جام در جام اروپا

جام در جام اروپا (UEFA Cup Winners’ Cup) که با نام اختصاری سی دبلیو سی (CWC) نیز شناخته می شود، یک رقابت سالیانه فوتبال باشگاهی بود که توسط کنفدراسیون فوتبال اروپا (یوفا) برگزار می شد و پس از لیگ قهرمانان اروپا معتبرترین جام باشگاهی در قاره سبز بود.

این مسابقات در سال 1960 شروع به کار کرد و پس از 39 دوره برگزاری، در سال 1999، آخرین دوره رقابت ها برگزار شد. باشگاه هایی که پیش از این مجوز حضور در جام در جام اروپا را کسب می کردند، با جام یوفا ادغام شدند. تیم قهرمان جام در جام اروپا، راهی مسابقه سوپرجام اروپا می شد تا در آنجا به مصاف قهرمان لیگ قهرمانان برود.

تاریخچه جام در جام اروپا

اولین رقابت های باشگاهی که بین کشورها برگزاری می شد رقابت فوتبال قهرمانی جهان (Football World Championship) بود که در اواخر قرن نوزدهم بین باشگاه های اسکاتلندی و انگلیسی برگزار می شد.

پنج سال پس از برگزاری جام باشگاه های اروپا، با پیشنهاد روزنامه نگاران برجسته ورزشی، رقابتی بین قهرمانان جام حذفی کشورها برگزار شد.

این رقابت ها برای اولین بار در فصل 1960/61 برگزار شد و با توجه به اینکه بسیاری از کشورها در آن زمان، رقابت حذفی داخلی نداشتند، بسیاری امیدی نداشتند که رقابت ها دوام چندانی داشته باشد.

در نهایت رقابت های جام در جام اروپا بین 10 باشگاه برگزار شد و واکنش مردم و رسانه ها نسبت به برگزاری دوره اول مسابقات بسیار مثبت بود و همه مشتاق نسبت به برگزاری دوره دوم بودند.

تا سال 1968، همه کشورهای عضو یوفا برای شرکت در جام در جام اروپا، مسابقات حذفی داخلی را راه اندازی کردند، بنابراین این مسابقات نقش عمده ای در توسعه رقابت های داخلی داشت. با وجود اینکه رقابت های جام در جام اروپا، دومین رقابت معتبر باشگاهی بود، بسیاری جام یوفا را به دلیل تعداد تیم بیشتر و رقابت های جذابتر، بهتر می دانستند.

از فصل 1985/86 به دلیل وقوع فاجعه هیسل، باشگاه های انگلیسی از حضور در رقابت های بین المللی محروم شدند، در نتیجه منچستریونایتد، اورتون، کاونتری سیتی، ویمبلدون و لیورپول از حضور در این مسابقات تا ابتدای فصل 1990/91 منع شدند.

در تاریخ برگزاری مسابقات، هیچ تیمی موفق به دفاع از عنوان قهرمانی اش نشد، هر چند طی هشت فصل، تیم قهرمان دوره گذشته به فینال مسابقات راه یافت، اما به عنوان نایب قهرمانی رضایت داد.

فرمت برگزاری

در طول 39 سال برگزاری جام در جام اروپا، مسابقات همیشه به صورت تک حذفی برگزار می شد و دو تیم به صورت رفت و برگشت به مصاف هم می رفتند و برنده راهی مرحله بعدی می شد. این روند تا فینال مسابقات ادامه دار بود. بغیر از فینال دوره اول که به صورت رفت و برگشت برگزار می شد، در سایر ادوار، مسابقه فینال به صورت تک بازی برگزار شد.

این مسابقات به طور معمول از ماه سپتامبر تا ماه می برگزار می شد و 32 تیم در مرحله نهایی مسابقات حضور می یافتند. با بیشتر شدن تعداد کشورهای تقاضا کننده برای شرکت در رقابت ها، ابتدا یک دور مسابقات مقدماتی برگزار می شد و در پایان 32 تیم برای قهرمانی می جنگیدند.

هر کشوری تنها اجازه داشت یک تیم در رقابت ها داشته باشد و فقط به مدافعین عنوان قهرمانی، اجازه داده می شد در کنار دیگر نماینده کشورشان در این رقابت ها حضور داشته باشند. با این حال اگر آن تیم مجوز حضور در جام باشگاه ها را کسب می کرد، هیچ تیمی جایگزینش نمی شد.

در صورتیکه قهرمان جام حذفی هر کشوری، مجوز حضور در لیگ قهرمانان را کسب می کرد، تیم نایب قهرمان جام حذفی جایگزین می شد. تنها در فصل 1998/99، تیم هیرنفین هلند که راهی مرحله نیمه نهایی جام حذفی هلند شده بود، موفق شد بغیر از دو تیم فینالیست راهی جام در جام شود، به این دلیل که دو تیم فینالیست جام حذفی هلند (آژاکس و آیندهوون) از طریق لیگ مجوز حضور در لیگ قهرمانان را کسب کرده بودند.

عملکرد باشگاه ها در جام در جام اروپا

تمامی قهرمانان جام در جام اروپا

تاکنون 32 باشگاه مختلف موفق به کسب قهرمانی در این مسابقات شده اند و بارسلونا با کسب 4 عنوان قهرمانی پرافتخارترین تیم تاریخ این رقابت ها است.