صندوق‌های قابل معامله در بورس Exchange-Traded Funds (ETFs)

وقتی بیشتر مردم به سرمایه‌گذاری فکر می‌کنند، احتمالاً سهام و اوراق قرضه به ذهنشان خطور می‌کند. کسانی که می‌خواهند سرمایه‌گذاری‌های خود را متنوع کنند، گاهی اوقات خرید سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک یا صندوق‌های قابل معامله در بورس را انتخاب می‌کنند که بیشتر به عنوان ETF شناخته می‌شوند. این صندوق‌ها به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهند که با یک خرید سبدی از سهام یا اوراق قرضه خریداری کنند.

ETFها بیشتر شبیه به سهام منفرد معامله می‌شوند تا صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک که فقط در پایان روز معامله می‌شوند. اگر ETF دارید، می‌توانید هر زمانی که بازار باز است خرید یا فروش کنید. در حالی که سهام و اوراق قرضه دو مورد از محبوب‌ترین سرمایه‌گذاری‌هایی هستند که افراد می‌توانند انجام دهند، سرمایه‌گذاری‌های دیگری نیز وجود دارد. سرمایه‌گذاری‌های رمزنگاری در کالاهایی مانند بیت کوین یا اتریوم به طور فزاینده‌ای به بخشی از چشم انداز مالی تبدیل می‌شوند. همانطور که آنها انجام می‌دهند، صنعت خدمات مالی نوع جدیدی از صندوق ایجاد کرده است، ETF ارز دیجیتال، که معمولا به عنوان ETF رمزنگاری نیز شناخته می‌شود.

صندوق قابل معامله در بورس ارز دیجیتال (ETF) چیست؟

برخلاف اکثر ETFها که سبدی از دارایی‌ها یا یک شاخص را ردیابی می‌کنند، ETF ارزهای دیجیتال از تعدادی ارز دیجیتال تشکیل شده و قیمت یک یا چند توکن دیجیتال را دنبال می‌کنند. قیمت سهام ETF ارزهای دیجیتال با توجه به خرید و فروش سرمایه‌گذاران به صورت روزانه در نوسان خواهد بود. اگر به صنعت کریپتو علاقه‌مند هستید، اما زمان کافی برای تحقیق در مورد ارزهای رمزنگاری شده برای خرید ندارید، ETF ارزهای دیجیتال راه خوبی برای داشتن پوستی در بازی با هزینه کم و بدون هیچ تلاشی است.

انواع ETFهای رمزنگاری شده

دو نوع اساسی ETF ارز دیجیتال برای سرمایه‌گذاران موجود است. اولین مورد توسط ارزهای دیجیتال واقعی پشتیبانی می‌شود. این شامل خرید سکه‌های مجازی واقعی توسط شرکت سرمایه‌گذاری می‌شود. این شرکت ممکن است بیت کوین یا اتریوم را به همراه سایر ارزهای دیجیتال کمتر آشنا داشته باشد.

یکی از مثال‌ها صندوق Bitwise 10 Crypto Index است که دارای 10 دارایی رمزنگاری مختلف است. بیت کوین و اتریوم بیش از 90 درصد از دارایی‌های این صندوق را تشکیل می‌دهند و بیت کوین به تنهایی نزدیک به دو سوم دارایی‌های صندوق را به خود اختصاص داده است. با این حال، این صندوق همچنین دارای ارزهای رمزنگاری کمتر محبوب مانند Litecoin (LTC) و Cardano (ADA) است. برخی از میم کوین‌های سوداگرانه‌تر مانند Shiba Inu (SHIB) و Dogecoin (DOGE)، در این ETF ارز دیجیتال خاص گنجانده نشده‌اند.

نوع دوم ETF ارز دیجیتال یک نوع مصنوعی‌تر است. این موارد مواردی مانند معاملات آتی بیت کوین را دنبال می‌کنند. آنها در واقع سکه‌ها را نگه نمی‌دارند، مگر اینکه یک قرارداد آتی اعمال کنند. به طور موثر، قراردادهای آتی به یک شرکت یا فرد اجازه می‌دهد تا یک اوراق بهادار، صندوق یا ارز دیجیتال معین را با قیمت مشخص خریداری کند.

ETF ارز دیجیتال در این مثال برای حق خرید یک ارز دیجیتال با قیمت معین حق بیمه پرداخت می‌کند. ETFهای بیت کوین و ارزهای دیجیتال نسبتاً جدید در صحنه هستند. اولین ETF ارز دیجیتال که ارزهای دیجیتال را ردیابی می‌کرد، تنها در اکتبر 2021 وارد بازار شد: ETF استراتژی بیت کوین ProShares، که تحت نوع دوم ETF ارزهای دیجیتال قرار می‌گیرد. بازار آتی بیت کوین را ردیابی می‌کند.

صندوق قابل معامله درآمد ثابت

اولین نمونه در لیست صندوق‌های etf مربوط به صندوق قابل معامله درآمد ثابت است. این نوع صندوق‌ها عموما بیشترین دارایی خود را به خریدوفروش اوراق بهاداری که درآمد ثابت دارند اختصاص می‌دهند و تنها بخش کمی را در زمینه سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند. همین مسئله سبب می‌شود که چنین صندوق‌هایی با بازدهی و سود بیشتر نسبت به سود سپرده‌های بانکی، عملکرد بهتری داشته باشند. همچنین از مزایای این صندوق قابل معامله می‌توان به ریسک کمتر در سرمایه‌گذاری اشاره کرد که نسبت به صندوق‌های دیگر بسیار پایین‌تر است. 

همچنین صندوق etf با درآمد ثابت به دو نوع کلی تقسیم می‌شود. در اولین نوع از صندوق etf درآمد ثابت، سود سرمایه‌گذار به واسطه تقسیم سود کل به‌صورت ماهیانه محاسبه می‌شود؛ درحالی که در نوع دوم اینطور نیست. در نوع دوم صندوق etf با درآمد ثابت، سود کاربر بر حسب تفاوت قیمت خریدوفروش یک دارایی محاسبه می‌گردد. در واقع هدف ایجاد صندوق قابل معامله با درآمد ثابت این است که یک بازدهی همیشگی و بدون ریسک داشته باشیم. به این ترتیب، در پرتفوی چنین صندوق‌هایی عموما دارایی‌هایی مثال سپرده‌های بانکی، اوراق درآمد بورسی و فرابورسی از جمله اوراق مشارکت، اسناد خزانه اسلامی، اوراق اجاره و غیره یافت می‌شوند. 

صندوق قابل معامله سهامی 

یکی دیگر از نمونه‌های لیست صندوق‌های etf، صندوق قابل معامله سهامی است. همان طور که از نام این صندوق‌ها مشخص است، بیشترین دارایی موجود در آن‌ها مربوط به سهام است. در اصل می‌توان گفت که حدود 70 الی 95 درصد از کل دارایی این صندوق مربوط به سهام و در حدود 5 الی 30 درصد آن مرتبط با سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت می‌شود. همین موضوع سبب می‌شود تا این صندوق etf بسیار با شاخص‌های بورسی در ارتباط باشد و از آن‌ها تاثیر بپذیرد. میزان ریسک این نوع صندوق‌ها نیز با توجه به ذات سهامی‌شان بسیار بالاست؛ اما نباید از میزان بازدهی بالای آن‌ها هم چشم پوشی کرد. سرمایه‌گذاری در صندوق قابل معامله سهامی تنها برای افرادی مناسب است که دانش و مهارت کافی حضور در بازارهای بورسی را دارند و همچنین میزان ریسک بالای این نوع صندوق‌ها را عامل خطرناکی برای خود به حساب نمی‌آورند. 

صندوق قابل معامله طلا 

صندوق قابل معامله طلا یکی دیگر از نمونه‌ها در لیست صندوق etf است. مشخص است که چه نوع دارایی در این نوع صندوق‌ها قرار می‌گیرد. سرمایه‌گذارهای صندوق etf طلا بیشتر در زمینه گواهی‌های سپرده سکه طلا، اوراق مرتبط با سکه طلا و همچنین اوراق با درآمد ثابت فعالیت می‌کنند. در واقع میزان تقسیم سبد صندوق به ترتیب، بین این سه نوع دارایی به‌صورت 70 درصد، 20 درصد و 10 درصد است؛ یعنی بیشترین سهم دارایی صندوق etf در این نمونه از گواهی‌های سکه طلا تشکیل می‌شود. مواردی که می‌توانند بر روی سوددهی این نوع صندوق‌ها اثر بگذارند انس جهانی طلا و قیمت دلار است و تغییرات این دو شاخص می‌تواند میزان بازدهی سرمایه را مشخص کند. همچنین از مزیت‌های صندوق قابل معامله طلا این است که شما می‌توانید بدون ریسک در نگهداری حتی با مبالغ کم هم سرمایه‌گذاری خود را شروع کنید و برای خریدوفروش‌های خود کارمزد پایینی بپردازید. 

صندوق قابل معامله بخشی 

در لیست صندوق‌های etf صندوق دیگری وجود دارد که آن را با نام صندوق قابل معامله بخشی نیز می‌شناسند. این صندوق در لاتین با عبارت Sector Funds شناخته می‌شود و سازوکار معاملاتی آن به این شیوه است که تنها بر روی یک نوع سرمایه تمرکز می‌کند. به عبارت دیگر، در این صندوق سرمایه‌گذار نیاز ندارد که سبدش را بین چندین دارایی تقسیم کند. صندوق‌های قابل معامله بخشی عموما تنها بر روی یک صنعت خاص انرژی می‌گذارند و سرمایه‌گذار می‌تواند با این روش از بازدهی کامل یک صنعت بهره‌مند شود. دارایی‌هایی نظیر فلزات، صنایع غذایی، پتروشیمی، محصولات تکنولوژی و غیره می‌توانند دراین صندوق etf خریدوفروش شوند. 

صندوق قابل معامله شاخصی

یکی دیگر از انواع صندوق‌های قابل معامله مربوط به صندوق etfای می‌شود که به شاخص‌های دنیای سهام‌ها وابسته است. این صندوق را با نام صندوق قابل معامله شاخصی (Index fund) می‌شناسند. منطبق کردن پرتفوی صندوق با یک سری از شاخص‌ها، یکی از اهداف ایجاد چنین صندوق‌هایی در دنیای سرمایه‌گذاری است که بیشتر مربوط به بازار سهام هستند؛ برای مثال شاخص کل یا شاخص کل هم وزن یا دیگر شاخص‌ها. برای اینکه یک صندوق etf بتواند به‌عنوان صندوق قابل معامله شاخصی عمل کند، حتما باید بیش از 85 درصد دارایی آن را، سهام تشکیل دهد.

صندوق قابل معامله مختلط 

صندوق قابل معامله مختلط یکی دیگر از انواع صندوق‌های etf است که به نظر می‌رسد از نظر میزان سرمایه‌گذاری در زمینه سهام یا اوراق با درآمد ثابت، سبدش به‌صورت متعادل‌تری بین این دو نوع از دارایی توزیع شده است. در صورت داشتن یک صندوق قابل معامله مختلط، سرمایه‌گذار می‌تواند به‌صورت 60/40 سرمایه خود را صرف خرید سهام و اوراق درآمد ثابت کنند یا برعکس. همچنین به تبع از این تقسیم بندی، میزان ریسک و بازدهی در این صندوق etf نیز ممکن است تغییر کند. هرچه سهام در صندوق بیشتر باشد، میزان ریسک و بازدهی بالاتر می‌رود و هرچه اوراق درآمد ثابت بیشتری وجود داشته باشد، میزان ریسک پایین می‌آید. 

ETF ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کنند؟

ETF ارزهای دیجیتال بسیار شبیه سایر ETF ها عمل می‌کند. این صندوق اساساً از قیمت بیت کوین یا بازار گسترده‌تر ارزهای دیجیتال پیروی می‌کند. این مشابه یک ETF سهام است که دارای سبدی از سهام است و براساس قیمت سهام شرکت‌های منفرد در یک مقطع زمانی معین معامله می‌کند. قیمت ETF ارزهای دیجیتال براساس قیمت بیت کوین و سایر ارزهای رمزنگاری شده توسط صندوق افزایش یا کاهش می‌یابد.

مزایای ETF ارزهای دیجیتال

سرمایه‌گذاری در ETF ارزهای دیجیتال مزایایی دارد. اولین مورد به توانایی این سرمایه‌ها برای مالکیت رمزنگاری بدون برخی از هزینه‌های مرتبط با استفاده از ارزهای دیجیتال برای خرید مرتبط است. نیازی به نگه داشتن کیف پول دیجیتال نیست. علاوه بر این، سرمایه‌گذاران هیچ هزینه‌ای برای دسترسی به شبکه، یا برای تراکنش‌های غیر از هزینه‌های مدیریت پرداخت نمی‌کنند. این هزینه‌های پنهان مربوط به نگهداری بیت کوین می‌تواند آن را به یک سرمایه‌گذاری نسبتاً گران تبدیل کند.

علاوه بر این، اگر دسترسی به کیف پول دیجیتال خود را از دست بدهید، سکه های شما برای همیشه گم می شوند. این خطری برای ETF ارزهای دیجیتال نیست. ETF ارزهای دیجیتال تنوع فوری را با هزینه کم ارائه می دهند. شما می توانید با خرید یک سهم در ETF بیت کوین سرمایه گذاری در بیت کوین را شروع کنید. این بسیار کمتر از هزینه خرید یک بیت کوین است که در برخی مواقع از 60000 دلار فراتر رفته است. علاوه بر این، بسیاری از ETF ارزهای دیجیتال بیش از یک ارز دیجیتال خاص را در اختیار دارند. کسانی که دانش کمی از اصطلاحات مرتبط با کریپتو دارند، همچنان می‌توانند از طریق ETF ارزهای دیجیتال در مالکیت این کلاس دارایی شرکت کنند.

شاید بخواهید 5 درصد از سبد سرمایه گذاری خود را بدون نیاز به یادگیری تمام زبان مرتبط با این فناوری جدید در ارزهای دیجیتال سرمایه‌گذاری کنید. این مشکلی با ETFهای ارزهای دیجیتال نیست: به سادگی سهام صندوق را خریداری کنید.

معایب ETF ارزهای دیجیتال

مانند هر طبقه دارایی، ETF ارزهای دیجیتال در معرض نوسان هستند. با این حال، برخلاف برخی از دارایی‌های تثبیت‌شده‌تر که مقررات دولتی بیشتری با آنها مرتبط است، این نوسان می‌تواند شدید باشد. در سال‌های اخیر، حرکت قابل توجه قیمت در بیت‌کوین و سایر دارایی‌های رمزنگاری رایج‌تر از بازار سهام بوده است. اگر می‌خواهید وارد صنعت کریپتو شوید و سهام را به عنوان یک دارایی بلندمدت نگه دارید، باید توانایی نادیده گرفتن حرکات کوتاه‌مدت را هنگام خرید داشته باشید. ETF ارزهای دیجیتال یک گزینه عالی برای هر کسی است که به دنبال تنوع بخشیدن به دارایی های خود با سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال است.