به گزارش مجله آنلاین خوبو، فیلم «شگفتی» به کارگردانی «سباستین للیو» در ژانر درام و روانشناختی محصول سال ۲۰۲۲ محصول سینمای ایرلند است. این فیلم بر اساس رمانی به همین نام اثر «اِما داناهیو» که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد ساخته شده است. نشر «ستاک» در ایران این کتاب را با همین عنوان و ترجمۀ مهسا خراسانی در سال ۱۳۹۶ به چاپ رسانده است. بازیگرانی همچون فلورنس پیو، تام برک و نیام الگار در این فیلم به ایفای نقش می‌پردازند. با ما همراه باشید.
خلاصه داستان
فیلم با نمایش پرستاری بنام «لیب» در یک کشتی از مبدا لندن به ایرلند در سال ۱۸۶۲، ده سال پس از پایان قحطی بزرگ آغاز می‌شود. «لیب» پرستاری است که برای تماشا و بررسی دختری ۱۱ ساله به نام آنا اودانل به روستایی می‌رود که ساکنین آنجا ادعا می‌کنند این دختر چهار ماه است چیزی نخورده و تحت حمایت «مانا از بهشت» قرار گرفته است. در مقابل، «لیب» به معنای واقعی کلمه گرسنه است ـ هم برای یافتن حقیقت دربارۀ این موضوع عجب و هم برای وعده غذایی بعدی‌اش.
ماجرای تاریخی «دختران روزه‌دار» در عهد ویکتوریا
داستان واقعی «دختران روزه‌دار» اشاره به تعدادی از دختران جوان در دوران ویکتوریا دارد که معمولاً در سنین قبل از نوجوانی بوده و ادعا می‌کردند که می‌توانند در مدت زمان نامحدودی بدون مصرف غذا یا مواد غذایی دیگر زنده بمانند. «دختران روزه‌دار» علاوه بر امتناع از غذا، ادعا می‌کردند که دارای قدرت مذهبی یا جادویی خاصی هستند.
توانایی زنده‌ماندن بدون غذا خوردن در قرون وسطی به برخی از مقدسین از جمله «کاترین سیه‌نا» (قدیس، نویسنده و الهی‌دان مسیحی اهل ایتالیا) و لیدوینا (عارف هلندی در قرون وسطی) نسبت داده می‌شد و به عنوان یک معجزه و نشانه تقدس تلقی می‌گردید. موارد متعددی از «دختران روزه‌دار» در اواخر قرن نوزدهم گزارش شده است. مؤمنان این گونه موارد را معجزه می‌دانستند.
پزشکانی مانند ویلیام هاموند (پزشک و متخصص مغز و اعصاب آمریکایی در قرن ۱۹) این پدیده را به کلاهبرداری و هیستری از سوی دختران نسبت می‌دادند. «جوآن جاکوبز برومبرگ» (مورخ اجتماعی آمریکایی در قرن ۲۰) معتقد است که این پدیده نمونۀ اولیه از اختلال «بی‌اشتهایی عصبی» است.
معمای بروکلین
«مَری جِی. مولی فَنچِر» که با نام دیگر «معمای بروکلین» در قرن نوزدهم شناخته می‌شود، به دلیل ادعای خود مبنی بر غذا نخوردن برای مدت زمان طولانی مشهور بود. او در مدرسه‌ای معتبر درس می‌خواند و طبق گزارش‌های ثبت‌شده، دانش‌آموز ممتازی بود. وی در سن ۱۶ سالگی به سوء‌هاضمه مبتلا شد. در حدود ۱۹ سالگی گزارش‌هایی دربارۀ او منتشر شد مبنی بر اینکه وی به مدت ۷ هفته از خوردن غذا خودداری کرده است.
در سالهای ۱۸۶۴ و ۱۸۶۵ پس از اینکه دو تصادف در زندگی او رخ داد، «مولی فنچر» توانایی دیدن، لمس، چشیدن و بوییدن را از دست داد. او ادعا می‌کرد قدرت‌هایی دارد که می‌تواند رویدادها را پیش‌بینی کند و همچنین بدون داشتن چشم می‌تواند چیزها را بخواند.
در اواخر دهه ۱۸۷۰، او ادعا کرد که به مدت چندین ماه «خیلی کم» یا «هرگز» چیزی نخورده است. ادعای او مبنی بر پرهیز از غذا به مدت ۱۴ سال ادامه داشت. در این میان اما پزشکان و مردم ادعاهای او را زیر سوال برده و درخواست انجام آزمایشاتی برای تعیین صحت ادعاهای او را کردند. در آخر، ادعاهای او هرگز تأیید نشد و او در فوریه ۱۹۱۶ درگذشت.
درباره فیلم
طوفانی، نفس‌گیر، و تمثیلی تنها چند کلمه از واژگانی هستند که وقتی صحبت از فیلم «شگفتی» می‌شود به ذهن متبادر می‌گردد. بازی درخشان نقش اصلی و کارگردانی «سباستین للیو» در کنار یکدیگر، نقش «سلطه» و «ایمان» را در جامعه معاصر زیر سوال می‌برد.
این فیلم که از یک رمان اقتباس شده است، تقابل دانش و مذهب را در کنار تأثیر رسانه‌ها بر ادراک عمومی مورد بحث قرار می‌دهد. این فیلم از همه نظر تحت‌تاثیر باورهای جامعۀ منزوی ایرلندی قرار گرفته است. پرستار در این داستان که برای کشف راز چگونه زنده‌ماندن دختری بدون غذاخوردن به روستا رفته است،
او به خاطر جنسیت خود، موقعیت اجتماعی و پایبندی‌اش به واقعیت‌های علمی، مرتب تحقیر می‌شود. بی‌پردگی او در مواجه با مسائل درون روستا، با منطق مردم محلی در تضاد است، زیرا او تلاش می‌کند تا بفهمد که دختر روستایی چگونه می‌تواند بیش از چهار ماه بدون غذا زنده بماند.
روابط بین نقش‌ها
بار اصلی موفقیت فیلم «شگفتی» بر روی روابط افراد در مواجه با یکدیگر مخصوصا گفتگوهای میان «لیب» بعنوان پرستار، دختر و ویلیام برن است. پرستار در اقامتگاهش با ویلیام برن، با مردی که خانوادۀ خود را در طی دوران قحطی بزرگ از دست داده است روبرو می‌شود.
«لیب» دلسوزانه از «آنا» مراقبت و برای درک او تلاش می‌کند. او ابتدا با بدبینی به مناسک مذهبی «آنا» و خانواده‌اش می‌نگرد، اما بعد به صمیمیت و محبت آنها اندکی حسادت می‌ورزد.
نقش «روزلین» مادر آنا را مادر واقعی‌اش بازی می‌کند که این باعث می‌شود لایه‌های بیشتری به تعاملات میان آنها بدهد. به خصوص هنگامی که مراحل پرهیزکاری دختر وارد مرحله جدید خطرناکی می‌شود.
نمادگرایی
در کنار مسائل اعتقادی که در فیلم به آنها پرداخته می‌شود، این اثر همچنین با استفاده عاقلانه از نمادگرایی و رسومات، شخصیت پرستار را وادار می‌کند تا در هنگام مواجه با موضوعاتی همچون فقدان مادر، غم و اندوه، لایه‌های عمیق ذهنی دیگران را کاوش کند.
ایده‌ها
دنیایی که در آن برخی ترجیح می‌دهند مُردن مردم را تماشا کنند، سپس اعتراف کنند که اشتباه کرده‌اند. جایی که کوته‌فکران و هیات‌های موعظه در جهل خود پنهان می‌شوند، قدرت و افکار عمومی را برای حفظ وضعیت موجود منکر می‌شوند. اینها ایده‌هایی هستند که در سراسر داستان قابل مشاهده می‌لباشند.
کشیش در این روستا معتقد است که آنا از قدیسان تقلید می‌کند و مانای بهشت پشتیبان اوست. دکتر نیز معتقد است که این یک پیشرفت علمی جدید است؛ شاید دختر یاد گرفته باشد که نور خورشید را به غذا تبدیل کند، یا شاید او با انرژی حیاتی‌ای زندگی می‌کند که هنوز قابل درک نیست.
تشابه با سایر آثار
اگر با تماشای بازی «فلورنس پیو» در فیلم «شگفتی» احساس می‌کنید که در حال تجربۀ دژاوو در رابطه با فیلمی دیگر هستید، به این دلیل است که واقعا اثری مشابه پیشتر ساخته شده است. اولین حضور در نقش اصلی این بازیگر، در درام بریتانیایی «لیدی مکبث» محصول ۲۰۱۶ بود که ماجرای آن در دهه ۱۸۶۰ می‌گذشت و به سرگذشت زندگی زنان بااراده می‌پرداخت. آن فیلم نیز همین حس‌ها و مناظر غم‌انگیز را داشت. این دو فیلم حتی فیلم‌بردار و نویسندۀ مشترکی نیز دارند.
اما با وجود تمام این شباهت‌ها، «شگفتی» فیلمی کاملا تازه است و به همان اندازۀ فیلم «لیدی مکبث» درخشان می‌باشد. این اثر از پدیده ظهور دختران روزه‌دار در دوران ویکتوریا الهام گرفته است و نگرانی‌های درون محیط خانه را در مورد احساس اسارت و مادرپیشه‌گی به اشتراک می‌گذارد.
سخن پایانی
فیلم «شگفتی» که روایت خود را با حس بدبینی دلهره‌آوری تعریف می‌کند، کنکاشی لایه‌ای از وابستگی ما به داستانها و نحوه استفاده از آنها است. کارگردان شیلیایی «سباستین للیو» اثر داستانی خوبی را ارائه می‌دهد و مضامین متعدد فداکاری، روزه و سرکوب مذهبی را لابلای خطوط داستانی قرار می‌دهد. عقل‌گرایی پرستار با ایمان آنا در تضاد است، زیرا سؤالاتی در مورد اینکه چه کسی واقعاً بهترین منافع دختر را در ذهن دارد مطرح می‌شود. این یک درگیری قدیمی است که این داستان معمایی معجزه‌آسا را با دیدی تازه بررسی می‌کند.
نماهای زیبای فیلم نیز اغلب آثار «یوهانس فرمیر» نقاش هلندی دوران طلایی هنر هلند در قرن هفدهم میلادی را یادآور می‌شود. «شگفتی» یک درام روانشناختی است که با یافتن ریشه‌ها در حقایق سرد و سخت، مخاطب خود را درگیر می‌کند. نمایش صداقتی است که افراد را با درد، آسیب و تجربیات مشترک و نحوه مدیریت شخصیت‌ها درگیر می‌کند.
گرچه پانزده دقیقۀ پایانی فیلم به نظر ضروری نمی‌رسد و فیلم می‌تواند سریعتر به پایان برسد، اما تلاش فیلمساز در طول کل این اثر برای طرح پرسش در ذهن بیننده قابل ستایش است. در پایان اینکه حتی اگر پیام این اثر به طور کامل به درونتان نفوذ نکرده باشد، اما مطمئناً برای مدتی طولانی با شما باقی خواهد ماند.
جدول اطلاعات
| عنوان | شگفتی / The Wonder |
| کارگردان | Sebastián Lelio |
| بازیگران | Florence Pugh Tom Burke Niamh Algar |
| ژانر | درام معمایی هیجان‌انگیز |
| زبان | انگلیسی |
| کشور | ایرلند |
| سال | ۲۰۲۲ |
| مدت | ۱۰۳ دقیقه |
| امتیاز | IMDb ۶.۷/۱۰ Rotten Tomatoes ۸۷/۱۰۰ ۷۱% Metacritic |
دانلود رایگان فیلم «شگفتی» / The Wonder
منابع
برای ترجمه، تهیه و گردآوری این مطلب در سایت خوبو، از منابع زیر استفاده کرده‌ایم:
- Article: A Continuance of the Case of the Welsh Fasting Girl
- Book: Fasting Girls: The History of Anorexia Nervosa / by Joan Jacobs Brumberg, 2000
- The Wonder — release date, cast, interview, plot, first looks and all about it
- The Wonder ending explained: How is Anna surviving without food
- Fasting girl at mysterious heart of austere adaptation of Emma Donoghue novel
- The Wonder: Florence Pugh is controlled and commanding in this brilliant film
- The Wonder is a windswept fable of female empowerment that demands investment
نظرات کاربران