد توسط کریستوفر منتشر شد. داستان خاندانی از انسانها که حامیان مورگوت بودند.
- برن و لوثین (2017): یک داستان عاشقانه در فضای سرزمین میانی بین یک انسان و یک الف است. تالکین، کتاب را با الهام از داستان عشق خود و ادیث نوشته است.
- سقوط گاندولین (2018): داستان شهری پنهان در سرزمین میانه است که قرنها از نظرها پنهان بود.
- سقوط نومهنور (2022)
نقد و بررسی مجموعه ارباب حلقه ها
ارباب حلقه ها که الهامبخش جورج آر آر مارتین در نوشتن نغمه یخ و آتش و جی کی رولینگ در نوشتن هری پاتر بود، توسط جی آر آر تالکین نوشته شد. نوشتن کتاب از سال 1937 که هابیت منتشر شد، آغاز شده بود. تا دوازده سال بعد، یعنی 1959 نوشتن کتاب به درازا انجامید. این حماسه به اندازهای محبوب واقع شد که از پرفروشترین کتابهای تاریخ است. به شکلی که تاکنون 150 میلیون نسخه از کتابهای این مجموعه به فروش رسیده است. همینطور داستان به 57 زبان ترجمه شده است.
ارباب حلقهها اشاره به حلقهای خاص دارد. شخصیت پلید قصه سائورون هزاران سال پیش حلقهای ساخته بود و یک سری حلقه به اربابان انسانها، دورفها و الفها داده بود که حلقههای قدرت نام داشتند. حلقهی سائورون به نسبت تمام این حلقهها قدرت بیشتری داشت و به نوعی هرکدام از صاحبان حلقههای قدرت را بردهی خود کرد. پس از شکست سائورون در جنگی مربوط به چند هزار سال پیش، حلقه به دست ایزیلدور (جدِ آراگورن میافتد) و او قبول نمیکند که آن را نابود کند. حلقه چند هزار سال در یک رودخانه، چند صد سال در دست گالوم و چند ده سال در جیب بیلبو باقی میماند.
با توجه به قدرت گرفتن دوباره روح سائورون و اتحاد با سارومانِ جادوگر، او به حلقه برای چیرهشدن بر سرزمین میانه نیاز دارد. اوضاع تا اوج تاریکی پیش میرود اما اتحادی علیه او شکل خواهد گرفت.
با توجه به حضور تالکین در جنگ جهانی اول، بسیار جنگهای سهگانه را تجسمی از دو جنگ جهانی دانستهاند. با این حال تالکین شخصا هیچوقت این موضوع را تائید نکرد.
یاران حلقه
نخستین جلد از سهگانه ارباب حلقهها در 29 جولای 1954 منتشر شد. این رمان حماسی در دنیای اختراعشده توسط تالکین، یعنی سرزمین میانه رخ میدهد. کتاب بیشتر در مورد هابیتها است. تالکین پیش از انتشار این کتاب، هابیت را منتشر کرده بود و آنجا هم خواننده را با دنیای این موجوداتِ به نسبت کوچک آشنا کرده بود. بخش اولیه کتاب یاران حلقه، در واقع بخشی از کتاب سرخ است که بیلبو آن را از ماجراجوییها و دورهی بازگشت به شایر مینویسد. وجود حلقه در شایر که منطقهای غرق صلح و دور از جنجالهای سرزمین میانه است، این منطقه را درگیر اتفاقات بسیاری میکند.
بیلبو، سالها حلقه را نزد خود داشته و به همین دلیل پیر نشده است. او چیز زیادی از قدرت حلقه نمیداند اما بنا بر تجربه متوجه شده که هر بار آن را در دست میکند، نامرئی میشود. گندالف، جادوگر خاکستری که دوستی قدیمی است به نزد او میآید تا در جشن تولد صدویازدهسالگی بیلبو حاضر باشد. با این حال بیلبو نقشهای دیگر دارد. او در خلال جشن، خلقه را در دست میکند، از هابیتها دور میشود تا شایر را ترک کند. در واقع این قدرت حلقه است که روی او اثر گذاشته است. گندالف حلقه را از او میگیرد و سرانجام این حلقه به فردو میرسد و او وظیفه دارد به سرعت آن را از شایر دور کند.
سفر حلقه با فرودو و سه نفر از دوستانش از اینجا شروع میشود. این جمع به کمک آراگورن که خون شاهی در رگهایش دارد، خود را به سرزمین الفها میرسانند. با توجه به قدرت گرفتن دوباره سائرون و نیاز او به حلقه، باید هرچه سریعتر حلقه نابود شود اما این حلقه با ابزارهای معمولی نابود نمیشود. در سرزمین الفها، اجتماعی از بزرگان انسان، الف و دورف و البته گندالفِ جادوگر شکل میگیرد و سرانجام جمعی با حضور هابیتها راهی موردور «کوه آتشفشان نابودی» میشوند تا حلقه را همانجایی که به وجود آمده نابود کنند.
دو برج
یازدهم نوامبر 1954، دو برج یعنی دومین کتاب مجموعه ارباب حلقه ها منتشر شد. داستان در نهایت حضیض آغاز میشود. یاران حلقه از هم پاشیدهاند، فرودو و سم با حلقه از گروه جدا شدهاند، گندالف توسط بالروگ به اعماق تاریکی پرت شده و برومیر مرده است. گیملی، لگولاس و آراگورن (دورف، الف و انسان) به جستجوی مری و پیپین که ارکها آنها را دزدیدهاند، راه میافتند. این تعقیب روزها به طول میانجامد تا سرانجام به جنازههای ارکها میرسند و در ابتدا گمان میکنند آن دو هابیت هم با ارکها مردهاند. اما داستان اینطور شکل نگرفته است.
مری و پیپین وارد جنگل بدنام فنگورن شدهاند. آها در ادامه با یک اِنت (چیزی بین درخت و هیولا) روبرو میشوند. این دو موفق میشوند این انت و باقی انتها را قانع کنند که به آیزنگارد، شهرِ سارومان حمله کنند. از سوی دیگر، گیملی، لگولاس و آراگورن در جنگل با گندالف روبرو میشوند؛ اما تفاوتی وجود دارد. گندالف توانسته بالروگ را شکست دهد و به سطحی بالاتر در جهان جادوگرها برسد و حالا گندالف سفید معرفی میشود.
این چهار نفر به آیزنگارد میروند و با خرابههای آن روبرو میشوند. گندالف به سارومان اطلاع میدهد که او از اجتماع جادوگران اخراج شده و قدرت و مرتبهی او را باز میستاند. فرودو و سم در این کتاب بالاخره با گالوم روبرو میشوند. موجودی عجیب که با او در هابیت هم آشنا شده بودیم. هابیت صدها سال پیش اسمیگل نام داشت و از وقتی حلقه را پیدا کرد، اسیر آن شد و به چنین موجودی تبدیل شد. سم به گالوم بدبین است اما فرودو به او محبت میکند و گالوم به او قول کمک میدهد. گالوم، این دو را به سوی دروازههای موردور میبرد. در راه، مشکلاتی پیش میآید و فرودو اسیر یک تیل غولپیکر میشود.
بازگشت پادشاه
بیستم اکتبر 1955 آخرین کتاب مجموعه منتشر شد تا بالاخره سرنوشت حلقه و یاران حلقه مشخص شود. در واقع این کتاب حسن ختامی بر یکی از مهمترین مقاطع تاریخ میانه است که با پیروزی خیر بر شر به پایان میرسد.
پس از سقوط آیزنگارد، گندالف به نقاط مختلف قلمرو انسانها و الفها میرود و متحد جمع میکند. او به همه بیم میدهد که با حملهی سائرون، همهچیز نابود خواهد شد. آراگورن هم به دنبال متحد، به معبر مردگان میرود و آنها را راضی میکند که در جنگ همراه وی باشند. از سوی دیگر اُرکها هم آماده جنگ میشوند. آنها به میناستیریت حمله میکنند و سالار تاریکی، ارباب نازگولها موفق به کشتن شاه این سرزمین، تئودن را میکشد اما یک زن، ائووین این اژدهاسوار را از پا در میآورد.
آراگورن با سربازان باقیمانده به سمت موردور حمله میکند تا چشم سائورون را از فرودو که از سمتی دیگر برای نابودی حلقه پیش میرود، منحرف کند. «زبان سائورون» مقابل دروازههای شهر به سپاهیان حملهکننده خبر مرگ فرودو را میدهد اما آراگورن او را میکشد و جنگ رسما آغاز میشود. سم موفق به رهایی فرودو میشود و آنها به سوی کوه نابودی میروند. در لحظه آخر، فرودو از انداختن حلقه به آتشفشان پشیمان میشود اما گالوم از راه میرسد، حلقه را میدزدد و با آن به قعر آتشفشان پرت میشود. نابودی حلقه، چشم سائورون را نابود میکند و ارکها پراکنده میشوند. جنگ تمام میشود و صلح باز میگردد.
اقتباس ها
- نسخه تلویزیونی به زبان سوئدی با اسم Sagan om ringen در سال 1971
- سال 1978 یک نسخه انیمیشنی توسط رالف بکشی ساخته شد. پیش از مرگ تالکین، والت دیزنی مایل به ساخت انیمیشنی از روی کتابها بود اما تالکین این اجازه را به وی نداد.
- سال 1980 یک نسخه انمیمیشنی دیگر از کار ساخته شد. برادران وارنر با کمک دو کارگردان (ژولز بیس و آرتور رانکین) کار را ساخت که نتیجه چندان دلچسب نبود.
- یک نسخه فنلاندی به صورت مینیسریال به اسم Hobitit سال 1993 ساخته شد که اتفاقات ارباب حلقه ها را هم در بر میگرفت.
- سال 1991 یک مینیسری به اسم Khraniteli در شوروی ساخته شد و یک مرتبه پخش شد. گمان میشد این نسخه گم شده تا اینکه اخیرا پیدا شد و از تلویزیون روسیه پخش شد.
- همینطور چندین تئاتر، برنامه رادیویی و بازی از روی کتاب ساخته شده است.
- سه گانهی پیتر جکسون. بیشک مهمترین کار بر روی کتابهای تالکین فیلمهای جکسون است که بین 2001 تا 2003 اکران شد و جوایز مربوط به دنیای فیلم را درو کرد.
- حلقههای قدرت، سریالی است که پخش آن از سال 2022 توسط آمازون شروع شده است. گرانترین سریال تاریخ، نه به حوادث مربوط به کتاب های ارباب حلقه ها، که به هزاران سال پیش از آن میپردازد.
بخشی از متن کتاب
در پایان هفته دوم سپتامبر یک گاری از بای واتر، از سمت پل برندی واین در روز روشن وارد شد. پیرمردی به تنهايی آن را میراند. کلاه آبیرنگ نوک تیز به سر داشت و شنلی خاکستری رنگ بلندی با شال گردنی سیمگون به تن کرده بود. ريش سفید بلندی داشت با ابروانی پرپشت که از لبه کلاهش بيرون زده بود. يبچه هابیتهای کوچک، سرتاسر هابيتون را به دنبال گاری دویدند. همانطور که درست حدس زده بودند، باری از وسایل آتش بازی داشت. پیرمرد جلوی در خانه بیلبو، شروع به خالی کردن بارها کرد؛ بستههای بزرگ وسایل آتش بازی از هر نوع و هر شکل، بزرگ و سرخ و با حروف رونی_الفی علامتگذاری شده بودند.
یاران حلقه، صفحه 26، ترجمهی سایت دنيای جادوگری
سام شمشیر به دست دنبال او میدوید. در حال حاضر همه چیز را جز خشم کوری که در سر داشت و آرزوی کشتن گولوم، فراموش کرده بود. اما قبل از اینکه سام بتواند به او برسد، گولوم رفته بود. سپس وقتی سوراخ تاریک در برابرش قرار گرفت و بوی تعفن به استقبالش آمد، فکر فرودو و هیولا مثل صاعقه در سرش ترکید. چرخید و دیوانهوار به طرف بالای جاده دوید و مدام نام اربابش را صدا زد. خیلی دیر رسیده بود. تا به اینجا نقشه گولوم موفق از آب در آمده بود.
دو برج، صفحه 657، ترجمهی رضا علیزاده، نشر روزنه
سرانجام هابیتها رو به سوی خانه گرداندند. و اکنون مشتاق بودند که دوباره شایر با ببینند. اما اول آهسته راندند. چون فرودو ناراحت و مشوش بود. وقتی به گدار بروآینن رسیدند، متوقف شد و به نظر میرسید که از راندن به داخل خانه اکراه دارد. آنها متوجه شدند که چشمان او انگار آنها و چیزهای دور و بر را نمیبیند. تمام آن روز ساکن بود. روز ششم اکتبر بود.
بازگشت پادشاه، جلد دوم، صفحه 154، رضا علیزاده
جایگاه کتاب
برای بررسی جایگاه کتاب در نزد مخاطبان به سراغ گوگل ترندز رفتیم. این ابزاری از گوگل است که به ما در مقایسه کلیدواژه (اینجا یک سری کتاب) با شرایط قابل تعیین، کمک میکند. دیتای مربوط به این ابزار، از نتایج جستجوی کاربران تعیین شده است. از همین ابزار برای بررسی وضعیت کتاب حاضر استفاده کردیم. به این ترتیب، کتاب را با یک سری کتاب در فضای مشترک مقایسه کردیم. طی ده سال اخیر، مقایسه وضعیت ارباب حلقه ها با کتابهای نظیر خود اینچنین است. آن را با نغمه یخ و آتش، نارنیا، آلیس در سرزمین عجایب و توایلایت مقایسه کردیم. طی این ده سال، ارباب حلقه ها از سه مورد از این کتابها عقب افتاده است. با این حال همچنان سالانه میلیونها جلد از سهگانه فروخته میشود. همینطور باید این را در نظر گرفت که برخلاف عمده این کتابها، ارباب حلقه ها مناسب کودک و نوجوان نیست.
همینطور سراغ گودریدز رفتیم. گودریدز سایتی شبیه به شبکه اجتماعی برای عاشقان کتاب است. در این سایت وقتی سراغ صفحه تالکین میروید، متوجه میشوید که کتاب هابیت بیشترین تعداد امتیاز را دارد. بیش از 3.4 میلیون نفر به این کتاب امتیاز دادهاند. پس از آن، سه کتاب ارباب حلقه ها قرار میگیرند. یاران حلقه 2.6 میلیون، دوو برج 844 هزار و بازگشت پادشاه 789 هزار امتیاز دریافت کردهاند. میانگین امتیازات دریافت شده ولی این بین، در خصوص بازگشت پادشاه از همه بهتر است که میانگین 4.5 از 5 دارد. بقیه کتابها نیز میانگین امتیازاتی بین 4.2 و 4.4 دارند.
نظر مثبت
5 از 5.
خوندن کتاب بعد از دیدن فیلم لذتبخشتر بود، چون طبعاً قسمتهایی تغییر داده شدن و غافلگیریهایی که موقع خوندن کتاب بهشون برخورد میکردم حال میدادن، مخصوصا و مخصوصا تام بامبادیل عزیز و گرامی که روی تخم چشم ما جا داره. اتفاقا خیلی خوشحالم که بامبادیل توی فیلم نبود. زیبایی این شخصیت به قصهها و آوازهاشه که فقط در قالب کلمات زیبان.
لحن متن چیزیه که درمورد ارباب حلقهها دوست دارم. یه جویه که انگار یه بابابزرگ پیر مهربونی تو رو نشونده روی پاهاش و قصه تعریف میکنه. همین حس رو به هابیت هم داشتم. بعد من دارم ترجمه میخونما، ولی قشنگ لهجهی این بابابزرگای خارجی توی ذهنم تداعی میشه یا اینایی که ادای بابانوئل درمیارن و با اون لهجهی پیر و عمیق میگن: هو، هو!
لحن داستان حماسیه، شیواست، افسانهایه. ابتدای داستان که پر از توصیف مسیر هابیتهاست واقعا سدی بود ولی. پدرم در اومد تا ازش بگذرم. من visual reader نیستم و وقتی این توصیفها رو میخونم قشنگ این شکلیام که: نقشهها هیچچیز را در ذهن سم تداعی نمیکرد و همهی مسافتها در این سرزمین بیگانه چنان به نظرش طولانی میرسید که حساب آن از دست او کاملا بیرون رفته بود. آوازها هم بسیار زیبا بودن. و بذارین یک بار دیگه یادآوری کنم؛ حلقهای خواهم از برای حکم راندن.
کامنت فارسی از رزی
نظر منفی
3 از 5:
یاران حلقه یه کم ناامیدم کرد. ماجرا خیلی یکنواخت پیش میرفت. به عنوان یک رمان ماجراجویانه، ماجراها کم نبودن اما سرسری بودن. اتفاقها متفاوت بودن، ولی بسترِ اتفاقها بهقدری یکسان بود که آدم رو شگفتزده نمیکرد. شاید فقط دو بخش از داستان بود که لذت بیشتری بهم داد؛ شورای الروند و سرزمین لوتلورین؛ دو قسمتِ متن که دیتای جالب توجهی به ماجرا اضافه میکرد.
حتا اتفاقی که شبیه فاجعه توی داستان رخ میده هم سرسری ازش گذشته میشه. کتاب میشه گفت اصلن شخصیتپردازی نداره. کاراکترها بهشدت تیپ هستن، و بهجرات مرگ یا در خطر قرار گرفتنِ هیچ کدومشون منِ مخاطب رو تحتتاثیر قرار نمیده.
کاراکترها از جایگاه خودشون هیچ دفاعی نمیکنن. من زیاد کتاب فانتزی نخوندم و به این دلیل از مجموعهی هری پاتر مثال میزنم، و نه لزومن برای اینکه به نظرم این دو اثر قابل مقایسه هستن. توی اون مجموعه هیچ کس نمیتونه جای شخص هری پاتر رو بگیره، فقط هری در جایگاه خودش معنی داره. اینجا اینطور نیست. حامل حلقه هرکسی میتونه باشه.
توی این کتاب هیچ فرق خاصی نداره که کی کنار حامل حلقه باشه. تنها شخصیتهایی که شاید کمی آدم رو بیشتر درگیر کنن گندالف و آراگورن هستن، که حتا گندالف هم عظمت خاصی از خودش که جادوگره نشون نمیده.
هرچند «الوداع»های مکرر متن توی ذوقم میزدن اما ترجمه خوب و یکدسته و برخلاف شنیدههام که با متن سختخوانی قراره روبهرو باشم، بهنظرم اصلن اینطور نبود.
کامنت فارسی از Firmin
بهترین ترجمه سه گانه ارباب حلقه ها
- ارباب حلقهها: یاران حلقه، ارباب حلقهها: بازگشت شاه، ارباب حلقه ها: دو برج | نشر روزبه | ترجمه رضا علیزاده
- تقریبا تنها ترجمه قابلذکر در بازار رسمی ایران، همین ترجمه است. سه کتاب 804، 684 و 828 صفحه هستند. علیزاده متولد 1343 در اردبیل است و در رشته صنایع خودرو درس خوانده است. بعد این رشته را رها کرد تا ترجمه کند و به طور ویژه روی آثار تالکین متمرکز است. او سال 1381 سهگانه ارباب حلقه ها را با کمک نشر روزنه چاپ کرد. هابیت در سال 83 منتشر شد و سه سال بعد سیلماریلیون هم به همین مسیر رفت. پس از آن، او چندین اثر دیگر را نیز از تالکین ترجمه کرده است. فرزندان هورین، قصههای ناتمام، درخت و برگ، پخت و پز هابیتی و اطلس سرزمین میانه دیگر ترجمههای او هستند.
- نسخهی غیر رسمی | کاری از تيم تايپ دنیای جادوگری
- در واقع چنین نسخهای وجود ندارد و این تیم تنها به تایپ کتابِ مربوط به نشر روزبه اهمال ورزیده و این بین اصول نگارشی را هم چندان رعایت نکرده است.
با این حال از آنجا که یکی از مهمترین کیفیتهای کتابهای تالکین نثر بیبدیل آن است، توصیه میکنیم در صورت امکان نسخه انگلیسی کتاب را بخوانید. هرچقدر که این کار سخت باشد، ارزشش را خواهد داشت. میتوانید نسخه انگلیسی آن را نیز از نشر جنگل خریداری نمایید.
نظرات کاربران