امروزه خرید و فروش ضایعات و بازیافت آنها از جمله کارهای سودآور و پر طرف‌دار در کشور موردتوجه افراد بسیاری قرار گرفته است. اما نوع خاصی از بازیافت وجود دارد که به جمع‌آوری، جداسازی و در نهایت بازیافت ضایعات لوازم برقی و الکترونیکی اداری و خانگی همچون پرینترها، کامپیوترها، تلفن‌های همراه، لوازم برقی، لباسشویی، یخچال، لامپ‌ها و موارد مشابه دیگر مشغول هستند.
برای تبلیغات در این صفحه و دریافت قیمت و جزییات با شماره 09122252370 در واتس اپ یا تلگرام تماس بگیرید.
بازیافت قطعاتی که از ضایعات لوازم الکترونیکی به دست می‌آید، علاوه بر ارزش بالا آن که گاهی به چند میلیون تومان هم برای هر کیلوگرم آن می‌رسد، به حفظ و نگهداری از محیط زندگی و سلامت طبیعت نیز کمک شایانی می‌کند. اگر می‌خواهید با انواع این ضایعات و مزایای بازیافت آنها بیشتر آشنا شوید توصیه می‌کنیم در ادامه این مقاله از مجله خوبو با ما همراه باشید تا با هم انواع ضایعات لوازم الکترونیکی، کاربردهای آنها و قیمت برخی از انواع آن را مورد بررسی قرار دهیم.
- انواع ضایعات الکترونیکی و برقی
- لوازم برقی اداری
- لوازم برقی خانگی
- تجهیزات گرمایشی و سرمایشی
- لوازم الکترونیکی همچون گوشی و کامپیوترها
- لامپ‌ها
- کاربرد ضایعات برقی
- استخراج طلا و نقره از ضایعات
- استخراج مس از ضایعات
- بازگشت به خط تولید
- حفظ محیط‌زیست
- خرید و فروش ضایعات برقی
- قیمت ضایعات لوازم برقی
- جمع‌بندی
انواع ضایعات الکترونیکی و برقی
بر خلاف تصور عمومی ضایعات تنها به معنی مواد صنعتی باقیمانده همچون فلزات و مواد اولیه تولید نیست. برخی از اشیا و وسایلی برقی که ما به‌عنوان زبانه از خانه و یا محل کار خود دور می‌اندازیم نیز می‌توانند به‌عنوان ضایعات لوازم برقی خانگی یا اداره دسته‌‌بندی شوند. قطعات یا وسایل خراب باقیمانده از لامپ‌ها، قطعات آب‌گرم‌کن، پرینترها، فر و مایکروویوها، قطعات الکترونیکی، کامپیوتر، گوشی تلفن همراه، تلویزیون‌ها و یخچال‌ها همگی از جمله ضایعات خانگی و اداری هستند.
نکته مهم در مورد این نوع ضایعات، تنوع قیمت ضایعات لوازم برقی است که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد. همچنین نباید اهمیت بازیافت آن برای جلوگیری از صدماتی که به محیط‌زیست و محل زندگی انسان وارد می‌کند را فراموش کنیم. صدماتی که تا همین‌الان بحران‌های زیست‌محیطی زیادی برای برخی کشورهای پرجمعیت همچون چین به وجود آورده است.
لوازم برقی اداری
یکی از اصلی‌ترین منابع ضایعات الکترونیکی مربوط به ضایعات لوازم برقی اداری است. همان‌طور که از نام آن مشخص است این نوع ضایعات از پسماندهای لوازم و وسایل خراب الکترونیکی و برقی به‌جامانده از دفاتر و شرکت‌های اداری به وجود می‌آید. دستگاه‌های کپی و پرینترهای بزرگ، صفحه‌های فتولیاییک، کامپیوترها و بردهای الکترونیکی از اصلی‌ترین انواع این نوع ضایعات به شمار می‌آیند. بخش‌های مختلف این نوع می‌توانند در فرایند بازیافت قرار گرفته و کاربردهای مختلف از آنها استفاده کرد.
موادی همچون بردهای کامپیوتری و قطعات الکترونیکی آن، سیم‌ها و کابل‌های مسی با روکش لاستیکی، قطعات فلزی و پلاستیکی، بدنه دستگاه‌ها و … تنها بخش کوچکی از ضایعات قابل بازیافتی است که از یک دستگاه الکترونیکی اداری می‌توان استخراج کرد. بازیافت ضایعات لوازم برقی علاوه بر بازگشت مواد اولیه گران‌قیمت به چرخه تولید باعث کاهش آلودگی‌های محیط‌زیست نیز می‌شود.
لوازم برقی خانگی
ضایعات لوازم برقی خانگی نیز همچون ادارات اهمیت ویژه‌ای در صنعت بازیافت دارد و بخش زیادی از بودجه مراکز خریدار ضایعات لوازم خانگی را به خود اختصاص داده است. برخی از وسایل و لوازم برقی که بعد از پایان عمر مفید آنها به‌عنوان ضایعات بازیافت می‌شوند شامل یخچال‌ها، ماشین لباسشویی، ماشین ظرف‌شویی، اجاق برقی مایکروویو، پنکه، جاروبرقی، رادیو، کتری برقی و کلیه وسایل برقی کوچک آشپزخانه، ماشین اصلاح و … می‌شوند.
بسیاری از ما عادت به دور انداخت این وسایل بعد از خراب‌شدن یا پایان عمر آنها داریم. ولی افراد و مجموعه‌هایی هستند که این وسایل را در قالب ضایعات لوازم برقی یا الکترونیکی تفکیک و بازیافت می‌کنند تا دوباره به چرخه تولید یا مصارف دیگر بازگردانده شوند.
ممکن است ماشین لباسشویی که ماه پیش دور انداخته‌اید امروز در قالب بخشی از بدنه خودرو نوی همسایه شما مورداستفاده قرار گرفته باشد. یا از قطعات ضبط قدیمی که دیگر کار نمی‌کرده برای تولید بورد تبلت جدید فرزندتان استفاده شده باشد.
تجهیزات گرمایشی و سرمایشی
برخی از قطعات دستگاه‌های سرمایشی و گرمایشی همچون موتور یخچال‌ها، فریزرها، مبردها، پمپ‌های حرارتی، آب‌گرم‌کن‌ها کولر‌های گازی، تجهیزات موتورخانه و دستگاه‌های تهویه هوا نیز بخش مهمی از ضایعات لوازم برقی خانگی و مصارف روزمره را تشکیل می‌دهند.
لوازم الکترونیکی همچون گوشی و کامپیوترها
یکی از ارزشمندترین ضایعاتی لوازم برقی مربوط به وسایل دیجیتال الکترونیکی است. به دلیل استفاده از تکه‌های طلا و نقره، قیمت ضایعات لوازم برقی همچون بورد موبایل‌ها و کامپیوترها بسیار بیشتر از انواع دیگر ضایعات است. صفحه‌نمایش‌ها، رایانه‌های خانگی و اداری، لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها و تلفن‌های همراه از جمله وسایل الکترونیکی هستند که ضایعات آنها اهمیت بسیاری دارد.
عمر مفید این وسایل بین 2 الی 5 سال است و پس از بلااستفاده شدن تمام قطعات مهم آنها همچون طلا و نقره به‌صورت دستی از بردها جدا می‌شود. سپس بردهای خالی که از جنس مس است به کارگاه‌ها و کارخانه‌های ذوب مس ارسال می‌شود تا در کوره‌های مخصوص ذوب شود. در طول فرایند ذوب تمامی ناخالصی‌های مس از آن جدا می‌شود تا مس قابل استفاده در صنایع مختلف به دست آید.
لامپ‌تصویرهای قدیمی
لامپ‌تصویرهای CRT بکار رفته در نمایشگرها و تلویزیون‌های قدیمی نوع دیگری از ضایعات لوازم برقی به شمار می‌رود. بازیافت آنها چه از نظر اقتصادی و چه از نظر سلامت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این لامپ‌ها حاوی مقدار زیادی سرب و مواد نورافشان سمی هستند که بازیافت این لامپ‌های قدیمی را بسیار سخت می‌کند، به همین دلیل بازیافت آنها نیاز به نیرو متخصص و آموزش‌دیده دارد.
دو دلیل اصلی برای اهمیت این ضایعات وجود دارد. دلیل اول قیمت ضایعات تلویزیون قدیمی است که هم به‌خاطر بد‌های آن و هم مواد به‌کاررفته در این لامپ‌تصویرها است. دلیل دوم نیز مواد سمی استفاده شده در این نوع ضایعات لوازم برقی است. در صورت سوزانده شدن یا دفن می‌تواند باعث مسموم شدن هوا، خاک و آب‌های زیرزمینی شود.
لامپ‌ها
یکی از مرسوم‌ترین ضایعات لوازم برقی خانگی و اداری لامپ‌ها هستند. در ساخت این وسایل علاوه بر شیشه، فلز و پلاستیکی‌های استفاده شده در بدنه از آلومینیوم و برنج نیز استفاده شده است که فلزات ارزشمندی هستند. همچنین در برخی از این لامپ‌ها از عناصر خطرناک دیگری همچون جیوه، کادمیوم، تالیوم و برلیوم نیز استفاده شده است که نیاز به بازیافت آنها را بسیار بیشتر از قبل می‌کند.
کاربرد ضایعات برقی
حالا که با انواع ضایعات لوازم برقی و ماهیت آنها آشنا شدیم سؤال مهمی به وجود می‌آید، جمع‌آوری و تفکیک این ضایعات چه استفاده و کاربردهایی دارد؟ بازیافت این ضایعات لوازم برقی چه کمکی به ما می‌کند؟ در این بخش قصد داریم به کاربردها و مزایای فرایند بازیافت ضایعات لوازم خانگی و اداری اشاره کنیم.
استخراج طلا و نقره از ضایعات
همان‌طور که گفتیم در برخی از بردها و صفحات الکترونیکی ضایعات لوازم برقی از طلا و نقره استفاده شده است. البته نقره کمتر در این بردها استفاده می‌شود. علت استفاده از طلا رسانایی الکتریکی عالی این عنصر ارزشمند است که اهمیت آن را در کارهای حساس بسیار بالا می‌برد. علت استفاده کمتر از نقره آن است که نقره در هنگام قرارگرفتن در معرض هوای آزاد اکسید می‌شود.
اما میزان طلای استفاده شده در این دستگاه‌ها آن‌قدرها هم که تصور می‌شود کم نیست. اگر بخواهیم مثال بزنیم برای تهیه یک گرم طلا لازم است که یک تن سنگ معدن استخراج کنید. ولی برای استخراج این مقدار طلا از ضایعات لوازم برقی گوشی‌های تلفن همراه تنها نیاز به 40 گوشی داریم. به زبان ساده‌تر تقریباً مقدار 24 سوت طلا در هر گوشی موبایل استفاده می‌شود که استخراج آن از ضایعات لوازم برقی و الکترونیکی بسیار ساده‌تر است.
استخراج مس از ضایعات
مس یکی دیگر از عناصر مهم در ضایعات لوازم برقی است. این فلز بعد از طلا و نقره به علت رسانایی خوب در تولید بوردهای الکترونیکی مورداستفاده قرار می‌گیرد. ضایعات لوازم برقی که در آنها از میله‌های خراب، سیم لخت و قالب‌ها، cpu و برد الکتریکی استفاده شده است را پس از جداسازی قطعات و خازن‌های متصل به آن به کوره‌ها برده و پس از ذوب ناخالصی‌های آن را جدا می‌کنند.
بازگشت به خط تولید
بسته به نوع وسایل بیشتر قطعاتی که از ضایعات لوازم برقی به دست می‌آید به صورت‌ها مختلف به خط تولید باز می‌گردد. یا با استفاده از ذوب و قالب‌گیری مجدد یا با فرایند ترمیم و تعمیر این ضایعات مجدد مورد استفاده قرار می‌گیرند. ضایعاتی که با استفاده از ذوب در کوره یا روش‌های مشابه تبدیل به مواد اولیه می‌شوند ممکن است در فرایند تولید وسایل دیگری مورد استفاده قرار بگیرند. ولی قطعات ترمیم و تعمیر شده عمدتاً در همان صنعت استفاده خواهد شد.
حفظ محیط‌زیست
از اصلی‌ترین دلایلی که باید انواع ضایعات، به‌ویژه ضایعات لوازم برقی را بازیافت کرد حفظ محیط‌زیست و جلوگیری از صدمات احتمالی است که توسط مواد سمی این وسایل همچون جیوه، سرب، برلیوم، کادمیوم، سدیم و … به طبیعت وارد می‌شود است. ضایعات لوازم برقی و الکترونیکی که دفن شده‌اند باعث ایجاد مواد آلوده‌ای همچون سدیم می‌شود که در نهایت باعث آلودگی آب‌های زیرزمینی خواهد شد. همچنین اسیدهای حاصل از سوزاندن بردها و تراشه‌های رایانه‌ای، اگر بر روی زمین قرار گیرد، باعث اسیدی شدن خاک و ازبین‌رفتن کشاورزی می‌شود.
به همین دلیل ضایعات لوازم برقی همچون کامپیوترها، تلویزیون‌ها، دستگاه‌های صوتی، دستگاه‌های فکس، لامپ‌های الکتریکی، تلفن‌های همراه، تجهیزات صوتی و باتری‌های که به علت ازکارافتادگی دور انداخته شوند نباید بدون درنظرگرفتن اصول درست سوزانده یا دفن شوند. در غیر این صورت نمی‌توان جلوی صدمات جبران‌ناپذیر آن را گرفت.
خرید و فروش ضایعات برقی
خرید و فروش ضایعات لوازم برقی معمولاً توسط افرادی که به‌عنوان خریدار ضایعات لوازم خانگی فعالیت می‌کنند خریداری می‌شود. همچنین برخی شرکت‌ها و سازمان‌ها به جداسازی و تفکیک بازیافت‌های الکترونیکی مشغول هستند نیز خریدار این ضایعات هستند. بعضی الکتریکی‌ها نیز اقدام به جمع‌آوری لامپ‌ها و باتری‌های استفاده شده می‌کنند. دریافت و محصولات یا خدمات خود را با تخفیف ارائه می‌دهند.
این افراد معمولاً این وسایل را با عنوان وسایل کهنه، دست‌دوم یا خراب خریداری می‌کنند. سپس، بر اساس قطعاتی که در ضایعات لوازم برقی استفاده شده است را جدا و به قیمت‌های متنوع می‌فروشند. در زمان خرید این وسایل با قیمت‌های متغیری خریداری می‌شوند ولی قطعات آنها قیمت‌های مشخصی دارند.
قیمت ضایعات لوازم برقی
همان‌طور که گفتیم قطعات مختلف به‌کاررفته در ضایعات لوازم برقی قیمت‌های متنوعی دارد. خریداران این ضایعات گاهی تا چندین میلیون تومان آنها را می‌فروشند. به طور مثال باتری‌های یو پی اس ساده می‌توانند تا 30 هزار تومان به‌ازای هر کیلوگرم آن خرید و فروش شوند. اما یک کیلوگرم برد موبایل اصلی تا قیمتی بیش از یک میلیون تومان ارزش‌گذاری خواهد شد.
در ادامه مقاله نمونه‌هایی از قیمت‌های ضایعات لوازم برقی را مشاهده می‌کنید.
- برد موبایل اصل 1,281,667 تومان به‌ازای هر کیلو
- یو پی اس 31,900 تومان به‌ازای هر کیلو
- سیم افشان مسی 105,500 تومان به‌ازای هر کیلو
- سیم لاکی مسی 194,750 تومان به‌ازای هر کیلو
- کابل خود نگه‌دار آلومینیوم 36,000 تومان به‌ازای هر کیلو
- گوشی موبایل اصل 197,500 تومان به‌ازای هر کیلو
- سی پی یو – CPU 463,333 تومان به‌ازای هر کیلو
- هارد 26,400 تومان به‌ازای هر کیلو
- رم 750,000 تومان به‌ازای هر کیلو
- پرینتر/ کپی/ اسکنر 8,000 تومان به‌ازای هر کیلو
- سی دی – CD 5,938 تومان به‌ازای هر کیلو
- دینام پوسته چدن 17,127 تومان به‌ازای هر کیلو
- دینام پوسته آلومینیوم 23,130 تومان به‌ازای هر کیلو
جمع‌بندی
جمع‌آوری ضایعات و بازیافت ضایعات اهمیت بسیار زیادی دارد. اما بازیافت ضایعاتی لوازم الکترونیکی همچون ضایعات لوازم برقی و الکترونیکی همچون بردهای الکترونیکی، لامپ‌ها، فلزات خاص، قطعات تجهیزات گرمایشی و سرمایشی، تلفن‌های همراه، پرینترها و دستگاه‌های چاپ و موارد مشابه باید بیشتر از پیش موردتوجه قرار بگیرند تا از صدماتی جبران‌ناپذیر مواد سمی موجود در این ضایعات به طبیعت جلوگیری شود.
همچنین استفاده از فرایند بازیافت برای این ضایعات می‌تواند کمک کند تا شرکت‌ها، کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدی بدون هزینه‌های اضافه برای تولید و تهیه مجدد بتوانند مواد اولیه موردنیاز خود را تهیه کنند.
در این مطلب کوتاه سعی کردیم علاوه بر معرفی انواع ضایعات لوازم برقی و الکترونیکی که در ادارات و خانه‌ها تولید می‌شود شما را با کاربردها و اهمیت بازیافت این ضایعات بیشتر آشنا کنیم. همچنین در مورد خرید و فروش ضایعات لوازم منزل و اداره‌ها به‌صورت اجمالی صحبت کردیم. روش‌های قیمت‌گذاری آن و مثالی از انواع قیمت ضایعات لوازم برقی را به‌صورت موردی بررسی کردیم. امیدواریم اگر شما هم به‌عنوان فردی که می‌خواهد در این زمینه فعالیت کند، این مقاله را تا انتها خوانده و به نکات مهمی که در آن اشاره کردیم توجه کرده باشید.
نظرات کاربران