آموزش زبان اسپرانتو؛ چرا و چگونه؟

 زبان اسپرانتو زبانی فراساخته است که بین زبان‌های همدسته‌ی خود، از همه مشهورتر است. جز این، از این زبان چه می‌دانید؟ در مورد ریشه‌های آن و شباهت‌های آن با ایدو و زبان‌های ایجادشده توسط جی. آر. آر. تالکین چه می‌دانید؟ سعی داریم در ادامه شما را به طور مفصل با این زبان، دلایل یادگیری آن و ابزارهای کمک‌آموزشی آن آشنا کنیم. با خوبو همراه باشید.

زبان اسپرانتو

اسپرانتو، زبانی فراساخته است که بین زبان‌های ابداعی، معروفترین و پرگویش‌ورترین به حساب می‌آید. به افرادی که با این زبان صحبت کنند، اسپرانتیست می‌گویند. کلمه‌ی اسپرانتو، به «امیدوار» یا در انگلیسی one who hopes است.

لودویک زامنهوف پزشک لهستانی در قرن نوزدهم این زبان را به وجود آورد. تلاش زامنهوف این بود که زبانی میانجی برای تمام جهانیان به وجود بیاورد که ساده باشد و همه به راحتی توانایی یادگیری آن را داشته باشند. به این شکل، صلح و دوستی که می‌تواند در سایه‌ی داشتن زبان مشترک حادث شود، سرانجام به وقوع بپیوندد. تلاش زامنهوف این بود که زبانی بی‌طرف و صلح‌پرور داشته باشد و سبب شود مردم راحت‌تر با فرهنگ کشورهای دیگر آشنا شوند.

الفبای اسپرانتو، کاملاً آوایی است. هر حرف و کلمه در این زبان تنها یک جور می‌تواند تلفظ یا نوشته شود. این از پیچیدگی‌هایی است که بسیاری زبان‌ها بخصوص انگلیسی دارند. تلاش زامنهوف این بود که با ساده‌سازی امر آموزش، زبان‌آموزی تا حد چشمگیری ساده شود.

اسپرانتو دو اِلمان اصلی دارد که یکی طبیعی بودن و دیگر متفاوت بودن از زبان‌های دیگر است تا به این ترتیب، حس نشود این زبان بر اساس زبانی موجود شکل گرفته است. دایره واژگان، نحو و معناشناسی اسپرانتو از گروه زبان‌های هندواروپایی گرفته شده‌، به این ترتیب که شکل بسیاری واژه‌ها، نزدیک به واژه‌های رومی یا ژرمن است.

هنوز کشوری اسپرانتو را در لیست زبان‌های رسمی خود جا نداده است. با این حال اسپرانتو تنها زبان فراساخته‌ای است که بین چند صد هزار تا چند میلیون گویشور دارد. دولینگو، ویکی‌پدیا و گوگل ترنزلیت طی دهه‌ی اخیر به گسترش این زبان کمک کرده است. همینطور کشورهای چین و مجارستان، آن را وارد سیستم آموزشی خود کرده‌اند.

جالب اینکه ایران در بخش‌هایی از تاریخ خود به این زبان مربوط بوده است.

 تاریخچه

سال 1887 میلادی یعنی وقتی ناصرالدین شاه در ایران وارد آخرین دهه سلطنت و زندگی خود شده بود، لودویک لازاروس زامنهوف پزشک لهستانی (آن زمان بخشی از امپراطوری روسیه) زبانی بین‌المللی به صورت فراساخته را به ثبت رساند. اسپرانتو تنها چند سال پس از آن توسط پزشک لهستانی ساخته شد که روس‌ها، استفاده از زبان لهستانی را از مکان‌های عمومی شمال لهستان ممنوع کرده بودند. تلاش او بر این بود که با زمان و تلاش کمتری بتوان زبانی جدید را یاد گرفت و در نتیجه به شکلی کاراتر بتوان بین کشورهای مختلف هماهنگی به وجود آورد و برادری را بین فرهنگ‌ها پراکند.

جایی که من به دنیا آمدم و در آن بزرگ شدم، به تمام چالش‌های آتی زندگی من مسیر داد. در شهر ما (در شمال لهستان) ساکنان به چهار دسته‌ی روس، لهستانی، آلمانی و یهودی تقسیم شده‌اند. هرکدام زبان خود را دارند و بقیه را به چشم دشمن می‌بینند. تفاوت زبانی، بیش از هر چیز باعث جدایی مردم شده و از مهمترین عوامل دشمنی بین گروه‌های مردمی است. من ایدئالیست بزرگ شدم، یاد گرفتم که آدم‌ها مثل برادران هم هستند ولی در خیابان چنین حسی نداشتم. این عذابِ همیشگی من بود. از بچگی، بزرگترها را قدرقدرت می‌دیدم به این فکر می‌کردم که وقتی بزرگ شدم، این پلیدی را نابود خواهم کرد.

زامنهوف سعی داشت این زبان را به اسم زبان بین‌المللی (la lingvo internacia) جا بیندازد. با این حال طبق نوشته‌ای که پس از مرگ وی، با قلم او به چاپ رسید و عنوان آن Doktoro Esperanto (دکترِ امیدوار) بود، اسم اسپرانتو ماندگار شد.

آفروم، برادرِ زامنهوف اولین کسی بود که طی چند ماه این زبان را یاد گرفت و بابت سرعت یادگیری و سادگی این زبان شگفت‌زده شد. به سرعت دوستان و افراد خانواده نسبت به این یادگیری علاقه نشان دادند و در ابتدا از دولت محلی خواستند اسم خیابانی که زامنهوف در آن زندگی می‌کرد را به نامِ او بگذارند و این اتفاق رخ داد.

پس از لهستان، در فرانسه هم اسپرانتو طرفداران زیادی پیدا کرد و سال 1905 اولین کنفرانس بین‌المللی اسپرانتو در این کشور برگزار شد. از آن زمان، هر سال این کنفرانس در یک شهرِ جهان برگزار می‌شود و چند هزار نفر در آن شرکت می‌کنند.

زامنهوف چند دهه‌ی آخر زندگی خود را به ترجمه‌ی آثار ادبی به اسپرانتو گذراند. اولین کتاب گرامر اسپرانتو هم سال 1887 در ورشو به چاپ رسید. کتاب‌های او اول در قلمروی روسیه و بعد اروپا، آمریکا، چین و ژاپن به چاپ رسید.

پس از مرگ زامنهوف

خالقِ اسپرانتو سال 1917 یعنی سه سال پس از شروع جنگ جهانی اول (جنگی علیه تمام آرزوهای او) درگذشت. طی این دوره منطقه‌ای به اسم مورسنت بی‌طرف بین بلژیک و آلمان به وجود آمده بود که گویشوران اسپرانتوی زیادی داشت. اولین پیشنهاد برای تبدیل اسپرانتو به زبان رسمی یک منطقه، همینجا اتفاق افتاد. با این حال بلژیک و آلمان دست از تلاش برای اضافه‌ی این منطقه به خاک خود برنداشتند و خشونت بالا گرفت.

اینجا ایران وارد بازی شد و در جامعه‌ی ملل پیشنهاد داد در مراودات بین‌المللی، اسپرانتو زبان میانجی باشد. همه جز نماینده‌ی فرانسه موافقت کردند و در نهایت (زبان فرانسه تا حد زیادی تا قبل از جنگ جهانی دوم، زبان میانجی بین‌المللی شاخته میشد) پیشنهاد ایران وتو شد.

طی دوران پیش از جنگ جهانی دوم، تلاش‌های متعددی در یوگسلاوی و کره برای همه‌گیری اسپرانتو انجام گرفت و هر بار به شکست انجامید. نازی‌ها در آلمان (بخصوص به دلیل یهودی بودن زامنهوف)، فاشیست‌های اسپانیایی و شوروی در دوران استالین، نظر بدی روی اسپرانتو داشتند و آن را ممنوع کرده بودند. هیتلر در کتاب نبرد من، اسپرانتو را به توهم توطئه‌ی خود از یهودیان و تلاش آن برای در دست گیری قدرت در تمام جهان نسبت داده بود. اسپرانتیست‌های زیادی در جریان هولوکاست و همینطور در اردوگاه‌های کولاک کشته شدند.

یونسکو، سال 1954 اسپرانتو را به لیست زبان‌های میانجی جهانی اضافه کرد، با این حال هرگز این زبان در سازمان ملل رسمیت نیافته است. وقتی اینترنت گسترش یافت، به نظر عصری جدید در اهمیت اسپرانتو آغاز شد.

بسیاری امید دارند که روزی در آینده بالاخره این اتفاق رخ می‌دهد و اسپرانتو به عنوان زبان میانجی معرفی می‌شود. با این حال دیدگاهی متفاوت به اسم Raŭmo در جامعه‌ی اسپرانتو از دهه هشتاد به وجود آمد که از تلاش برای دیپلماتیک کردن اسپرانتو انتقاد می‌کرد.

خصوصیات

مهم‌ترین خصوصیات زبان اسپرانتو:

• الفبای اسپرانتو شامل 28 حرف از الفبای لاتین است. این بین چهار حرف که هرکدام در پیچیده کردن انگلیسی سهم دارند، یعنی Q, W, X, Y حذف شده‌اند. به جای آنها، شش حرف با هشتک روی برخی حروف دیگر به این زبان اضافه شده‌اند تا امر نوشتن و تلفظ را ساده کنند؛ این حروف Ĉ، Ĝ، Ĥ، Ĵ، Ŝ، Ŭ هستند.
• حدود دو میلیون گویشور به اسپرانتو در جهان وجود دارد. این بیشترین عددی است که یک زبان فراساخته به آن رسیده است. با وجود اینکه هنوز کشوری، اسپرانتو را زبان رسمی معرفی نکرده، به مکان‌هایی که در آن به اسپرانتو صحبت می‌کنند، Esperantujo (سرزمین اسپرانتو) می‌گویند.
• این زبان، سیستمی گسترده برای ساخت کلمات دارد. به این صورت که پیشوند و پسوندها، به ریشه کلمات می‌چسبند و کلمات جدید ساخته می‌شوند. این سبب شده که با دانستن کلمات نه‌چندان زیاد هم بتوان مکالمه کرد.
• سال 2015 دولینگو اسپرانتو را به زبان‌های خود اضافه کرد و تاکنون چند میلیون نفر آموزش این زبان را شروع کرده‌اند. تعداد یادگیرنده‌های فعال، اکتبر 2022، تنها به زبان انگلیسی 229 هزار نفر اعلام شد. همینک به اسپانیایی، پرتغالی برزیلی و فرانسه نیز می‌توان در دولینگو، به یادگیری اسپرانتو پرداخت.

الفبای و کلماتِ اسپرانتو

حروف بزرگ	A	B	C	Ĉ	D	E	F	G	Ĝ	H	Ĥ	I	J	Ĵ	K	L	M	N	O	P	R	S	Ŝ	T	U	Ŭ	V	Z
حروف کوچک	a	b	c	ĉ	d	e	f	g	ĝ	h	ĥ	i	j	ĵ	k	l	m	n	o	p	r	s	ŝ	t	u	ŭ	v	z

• ĉ مثل ch انگلیسی به صورت چ تلفظ می‌شود. مثل chatting
• ĝ مثل g انگلیسی به صورت ج تلفظ می‌شود. مثل gem
• ĥ مثل ch آلمانی به صورت خ تلفظ می‌شود. مثل Bach
• ĵ مثل ژ تلفظ می‌شود. مثل s در واژه‌ی انگلیسی fusion 
• ŝ مثل sh در انگلیسی، ش تلفظ می‌شود.
• ŭ مثل w انگلیسی به صورت در واژه‌ی vowels تلفظ می‌شود.

تعداد حروف صدادار و ساکن در زبان اسپرانتو به دلیل تفاوت در تحلیل واج‌شناسی (فونمیک) و تفاوت در گفتار افراد مختلف، ممکن است متغیر باشد. به طور کلی، تعداد حروف صدادار در اسپرانتو 5 تا 7 حرف (a, e, i, o, u, ŭ, y) و تعداد حروف ساکن 17 تا 19 حرف (b, c, ĉ, d, f, g, ĝ, h, j, k, l, m, n, p, r, s, ŝ, t, v, z) است.

در ادامه برخی کلمات اسپرانتو را در مقایسه با انگلیسی و لهستانی می‌بینید:

 آیا اسپرانتو برای یادگیری سخت است؟

اسپرانتو به گونه‌ای طراحی شده که برای یادگیری ساده باشد. گرامر این زبان ساده است و هیچ استثنایی در آن وجود ندارد. همینطور بی‌نظمی در زمان افعال یا فعل بی‌قاعده به وجود نمی‌آید و اگر قانونی گذاشته می‌شود، همه‌جا صدق می‌کند. شیوه‌ی تلفظ هم بسیار ساده است و سیستم نگارش هم کاملا آوایی طراحی شده است.

وقتی شکل ریشه‌ی واژه‌ها را یاد می‌گیرد و متوجه شکل‌های ساخت کلمات جدید می‌شوید، چیزی برای شما تازگی نخواهد داشت. برای مثال در انگلیسی پیشوندهایی مثل non-, un-, in-, im-, ir-, il-, dis- وجود دارد که در مورد هر واژه، یکی از آنها ممکن است برای منفی‌سازی کلمه به کار برود. برای مثال impossible، non-negotiable و irregular و …

با این حال در اسپرانتو، کارِ تمام این پیشوندها را ne انجام می‌دهد. همینطور پسوند igi به معنی ساختن، مسبب چیزی شدن است. همینطور Granda به معنی بزرگ است که از ریشه‌ی large انگلیسی می‌آید. به این ترتیب، grandigi به معنی بزرگ کردن چیزی است. پیشوند pli به معنی بیشتر (plus برای مثال) است. پس pligrandigi به معنی وسعت دادن به چیزی، شرح دادن چیزی یا فزودن بر چیزی است.

از سوی دیگر، کلمات مترادف که به لحاظ ظاهری شبیه هم نیستند (مثل fast – speed – accelerate) لازم است ریشه‌ی کلمه یعنی rapid را یاد بگیرید و آن را به حالت‌های پیشوندی و پسوندی rapid·a – rapid·eco – pli·rapid·igi ببرید.

حتی ریشه‌ی کلمات اسپرانتو هم در اکثر مواقع شبیه به کلمات زبان‌های اروپایی هستند. به همین دلیل است که گفته می‌شود با ده درصد زمانی که برای یادگیری اسپانیایی یا آلمانی نیاز است، می‌شود اسپرانتو را یاد گرفت.

 فواید یادگیری زبان اسپرانتو

 برخی اسپرانتو را یاد می‌گیرند که تنها زبان غیربومی یاد گرفته باشند. به این دلیل که تجربه‌ی یادگیری زبانی جدید را به دست بیاورند. بخصوص اگر قصد داشته باشید زبانی اروپایی را یاد بگیرید، اسپرانتو می‌تواند قدم اول شما باشد. به هر حال این زبان ریشه‌های مشترکی با زبان‌های اروپایی دارد و می‌تواند دشواری یادگیری یک زبان جدید را کاهش دهد. برای مثال اگر یک سال برای یادگیری اسپرانتو به صورت تفریحی وقت بگذارید و بعد سراغ یادگیری فرانسه بروید، این زبان را سریعتر یاد خواهید گرفت.

اسپرانتو اجتماعی نسبتاً بزرگ از افراد جالب‌توجه در سراسر جهان دارد. مانند شطرنج بازی کردن یا اسکی، اسپرانتو هم شبیه به یک سرگرمی است که می‌تواند معرفی‌کننده شخصیت فرد باشد. چیزی که می‌تواند کمک کند دوستانی با دغدغه‌های مشابه پیدا کنید.

یادگیری اسپرانتو ساده است و از این سرعت یادگیری، حس خوبی پیدا خواهید کرد. شما طی چند هفته تمرین می‌توانید یک سری جمله‌های بلند اسپرانتو را بدون مشکل بخوانید و این بسیار فرح‌بخش است.

چیز دیگری که در خصوص یادگیری تمام زبان‌ها متداول است، مسئله‌ی منفعت‌های ذهنی این کار است. دانشمندان ثابت کرده‌اند که فواید بسیاری پشت این مسئله وجود دارد. به جز آشنا شدن با شیوه‌های تفکر متفاوت، مغز طوری درگیر می‌شود که کهنسالی احتمال زوال عقل به حداقل می‌رسد.

اسپرانتو و ایران

اسپرانتو در ایران از همان ابتدا افراد زیادی را متوجه خود کرد. فردی روس‌تبار که در تهران کارمند بود، اولین فعالیت مربوط به این زبان را در ایران داشت. سال 1912 در تبریز اولین جلسات هفتگی آموزش اسپرانتو برگزار شد و دو سال بعد در تهران ادامه یافت. یوسف اعتصامی پدر پروین اعتصامی را اولین کسی می‌دانند که ایرانیان را از طریق نشریه خود بهار با اسپرانتو آشنا کرد. وقتی دانشگاه تهران سال 1313 افتتاح شد، زبان اسپرانتو در بین مطالب درسی آن به چشم می‌خورد.

احمد کسروی به این زبان علاقه‌مند شد و سال 1322، کتابی به عنوان زبان پاک را با ترکیب اصول اسپرانتو و زبان فارسی منتشر کرد. او در این کتاب آورده است:

اگر شنیده‌اید دکتر زامنهوف زبانی به نام اسپرانتو از روی قاعده‌های دانشی ساخته که آسانی آن شگفت‌آور است، ما در آراستن فارسی همان قاعده‌ها را بدیده گرفته‌ایم و این زبان را بسیار آسان خواهیم گرداند.

با تلاش دکتر ناصرالدین صاحب الزمانی کتاب‌های زیادی در خصوص اسپرانتو پیش از انقلاب به چاپ رسید. دهه شصت، با الگو گرفتن از کار کسروی، محمد سجادی کاری مشابه زبان پاک برای زبان‌های کردی انجام داد. انجمن اسپرانتوی ایران سال 1993 تاسیس شد و از سال 2005 به عنوان شاخه رسمی انجمن جهانی اسپرانتو درآمد.

پیام سبزاندیشان فصل‌نامه‌ای دوزبانه‌ به فارسی و اسپرانتو است که چند سالی می‌شود در ایران منتشر می‌شود. همینطور موسسه سبزاندیشان، کانون پژوهش و کاربرد زبان بین‌المللی اسپرانتو سال 1375 به عنوان نهاد قانونی فعالیت‌های اسپرانتو در ایران به ثبت رسیده است.

انجمن اسپرانتوی ایران در خیابان استاد نجات الهی پلاک ۲۶ طبقه دوم غربی واحد ۸ قرار دارد.

 یادگیری زبان اسپرانتو

یادگیری زبان اسپرانتو هم مانند هر زبان دیگری، راهکارها و تکنیک‌های خاص خود را دارد. راهکارهای یادگیری زبان جدید برای کودک و بزرگسال هم متفاوت است. پس مهم است که خود به‌عنوان یک بزرگسال بخواهید زبان اسپرانتو یاد بگرید یا به دغدغه‌ی این را داشته باشید که کودکتان اسپرانتو یاد بگیرد. در ادامه به هر دو خواهیم پرداخت.

چیز دیگری که باید بدانید این است که اصرار ورزیدن برای یک راهکار برای یادگیری زبان اسپرانتو کار را دشوار می‌کند. بهترین شیوه این است که با کمک شیوه‌های مختلف، به طرق مختلف قوه‌ی یادگیری خود از این زبان را تقویت کنید. در این صورت قادر به یادگیری این زبان در مدت کوتاه‌تری خواهید بود.

مؤسسات آموزشی

در حال حاضر هیچکدام از موسسات اسم‌ورسم‌دار ایرانی به آموزش زبان اسپرانتو نمی‌پردازند. با این حال انجمن اسپرانتوی ایران، آموزش‌هایی را برای یادگیری اسپرانتو به فارسی تعبیه کرده است.

نرم‌افزارهای آموزش زبان اسپرانتو

دولینگو

دولینگو (دوئولینگو) اپلیکیشن محبوبی است که سال 2011 برای اولیه مرتبه منتشر شد. این نرم‌افزار برای دانلود در سیستم‌عامل‌های اندروید و IOS در دسترس است. این اپ توانست در دوازده سال اخیر خود را به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین نرم‌افزارهای موبایل در زمینه آموزش زبان‌های مختلف تبدیل کند. اپلیکیشن دولینگو بیش از پنجاه میلیون کاربر دارد و ارزش کمپانی آن به بیش از نیم میلیارد دلار رسیده است. همین‌طور تعداد زبان‌های قابل‌آموزش در دولینگو از چهل زبان گذشته است. دولینگو فاقد زبان فارسی است. بااین‌حال آموزش زبان اسپرانتو در این اپلیکیشن بر مبنای زبان انگلیسی، بسیار کارآمد است. شما می‌توانید با انتخاب انگلیسی به‌عنوان زبان نخست و اسپرانتو به‌عنوان زبان مدنظر برای آموزش، به تقویت هر دو بپردازید.

همانطور که گفته شد، معرفی اسپرانتو در دولینگو برای آموزش، موجی از واکنش‌ها را به دنبال داشت. صدها هزار نفر در هر سال، از طریق همین اپلیکیشن به یادگیری زبان اسپرانتو می‌پردازند.

چرب زبان

چرب‌زبان کاری از مؤسسه آموزش زبان و تندخوانی نصرت است. آنها در سایت رسمی خود ادعا می‌کنند که دوبرابر سریع‌تر از هر اپلیکیشنی، به آموزش زبان‌های خارجه می‌پردازند؛ ادعایی که قابل‌اثبات نیست و نمی‌تواند درست باشد. این اپلیکیشن تنها برای دانلود اندروید در دسترس است. به این معنی که نسخه‌ای برای IOS آن معرفی نشده است. چرب زبان با متد نصرت، طی بیست‌ویک درس تاکنون به آموزش زبان اسپرانتو پرداخته است. فایل‌های صوتی و تصویری این آموزش قابل شنیدن و تماشا روی اپلیکیشن و سایت آنهاست.

 کتاب خودآموز

برخی افراد با خواندن کتاب راحت‌تر یاد می‌گیرند. این شیوه اگرچه سنتی است و ممکن است در زمینه‌ی یادگیری تلفظ کمک زیادی نکند، همچنان به قوت خود طرف‌دار دارد. توصیه می‌شود برای این منظور سراغ کتاب‌هایی بروید که لوح‌فشرده نیز دارند.

آموزش زبان بین‌المللی اسپرانتو، آسان‌ترین زبان دنیا

احمدرضا ممدوحی این کتاب با کمک نشر شرکت آرویج ایرانیان در سال 1384 منتشر کرد. این کتاب یک جلد و 624 صفحه است. ممدوحی رییس انجمن اسپرانتوی ایران است و دانش بالایی از این زبان دارد.

زبان دوم

دکتر محمد حسن صاحب‌الزمانی این کتاب را اولین مرتبه سال 1355 به چاپ رساند. این کتاب همینک توسط انتشارات عطایی توزیع می‌شود. کتاب نسخه دومی نیز دارد که اخیراً منتشر شده است.

فیلم و سریال

به طور حتم، تماشای محتوای تصویری به زبان اسپرانتو‌ می‌تواند تأثیری مهم روی یادگیری شما بگذارد.

•  فیلم Incubus: یک فیلم ترسناک آمریکایی محصول 1965 ست.
• فیلم Gerda malaperis!: یک فیلم برزیلی محصول سال 2007 است.
• مستند The Universal Language: مربوط به سال 2011 است و به تاریخ اسپرانتو می‌پردازد.

آموزش اسپرانتو به کودک

اولین سؤالی که پیش می‌آید، این است که آیا آموزش زبان جدید، به طور خاص اسپرانتو به کودکان درست است؟ یا اگر می‌توان به کودک زبان جدید یاد داد، چه سنی مناسب این کار است؟ می‌توان به این سؤالات به شکل زیر پاسخ داد:

این سؤالی است که والدین زیادی دارند. جواب مثبت است؛ شما می‌توانید به کودکان زبان دوم را آموزش دهید. نتایج تحقیقات مختلف، از ایده‌ی آموزش زبان در سنین پایین به کودکان به دشت دفاع می‌کنند. بخصوص چون هرچه بزرگ‌تر می‌شویم، سخت‌تر قادر به یادگیری زبان دوم خواهیم بود. اما در کودکی، آماده‌ی گرفتن چنین اطلاعاتی هستیم. می‌توان این مسئله را به سال‌های بعد موکول کرد؛ اما هرچه سن بالاتر برود، یادگیری سخت‌تر می‌شد.

البته اینکه کودکان ممکن است در ابتدا کمی سردرگم شوند هم حقیقت دارد. وقتی دو برچسب مختلف بر چیزها در ذهن بچه زده شود، یا نیاز داشته باشند با افراد مختلف به زبان‌های گوناگون صحبت کنند، گیج می‌شوند. کاملاً طبیعی است که کودک، گرامر و ساختار یک زبان را با دیگری قاتى کند و در جمله‌بندی به‌اشتباه بیفتد. این نه یک اختلال که امری طبیعی است. حتی ممکن است کودک وقتی در حال یادگیری زبان دوم است، مدتی به حالت سکوت فرو برود تا با آن زبان جدید اخت شود. این می‌تواند چند هفته تا یک سال به طول بینجامد. این موارد، رفته‌رفته کنار می‌روند.

 یادگیری زبان دوم، باعث افزایش خلاقیت، مهارت تفکر انتقادی و انعطاف ذهنی کودک می‌شود. سال‌های پیش از شروع دبستان، بخصوص سه سال اول بعد از تولد، مهم‌ترین سال‌ها در زندگی انسان هستند. اینجا جایی است که پایه‌های نگرش، تفکر و یادگیری گذاشته می‌شود. استفاده از این موهبت طبیعی، باعث می‌شود که یادگیری زبان دوم ساده شود. هرچه زبان‌آموز به لحاظ سنی کوچک‌تر باشد، توانایی بیشتری برای یادگیری تلفظ‌ها و تلاش برای ساخت صداهای جدید دارد. به بیانی دیگر، سنین سه یا چهارسالگی، آنها قادر هستند در قالب بازی، اطلاعات جدید در زمینه‌ی زبان دوم به دست بیاورند.

راهکارهای آموزش زبان اسپرانتو به کودک

کودک توانایی درکِ منفعتِ دانستن زبان جدید را نمی‌دانید. باید مسئله را برای او جذاب کنید و باعث شوید آهسته‌آهسته با زبان جدید اخت شود. می‌توان با کمک تکنیک‌هایی که در ادامه بر می‌شماریم، زبان اسپرانتو را به کودک آموزش دهید:

• اهداف بامزه انتخاب کنید: انتخاب اهدافی کوتاه‌مدت، تأثیری مهم در گرفتن انگیزه دارد. همین‌طور محول‌کردن وظایفی کوچک، تشویقشان بابت رسیدن به هدف و یافتن چالش بعدی در کنار هم.
• تشویق: تشویق و دادن جایزه را باید به صورت محدود برای دستاوردهای مهم باقی نگه داشت. در بیشتر وارد تشویق کلامی کفایت می‌کند.
• مکالمات معنی‌دار: مکالمات دونفره‌ی عمیق با کودک به گرفتن انگیزه توسط او کمک می‌کند. وقتی کودک را می‌نشانید و در مورد اهمیت بالای مطلبی توضیح می‌دهید، او واکنش مثبت نشان می‌دهد.
• درنظرگرفتن توانایی‌ها: همه‌ی بچه‌ها توانایی‌هایی یکسان ندارند. پس به‌جای تمرکز روی دستاوردها، روی تلاشی که بچه نشان داده متمرکز شوید. بچه اگر انگیزه‌ی خود را حفظ کند و به تلاش ادامه دهد، به نتیجه‌ی مدنظر می‌رسد.
• صحبت به زبان دوم: سعی کنید با کودک به اسپرانتو صحبت کنید و به او احساس راحتی بدهید.
• با هم انجام دهید: وقتی کودک مشغول یادگیری زبان است، کنار او باشید. شما هم حالتی از یادگیری به خود بگیرید.
• یادگیری را سرگرم‌کننده نگه دارید: با هم کتاب بخوانید، غذا درست کنید و تجربیاتت دیگری انجام دهید که باعث شود از زبان دوم دراین‌بین استفاده کنید.
• با هم بیرون بروید: با فرزندتان برای پیاده‌روی بروید و نامِ هر تعداد اشیا که می‌بینید را سعی کنید با زبان دوم به یاد بیاورید.
• ارتباط با دیگران: وقتی کودک در معرض کودک دیگری قرار می‌گیرد که او هم مشغول یادگیری زبانی یکسان است، به پیشرفت او کمک می‌شود.
• آواز بخوانید: خواندن جملات و حتی تکه آهنگ‌ها به آواز کمک بسیاری به کودک جهت یادگیری می‌کند.

ابزارهای آموزش اسپرانتو به کودک

نرم‌افزارهایی برای نصب روی گوشی هم وجود دارد که می‌توانید از آنها بهره ببرید:

• Learn Esperanto With Emma
• Drops
• Fun Language Learning | LingQ

جمع‌بندی

در مجموع باید اشاره کرد که یادگیری زبان اسپرانتو مانند سایر زبان‌ها هیچ جای ترس ندارد. این زبان سریعتر از هر زبان دیگری قابل‌یادگیری است. طی چند ماه قادر هستید تا حد خوبی به این زبان بخوانید و بنویسید. تنها لازم است در این زبان غوطه‌ور شوید.

سؤالات پرتکرار