فیلم خط ویژه

فیلم خط ویژه فیلمی ایرانی است که توسط مصطفی کیایی در سال ۱۳۹۲ ساخته شده و در سی و دومین دوره جشنواره بین المللی فیلم فجر اکران شد.

به گزارش خوبو، خط ویژه یکی از بهترین فیلم‌های دهه 90 سینمای ایران است که مورد توجه تماشاگران و منتقدین قرار گرفت. این فیلم از سایت معتبر IMDB، موفق به کسب نمره متوسط 6.4 شده است. 1300 نفر به این فیلم نمره داده‎اند.

عوامل و بازیگران فیلم خط ویژه

خط ویژه فیلمی است که در ژانر درام، کمدی، جنایی و دلهره آور توسط مصطفی کیایی ساخته شده است. مصطفی کیایی از کارگردانان جوان سینمای ایران است که به خوبی با فروش گیشه آشنا است و فیلم مطرب او، مدت‌ها به عنوان پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران در صدر قرار داشت و اکنون در جایگاه دوم قرار گرفته است. بارکد و چهارراه استانبول از دیگر فیلم‌های مطرح کیایی است. خط ویژه تاثیر زیادی در قرار گرفتن کیایی در جمع فیلمسازان مطرح ایرانی داشت.

خلاصه داستان

کاوه (هومن سیدی) نابغه علوم کامپیوتری به همراه خواهر (هانیه توسلی) و شوهرخواهرش (مصطفی زمانی) تحت شرایط خاصی حساب بانکی یک رانت خوار به نام محتشم (سام قریبیان) را هک می‌کنند. محتشم برای بازگشت پولش به روش‌های غیرقانونی رو می‌آورد، اما این پول هنگفت در اختیار هفت جوان قرار می‌گیرد و مشکلات عدیده‌ای را برای آن‌ها به وجود می‌آورد.

نقد و بررسی فیلم خط ویژه

شخصیت‌هایی که تماشاگر در خط ویژه با آن‌ها مواجه می شود، قابل درک هستند. افرادی از طبقه متوسط جامعه که به شرایط جامعه و اقتصاد معترض هستند و این اعتراض تا آنجا پیش رفته که حالا خود به دنبال کسب حقشان آن هم به‌صورت غیرقانونی هستند و احساس می‌کنند که با بی‌قانونی می‌توانند حقی که از آن‌ها در سال‌های اخیر سلب شده را بازپس گیرند. خط ویژه با این مقدمه جذاب به سراغ روایت داستانش می‌رود اما هرگز موفق نمی‌شود این مقدمه خوب و طوفانی را استمرار ببخشد.

خط ویژه شروعی طوفانی دارد. در مقدمه‌ای جالب در لانگ شات ابتدایی فیلم، کارگردان ما را به دل شهر می‌برد تا بتوانیم از اوج به این شهر و اتفاقات عجیب روزمره‌اش نگاهی بیندازیم و سپس در این شهر بزرگ ما را با چند شخصیت از طبقه متوسط جامعه مواجه می کند که از فساد یک دانه درشت اقتصادی آگاه هستند و قصد دارند تا وام هنگفتی که قرار هست دریافت کند را از چنگال وی خارج کنند. فیلم سپس ما را با رانت خوار مربوطه با بازی سام قریبیان آشنا می‌کند. فردی که به نظر می رسد به حدی شناخته شده است که با توسل به اطلاعات و افراد پرنفوذ، قدرت به‌کارگیری هر ابزاری برای رسوا کردن چند جوان که پول وی را از چنگالش خارج کرده‌اند داشته باشد.

شخصیت های داستان با اینکه قابل درک هستند و به نسبت آثار روز سینمای ایران، از پرداخت به مراتب قابل قبول تری برخوردار هستند اما هیچکدام از آن‌ها نمی‌توانند بر آنچه که اعتقاد دارند استوار بمانند و تقریباً همگی آن‌ها در طول داستان دچار نوعی تحول بی جهت و افسار گسیخته می‌شوند. شاید در این میان تنها زن و شوهر (هانیه توسلی و مصطفی زمانی) باشند که نسبت به دیگران، رفتار استوارتری را پیش می‌گیرند اما در موارد دیگر، شخصیت‌ها متزلزل و غیرقابل اعتماد هستند.

کاوه با بازی هومن سیدی فردی است که با یک پس زمینه عجیب و غریب، هکری معرفی می‌شود که سایت سازمان سنجش را هک کرده و حالا با گرفتن مرخصی موقت به خارج از زندان آمده است. شاید لازم باشد پیش از صحبت درباره شخصیت کاوه، به این موضوع اشاره شود که اصولاً هرگز هک کردن یک حساب بانکی نمی‌تواند به شکلی که در خط ویژه ترسیم شده، راحت و بی دردسر باشد. شاید کارگردان قصد داشته کاوه را هکری ماهر و بی همتا توصیف کند اما با این‌حال در هیچ کجای دنیا هک کردن یک حساب بانکی تنها با کمک یک اینترنت پرسرعت (همانطور که خودِ کاوه درخواست می‌کند!) امکان پذیر نیست و بسیار ساده لوحانه است که بپذیریم چنین اتفاقی واقعا می‌تواند رخ دهد.

متاسفانه خودِ شخصیت کاوه نیز بسیار متزلزل و بی ثبات است. وی فردی است که به تازگی از زندان خارج شده و متوجه شده که نامزدش با یک فرد احتمالاً ثروتمند ازدواج کرده است. همانطور که تماشاگر انتظار دارد، کاوه پس از شنیدن این خبر دچار بحران روحی می شود اما چند دقیقه ای طول نمی کشد که با شهرزاد (میترا حجار) آشنا می شود و به شکل غیرمنتظره ای عاشق او شده و به وی پیشنهاد ازدواج می دهد! اگرچه به نظر می‌رسد که مصطفی کیایی قصد بیشتر بارِ طنز فیلم را بر دوش شخصیت کاوه گذاشته باشد اما با این‌حال به نظر می‌رسد که حتی با نگاهی فانتزی به این شخصیت هم نمی‌توان با عاشق شدن یکباره او کنار آمد.

شخصیت‌های مکمل داستان که مصطفی کیایی آن‌ها را به نوبت وارد داستان می کند نیز به جز کاهش ضرباهنگ فیلم، دستاورد چندانی نداشته اند. کیایی قصد داشته با ورود این شخصیت ها به اصطلاح، در بخش درام داستان به توفیق برسد اما در این راه چندان موفق نبوده. مهمترین شخصیت مکمل فیلم شهرزاد، خواهرِ شاهین (میلاد کی مرام) است که به خودفروشی اقدام می کند. شاید یکی از مشکلات اساسی خط ویژه زمانی باشد که شهرزاد به داستان وارد می‌شود. شهرزاد شخصیتی مهربان و در عین حال دلسوز است که دوست دارد پول‌های باد آورده را بین نیازمندان به مساوات تقسیم کند. این شخصیت همچنین با مهربانی با فردی که در واقع او را در تن فروشی یاری می‌کند برخورد می‌کند و در مجموع کاملاً خونسرد و مهربان است!

شاید بهتر می بود در ترسیم چنین شخصیتی با پس زمینه ای که از وی به مخاطب ارائه می شود، درد و رنجی را هم ضمیمه کرد تا تماشاگر بتواند با دیدن این شخصیت به‌ هر حال زجر کشیده (به واسطه تن فروشی) احساس همدردی کند اما خواسته یا ناخواسته، شهرزاد هیچ حس همدردی یا ترحمی را در تماشاگر بر نمی انگیزد و فیلم هم به راحتی از کنار مقوله “تن فروشی” عبور کرده؛ در واقع چنانچه “تن فروشی” از شخصیت شهرزاد گرفته شود هیچ تغییری در کیفیت پرداخت شخصیت او مشاهده نمی‌شود!

با این‌حال، خط ویژه خوشبختانه از ضرباهنگ و تعلیق بسیار خوبی بهره مند است که این روزها جای خالی اش حسابی در سینمای ایران حس می شود. خط ویژه از معدود آثار سینمای ایران است که مخاطب را با خود همراه می کند و به وی اجازه می دهد تا نگران سرنوشت شخصیت های داستان باشد. مصطفی کیایی به خوبی موفق شده تا چند جوان را از طبقه متوسط جامعه، با شرایط خاص، در کنار یکدیگر قرار دهد و به درستی دغدغه هرکدام از آن‌ها را به تصویر بکشد. اما سازندگان به خوبی می دانسته اند که بهتر هست با شیب ملایم به سوی نقدهای اجتماعی و سیاسی حرکت کنند و به همین جهت در فیلم صحبت مشخصی درباره مفسد اقتصادی صورت نمی‌گیرد و تماشاگر نمی داند که اصلاً این شخصیت گردن کلفت چه کسی است؟ از کجا تغذیه می شده؟ قصد انجام چه کاری دارد؟ و بسیاری از سوالات بی پاسخ دیگر که فیلم زیرکانه از پاسخ دادن به آن طفره رفته.

بازی بازیگران نیز یکی از نکات مثبت فیلم به شمار می رود. هانیه توسلی یکی از بهترین بازیگران فیلم است و مصطفی زمانی نیز در ادامه روند مثبت دوران بازیگری اش به خوبی موفق شده نقش یک فیلمنامه نویس درمانده را به تصویر بکشد. اما در میان بازیگران فیلم بهترین نقش آفرینی متعلق به هومن سیدی است که وظیفه سنگین تری در مقایسه با دیگر بازیگران داشته است. هومن سیدی علاوه بر پیشبرد درامِ داستان، وظیفه اجرای موقعیت های کمدی را هم بر دوش داشته که خوشبختانه به خوبی از پس انجام آنها برآمده است. میلاد کی مرام هم اگرچه بازی اغراق شده ای از خود به نمایش گذاشته اما در مجموع توانسته گلیم خود را از آب بیرون بکشد. میترا حجار نیز در نقش شهرزاد اگرچه اصلاً به قد و قواره فیلم نمی آید و اصولاً شخصیتی زائد محسوب می شود اما قابل قبول است. سام قریبیان هم در نقش رانت خواری به نام محتشم، بازی قانع کننده ای از خود به نمایش گذاشته است.

متاسفانه روند پر تعلیق خط ویژه در اواسط داستان جایش را به روایت رابین هودی می سپارد و روند داستان مسیر متفاوتی را پیش می گیرد. در واقع می توان گفت که خط ویژه در میانه راه تمرکزش را از دست داده و ایده اولیه و عالی فیلم نیز تا اواسط داستان کشش لازم را دارد اما پس از گذشت از میانه، رنگ می بازد و در نهایت به پایان بندی فیلم و سکانس پل هوایی می رسیم که خط ویژه سقوطی آزاد را با این پایان بندی ضعیف و سرشار از شعارهای کَر کننده و بی ظرافت تجربه می کند و به مخاطب اجازه نمی دهد تا احساس خوش نیمه ابتدایی فیلم را تا به انتها همراه خودش داشته باشد. البته هوشمندی کارگردان در به تصویر کشیدن دقیقه پایانی فیلم که در روزنامه نام مفاسد اقتصادی درج شده و خواننده این تیتر، مفسد اقتصادی داستان است، قابل تحسین است اما با اینحال آن لحظه پخش کردن پول میان مردم یک پایان بندی ناامید کننده برای فیلم خط ویژه تلقی می شود.

در مجموع خط ویژه را می توان اثری سرگرم کننده معرفی کرد که این روزها جای خالی اش به شدت در سینمای کشورمان حس می شود. خط ویژه این قدرت را دارد که مخاطب را با خود همراه کند و این اجازه را به وی ندهد که چند دقیقه ای درگیر تلفن همراه خودش باشد! این اتفاق که تماشاگر می تواند پس از مدت‌ها توجهش را معطوف یک فیلم کند یعنی یک موفقیت بزرگ برای مصطفی کیایی و تیم سازنده خط ویژه. فیلم از مشکلات ریز و درشتی هم رنج می‌برد که ضرباهنگ تند فیلم اجازه نداده تماشاگر به بسیاری از آنها فکر کند و این یعنی اینکه می توان خط ویژه را بدون دردسر و به راحتی تماشا کرد.

نویسنده: میثم کریمی
منبع: سایت مووی مگ

فیلمنامه تیزی که اخته شده و حاصلش فیلم ضعیف و بی جان است.

مسعود فراستی

شوخی‌های خط ویژه گزنده و جسورانه هستند. اصلاً انگار این فیلم فرصتی ویژه بوده برای شوخی و حرص دادن یک آقازاده.

حسین عیدی زاده

سینمای ایران به فیلم‌هایی مثل خط ویژه سخت نیازمند است. فیلم‌هایی که همزمان با جذب مخاطب و سرگرم کردن او و کمک به اقتصاد سینما، با زبان انتقادی و غیر شعاری تصویر برخی از کاستی‌های جامعه را نشان می‌دهد.

ونداد الوندی پور

فهرست جوایز فیلم خط ویژه

در سی و دومین دوره برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم فجر در سال 1392، فیلم خط ویژه نامزد دریافت 3 سیمرغ بلورین جشنواره برای بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (میلاد کی مرام)، بهترین فیلمنامه (مصطفی کیایی) و بهترین تدوین (نیما جعفری جوزانی) شد، که در پایان موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد.

• برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران (مصطفی کیایی) دوره ۳۲ جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۹۲
• برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (میلاد کی مرام) دوره ۳۲ جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۹۲

بیشتر بخوانید

• فیلم نقاب
• فیلم آرایش غلیظ