مشتقات چیست؟
مشتقات قراردادهای مالی هستند که ارزش را از یک دارایی اساسی، مانند سهام، ارز دیجیتال، ارز فیات یا کالا به دست می‌آورند. مشتقه را به عنوان قراردادی بین دو طرف براساس قیمت یا ارزش آتی دارایی پایه در نظر بگیرید.
انواع مختلفی از مشتقات از جمله اختیار معامله، قراردادهای آتی و مبادله وجود دارد. با این وجود، همه آنها در اصل یکسانی مشترک هستند که به سرمایه گذاران اجازه می دهد از تغییرات قیمتی آتی دارایی ها بدون داشتن مالکیت واقعی بهره ببرند.
ابزارهای مشتقه می‌توانند به محافظت در برابر خطرات احتمالی و افزایش بازده از طریق اهرم کمک کنند. به عنوان مثال، یک معامله گر می‌تواند از اهرمی بر روی مقدار کمی سرمایه برای خرید یک قرارداد آتی استفاده کند که مقدار بیشتری از دارایی پایه را کنترل می کند.
برخی از معامله گران نیز از مشتقات استفاده می کنند تا در معرض طبقات و بازارهای مختلف دارایی قرار بگیرند تا پرتفوی خود را متنوع کنند. در مقابل، پوشش ریسک شامل اتخاذ موضع مخالف در مورد یک مشتقه برای جبران زیان احتمالی سرمایه گذاری موجود است.
با این حال، توجه به این نکته مهم است که به دلیل ماهیت پیچیده و امکانات اهرمی، مشتقات دارای ریسک‌های ذاتی هستند که می‌توانند زیان را بزرگ‌تر کنند. در نتیجه، درک خطرات و پیامدهای بالقوه معاملات مشتقات قبل از مشارکت ضروری است.
مشتقات غیرمتمرکز در کریپتو چیست؟
مشتقات غیرمتمرکز نیز از دارایی‌های زیربنایی ارزش می‌گیرند اما براساس پروتکل‌های مبتنی بر بلاکچین معامله می‌شوند. در حالی که مشتقات مبتنی‌بر ارز دیجیتال در DeFi رایج‌تر هستند، همچنین می‌توان مشتقات غیرمتمرکز مرتبط با انواع دیگر دارایی‌ها، مانند سهام، ایجاد کرد.
قراردادهای مشتقات رمزنگاری به هر کسی این امکان را می دهد که از تغییرات قیمت آتی یک دارایی بهره مند شود یا موقعیت خود را در یک محیط شفاف و غیرقابل اعتماد محافظت کند. پروتکل‌هایی که مشتقات غیرمتمرکز ایجاد می‌کنند، اغلب موانع کمی برای ورود دارند، زیرا هر کسی می‌تواند با کیف پول رمزنگاری خود به آنها متصل شود.
پروتکل‌های مشتق کریپتو معمولاً به کاربران اجازه می‌دهند تا کنترل دارایی‌ها و کلیدهای خود را حفظ کنند، بنابراین لازم نیست آنها را به یک پلتفرم متمرکز یا متولی شخص ثالث منتقل کنند. این همچنین به این معنی است که کاربران می توانند به راحتی دارایی های خود را بین پروتکل های مختلف برای استراتژی های DeFi خود بدون گذراندن فرآیندهای طولانی برداشت، جابه جا کنند.
DEX های مشتق شده چگونه کار می کنند؟
DEXهای مشتق بر روی یک بلاک چین برای تسهیل تراکنش ها بدون واسطه کار می کنند. بلاک چین به عنوان یک دفتر کل غیرقابل تغییر و ضد دستکاری عمل می کند که تمام تراکنش ها و اجرای قراردادها را به روشی غیرمتمرکز ثبت می کند. این تضمین می کند که یک تراکنش نمی تواند پس از تأیید اعتبار و اضافه شدن به بلاک چین تغییر یا حذف شود.
پروتکل‌های مشتق غیرمتمرکز را می‌توان بر روی بلاک‌چین‌های مختلف، مانند اتریوم، BNB Chain، Solana یا حتی لایه ۲ ساخته شد. با این حال، بلاک‌چین‌ها سطوح مختلفی از امنیت، مقیاس‌پذیری و هزینه‌های تراکنش دارند که می‌تواند بر تجربه کاربر و عملکرد کلی پروتکل مشتق تأثیر بگذارد.
برخی از DEXهای مشتق بر روی فعال کردن سازگاری و قابلیت همکاری متقابل زنجیره ای تمرکز می کنند و به کاربران اجازه می دهند مشتقات را در چندین بلاکچین معامله کنند.
یکی دیگر از فناوری های کلیدی قراردادهای هوشمند است که می تواند معاملات را بدون واسطه انجام دهد. اینها قراردادهایی هستند که خوداجرا با شرایط و ضوابط مستقیماً در کد آنها نوشته شده است. آنها به طور خودکار تراکنش ها و سایر عملکردهای ممکن (مثلاً سهامداری و حاکمیت) را زمانی که شرایط از پیش تعریف شده برآورده می شوند، اجرا و تسویه می کنند.
پروتکل ها اغلب به اوراکل‌های بلاکچین برای انجام ردیابی دقیق قیمت و حفظ پیوند با دارایی های دنیای واقعی متکی هستند. این اوراکل ها ممکن است سطوح مختلفی از تمرکززدایی، دقت داده ها و فرکانس به روز رسانی داشته باشند که همگی بر قابلیت اطمینان کلی پلت فرم تاثیر می گذارند.
پروتکل‌های مشتق غیرمتمرکز اغلب مبتنی بر مدل‌های حاکمیت غیرمتمرکز هستند که به کاربران اجازه می‌دهند تا درجات مختلف در تصمیم‌گیری مشارکت کنند. با این حال، برخی از پروتکل ها ممکن است ساختارهای حاکمیتی غیرمتمرکزتری داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به تصمیم گیری متمرکزتری متکی باشند.
توکن های بومی همچنین می توانند نقش مهمی در پروتکل های مشتق غیرمتمرکز ایفا کنند. به عنوان مثال، برخی از پلتفرم‌ها از طریق سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز خود (DAO) ، به دارندگان توکن اجازه می‌دهند تا در حکمرانی خود شرکت کنند و در مورد پیشنهادهای مربوط به ارتقاء پروتکل و سایر تغییرات رأی دهند.
گاهی اوقات می‌توان از توکن‌ها به عنوان جایگزینی برای استیبل کوین‌ها برای ارائه وثیقه برای معاملات استفاده کرد، یا یک DEX می‌تواند از توکن اصلی خود برای ایجاد انگیزه در بازارسازان استفاده کند. برای مثال، می‌تواند کارمزدهای مبادله را جمع‌آوری کند و آنها را بین بازارسازانی که به رساندن نقدینگی به پلتفرم کمک می‌کنند، توزیع کند.
انواع مشتقات غیرمتمرکز در کریپتو
قراردادهای آتی
قراردادهای آتی قراردادهای مالی هستند که به معامله گران اجازه می دهد از تغییرات قیمت آتی دارایی های اساسی بهره مند شوند. قرارداد آتی اساساً توافقی برای خرید یا فروش دارایی با قیمت و تاریخ از پیش تعیین شده در آینده است.
در امور مالی سنتی، قراردادهای آتی معمولاً در صرافی های متمرکز (CEX) معامله می شوند. با DeFi، معامله گران می توانند به قراردادهای آتی در یک محیط غیرمتمرکز و بدون مجوز دسترسی داشته باشند و بدون نیاز به واسطه، مستقیماً با یکدیگر در یک شبکه بلاک چین معامله کنند.
قراردادهای آتی غیرمتمرکز می توانند دائمی باشند یا دارای تاریخ انقضا ثابت باشند. قراردادهای آتی دائمی برای تقلید از تجربه معاملاتی قراردادهای آتی سنتی اما بدون تاریخ انقضا یا تسویه حساب طراحی شده اند. آنها رایج ترین نوع قرارداد مشتق DeFi هستند.
قراردادهای آتی دائمی به گونه ای طراحی شده اند که انعطاف پذیرتر و قابل دسترس تر از قراردادهای آتی معمولی باشند. با این حال، آنها با خطرات خاص خود همراه هستند، از جمله اهرم بالا و پتانسیل برای هزینه های مالی بالا.
قراردادهای اختیار معامله
قرارداد اختیار معامله نوعی قرارداد مالی است که به دارنده آن این حق را می دهد – اما نه تعهدی – برای خرید یا فروش یک دارایی پایه به قیمت مشخص در تاریخ معین (تاریخ انقضا)؛ همین امر در مورد ارز دیجیتال نیز صدق می کند. یک قرارداد اختیار معامله را می توان برای محافظت در برابر نوسانات قیمت دارایی دیجیتال یا برای معامله تغییرات قیمت آتی آن استفاده کرد.
به عنوان مثال، اگر یک سرمایه‌گذار مالک ETH باشد و نگران ریسک احتمالی نزولی در آینده باشد، می‌تواند یک گزینه فروش بخرد که به آنها اجازه می‌دهد بدون توجه به قیمت لحظه‌ای آن، ETH را با قیمتی از پیش تعیین‌شده بفروشند. به این ترتیب، اگر قیمت اتریوم کمتر از قیمت از پیش تعیین شده باشد، می توانند ضررهای احتمالی را محدود کنند.
از سوی دیگر، گزینه‌ها نیز می‌توانند برای بهره‌مندی از حرکات آتی قیمت یک ارز دیجیتال مورد استفاده قرار گیرند. در این حالت، سرمایه‌گذار یک اختیار خرید می‌خرد که به آنها این حق را می‌دهد که در صورت افزایش قیمت دارایی از قیمت اعتصاب، دارایی پایه را با قیمتی از پیش تعیین‌شده خریداری کنند.
دارایی‌های مصنوعی
دارایی‌های مصنوعی – که به آن «سینت‌ها» نیز گفته می‌شود – نمایش‌های دیجیتالی از دارایی‌های مختلف هستند که برای ارائه راهی در دسترس برای نگهداری و تجارت آن دارایی‌ها طراحی شده‌اند. دارایی های مصنوعی اساساً مشتقات نشانه گذاری شده ای هستند که از فناوری بلاک چین برای تکرار ارزش دارایی های اساسی خود و حتی برخی ویژگی ها مانند تورم استفاده می کنند.
در حالی که دارایی‌های مصنوعی شباهت‌هایی با استیبل‌کوین‌ها دارند، اما متنوع‌تر هستند، زیرا می‌توانند طیف وسیعی از دارایی‌ها، از جمله سهام، فلزات گرانبها، آلت‌کوین‌ها، گزینه‌ها و معاملات آتی را نشان دهند. علاوه بر این، در حالی که آنها سعی می کنند ارزش دارایی های اساسی را از نزدیک نشان دهند، مستقیماً توسط آنها پشتیبانی نمی شوند.
بنابراین، هدف دارایی‌های مصنوعی استفاده از شفافیت و باز بودن فناوری بلاک چین است تا به هر کسی در هر جایی اجازه دهد بدون پرش از حلقه‌های متعدد به دارایی‌های مختلف دسترسی داشته باشد. آنها بخشی از ایجاد یک محیط سرمایه گذاری بدون مجوز هستند که به دارایی های سنتی نیز مرتبط است.
چالش‌های مشتقات در DeFi چیست؟
درک خطرات ناشی از معامله مشتقات DeFi قبل از تعهد به آن مهم است. انجام این کار به طور کلی خطرناک تر از تجارت ساده ارزهای دیجیتال است زیرا مشتقات DeFi ابزارهای مالی پیچیده و فراری هستند. به این ترتیب، سود یا زیان احتمالی می تواند بسیار بیشتر از تجارت کریپتو باشد.
نقدینگی نیز نگران کننده است. DEX ها هنوز نسبتا جدید هستند و حجم معاملات بالقوه کمتر آنها ممکن است معامله فوری مشتقات را دشوارتر کند. در سطح عملی، DEX ها هنوز به اندازه صرافی های رمزنگاری سنتی کاربر پسند نیستند. برای تازه واردانی که با کیف پول‌های غیرقانونی آشنا نیستند، اتصال کیف پول خود به یک DEX، فراموش کردن رمز عبور و حتی گم کردن عبارات اولیه برخی از مشکلاتی است که ممکن است با آن مواجه شوند.
علاوه بر این، بیشتر پلتفرم‌های متمرکز معاملات بلادرنگ را بدون تأثیر زمان بلوک ارائه می‌دهند. با این حال، استفاده از دفترچه سفارش زنجیره ای DEX گاهی اوقات می تواند مشکل ساز باشد، زیرا یک شبکه شلوغ می تواند منجر به افزایش هزینه ها شود.
ریسک امنیتی یکی دیگر از مواردی است که باید هنگام معامله مشتقات DeFi در نظر داشت. DEX ها کاملاً از هک مصون نیستند و آسیب پذیری های خاص خود را دارند. به عنوان مثال، از آنجایی که قراردادهای هوشمند پروتکل‌های DeFi را کنترل می‌کنند، یک اشکال واحد در کد آنها می‌تواند باعث شکست قراردادهای مشتق شود.
قبلاً موارد متعددی از آسیب‌پذیری پلتفرم‌های DeFi به دلیل آسیب‌پذیری‌های قرارداد هوشمند وجود داشته است. برای به حداقل رساندن ریسک خود، همیشه تحقیقات خود (DYOR) را برای بررسی تیم پلتفرم، انواع مشتقات و امنیت قراردادهای هوشمند انجام دهید.
نظرات کاربران