معرفی کتاب قوی سیاه + دانلود و خرید

کتاب قوی سیاه کتابی بود که نسیم طالب نویسنده لبنانی-آمریکایی سال 2007 به چاپ رساند. این کتاب چهارصد صفحه‌ای بخصوص بعد از اینکه توسط پادکست بی پلاس خلاصه شد، به شهرت بسیاری در ایران رسید. جدا از آن، این کتاب در کشورهای بسیاری ترجمه شد و به شلف کتابخانه‌ها وارد گشت. در ادامه شما را با نویسنده، کتاب، واکنش‌ها به کتاب و ترجمه‌های آن آشنا خواهیم کرد. با خوبو همراه باشید.

بیوگرافی نسیم طالب

نسیم طالب سال 1960 در شهر امیون لبنان متولد شد. والدین طالب جز مسیحیان انطاکیه بودند که اصالتی یونانی داشتند. او از خانواده‌ای قدرتمند به لحاظ سیاسی می‌آید. پدربزرگ او (فواد نیکلاس جوسن) پنج مرتبه بین دهه‌های چهل تا هفتاد نخست‌وزیر لبنان بود. همینطور پدربزرگ پدری‌اش که او هم نسیم طالب نام داشت، قاضی دادگاه عالی لبنان بود. جد پدر او هم در اواسط قرن نوزدهم، فرماندار استان جبل لبنان بود. طالب در بیروت در مدرسه فرانسوی درس خواند. با این حال به دنبال جنگ داخلی لبنان در اواسط دهه هفتاد، نفوذ و ثروت خانواده او رو به افول گذاشت.

دوره دانشگاهی او در پاریس آغاز شد. در دانشگاه پاریس، در رشته علوم مدرک کارشناسی اخذ کرد. بعد راهی ایالات متحده شد و در دانشگاه پنسیلوانیا، مدرک مدیریت کسب و کار دریافت کرد. او همینطور در علوم مدیریت مدرک دکترا گرفته است. طالب هوش بالایی دارد و آنطور که نشریه لوموند نوشته، توانایی خواندن به ده زبان را دارد.

رزومه کاری او در حوزه اقتصادی و کار در صندوق‌های تامین سرمایه، خرید و فروش در بورس و چیزهایی شبیه به این آغاز شد. با این حال، او خود را کمتر فعال اقتصادی و بیشتر معرفت‌شناس در حوزه تصادفی‌بودن رخدادها می‌داند. در واقع او در سال‌های اولیه در زمینه‌های متفاوت کار می‌کرد تا بتواند با آزادی به نوشتن بپردازد. او در ترید کردن استاتژی جدیدی به وجود آورد که حالا به اسم نظریه قوی سیاه شناخته م‌شود. از این شیوه، برای ساده کردن رویدادهای غیرقابل‌پیشبینی استفاده می‌شود.

او همینطور به عنوان محقق دانشگاهی و استاد نیز فعالیت دارد. از آن جمله می‌توان به تدریس در دانشگاه مهندسی نیویورک اشاره کرد. او در سال 2009 در حوزه مدیریت، مهمترین استاد جهان از سوی فوربز معرفی شد. او را یکی از مهمترین متفکرین دوره ما معرفی می‌کنند.

معرفی آثار

عدم قطعیت

بیشتر نوشته‌های طالب در همین زمینه هستند. او ایده‌ای از اتفاقی بودن بعضی مسائل دارد که آن را به طرق مختلف در کتاب‌های متعددش به تصویر کشیده است.

• فریفته تصادف (2001): در این کتاب، طالب به نقش شانس در زندگی و بازارهای گوناگون می‌پردازد. در واقع با توجه به اتفاقات، هرگز نمی‌توانیم کاملا منطقی باشیم. چون به احساسات هم نیاز داریم. ما درگیر تعصبات گذشته هم هستیم و فکر می‌کنیم چیزها دوباره در شرایط متفاوت نیز، مانند گذشته خروجی می‌دهند.
• قوی سیاه (2007): مفصل معرفی خواهد شد.
• تخت پروکروستس (2010): نام کتاب اشاره به یک سردار یونانی دارد که مهمانان را به خانه خود راه می‌داد. اگر قد بیمار، از تخت‌خواب بلندتر بود، پای مهمان را می‌برید. اگر کوتاه‌تر بودند، با چکش به پای او می‌کوبید تا همقد تخت شود. در واقع او از محدودیت‌های انسان می‌گوید. اینکه افکار ما مانند تختِ پروکروستس هستند که دیگران را با عقاید و شخصیت دیگران را با آن می‌سجنیم.
• پادشکننده (2012): چیزهایی هستند که از شوک سود می‌کنند. افراد و سیستم‌هایی هستند که از بی‌نظمی و نوسان شکوفا می‌شوند. برای مثال سیستم ایمنی بدن انسان چنین حالتی دارد. بسیاری از سیستم‌ها هم چنین شرایطی دارند. وقتی سایتی طراحی می‌شود، باید تحت‌فشار قرار بگیرد تا کیفیتش مشخص شود.
• پوست در بازی (2018): کتاب، به مسئله عدم‌تقارن در ریسک و مسئولیت اشاره دارید. اصطلاح پوست در بازی، به این معنی است که در انتخاب‌های خود ریسک را می‌پذیرد. وقتی تصمیمی اقتصادی می‌گیرید، پای سود و زیان آن هستند. همین مسئله، دشواری‌ها و سودهایی دارد. طالب در حوزه‌های گوناگون، به پوست در بازی می‌پردازد. به این اشاره می‌کند که چقدر پوست در بازی داشتن، چیزی منصفانه است و در شناخت ما از دنیا موثر است.

کتاب‌های دیگر

او سه کتاب دیگر هم منتشر کرده که چندان مهم نیستند:

• Dynamic Hedging: Managing Vanilla and Exotic Options 1997
• . The Logic and Statistics of Fat Tails Taleb, Nassim Nicholas  (2018).
• Statistical Consequences of Fat Tails: Real World Preasymptotics, Epistemology, and Applications 2020 .

نقد و بررسی کتاب قوی سیاه

کتاب قوی سیاه دومین کتابی بود که نسیم طالب در حوزه عطم‌قطعیت نوشت. این کتاب در سال 2007 با کمک نشر رندوم هاوس و عنوان کامل قوی سیاه: اثر امور بسیار نامحتمل روانه بازار شد. کتاب قوی سیاه بیشتر از هرچیزی نسیم طالب را به مردم جهان شناساند و باعث شهرت او شد. این کتاب، هنوز هم مهمترین اثر این نویسنده لبنانی-آمریکایی در نظر گرفته می‌شود. این کتاب مانند بسیاری دیگر از کشورهای جهان، در ایران هم ترجمه شد و مورد توجه قرار گرفت.

در کتاب، طالب به اهمیت تصادف و احتمالا در جریان زندگی و تجارت می‌پردازد. او قصد دارد به خواننده نشان دهد که نیازی نیست برای اتفاقات تصادفی، دلیل و منطق سرهم کنیم. تصادف، تصادف است و نباید بیش از اندازه درگیر آن شد. او تصادف را قوی سیاه می‌داند. مسئله این است که تا مقطعی این گمان وجود داشت که به طور قطع تمام قوی‌های جهان سفید هستند. بعد در استرالیا قوی سیاه مشاهده شد و نشان داد که گزاره‌ی موردقبول همیشه درست نیست. با این حال، تمرکز زیاد روی قوی‌های سیاه، باعث می‌شود تحلیل‌ها را بی‌مورد پیچیده کنیم و به اشتباه بیفتیم. طالب در جمله مهم خود می‌گوید سعی نکن همه‌چیز را متوجه شوی چونکه نمی‌توانی.

ایده اصلی کتاب این است که توجه زیاد به استثنائات باعث می‌شود انحرافات بزرگی به وجود بیاید. البته او کتاب را به زبانی نسبتا ساده نوشته تا افراد بی‌اطلاع به علم احتمالات هم مشکلی برای خواندن آن نداشته باشند. او همینطور سراغ روانشناسی در خصوص مدیریت ریسک می‌رود. همینطور نکات بسیار زیادی در مورد علم و تجارت در کتاب دیده می‌شود. در کل پیام کتاب این است که اگرچه عدم‌قطعیت زیاد است، باید سعی کنیم از زندگی لذت ببریم.

بخشی از متن کتاب

ما طوری رفتار می‌کنیم گویی قادریم رویدادهای تاریخی را پیش‌بینی کنیم، و یا حتی بدتر از آن، گویی قادریم مسیر تاریخ را عوض کنیم. مثلاً قیمت‌های نفت را برای سی سال آینده تخمین می‌زنیم، بدون آن‌که بدانیم حتی نمی‌توانیم آن را برای تابستان آینده پیش‌بینی کنیم خطاهای فزاینده‌ی پیش‌بینی ما در مورد رویدادهای سیاسی و اقتصادی چنان هولناک است که هر بار که به پیشینه‌ی تجربی بشر نگاه می‌کنم، باید خودم را نیشگون بگیرم تا مطمئن شوم خواب نمی‌بینم. مسئله‌ی حیرت‌آور، بزرگی خطاهای پیش‌بینی ما نیست؛ بلکه فقدان آگاهی ما از عدم‌توانایی‌مان در پیش‌بینی کردن است. این مسئله موقعی بیش از هر زمان دیگری نگران کننده می‌شود که ما درگیر نزاع‌های مرگبار می‌شویم: جنگ‌ها اساساً غیرقابل پیش‌بینی‌اند (و ما این را نمی‌دانیم). به خاطر همین سوءتعبیر در مورد زنجیره‌های علیتیِ بین خط‌مشی‌ها و اقدامات عملی می‌توانیم به لطف جهل‌مان به‌ راحتی موجب پدیدار شدن قوهای سیاه شویم درست مثل بچه‌ای که دارد با آتش ‌بازی می‌کند.

عدم‌توانایی ما در پیش‌بینی کردن در محیط‌های در معرض قوی سیاه، به همراه یک عدم‌ آگاهیِ کلی از این مسئله، به معنای این است که برخی حرفه‌ای‌ها، علی‌رغم اینکه فکر می‌کنند متخصص هستند، در واقعیت امر چنین نیستند. آن طور که رکوردها و آمار تجربیِ خودشان نشان می‌دهد، این افراد در مورد موضوع مورد نظرشان بیشتر از عوام‌الناس آگاهی ندارند؛ با این حال در قصه‌پردازی کردن درباره‌ی آن و یا بدتر در غرق کردن تو در انبوهی از مدل‌های ریاضی پیچیده، بسیار کار کشته‌تر هستند. همچین احتمال بیشتری دارد که کراوات بزنند.

جایگاه کتاب

طبق آمارها، تاکنون سه میلیون نسخه از کتاب قوی سیاه به فروش رفته است. همینطور باید اشاره کرد که این کتاب به 31 زبان ترجمه شده است. ساندی تایمز یک مرتبه در لیستی، آن را یکی از دوازده کتاب تاثیرگذار از زمان جنگ جهانی دوم معرفی کرد. کتاب نه‌تنها بین کسانی که با طالب موافق هستند که بین دسته‌های گوناگونی از افراد به محبوبیت رسید.

سال 2010 در نشریه‌ی علم و جامعه، در توصیف کتاب نوشته شد:

کتاب اشاره به ماجرایی غیرمعمولی و غیرقابل‌ پیش بینی دارد. اروپایی‌ها تا پیش از ورود به استرالیا قوی سیاه ندیده بودند و نمی‌دانستند چنین موجودی وجود دارد. طالب استدلال می‌کند که اتفاقات نادر آن قدرها هم نادر نیستند و بیشتر و بیشتر رخ می‌دهند. او سعی می‌کند ما را برای چنین مواردی آماده کند؛ حتی با اینکه این رویدادها غیرقابل پیش بینی هستند. طالب این بین مانند یک عموی دوست داشتنی است؛ عالی، پرچانه، شوخ و بادانش. او از چیزهای بسیار زیادی صحبت می‌کند. از شمار عاشقان کاترین بزرگ (ملکه روسیه در قرن هجدهم) تا نفرت از مدیران کت و شلوار پوش و چیزهای دیگر. در کنار این داستان‌ها، او از تئوری قدرتمند خود در مورد احتمالات می‌گوید.

برای بررسی وضعیت کتاب سراغ گودریدز رفتیم. گودریدز سایتی برای علاقه‌مندان به کتاب است که کارکردی مانند شبکه اجتماعی دارد. طبق توجه کاربران در گودریدز، قوی سیاه مهمترین کتاب طالب است. در این سایت، بیش از صد هزار کاربر به کتاب امتیاز داده‌اند که عدد به نسبت بالایی است. میانگین این نمرات 3.9 از 5 است. در ادامه یک نظر مثبت و یک نظر منفی را از کاربان سایت گودریدز برای شما خواهیم آورد.

نظر مثبت

5 از 5 به کتاب نمره داده است:

نگاهی نو به اتفاقات و رویداد ها و البته عدم قطعیت! کتابی فوق العاده جذاب برای کسانی که به عدم قطعیت و پیامدهای آن علاقه دارند. نویسنده با صراحت بیان می کند که قصد دارد خِرَد رایج را کله پا کند (صفحه 6) و به نظر من تقریبا در انجام این کار موفق شده است. آقای طالب مفهومی به نام قوی سیاده را معرفی می‌کند. جنگ، بحران‌های مالی، زلرله، بیکار شدن افراد، مرگ یک فرد و رویدادهایی از این دست نمونه‌هایی از قوهای سیاه هستند. قوی سیاه رویدادی است با سه ویژگی: 1- نامنتظر است. 2- اثری بس سنگین و نامتعارف دارد. 3- پس از وقوع قابل پیش بینی می‌نماید.

در واقع موضوع اصلی کتاب درباره عدم‌قطعیت است زیرا نویسنده رویدادهای کمیاب را همسنگ عدم‌قطعیت می‌داند. رویدادهایی که درباره آنها اطلاعات کم و یا ناقصی داریم و نویسنده باور دارد که این نادانسته‌ها نقش مهم‌تری از دانسته‌های ما در زندگی دارند. برای آزمودن این مفهوم این سوالات را از خود بپرسید: چه کسی می‌تواند رخ دادن زلزله را پیش بینی کند؟ آیا زمان رخ دادن زلزله چیزی است که ما درباره آن چیزی بدانیم و یا در اخبار درباره آن بشنویم؟ اگر این اتفاق رخ دهد چه تاثیری بر زندگی ما خواهد داشت؟ اگر این اتفاق رخ دهد مردم و رسانه‌ها درباره آن چه می‌گویند؟

اندیشه محوری عدم‌قطعیت در این است که برای گرفتن تصمیم، نیاز داریم بر پیامدها (که می‌توانیم بدانیم) باریک شویم و نه بر احتمالات (که نمی‌توانیم بداینم). به عنوان مثال من نمی‌دانم با چه احتمالی ممکن است زلزله روی بدهد، ولی می‌توانم پیامدهای آنرا درک کنم. بنابراین باید سعی کنید پیامدها را فرو بکاهید. نویسنده به صورت ضمنی به خواننده توصیه که در برخی تصمیم‌های مهم مانند تصمیمات کسب و کار تجربه‌گرا باشد و با استفاده از تجربه تصمیمات خود را بگیرد. ترجمه کتاب بسیار دقیق و مناسب است. البته این ترجمه دقیق باعث شده است خواندن متن در ابتدا سخت باشد. فصل‌های انتهایی کتاب به مباحث تئوری و ریاضی از قبیل توزیع گاوسی می‌پردازند و ممکن است برای برخی از دوستان زیاد جذاب نباشد.

کامنت فارسی از احمد حسینی

نظر منفی

دو ستاره از 5 ستاره:

به کسانی که این کتاب را به خاطر شهرتش می خواهند بخوانند باید توصیه کنم که اگر زمینه‌ی کاری شما به بورس و بازارهای مالی و مدیریت ارتباطی ندارد بهتر است وقت خودتان هدر ندهید. بروید کتاب دیگری را امتحان کنید اما اگر جزو دو دسته‌ای هستید که ذکر کردم من پیشنهاد می کنم باز هم وقتتان را هدر ندهید. در این کتاب قرار نیست چیزی بخوانید که به دردتان بخورد زیرا کل این کتاب حول این محور می‌چرخد که “چیزهایی هست که پیش بینی ناپذیر” هست. مفهومِ همین جمله از زوایای مختلف بیان شده است و اگر فکر کردید قرار است پیش بینی ناپذیرها را یاد بگیرید کلا مسیر را اشتباه آمدید. اگر حجم کتاب مثلا 100 صفجه بود می توانست کتاب خوبی برای وقت گذاشتن باشد اما این محتوا اگر می‌خواست به وقت مخاطبش احترام بگذارد به اندازه 380 صفحه نباید می‌بود. بهتر است بروید خلاصه‌ی کتاب را بخوانید یا پادکست ها بشنوید و اگر کتاب دیگری برای خواندن دارید این را کنار بگذارید و به همان بپردازید.
همچنین این کتاب چندان روان نیست و با این فرض که می‌توانید تند بخوانید هم کتاب را شروع نکنید.
اگر آدم بیکاری بودید می‌توانید کتاب را بخوانید و احتمالا بعدش از قلم فیلسوفانه‌ی نسیم نیکلاس طالب تعریف می‌کنید. احتمالا این کتاب را در دسته‌ی کتاب‌های عمیقی که خوانده‌اید دسته بندی می‌کنید و به دیگران توصیه می‌کنید. در جاهای مختلف از نویسنده‌ی کارکشته و کتاب محشرش یاد خواهید کرد. تمام اینها رخ می‌دهد اگر از روی بیکاری کتاب بخوانید یا 5 تا کتاب مهمتر در گوشه‌ی اتاقتان منتظر شما نباشند تا شروعشان کنید. یا اگر هر سال 2 تا کتاب می خوانید.
ولی اگر فایده‌محور این کتاب را شروع کنید و تمام کنید پس از آن به کسی پیشنهاد نمی‌کنید که آن را بخواند بلکه صرفا می‌گویی برو خلاصه‌ی یک ساعته‌اش در پادکست مثلا بی پلاس را گوش بده کافیه!

کامنت فارسی از صدرا

بهترین ترجمه کتاب قوی سیاه

طی سال‌های اخیر، این کتاب هم مانند کیمیاگر، مثل زن رفتار کن مثل مرد فکر کن، حرمسرای قذافی، هنر ظریف بی خیالی، راز، ملت عشق و ای کاش وقتی 20 ساله بودم می‌دانستم درگیر ترجمه‌های متعدد شده است. موارد زیر، ترجمه‌های متفاوت کتاب هستند:

• قوی سیاه | نشر آریانا قلم | محمدابراهیم محجوب
• قوی سیاه | انتشارات شاهدخت پاییز | مینا امیری
• قوی سیاه | انتشارات صبح صادق | فرخ بافنده
• قوی سیاه | انتشارات کتیبه پارسی | مریم بردبار

بیشتر از همه، ترجمه محمدابراهیم محجوب فروش می‌رود و توصیه می‌شود. با این حال این ترجمه کمی ثقیل انجام شده و به همه توصیه نمی‌شود. بیشتر از آن، نسخه فرخ بافنده توصیه می‌شود. با این حال می‌توان گفت در کل این کتاب ترجمه همه‌پسندی ندارد و اگر امکانش را دارید، بهتر است نسخه انگلیسی را بخوانید.