راهنمای جامع سیستم حمل و نقل عمومی استانبول

به گزارش سایت خوبو، هر روز با طلوع خورشید بر فراز تنگۀ «بسفر» و آغاز روز در استانبول، صداهای مختلفی در سطح شهر فضا را پر می‌کند. از حرکت آرام کشتی‌ها و تق تق ریتمیک ترامواها تا صدای اتوبوس‌ها و مترو، همگی خبر از حضور انواع وسایل نقلیۀ عمومی در استانبول می‌دهند. سیستمی پیچیده و تودرتو که هر  روز میلیون‌ها نفر را در سطح شهر جابجا می‌کند. ما در این مطلب می‌خواهیم شما را با انواع روش‌های جابجایی در استانبول آشنا کنیم؛ پس با ما همراه باشید.

آشنایی با سیستم حمل و نقل عمومی استانبول

سیستم حمل و نقل عمومی استانبول توسط «مدیریت عمومی برق، تراموا و تونل استانبول» که به اختصار İETT نامیده می‌شود اداره می‌گردد و از شبکۀ گسترده‌ای از خطوط مترو، تراموا، اتوبوس، کشتی و غیره تشکیل شده است. حمل و نقل عمومی استانبول، محله‌های مختلف شهر را به هم متصل می‌کند و راهی مقرون به صرفه و کارآمد برای رفت و آمد است.

مترو؛ ستون اصلی شبکه ترانزیت استانبول

برنامه‌ریزی برای توسعۀ شبکه راه‌ آهن زیرزمینی در بزرگترین شهر ترکیه یعنی استانبول برای اولین بار در سال ۱۸۶۹ آغاز شد، اگرچه موانع مالی و سیاسی کشور باعث شد که ساخت و ساز تا اواخر دهه ۱۹۸۰ به تعویق بیافتد. پس از تأمین بودجه و حمایت‌های دولت، سرانجام اولین بخش متروی استانبول در سپتامبر ۱۹۸۹ افتتاح گردید.

سیستم مترو در استانبول سریعترین و کارآمدترین راه برای سفر در داخل شهر است. متروی استانبول در حال حاضر از چندین خط در بخش اروپایی و آسیایی شهر تشکیل شده است که مسیرهای آن بدین شرح می‌باشند:

• M1 (بخش اروپایی): ینی‌کاپی ـ فرودگاه آتاتورک/ کرازلی
• M2 (بخش اروپایی): ینی‌کاپی ـ حاجی عثمان
• M3 (بخش اروپایی): کرازلی ـ کایاباشی مرکزی
• M4 (بخش آسیایی): کادیکوی ـ فرودگاه بین‌المللی صبیحه گوکچن
• M5 (بخش آسیایی): اُسکُدار ـ چکمه‌کوی
• M6 (بخش اروپایی): لِوِنت ـ دانشگاه بغازیچی/ هیساروستو
• M7 (بخش اروپایی): اولدوز ـ محمودبِی
• M8 (بخش آسیایی): بوستان‌چی ـ پارسِلر
• M9 (بخش اروپایی): اُلیمپیات ـ بهاریه
• M11 (بخش اروپایی): کاغذخانه ـ ترمینال کارگو

این خطوط محله‌ها، جاذبه‌های توریستی و مراکز حمل و نقل را به هم متصل می‌کنند. ایستگاه‌های مترو دارای علائم راهنمای بسیار خوب و نقشۀ مسیرها و اطلاعات تکمیلی هستند

تراموا؛ گشت و گذار به سبک قدیم

ترامواهای استانبول بیشتر در قسمتهای جنوبی بخش اروپایی که محل رفت و آمد توریست‌ها است قرار دارند. در حال حاضر دو خط اصلی تراموا وجود دارد:

• T1: کاباتاش ـ باغچی‌لر
• T4: توپکاپی ـ مسجد سلام
• T5: اِمی‌نونو (بازار ادویه) ـ ایستگاه علی بیکوی

لازم به ذکر است که خط T1 از منطقه تاریخی سلطان احمد می‌گذرد و جاذبه‌های محبوبی مانند ایاصوفیه، مسجد آبی و بازار بزرگ را به هم متصل می‌کند. خط T4 به بخش شمالی سمت اروپایی وصل است و دسترسی به مناطق محلی و کمتر توریستی را تسهیل می‌کند.

اتوبوس‌های عادی؛ دسترسی به دورترین مناطق شهر

شبکه گسترده اتوبوس‌های استانبول تقریباً تمام مناطق شهر را پوشش می‌دهد و گزینه‌ای ایده‌آل برای رسیدن به مقاصدی است که دسترسی مترو یا تراموا به آنجا مقدور نیست. اتوبوس‌ها در استانبول توسط İETT اداره می‌شوند که شما می‌توانید اطلاعات مسیرها، جدول زمانی و ایستگاه‌ها را در وب‌سایت رسمی آن‌ یا در ایستگاه‌های اتوبوس در سراسر شهر بیابید. بلیط اتوبوس‌ها در بین تمامی گزینه‌های جابجایی در سطح شهر از همه ارزان‌تر است.

مارمارای مترو؛ پلی میان دو بخش آسیایی و اروپایی

مارمارای یک خط ریلی مسافربری است که بین دو طرف اروپایی و آسیایی استانبول برقرار است و از زیر تنگه بسفر می‌گذرد. خط مارمارای در سال ۲۰۱۳ افتتاح و پس از شش سال در سال ۲۰۱۹ تکمیل گردید. این خط متروی ویژه، حدود ۷۷ کیلومتر طول دارد و پس از طی مسافتی در زیر دریا، از سمت دیگر بیرون می‌آید. نام آن نیز ترکیبی از دو واژۀ ترکی «مارمارا» به معنی دریای مدیترانه و «رای» به معنی ریل است.

ایستگاه‌های خط مارمارای عبارتند از:

• هالکالی
• یِنی‌کاپی
• سیرکِچی
• اوسکودار
• آیریلیک چشمه‌سی
• پِندیک

کشتی (فِری)؛ سفر دریایی در سراسر بسفر

کشتی‌ها بخشی جدایی‌ناپذیر از سیستم حمل و نقل استانبول هستند و مانند اتوبوس‌های شهری، ساعات حرکت مشخصی در طول روز دارند. کشتی‌های استانبول یا فِری‌ها، یکی دیگر از راه‌های جابجایی بین بخشهای اروپایی و آسیایی استانبول هستند. شما با استفاده از تابلوهای راهنما و یا استفاده از اپلیکیشن Şehir Hatları می‌توانید جزئیات حرکت کشتی‌های شهری را پیدا کنید.

مسیرهای اصلی کشتی در استانبول عبارتند از:

• اِمی‌نونو ـ کادی‌کوی
• اِمی‌نونو ـ اوسکودار
• کاراکوی ـ کادی‌کوی
• بشیکتاش ـ کادی‌کوی
• بشیکتاش ـ اوسکودار
• کاباتاش ـ آدالار (جزائر پرنسس)

قطار کابلی و تله کابین؛ صعود به ارتفاعات استانبول

با این دو وسیله به راحتی می‌توانید از حضور بر بلندای شهر و تپه‌ها لذت ببرید. دو خط اصلی قطار کابلی در شهر برقرار است:

• F1: منطقۀ تکسیم ـ کاباتاش
• F2: کاراکوی ـ بیگ‌لو

دلموش (مینی‌بوس)؛ وسیله‌ای راحت جهت جابجایی در شهر

دلموش‌ها جایگیزینی مقرون‌به‌صرفه و جدیدتر نسبت به تاکسی‎های سنتی شهر هستند. آنها ظاهری شبیه به «ون» دارند و برخلاف سایر وسایل نقلیه در شهر، با پول نقد کار می‌کنند. دلموش‌ها ایستگاه مشخصی ندارند شما می‌توانید در هرکجا که می‌خواهید سوار آنها شده و پیاده شوید. در ابتدای مسیر، معمولا پس از پر شدن وسیلۀ نقلیه، راننده شروع به حرکت می‌کند.

مسیرهای پر رفت و آمد دلموش‌ها بدین شرح است:

• تکسیم ـ بشیکتاش
• تکسیم ـ کادی‌کوی
• تکسیم ـ بوستان‌چی
• شیشلی ـ بشیکتاش

تاکسی؛ زردهای مشهور شهر

اگر احتیاج به فضایی خصوصی‌تر برای گشت و گذار در شهر دارید، تاکس‌ها بهترین گزینه‌اند؛ گرچه هزینۀ آنها بیشتر از سایر وسایل حمل و نقل است. اگر در خیابان هستید، به راحتی می‌توانید آنها را پیدا کنید و یا اینکه استفاده از اپلیکیشن‌های کرایه تاکسی نیز راهی دیگر پیش روی شماست. شرکت «بی‌تاکسی» یا Bi Taksi شناخته‌شده‌ترین شرکت تاکسی در ترکیه است که با نصب اپلیکیشن آن، به راحتی می‌توانید در هر نقطه‌ای که هستید درخواست تاکسی کنید.

استانبول کارت؛ همچون کلیدی در دستان شما

«استانبول کارت» یک کارت هوشمند قابل شارژ است که از آن می‌توان برای پرداخت کرایه‌ها در تمام شکل‌های حمل‌ونقل عمومی استانبول از جمله اتوبوس، تراموا، خطوط مترو، کشتی، قطارهای کابلی و حتی برخی از دلموشه‌ها استفاده کرد. این کارت را می‌توان از دستگاه‌های فروش بلیت که در اکثر مراکز حمل‌ونقل یافت می‌شود و همچنین در دکه‌های روزنامه‌فروشی و فروشگاه‌های زنجیره‌ای خریداری و شارژ کرد.

استفاده از استانبول کارت نه تنها فرآیند پرداخت هزینه حمل و نقل را ساده می‌کند، بلکه در مقایسه با بلیط‌های یکبار مصرف یا پرداخت نقدی، گزینه‌های تخفیفی ویژه نیز دارند.

میزان دسترسی و خدمات برای مسافران کم‌توان

سیستم حمل و نقل عمومی استانبول در سال های اخیر گام های مهمی برای بهبود دسترسی مسافران کم‌توان و ناتوان برداشته است. اکثر ایستگاه‌های مترو، ترامواها و کشتی‌ها اکنون مجهز به آسانسور، رمپ و سایر امکانات برای قرار دادن ویلچر و وسایل کمک‌ْحرکتی هستند. علاوه بر این، برخی از اتوبوس ها با طبقات کم‌ارتفاع و فضاهای مشخص برای مسافران دارای ویلچر طراحی شده‌اند. برای مسافران دارای مشکلات بینایی، سنگ‌فرش‌های لمسی و سیگنال‌های صوتی در بسیاری از ایستگاه‌ها و وسایل نقلیه گذاشته شده است.

مهمترین نکات ایمنی و مواردی که باید در نظر داشته باشید

در حالی که سیستم حمل و نقل عمومی استانبول به طور کلی ایمن و قابل اعتماد است، لازم است که احیاط را رعایت کرده و اقدامات مهم زیر را برای اطمینان از یک سفر بی‌دغدغه انجام دهید:

• مراقب محیط اطراف و وسایل خود بخصوص در مناطق شلوغ باشید.
• اگر از حضور در مناطق شلوغ احساس راحتی ندارید، از وسایل حمل و نقل عمومی در ساعات اوج مصرف استفاده نکنید.
• اگر در اواخر شب از وسایل نقلیه استفاده می‌کنید، ایستگاه‌ها و مکان‌های پر نور و شلوغ را انتخاب کنید.
• یک کپی از نقشه حمل و نقل شهری را در تلفن خود و یا یک نسخه فیزیکی از آن را همراه خود داشته باشید.

با آشنایی با سیستم حمل و نقل عمومی گسترده شهر استانبول و پیروی از نکات و توصیه‌های موجود در این مطلب، می توانید با خیال راحت در سطح شهر جابجا شوید.

پرسشهای متداول

منابع

برای تهیه، ترجمه و گرد‌آوری این مطلب در سایت خوبو، از منابع زیر استفاده کرده‌ایم:

• How Does Public Transportation Work in Istanbul
• How To Use Public Transport in Istanbul
• Is Public Transportation in Istanbul Safe
• How to buy and recharge an Istanbulkart

بیشتر بخوانید

• کلاهبرداری‌های رایج در استانبول؛ راه‌های تشخیص و جلوگیری
• معرفی بهترین دانشگاه‌های استانبول برای ادامه تحصیل