آیاس EOS یک ارز دیجیتال مبتنی بر بلاک چین است که با وعده امکان اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز و تراکنش‌های بدون کارمزد و فوق‌سریع وارد میدان شد، اگرچه به‌عقیده بسیاری نتوانسته است آن‌طور که باید به وعده‌های خود عمل کند. آیاس در ابتدا قرار بود جای اتریوم را بگیرد. در جریان عرضه اولیه سکه EOS که یک سال طول کشید، 4 میلیارد دلار سرمایه جمع شد و ایاس توانست رکورد بزرگ‌ترین پیش‌فروش تاریخ ارزهای دیجیتال را به نام خود ثبت کند. در آوریل سال 2018، قیمت این ارز از 20 دلار هم عبور کرد و ایاس به جمع 10 پروژه برتر بازار (از نظر حجم بازار یا همان مارکت کپ) پیوست و از آنجا به بعد، سراشیبی آغاز شد.
پروژه آیاس با هدف انتقال ارزش، ایجاد قراردادهای هوشمند و انتقال سریع و بدون کارمزد ایجاد گردید و در ابتدای کار خود رقیب اتریوم به شمار میرفت چراکه مشکلات شبکه اتریوم در مقیاس پذیری را نداشت و همانند اتریوم امکان ایجاد قراردادهای هوشمند را می‌داد.
پیش فروش ارز دیجیتال آیاس EOS از ژوئن سال 2017 آغاز شد و در سال 2018 به صورت رسمی قابل خرید و فروش بود.
پلتفرم آیاس با استفاده از مدل اجماع اثبات سهام نمایندگی‌شده (DPoS)، تاکنون عملکرد نسبتاً موفقیت‌آمیزی را در افزایش سرعت و کاهش هزینه تراکنش‌ها به نمایش گذاشته است. اجماع سریع نودهای ایاس، زمان ایجاد بلاک در شبکه را به 0.5 ثانیه و میانگین سرعت تراکنش‌ها را به 4000 تراکنش بر ثانیه رسانده است (که در صورت اجرای موازی تراکنش‌ها، این عدد به 10000 تراکنش بر ثانیه هم افزایش خواهد یافت). علاوه بر این، مدل اقتصادی نوآورانه ایاس به‌گونه‌ای طراحی شده است که هزینه‌های شبکه را با تشویق کاربران به سهام‌گذاری دارایی‌ها تأمین می‌کند. ازاین‌رو، کاربران نهایی ایاس برای ارسال تراکنش، نیازی به پرداخت کارمزد نخواهند داشت.
گذشته از بحث مقیاس‌پذیری، توسعه‌دهندگان ایاس راهکارهای امنیتی ویژه‌ای را برای جلوگیری از حملات هک و کلاه‌برداری در شبکه طراحی و اعمال کرده‌اند. به‌عنوان مثال قابلیت فریزکردن (یا مسدودکردن) حساب‌ها در شبکه ایاس، ابتکاری است که مانع از آسیب‌رساندن یک اپلیکیشن یا قرارداد هوشمند خاص به کل شبکه میشود. همچنین قابلیت تعیین سطوح و مجوز‌های دسترسی گوناگون در حساب‌های ایاس، عاملی است که کنترل افراد بر روی دارایی‌هایشان را افزایش خواهد داد.
با وجود همه ویژگی‌های مثبت ایاس، این ارز دیجیتال هنوز با پذیرش گسترده از سوی کاربران فاصله زیادی دارد. اصلی‌ترین دلیل این موضوع، راه‌اندازی سخت و پیچیده حساب‌های کاربری و کیف پول‌های ایاس است که هنوز هم یکی از چالش‌های اصلی این شبکه محسوب میشود.
تاریخچه ایجاد آیاس
شبکه اتریوم به منظور ایجاد قراردادهای هوشمند ایجاد گردید و در نسخه اول آن همانند بیت کوین از الگوریتم اثبات کار یا POW برای تایید تراکنش های شبکه استفاده میکرد. این الگوریتم نحوی طراحی شده است که برای تایید تراکنش های شبکه باید از ماینرها استفاده کرد که مشکلات بزرگی را میتواند ایجاد کند و با محدودیت مواجه است. تیم تولید کننده شبکه اتریوم، به این نتیجه رسید که این الگوریتم مقیاس پذیر نمی باشد و برخی از اعضای این پلتفرم بعد از جدا شدن از هسته ایجاد کننده اتریوم، ارزهای دیگری مانند پولکادات و کاردانو را ایجاد کردند. البته گسترش شبکه اتریوم از همان اول در برنامه این پلتفرم بود و پیش بینی می شود اتریوم در سال 2022، اتریوم نسخه 2 یا همان Ethereum 2 را ارائه میدهند.
اما نارسایی‌های شبکه اتریوم، از همان ابتدا برخی از صاحب‌نظران حوزه بلاک چین را بر آن داشت که به فکر جایگزینی برای این شبکه باشند. به‌عنوان مثال گوین وود (Gavin Wood)، از بنیان‌گذاران اولیه اتریوم، بعد از جداشدن از این پروژه، مراحل توسعه بلاک چین قدرتمند پولکادات (Polkadot) را آغاز کرد. چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson)، بنیان‌گذار دیگر اتریوم که در راه‌اندازی پلتفرم بیت شرز با دن لریمر همکاری کرده بود، بعد از جدایی از اتریوم، پلتفرم کاردانو را به‌عنوان جایگزینی سریع‌تر و ارزانتر برای اجرای برنامه‌های غیرمتمرکز معرفی کرد. از سوی دیگر، دن لریمر هم که مدل‌های سنتی اجماع بلاک چین (مانند اثبات کار و اثبات سهام) را برای اهداف بزرگی همچون پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز ناکارآمد می‌دانست، مکانیسم اجماع جدیدی تحت عنوان اثبات سهام نمایندگی‌شده (Delegated Proof of Stake) یا به اختصار، DPoS را پایه‌گذاری کرد.
در نهایت لریمر به‌همراه برندن بلومر (Brendan Blumer)، کارآفرین آمریکایی، در سال 2017 شرکت بلاک‌‌وان (Block.One) را با هدف توسعه قابلیت‌های فناوری بلاک چین تأسیس کردند. تیم توسعه‌دهنده بلاک وان با بهره‌گیری از ایده‌های لریمر، کار بر روی پروژه EOS را به‌عنوان یک شبکه بلاک چین مقیاس‌پذیر و با قابلیت پشتیبانی از قراردادهای هوشمند شروع کرد.
بعد از ارائه وایت‌پیپر EOS.IO، عرضه اولیه ارز دیجیتال این شبکه با نام EOS (ایاس)، به‌صورت توکن ERC-20 بر روی شبکه اتریوم آغاز شد. فرایند عرضه اولیه ایاس که از 25 ژوئن 2017 آغاز شد و تا ۴ ژوئن 2018 (یعنی به‌مدت یک سال) ادامه یافت، یکی از جذاب‌ترین و مشهورترین ICOهای (عرضه اولیه سکه) برگزارشده در تاریخ ارزهای دیجیتال بود. در این مدت، 700 میلیون توکن EOS (معادل ۷۲٪ از کل عرضه این کوین) به ارزش کلی ۴ میلیارد دلار به فروش رفت و ازاین‌رو، طولانی‌ترین و موفق‌ترین ICO در میان همه ارزهای دیجیتال لقب گرفت.
هدف از ایجاد پلتفرم ایاس، ارائه یک بستر امن و چابک برای اجرای قراردادهای هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز است که سرعت انتقال داده‌ها (یا تراکنش‌ها) را افزایش و کارمزد آنها را تا حد امکان کاهش دهد.
نقشه راه و فازهای توسعه ایاس
فاز اول: محیط آزمایشی اولیه (تابستان 2017)
هدف از این مرحله ایجاد APIهایی برای توسعه‌دهندگان است تا به کمک آن، اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز را بر روی بلاک چین ایاس ایجاد کرده و آنها را آزمایش کنند.
فاز دوم: راه‌اندازی شبکه آزمایشی اولیه (پاییز 2017)
تمامی آزمایش‌های فاز اول، در شرایط یک محیط آزمایشی ایزوله و قابل‌اعتماد انجام شد که کد هر توسعه‌دهنده را به‌طور مجزا اجرا میکرد. پیش از آنکه یک شبکه آزمایشی واقعی راه‌اندازی شود، به پیاده‌سازی و آزمایش چندین ویژگی اضافی نیاز است که در این فاز انجام می‌شوند.
فاز سوم: انجام آزمایش‌ها و بازبینی‌های امنیتی (زمستان 2017، بهار 2018)
در طول این مرحله، سیستم‌عامل EOS.IO با هدف یافتن باگ‌ها و مشکلات امنیتی، تحت شدیدترین آزمایش‌ها قرار می‌گیرد. در پایان فاز سوم، نسخه ۱.۰ از نرم‌افزار EOS.IO نام‌گذاری و عرضه میشود.
فاز چهارم: بهینه‌سازی پردازش‌های موازی در شبکه (تابستان و پاییز 2018)
بعد از عرضه نسخه پایدار اولیه، تیم توسعه‌دهندگان، کد نرم‌افزار را برای اجرای موازی تراکنش‌ها بهینه‌سازی خواهد کرد.
فاز پنجم: پیاده‌سازی خوشه‌بندی نودها و عرضه نسخه EOS.IO 2.1
در این مرحله برخی از نقاط ضعف گزارش‌شده از سوی کاربران، با اتخاذ رویکردی جدید برطرف خواهد شد. با پیاده‌سازی مکانیسم خوشه‌بندی نودها، بلاک چین ایاس در مسیر کارآمدی بیشتر، کاهش پیچیدگی‌های فنی برای کاربران معمولی و توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌ها، افزایش امنیت و اعتماد برای پروژه‌های عمومی و خصوصی و همچنین افزایش مقیاس‌پذیری حرکت خواهد کرد.
مقایسه اتریوم و آیاس
| اتریوم | آیاس | |
| بنیان گذار | ویتالیک بوترین | دنیل لریمر، برندن بلومر |
| نماد ارز | ETH | EOS |
| تاریخ عرضه | 2015 | 2018 |
| جذب سرمایه از طریق ارائه اولیه | 3700 بیت کوین | 4.1 میلیارد دلار |
| هدف | یک ابر رایانه غیرمتمرکز | یک سیستم عامل غیرمتمرکز |
| محدودیت عرضه کوین | بدون محدویت اما در آینده محدود میشود | 1 میلیارد دلار |
| پروتکل اجماع | اثبات کار اما در آینده اثبات سهام | اثبات سهام نمایندگی شده |
| قابلیت رهگیری | دارد | دارد |
| زمان بلاک | 10 تا 20 ثانیه | 0.5 ثانیه |
| سرعت تراکنش | 15 تا 20 تراکنش در ثانیه | 4000 تراکنش در ثانیه |
| زبان برنامه نویسی اپلیکیشن ها | سالیدیتی و وایپر | وب اسمبلی |
| کارمزد تراکنش ها | متغیر وابسته به شلوغی شبکه | صفر بدون کارمزد |
برای خرید آیاس میتوانید از سایت های داخلی اقدام کنید. همچنان میتوانید در سایت های داخلی اقدام به خرید تتر کرده و آن را به صرافی های بین المللی انتقال داده و در آنجا به آیاس تبدیل کنید.
کیف پول‌های نامناسب برای ذخیره ایاس
با توجه به پرسش‌های زیاد کاربران درباره مشکلات برخی از کیف پول‌های ایاس، تصمیم داریم در این قسمت، کیف پول‌های نامناسب ایاس را به‌همراه ایراداتشان مطرح کنیم، تا قبل از هرچیز این موارد را از انتخاب‌های خود حذف کنید.
- کیف پول اتمیک (Atomic): یک کیف پول چندارزی با رابط کاربری جذاب و پشتیبانی قوی است؛ اما طبق گزارش بسیاری از کاربران، اخیراً باگ‌های زیادی در عملکرد آن به چشم می‌خورد. همچنین این کیف پول در هنگام فعال‌سازی اولیه حساب ایاس با مشکل مواجه شده و واریز اولیه به حساب، به‌درستی انجام نمی‌شود.
- کیف پول لومی (Lumi): یک کیف پول امن، با رابط کاربری جذاب و امتیاز بالا در اپ‌استور و گوگل‌پلی است؛ اما امکان ایجاد حساب برای ارز ایاس در آن وجود ندارد و فقط می‌توان حساب‌های ایجادشده در کیف پول‌های دیگر را با استفاده از کلید خصوصی، در این کیف پول بازیابی کرد.
- کیف پول Imtoken: یک کیف پول مناسب و امن برای ارزهای معتبر و تمامی توکن‌های اتریوم، با امتیاز کاربری بالا در گوگل‌پلی است. متأسفانه این کیف پول در هنگام انتخاب نام ۱۲ کاراکتری حساب ایاس با مشکل مواجه میشود.
- کیف پول اینفینیتو (Infinito): یک کیف پول موبایلی چندارزی با قابلیت پشتیبانی از ایاس و بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر است. طبق گزارش بسیاری از کاربران، این کیف پول باگ‌های عملکردی فراوانی دارد و امتیاز آن در فروشگاه گوگل پلی، ۳.۸ (پایین‌تر از حد استاندارد) است.
- کیف پول فری‌والت (FreeWallet): برخلاف سایر کیف پول‌ها، کیف پول فری‌والت نیازی به فعال‌سازی حساب ایاس نداشته و بنابراین، دردسرهای راه‌اندازی اولیه را ندارد. اما مشکل اساسی این کیف پول، ذخیره‌سازی آنلاین کلیدهای خصوصی است که آن را به یک کیف پول کاستدی (امانی) تبدیل کرده است.
- کیف پول اسکتر (Scatter): کیف پول اسکتر، یک کیف پول امن دسکتاپی برای بیت کوین، اتریوم، ترون و ایاس است. تنها مشکل این کیف پول آن است که در هنگام ایجاد حساب ایاس، امکان واریز هزینه اولیه به‌صورت توکن EOS یا تبدیل سایر ارزها به ایاس وجود ندارد و هزینه اولیه را تنها از طریق کارت‌های اعتباری بین‌المللی دریافت می‌کند. از آنجا که کاربران ایرانی امکان پرداخت به این روش را ندارند، استفاده از این کیف پول را هم توصیه نمی‌کنیم.
بهترین کیف پول‌های آیاس
- کیف پول لجر نانو اس (Ledger nano S): کلیدهای خصوصی را به‌صورت آفلاین ذخیره می‌کند. این کیف پول از طریق درگاه USB به رایانه یا موبایل متصل شده و امکان ارسال و دریافت ارزها را فراهم می‌کند. کیف پول لجر نانو اس علاوه بر ایاس، از طیف گسترده‌ای از ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین، لایت کوین، اتریوم و دیگر آلت کوین‌ها پشتیبانی می‌کند. قیمت کیف پول لجر نانو اس در حال حاضر ۶۰ دلار است و خرید آن از فروشگاه‌های آنلاین ایرانی امکان‌پذیر است.
- کیف پول لجر نانو ایکس (Ledger nano X): نسخه توسعه‌یافته‌تر مدل اس است. این کیف پول از ارزهای بیشتری پشتیبانی می‌کند، اندازه صفحه نمایش آن نسبت به مدل اس کمی افزایش یافته است و علاوه بر درگاه USB، میتواند از طریق بلوتوث به رایانه یا موبایل متصل شود. قیمت کیف پول لجر نانو ایکس در حال حاضر ۱۱۹ دلار است و خرید آن از فروشگاه‌های آنلاین ایرانی امکان‌پذیر است. توجه داشته باشید که رابط کاربری نرم‌افزاری کیف پول‌های لجر (Ledger live)، در حال حاضر از ارز دیجیتال ایاس پشتیبانی نمی‌کند و برای مدیریت EOSهای موجود در لجر، میتوانید کیف پول لجر را با کیف پول‌های آنلاین Blocks.Io و Fairy-wallet همگام‌سازی کنید.
- کیف پول ترزور مدل تی (Trezor model T): دومین نسل از کیف پول‌های سخت‌افزاری شرکت ساتوشی لبز (SatoshiLabs) است که امکان ذخیره بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال (از جمله ایاس) را فراهم می‌کند. این کیف پول قابلیت اتصال کارت حافظه برای ذخیره گذرواژه‌ها و اطلاعات حساس را هم دارد. همچنین صفحه نمایش لمسی و رنگی این کیف پول، کار با آن را برای کاربران ساده‌تر می‌کند. قیمت ترزور مدل تی در حال حاضر ۲۰۲ دلار است و خرید آن از فروشگاه‌های آنلاین ایرانی هم امکان‌پذیر است. توجه داشته باشید که رابط کاربری نرم‌افزاری ترزور (Trezor Suite)، در حال حاضر هنوز از ارز دیجیتال ایاس پشتیبانی نمی‌کند و برای مدیریت EOSهای موجود در این کیف پول، میتوانید از کیف پول آنلاین Blocks.Io استفاده کنید.
- کیف پول نرم‌افزاری سیمپل‌ایاس (SimplEOS): یک کیف پول متن‌باز اختصاصی ایاس و محصولی از شرکت EOS Rio است که به‌وسیله آن می‌توان از تمامی قابلیت‌های پلتفرم ایاس استفاده کرد. این کیف پول به‌صورت نسخه دسکتاپ ارائه شده و از پلتفرم‌های ویندوز، مک و لینوکس پشتیبانی می‌کند. سیمپل‌ایاس کلیدهای خصوصی کاربران را بر روی دستگاه ذخیره می‌کند و خود هیچ دسترسی به آن ندارد. این کیف پول، از قابلیت‌های ساده‌ای مانند ارسال و دریافت تراکنش گرفته تا قابلیت‌های پیشرفته‌تری مانند سهام‌گذاری و رأی‌دادن به تولیدکنندگان بلاک، ارسال و دریافت سایر توکن‌های مبتنی بر EOS.IO، ایجاد و استفاده از چندین حساب کاربری هم‌زمان، خریدوفروش منابع پردازشی شبکه، شرکت در همه‌پرسی‌های شبکه، ایجاد جفت‌کلید‌های جدید، تعیین سطوح دسترسی و ایجاد قراردادهای هوشمند نیز پشتیبانی می‌کند.
- کیف پول نرم‌افزاری انکِر (Anchor Wallet): یک کیف پول متن‌باز اختصاصی ایاس است که پیش‌تر با نام greymass (نام شرکت سازنده آن) شناخته می‌شد. در حال حاضر این کیف پول به‌صورت نسخه دسکتاپ و برای پلتفرم‌های ویندوز، مک و لینوکس ارائه شده است. یکی از نقاط قوت انکِر، قابلیت اتصال به کیف پول‌های سخت‌افزاری لجر است. این کیف پول کلیدهای خصوصی حساب‌های کاربری را بر روی دستگاه ذخیره می‌کند و خود به آن دسترسی ندارد. کیف پول انکِر نیز مانند کیف پول سیمپل‌ایاس، از تمامی قابلیت‌های تخصصی ایاس پشتیبانی می‌کند.
مزایا و معایب ایاس (EOS)
مزایا آیاس
- سرعت پردازش بالا
- رایگان بودن تراکنش ها
- پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و برنامه های غیرمتمرکز (dApps)
- استفاده از الگوریتم گواهی اثبات سهم محول شده (DPoS)
- کار با آن برای توسعه دهندگان بسیار راحت است و به راحتی توسعه دهندگان می‌توانند برنامه‌های غیرمتمرکز را کنار یکدیگر قرار دهند.
- براساس میزان توکنی که دارید، مالکیت شبکه ایاس را هم در اختیار دارید و به معادل همان مقدار دسترسی به پهنای باند شبکه خواهید داشت.
معایب آیاس
- نگرانی ها در مورد تمرکز شبکه ایاس (EOS)، مکانیزم حاکمیت ایاس چنان طراحی شده است كه در هر زمان معین تنها 21 تولیدكننده بلوك داشته باشد و عملکرد كلی شبکه به رأی سهامداران بستگی دارد.
- رقبای متعدد ایاس (EOS)، هنوز مشخص نیست که نتیجه رقابت اتریوم و ایاس چه خواهد بود. علاوه بر اتریوم، EOS باید با بلاک چین های دیگر از جمله Tron، Neo، Rchain رقابت کند و برای اینکه میدان را به رقبا نبازد، همواره باید در حال توسعه و بهبود پلتفرم خود باشد.
- پروژه ایاس به این علت که بدون ارائه یک نمونه اولیه از شبکه اصلی EOS مبلغ یک میلیارد دلار از طریق عرضه اولیه سکه (ICO) خود جمع آوری کرد، با انتقادات شدیدی مواجه شد.
قیمت آیاس
ایاس (EOS) با قیمت 1.03 دلار کار خود را آغاز کرد و در آوریل سال 2018 میلادی به بیشترین قیمت خود تا به امروز یعنی 21.38 دلار، حدود 21 برابر، رسید. در زمان نوشتن این مطلب قیمت هر واحد EOS معادل 5.55 دلار است. میتوانید اطلاعات کامل این ارز دیجیتال را در سایت کوین مارکت کپ بخوانید. آیاس با حجم بازار 5.28 میلیارد دلار در رتبه 24 ارزهای دیجیتال است.
خرید ارز دیجیتال آیاس
میتوانید از لیست بهترین سایت های خارجی اقدام به خرید و فروش آیاس کنید:
چطور میشه از مشکلات پیچیدگی ایجاد حساب در ایاس گذر کرد؟ آیا واقعا از جاهای دیگه بهتریم روش‌های راحت‌تری برای استفاده از این پلتفرم وجود داره؟